REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak zweryfikować poprawność aktywów w bilansie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Joanna Gawrońska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Zbliża się termin oddania sprawozdań finansowych, dlatego przedstawiamy materiał, w którym wskażemy, w jaki sposób jednostka powinna dokonać weryfikacji poszczególnych pozycji wykazanych w bilansie z danymi ujętymi w księgach rachunkowych i innych dokumentach.

Celem sprawozdania finansowego jest rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej jednostki. Dlatego przed jego oddaniem warto jeszcze raz zweryfikować poprawność wykazanych w nim pozycji.

REKLAMA

Autopromocja

Aktywa trwałe

Wartości niematerialne i prawne

W celu sprawdzenia poprawności wykazanego w bilansie salda jednostka powinna:

• na podstawie obrotów konta sporządzić tabelę zmian w stanie wartości niematerialnych i prawnych,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• uzgodnić dane z tabeli z syntetyką i analityką kont w księgach rachunkowych, porównać je z danymi w rachunku zysków i strat, rachunku przepływów pieniężnych, informacji dodatkowej.

Tabela 1. Przykładowa tabela zmian w wartościach niematerialnych i prawnych

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 2. Charakterystyka poszczególnych pojęć związanych z WNiP, podlegających weryfikacji

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jednostka powinna także zweryfikować:

• stosowane zasady wyceny,

• stawki amortyzacji.

Należy też zwrócić uwagę na ciągłość stosowanych zasad, a jeśli nastąpiły ich zmiany, to czy są ujawnione w informacji dodatkowej.

Rzeczowe aktywa trwałe

Weryfikując wartości rzeczowych aktywów trwałych w bilansie, należy wykonać takie czynności jak w przypadku wartości niematerialnych i prawnych. Jednostka powinna więc sporządzić tabelę zmian rzeczowych aktywów trwałych, a następnie uzgodnić wykazane w niej pozycje z księgami rachunkowymi i tabelą amortyzacji.

Trzeba również dokonać weryfikacji stosowanych zasad wyceny, stawek amortyzacji itp.

Tabela 3. Weryfikacja niektórych rzeczowych aktywów trwałych

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jeśli istnieją obciążenia lub ograniczenia na prawie własności, np. przewłaszczenie środków trwałych, to taką informację należy ująć w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego.

Należności długoterminowe

Poza uzgodnieniem analityki z syntetyką, bilansem i informacją dodatkową trzeba dokonać przeglądu analityki w księgach rachunkowych pod kątem jej dostosowania do odrębnej prezentacji w bilansie rozrachunków z jednostkami powiązanymi.

Uzgadniając wartość bilansową pozycji należności długoterminowych, należy sprawdzić poprawność kwalifikacji w świetle ustawy o rachunkowości. Warto przyjrzeć się, czy w tej pozycji nie znajdują się należności z tytułu dostaw i usług, gdyż niezależnie od terminu spłaty należności takie powinny być wykazane w należnościach krótkoterminowych.

Ważną kwestią jest także sprawdzenie, czy należności zagraniczne prawidłowo przeliczono na dzień bilansowy, a następnie uzgodniono z kontami kosztów i przychodów finansowych.

W informacji dodatkowej trzeba przedstawić harmonogram, w którym podane są terminy płatności należności długoterminowych.

Inwestycje długoterminowe

REKLAMA

Pozycje inwestycji długoterminowych należy przejrzeć pod kątem prawidłowości kwalifikacji. W ustawie o rachunkowości inwestycje zdefiniowane są jako aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości tych aktywów, uzyskania z nich przychodów w formie odsetek, dywidend (udziałów w zyskach) lub innych pożytków, w tym również z transakcji handlowej.

Ponieważ inwestycje można podzielić na dwie grupy, tj. na inwestycje długoterminowe i krótkoterminowe, trzeba sprawdzić poprawność ich kwalifikacji. Należy także zwrócić uwagę na to, że w ramach inwestycji długoterminowych można wyróżnić dwie ich grupy:

• inwestycje majątkowe, które nie są używane i amortyzowane przez jednostkę, tj.: nieruchomości, wartości niematerialne i prawne oraz inne inwestycje długoterminowe,

• inwestycje finansowe, tj.: udziały i akcje, inne papiery wartościowe, udzielone pożyczki oraz inne długoterminowe aktywa finansowe.

Tabela 4. Weryfikacja poszczególnych pozycji inwestycji długoterminowych

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe

W pozycji tej warto przejrzeć operacje w księgach rachunkowych pod kątem aktywowania kosztów w sposób ciągły oraz czy nie znajdują się w niej koszty będące kosztami bieżącego okresu, np. koszty remontów. Przegląd tej pozycji ma na celu sprawdzenie, czy zakwalifikowane koszty mogą być aktywowane, np.:

• koszty przygotowania nowej produkcji, przy rozpoznanym rynku, technologii,

• koszty nowo budowanych oddziałów,

• koszty prac rozwojowych, jeśli mają szansę zakończyć się powodzeniem,

• kontrakty długoterminowe, np. nadwyżka kosztów rzeczywistych nad zarachowanymi (planowanymi),

• aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Przy weryfikacji prawidłowości ustalenia aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego, tj. ujemnej różnicy przejściowej między wartością bilansową i podatkową aktywów i pasywów, należy sprawdzić poprawność wyliczeń z zastosowaniem odpowiedniej stawki podatkowej obowiązującej w latach rozwiązania aktywa. Trzeba także sprawdzić kompletność ujęcia pozycji.

Aktywa obrotowe

Zapasy

Na początku należy uzgodnić analitykę z syntetyką, pozycją bilansu i informacją dodatkową. Na dzień bilansowy powinny być też sporządzone wydruki ilościowo-wartościowe zapasów, także według rodzajów zapasów lub magazynów.

REKLAMA

Ważnym elementem jest inwentaryzacja przeprowadzona na dzień bilansowy. Jeśli między wynikami spisu z natury a stanem z ewidencji wystąpiły istotne różnice, trzeba wyjaśnić ich przyczyny, poprawnie je rozliczyć i terminowo ująć w księgach rachunkowych. Jeżeli inwentaryzacja w danym roku obrotowym nie była obowiązkowa i jednostka jej nie przeprowadzała, to na podstawie alternatywnych metod należy sprawdzić stan zapasów, np. przejrzeć transakcje sprzedaży określonych pozycji zapasów.

W celu sprawdzenia, czy zapasy zostały zaksięgowane we właściwym roku obrotowym, trzeba porównać dokumenty rozchodu RW i WZ oraz przychodu PZ, a także faktury, zwracając uwagę na datę odebrania towaru przez klienta.

Tabela 5. Weryfikacja na dzień bilansowy poszczególnych pozycji zapasów

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

W przypadku zapasów należy:

• sporządzić wykazy zapasów, uwzględniając strukturę czasową zalegania, tj. czas, jaki minął od daty przyjęcia zapasu do magazynu,

• weryfikować powody utworzenia odpisów aktualizujących ich wartość,

• ustalić stan zapasów zalegających w magazynie,

• w przypadku zapasów zalegających ponad rok sprawdzić, czy jednostka ma plan zagospodarowania tych zapasów, a jeśli nie, to czy utworzono odpowiednie odpisy aktualizujące.

Należności krótkoterminowe

Tak jak w przypadku innych aktywów trzeba dokonać uzgodnień analityki z syntetyką, pozycją bilansu i informacją dodatkową.

Tabela 6. Weryfikacja należności krótkoterminowych

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tak jak w przypadku zapasów analizie należy poddać strukturę czasową należności, odnosząc ją do daty faktury lub terminu płatności. Następnie terminy zalegania trzeba porównać z typowymi terminami płatności należności stosowanymi w jednostce i na tej podstawie przeanalizować zaległości w spłacie należności. W razie wystąpienia znacznych opóźnień w ich spłacie przez klientów należy utworzyć odpisy aktualizujące ich wartość. Jeśli brak spłat dotyczy głównego odbiorcy jednostki, trzeba rozważyć, czy może to mieć wpływ na kontynuację działalności jednostki.

Warto także sprawdzić, czy odpisy aktualizujące zostały utworzone na wszystkie należności sporne, sądowe itp. Przydatną informacją jest też sprawozdanie prawnika jednostki dotyczące spraw sądowych i spornych, których stroną jest jednostka.

Trzeba również skontrolować, czy zostały naliczone odsetki od należności, a jeśli nie, to czy jednostka świadomie z nich rezygnuje, oraz przeanalizować sposób postępowania, biorąc pod uwagę zapisy w polityce rachunkowości.

Inwestycje krótkoterminowe

W celu uzgodnienia salda należy sporządzić zestawienie rachunków bankowych, a następnie dokonać właściwych uzgodnień. Trzeba sprawdzić, czy do aktywów finansowych zaliczono:

• obrotowe aktywa pieniężne,

• instrumenty kapitałowe wyemitowane przez inne jednostki,

• wynikające z kontraktu prawo do otrzymania aktywów pieniężnych lub wymiany instrumentów finansowych z inną jednostką na korzystnych warunkach.

Szczególną uwagę należy zwrócić na prawidłowość wyceny krótkoterminowych aktywów finansowych, w tym instrumentów finansowych, na dzień ujęcia w księgach i na dzień bilansowy w aspekcie ustawy o rachunkowości i rozporządzenia MF o instrumentach finansowych, polityki rachunkowości oraz wprowadzenia do sprawozdania finansowego.

Weryfikacji trzeba poddać także:

• poprawność ujęcia skutków wzrostu lub obniżenia wartości inwestycji,

• stosowane metody rozchodu w przypadku znaczących obrotów udziałami, akcjami, papierami wartościowymi,

• zmiany zasad wyceny krótkoterminowych aktywów finansowych wraz z ustaleniem ich wpływu na wynik finansowy,

• poprawność przekwalifikowania inwestycji z długo- na krótkoterminowe i odwrotnie.

Ponadto sprawdzeniu powinny podlegać również:

• potwierdzenia sald środków pieniężnych w bankach,

• informacje od banków na temat ograniczeń praw na aktywach finansowych,

• uzgodnienie środków pieniężnych w kasie z inwentaryzacją,

• przeliczenie środków pieniężnych na rachunkach bankowych oraz w kasie w walutach obcych wraz ze sprawdzeniem poprawności ujęcia różnic kursowych,

• ujecie odsetek od lokat,

• występowanie zabezpieczeń papierów wartościowych,

• występowania obciążeń lub innych ograniczeń na prawie własności inwestycji krótkoterminowych.

Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe

Oprócz dokonania odpowiednich uzgodnień jednostka powinna ustalić, czy pozycje krótkoterminowych rozliczeń międzyokresowych spełniają warunki ujmowania ich jako aktywa, tj. czy spowodują w przyszłości wpływ korzyści ekonomicznych, czy też powinny zostać odpisane w koszty.

Ważnym elementem jest ustalenie poprawności zakwalifikowania wydatków jako aktywa i rozliczania go w koszty bieżącego okresu, współmiernie do przychodów.

W pozycji tej warto także zwrócić uwagę na to, czy:

• nie aktywowano straty niebędącej różnicą przejściową,

• ujęto wartość VAT naliczonego, który na dzień bilansowy nie może być odliczony od VAT należnego.

• art. 3 ust. 1 pkt 17 i 23-26, art. 7 ust. 1, art. 28, art. 30, art. 32 ust. 3, art. 35b, art. 39 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

• § 5.1, § 8.4 rozporządzenia Ministra Finansów z 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych - Dz.U. z 2001 r. Nr 149, poz. 1674; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 256, poz. 2146

Joanna Gawrońska

biegły rewident

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Faktura handlowa nie będzie jednocześnie fakturą ustrukturyzowaną. Dodatkowe obowiązki podatników VAT

Po wejściu w życie zmian w ustawie o VAT wdrażających model obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) wielu podatników może mieć problem (i dodatkowe obowiązki) wynikające z faktu, że faktura ustrukturyzowana nie może pełnić funkcji faktury handlowej – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. Co powinni zrobić podatnicy VAT, którzy zdecydują się na wystawianie faktur handlowych nie będących fakturami VAT?

System kaucyjny a VAT: Objaśnienia MF dotyczące rozliczeń podatników i płatników w związku z nowymi zasadami obrotu opakowaniami

Objaśnienia MF mają na celu pokazanie, jak w praktyce stosować przepisy ustawy o VAT w odniesieniu do czynności wykonywanych przez podatników i płatników uczestniczących w systemie kaucyjnym. Nowe reguły prawne wynikają z wprowadzenia obowiązku pobierania kaucji przy sprzedaży wybranych opakowań jednorazowych i wielokrotnego użytku. System ten umożliwia konsumentom zwrot opakowań lub odpadów opakowaniowych w dowolnym punkcie zbiórki, bez konieczności przedstawiania dowodu zakupu.

Błąd w fakturze w KSeF? Ministerstwo Finansów ostrzega: tak tego nie poprawisz!

Wystawienie faktury na błędnego nabywcę może mieć poważne konsekwencje – i nie da się tego naprawić zwykłą korektą NIP. Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że w KSeF konieczne jest wystawienie faktury korygującej do zera oraz zupełnie nowej faktury z prawidłowymi danymi. Inaczej dokument trafi do... zupełnie obcej firmy.

Ustawa o KSeF opublikowana w Dzienniku Ustaw. Ważne zmiany i nowe funkcjonalności dla przedsiębiorców!

W Dzienniku Ustaw opublikowano nowelizację wprowadzającą Krajowy System e-Faktur (KSeF). Przedsiębiorców czekają ważne zmiany – nowe terminy wdrożenia, dodatkowe funkcjonalności systemu, a także skrócony czas zwrotu VAT. Sprawdź, co dokładnie przewiduje ustawa i jak przygotować się do obowiązkowego KSeF!

REKLAMA

„Towar w drodze mimo kontroli” – kiedy urząd celny może zwolnić przesyłkę wcześniej?

W obrocie towarowym czas to pieniądz. Dlatego przedsiębiorcy chętnie korzystają z możliwości, jakie daje art. 194 ust. 1 Unijnego Kodeksu Celnego (UKC) – przepis pozwalający zwolnić towar do obrotu, nawet jeśli weryfikacja w urzędzie celno-skarbowym wciąż trwa. Brzmi jak wyjątek od reguły? Tak jest, ale w praktyce może być to realne ułatwienie, pod warunkiem, że spełnione są ściśle określone warunki i złożony wniosek do UCS.

KSeF 2.0 coraz bliżej: Ministerstwo Finansów ujawnia plan wdrożenia. Oto najważniejsze terminy!

KSeF 2.0 od 30 września zastąpi obecną wersję środowiska testowego KSeF 1.0 - informuje Ministerstwo Finansów. Dotychczasowi użytkownicy wersji produkcyjnej KSeF 1.0 nadal mogą z niej korzystać, aż do 26 stycznia 2026. To jest kolejny krok do wprowadzenia obligatoryjnego Krajowego Systemu e-Faktur.

Wydatki marketingowe dealerów a koszty podatkowe - spór rozstrzygnięty na korzyść podatników

Rozliczenie kosztów działań marketingowych przez dealerów samochodowych może stanowić problem na gruncie prawa podatkowego. Szczególne wątpliwości budzą wydatki poniesione w ramach programów motywacyjnych dystrybutorów, które mają na celu uzyskanie bonusów jakościowych. Kluczowym problemem interpretacyjnym jest rozgraniczenie między kosztami uzyskania przychodów, a wydatkami na reprezentację, które zgodnie z przepisami ustawy o CIT nie mogą być zaliczane do kosztów podatkowych. Orzecznictwo sądów administracyjnych pokazuje jednak, że organy podatkowe często błędnie kwalifikują tego typu wydatki, nie uwzględniając ich rzeczywistego celu gospodarczego i związku z osiąganymi przychodami.

Każda faktura VAT w 2026 r. obowiązkowo wystawiana aż w sześciu formach. Będzie ryzyko powstania wielu oryginałów tej samej faktury

Ustawa z dnia 5 sierpnia 2025 r. nowelizująca ustawę o VAT w zakresie obowiązkowego modelu KSeF została już podpisana przez Prezydenta RP i musimy jeszcze poczekać na rozporządzenia wykonawcze, gdzie m.in. uregulowane będą szczegóły informatyczne (kody, certyfikaty). Ale to nie koniec – musi się jeszcze pojawić oprogramowanie interfejsowe, a zwłaszcza jego „specyfikacja”. Ile będziemy na to czekać? Nie wiadomo. Ale czas płynie. Wiemy dziś, że obok dwóch faktur w postaci tradycyjnej (papierowe lub elektroniczne), pojawiają się w tych przepisach aż cztery nowe formy - pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Self-billing w KSeF jako nowe możliwości dla zagranicznych podmiotów

Wprowadzenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) budzi wiele pytań wśród polskich podatników, ale coraz częściej także wśród podmiotów zagranicznych działających w Polsce i rozliczających tu VAT. Jednym z kluczowych zagadnień – rzadko poruszanych publicznie – jest możliwość wystawiania faktur ustrukturyzowanych w formule self-billingu przez podmioty nieposiadające siedziby w Polsce. Czy KSeF przewiduje taką opcję? Jakie warunki muszą zostać spełnione i z jakimi wyzwaniami trzeba się liczyć?

Certyfikaty KSeF – ostatni dzwonek dla firm! Bez nich fiskus zablokuje faktury

Od listopada 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli wnioskować o certyfikaty KSeF. Brak tego dokumentu od 2026 r. może oznaczać paraliż wystawiania faktur. A od 2027 r. system nie uzna już żadnej innej metody logowania.

REKLAMA