Na korektę roczną VAT za 2009 r. jest czas do 25 lutego

Obowiązek korekty VAT wynika z treści art. 91 ustawy o VAT. Korekta ma na celu dostosowanie wysokości dokonanego w 2009 r. wstępnego odliczenia VAT naliczonego do przysługującego podatnikowi prawa do odliczenia, obliczonego na podstawie faktycznie występujących w 2009 r. obrotów podatnika.

Przepis art. 91 wprowadzający obowiązek korekty rocznej odliczonego VAT obowiązuje wszystkich podatników. Nie oznacza to jednak, że wszyscy podatnicy będą w praktyce zobowiązani do dokonania korekty VAT odliczonego w 2009 r. Obowiązek rozliczenia korekty obejmuje tylko tych podatników, których prawo do odliczenia VAT naliczonego uległo zmianie w trakcie 2009 r.

Zmiany prawa do odliczenia VAT naliczonego będą zwykle występowały u podatników, którzy wykonują zarówno czynności opodatkowane, jak i zwolnione z VAT (tzw. działalność mieszana). Podatnicy wykonujący taką działalność tylko częściowo odliczają VAT od zakupów związanych z działalnością „mieszaną” dokonywanych w trakcie roku podatkowego (odliczają np. 30% podatku naliczonego wykazanego na fakturze zakupu). Częściowego odliczenia dokonują na podstawie wstępnie ustalonej proporcji obliczonej na podstawie obrotów roku poprzedniego według wzoru. Taką wstępną proporcję (wyrażoną w punktach procentowych) podatnicy stosują w roku podatkowym do tych zakupów, które są związane jednocześnie z działalnością opodatkowaną i zwolnioną, czyli takich, których nie da się bezpośrednio przypisać do działalności opodatkowanej lub działalności zwolnionej. Tylko tego rodzaju „niepodzielny” podatek naliczony jest częściowo odliczany zgodnie z proporcją przyjętą w danym roku podatkowym. Taki „niepodzielny” podatek naliczony jest też korygowany po zakończeniu roku.

Aktywne druki VAT obowiązujące w 2010 r.

Gdy korekta obejmuje środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne (o wartości przekraczającej 15 000 zł), podatnik w rocznej korekcie odliczonego podatku koryguje tylko 1/5 podatku odliczonego przy zakupie (w przypadku ruchomości) i 1/10 odliczonego podatku (w przypadku nieruchomości). Przykładowo, jeżeli przy zakupie maszyny będącej środkiem trwałym i wykorzystywanej zarówno w działalności opodatkowanej, jak i zwolnionej, VAT naliczony wynosił 5000 zł, w korekcie rocznej podatnik uwzględnia tylko 1/5 VAT naliczonego, czyli 1000 zł. W ten sposób korekta środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, wykorzystywanych w działalności podatnika i z reguły służących tej działalności w dłuższym okresie, jest rozłożona w czasie na 5 lat (w przypadku ruchomości) i na 10 lat (w przypadku nieruchomości).

Podatnik nie koryguje podatku odliczonego w 100% od zakupów w całości związanych z działalnością opodatkowaną, pod warunkiem że zakupy te zostały wykorzystane w działalności opodatkowanej i podatnik nie zmienił ich przeznaczenia, wykorzystując je np. w działalności zwolnionej. Podatnik nie koryguje również podatku naliczonego związanego z zakupami w całości służącymi działalności zwolnionej z VAT, pod warunkiem że zostały one zakupione do działalności zwolnionej i podatnik nie zmienił przeznaczenia tych zakupów i nie zaczął ich wykorzystywać w działalności opodatkowanej.

Jeżeli jednak w trakcie roku podatkowego podatnik zmienił przeznaczenie zakupów i dokonane z zamiarem wykorzystania w działalności opodatkowanej (100% odliczenia) zaczął wykorzystywać w działalności zwolnionej (brak prawa do odliczenia), powinien przeprowadzić korektę odliczonego VAT.

Podatnicy nie muszą dokonywać korekty, gdy różnica pomiędzy proporcją wstępną a ostateczną nie przekracza 2 punktów procentowych. Nie musi więc dokonywać korekty podatnik, u którego wstępna proporcja wyniosła np. 60%, a ostateczna proporcja wyniosła 58% (art. 91 ust. 1 ustawy o VAT). 

To jest część artykułu. Cały przeczytasz w Internetowym Serwisie Księgowego.

• art. 90 i 91 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 215, poz. 1666

• art. 14 ust. 1 pkt 7f i art. 23 ust. 1 pkt 43 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 201, poz. 1541

• art. 12 ust. 1 pkt 49 i art. 16 ust. 1 pkt 46 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 215, poz. 1664

Ewa Sławińska

ekspert w zakresie VAT