Jak stosować średni kurs NBP dla celów podatku VAT oraz ustawy o rachunkowości

Z literalnego brzmienia przepisów wynikałoby, że przeliczenie dla celów podatku dochodowego oraz VAT powinno następować odrębnie. Niestety, organy skarbowe nie zajęły jeszcze w tej sprawie stanowiska. Jednak zdaniem części doradców podatkowych, mimo różnych sformułowań zawartych w obu aktach prawnych, można byłoby zastosować kurs średni NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodu zarówno do celów podatku dochodowego, jak i VAT.

uzasadnienie

Od stycznia 2007 r. w prawie podatkowym nastąpiły istotne zmiany w zakresie ustalania różnic kursowych, jak również wyceny przychodów i kosztów wyrażonych w walutach obcych.

Niestety, wraz z wejściem w życie nowych uregulowań nie doprecyzowano już istniejących, zawartych chociażby w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy o VAT czy ustawie o rachunkowości.

Tabela. Zasady wyceny przychodów/należności i kosztów/zobowiązań

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Doprecyzowanie w przepisach o podatkach dochodowych definicji kursu średniego w pewnym sensie uporządkowało zasady stosowania tego kursu. Narodowy Bank Polski ogłasza średni kurs obowiązujący w danym dniu dopiero po godz. 12.00. Dlatego do tego czasu obowiązuje kurs ogłoszony dnia poprzedniego. Brak definicji kursu średniego mógłby spowodować, że w danym dniu miałyby zastosowanie dwa różne kursy: obowiązujący do godz. 12.00 i ogłoszony po tej godzinie.

Dlatego rozsądnym podejściem byłoby stosowanie dla celów VAT kursu średniego ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu/poniesienia kosztu.

Ponadto mógłby pojawić się problem przy ewidencji komputerowej tego typu operacji. Część programów komputerowych nie pozwala na wprowadzenie różnych kursów walut dotyczących tej samej operacji.

Ponieważ jest to kwestia kontrowersyjna, warto wystąpić do urzędu skarbowego o wydanie interpretacji w tej sprawie. Również dla celów ustawy o rachunkowości można przyjąć tę zasadę. Tu audytorzy są zgodni i akceptują stosowanie dla celów bilansowych przepisów zawartych w ustawie o podatku dochodowym.

Uwaga!

Warto pamiętać o tym, aby opisać zasady stosowania średniego kursu NBP w polityce rachunkowości spółki.

l art. 4 ust. 4, art. 30 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

l art. 12 ust. 2, art. 15 ust. 1, art. 15a ust. 6 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1847

l § 37 rozporządzenia Ministra Finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 97, poz. 970; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 245, poz. 1784

Wioletta Chaczykowska

księgowa z licencją MF