REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak udzielać zaległych urlopów wypoczynkowych

Maurycy Organa
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Urlop wypoczynkowy powinien być wykorzystany w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo. Jeżeli pracownik nie wykorzysta urlopu w danym roku, pracodawca powinien mu go udzielić najpóźniej do 31 marca następnego roku.

Urlop wypoczynkowy może zostać nieudzielony w roku, w którym pracownik nabył do tego urlopu prawo, z przyczyn leżących po stronie pracodawcy (np. konieczność zapewnienia prawidłowego funkcjonowania zakładu pracy) lub z przyczyn leżących po stronie pracownika (np. choroba pracownika w okresie zaplanowanego urlopu). Niewykorzystany w danym roku kalendarzowym urlop wypoczynkowy przechodzi na rok następny i od 1 stycznia następnego roku urlop ten staje się urlopem zaległym.

REKLAMA

Autopromocja

Pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi zaległego urlopu wypoczynkowego do 31 marca następnego roku kalendarzowego (art. 168 Kodeksu pracy). Termin ten jest zachowany, jeżeli pracownik przynajmniej rozpocznie wykorzystywanie zaległego urlopu 31 marca danego roku.

PRZYKŁAD

Pracownik ma 15 dni zaległego urlopu. Na prośbę pracodawcy zgodził się wykorzystać 7 dni urlopu do 31 marca 2010 r., a pozostałe 8 dni w kwietniu br. Taką sytuację należy uznać za naruszenie zasady nakazującej rozpoczęcie wykorzystywania zaległego urlopu w terminie do końca pierwszego kwartału kolejnego roku. W analizowanej sytuacji zasada ta mogłaby być uznana za zachowaną, jeżeli pracownik rozpocząłby wykorzystywanie 15 dni zaległego urlopu najpóźniej 31 marca br., ale bez dzielenia tego urlopu na części.

WAŻNE!

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pracownik nie musi wykorzystać całego zaległego urlopu do 31 marca kolejnego roku, wystarczy, że rozpocznie korzystanie z tego urlopu 31 marca.

Należy również pamiętać, że niewykorzystanie zaległego urlopu w terminie do końca pierwszego kwartału kolejnego roku nie powoduje utraty przez pracownika prawa do zaległego urlopu.

Udzielanie urlopu zaległego

Urlopu zaległego należy udzielać tak samo jak zwykłego urlopu wypoczynkowego, czyli wyłącznie na dni pracy pracownika (art. 1542 § 1 Kodeksu pracy). Urlop wypoczynkowy przeliczamy na godziny, przyjmując, że 1 dzień urlopu to 8 godzin. Zatem pracownikowi, któremu udzielono zaległego urlopu wypoczynkowego, należy odpisać z puli urlopowej tyle godzin urlopu, ile miał do przepracowania w dniu, w którym korzystał z urlopu wypoczynkowego.

Urlop wypoczynkowy jest najczęściej udzielany w pełnych dniach. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy pozostała pracownikowi do wykorzystania część urlopu wypoczynkowego jest niższa niż pełny dobowy wymiar czasu pracy w dniu, w którym ma być udzielony urlop wypoczynkowy. W takim przypadku można udzielić pracownikowi urlopu na część dnia pracy (art. 1542 § 4 Kodeksu pracy). Jeżeli więc pracownikowi pozostały np. 4 godziny urlopu wypoczynkowego, a pracuje np. po 6 godzin na dobę, to w takim przypadku można udzielić mu urlopu jedynie na część dnia pracy, a na pozostałe 2 godziny pracownik przyjdzie do pracy.

Jednak pracownikowi nie można udzielić zaległego urlopu wypoczynkowego na część dnia pracy, jeżeli nabył on prawo do urlopu za kolejny rok.

PRZYKŁAD

Pracownik pracuje w równoważnym systemie czasu pracy, 3 dni w tygodniu po 10 godzin i 2 dni w tygodniu po 5 godzin. Pracownikowi pozostały 3 godziny zaległego urlopu za 2009 r. i chciałby wykorzystać go w dzień, w którym zgodnie z rozkładem czasu pracy ma pracować 10 godzin. Pracownik nabył prawo do 20 dni (160 godzin) urlopu wypoczynkowego za 2010 r. W takiej sytuacji nie jest możliwe udzielenie pracownikowi zaległego urlopu na część dnia pracy, skoro nabył prawo do 160 godzin urlopu za 2010 r. Pracodawca powinien udzielić pracownikowi urlopu na cały dzień i odpisać z puli urlopowej 3 godziny zaległego urlopu oraz 7 godzin ze 160 godzin urlopu za 2010 r.

Zaległy urlop bez zgody pracownika

REKLAMA

Pracownicy często nie chcą wykorzystywać zaległego urlopu w pierwszych miesiącach nowego roku. Powstaje wówczas pytanie, czy w takim przypadku pracodawca może zmusić pracownika do wykorzystania takiego zaległego urlopu w terminie, w którym zaległy urlop powinien być wykorzystany, tj. do końca pierwszego kwartału kolejnego roku.

Do zaległego urlopu należy stosować ogólne reguły udzielania urlopów wypoczynkowych. Pracodawca powinien zatem udzielać urlopu zaległego biorąc pod uwagę wnioski urlopowe pracowników (choć nie są one dla niego wiążące) oraz ustalenia zawarte w planie urlopów (art. 163 Kodeksu pracy). Pracodawca, który sporządza plan urlopów, powinien bowiem uzgodnić z pracownikiem termin wykorzystania urlopu zaległego w planie urlopów. Przyjęcie stanowiska, zgodnie z którym termin urlopu zaległego powinien być ustalony wspólnie przez obie strony, oznacza, że pracodawca nie może skierować pracownika jednostronnie na zaległy urlop. Dlatego, zgodnie ze stanowiskiem części specjalistów prawa pracy oraz Państwowej Inspekcji Pracy (pismo nr GNP-110-4560-46/07/PE), pracodawca nie może zmusić pracownika do wykorzystania zaległego urlopu wypoczynkowego. Na podstawie tego stanowiska pracodawca wbrew woli pracownika może udzielić mu urlopu (bieżącego oraz zaległego) wyłącznie w okresie wypowiedzenia umowy o pracę.

 

Jeżeli pracownik odmawia pójścia na zaległy urlop, dobrze jest przedstawić mu na piśmie propozycje dotyczące terminów wykorzystania tego urlopu i sporządzić notatkę służbową, jeżeli pracownik nie wyrazi zgody na proponowane terminy wykorzystania wypoczynku. Pracodawca będzie miał bowiem, w razie kontroli PIP, dowody na to, że chciał udzielić pracownikowi zaległego urlopu, ale pracownik nie chciał go wykorzystać.

Odmienny pogląd w tej sprawie zajął Sąd Najwyższy, który w wyroku z 24 stycznia 2006 r. (I PK 124/05) uznał, że pracodawca ma prawo zmusić pracownika w pierwszym kwartale nowego roku do wykorzystania zaległego urlopu wypoczynkowego.

WAŻNE!

Sąd Najwyższy uznał, że pracodawca może zmusić pracownika do wykorzystania zaległego urlopu wypoczynkowego do końca pierwszego kwartału kolejnego roku.

Pracodawcy mogą więc opierać się na wyroku Sądu Najwyższego i udzielać zaległego urlopu bez zgody pracownika. W razie sporu w tym zakresie z pracownikami lub PIP, będą mogli bronić swojego stanowiska przed sądem powołując się na wskazany wyrok Sądu Najwyższego.

Jeżeli pracodawca przyjmie interpretację przepisów zaproponowaną przez Sąd Najwyższy i zdecyduje się wysłać pracownika na zaległy urlop, musi go o tym poinformować na piśmie ze wskazaniem terminu wykorzystania urlopu. Gdy mimo wręczenia takiej informacji pracownik stawi się w trakcie trwania urlopu w pracy, pracodawca może go nie dopuścić do wykonywania pracy.

Jeżeli pracodawca nie udziela pracownikowi zaległego urlopu wypoczynkowego w terminie do 31 marca kolejnego roku, mimo wniosku pracownika o urlop, to pracownik nie może rozpocząć wykorzystywania zaległego urlopu na własną rękę, bez zgody pracodawcy. Nieobecność w pracy pracownika w takiej sytuacji będzie nieobecnością nieusprawiedliwioną.

WAŻNE!

Pracownik nie może bez zgody pracodawcy pójść na zaległy urlop wypoczynkowy.

PRZYKŁAD

Pracownikowi przysługuje 10 dni zaległego urlopu za 2009 r. i chce go wykorzystać w lutym 2010 r. w trakcie ferii szkolnych. Z uwagi na urlopy innych osób, pracodawca odmówił udzielenia urlopu i wskazał, że pracownik ma wykorzystać zaległy urlop w drugiej połowie kwietnia 2010 r. Pracownik uznał, że pracodawca tym poleceniem naruszył zasadę udzielania zaległego urlopu do końca I kwartału kolejnego roku i wbrew woli pracodawcy poszedł na 10 dni urlopu w lutym br. Pracodawca w związku z tym uznał nieobecność pracownika za nieusprawiedliwioną i rozwiązał z pracownikiem dyscyplinarnie umowę o pracę. Pracownik ma rację co do tego, że zaległy urlop powinien być wykorzystany do 31 marca kolejnego roku. Jednak naruszenie przez pracodawcę tej zasady nie uprawnia pracownika do samodzielnego wykorzystania urlopu. Nieobecność pracownika była nieusprawiedliwiona i pracodawca mógł z nim rozwiązać dyscyplinarnie umowę o pracę.

 

• art. 152, art. 1542, art. 161-163, art. 1672, art. 168, art. 282 § 1 pkt 2, art. 291 § 1 i § 5, art. 295 Kodeksu pracy.

Maurycy Organa

radca prawny

Więcej na ten temat w Internetowym Serwisie Księgowego. 

Źródło: isk.infor.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowa era regulacji krypto – CASP zastępuje VASP. Co to oznacza dla firm?

W UE wchodzi w życie nowa era regulacji krypto – licencja CASP stanie się obowiązkowa dla wszystkich firm działających w tym sektorze. Dotychczasowi posiadacze licencji VASP mają czas na dostosowanie się do końca czerwca 2025 r., a z odpowiednim wnioskiem – do września. Jakie zmiany czekają rynek i co to oznacza dla przedsiębiorców?

Outsourcing pojedynczych procesów księgowych, czy zatrudnienie dodatkowej osoby w dziale księgowości - co się bardziej opłaca?

W stale zmieniającym się otoczeniu biznesowym przedsiębiorcy coraz częściej stają przed dylematem: czy zatrudnić dodatkową osobę do działu księgowego, czy może zdecydować się na outsourcing wybranych procesów księgowych? Analiza kosztów i korzyści pokazuje, że delegowanie pojedynczych zadań księgowych na zewnątrz może być znacznie bardziej efektywnym rozwiązaniem niż rozbudowa wewnętrznego zespołu.

Kto może odliczyć ulgę na dziecko? Po rozwodzie rodziców dziecko mieszka z matką a ojciec płaci alimenty i widuje się z dzieckiem

Na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik ma prawo do odliczenia kwoty ulgi prorodzinnej w zależności od tego z kim jego dziecko mieszka i kto faktycznie sprawuje nad nim opiekę. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 14 stycznia 2025 r. wyjaśnił, kto może odliczyć ulgę na dziecko, gdy rodzice są rozwiedzeni, dziecko mieszka z matką na stałe, a ojciec płaci alimenty i co jakiś czas widuje się z dzieckiem.

Odpowiedzialność członków zarządów spółek – co zmienia wyrok TSUE w sprawie Adjak?

W dniu 27 lutego 2025 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał przełomowy wyrok w sprawie C-277/24 (Adjak), w którym zakwestionował przyjęty w Polsce model solidarnej odpowiedzialności członków zarządu za zaległości podatkowe spółki. W opinii TSUE obecne przepisy naruszają prawo unijne, ponieważ uniemożliwiają kwestionowanie decyzji wymiarowych organów podatkowych, zapadłych w sprawie przeciwko spółce w trakcie postępowania przeciwko członkom zarządu – tym samym godząc w podstawowe zasady ochrony praw jednostki. Orzeczenie to może wymusić istotne zmiany w polskim systemie prawnym oraz wpłynąć na dotychczasową praktykę organów administracji skarbowej wobec członków zarządów spółek.

REKLAMA

Można już zapłacić podatek PIT kartą płatniczą w e-Urzędzie Skarbowym

Od 20 marca 2025 r. podatnicy mogą opłacać podatek PIT w serwisie e-Urząd Skarbowy (e-US) i usłudze Twój e-PIT za pomocą karty płatniczej. Dotychczas użytkownicy e-Urzędu Skarbowego mogli zapłacić podatek online przelewem bankowym lub BLIK-iem.

E-księgowość z biurem rachunkowym: jak przedsiębiorca może zoptymalizować obowiązki księgowe i podatkowe oraz rozliczenia w biznesie

Biura rachunkowe coraz częściej oferują swoim klientom usługi z zakresu e-księgowości do zarządzania finansami firmy online. Z perspektywy biura rachunkowego, wprowadzenie klienta w świat systemów zautomatyzowanych może być wyzwaniem.

Prof. Witold Modzelewski: nienależny zwrot VAT to prawdopodobnie 40-50 mld zł rocznie

Prof. Witold Modzelewski szacuje, że nienależne zwroty VAT w Polsce mogą wynosić nawet 40-50 miliardów złotych rocznie. W 2024 roku wykryto blisko 292 tys. fikcyjnych faktur na łączną kwotę 8,7 miliarda złotych, co oznacza wzrost o ponad 130% w porównaniu do roku poprzedniego. Choć efektywność kontroli skarbowych rośnie, eksperci wskazują, że skala oszustw wciąż jest ogromna, a same kontrole mogą nie wystarczyć do rozwiązania problemu.

Czy zegarek od szefa jest bez PIT? Skarbówka: To nie przychód, ale może być darowizna

Czy upominki na jubileusz pracy i dla odchodzących na emeryturę podlegają opodatkowaniu? Skarbówka potwierdza – nie trzeba płacić podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). W grę może jednak wchodzić podatek od spadków i darowizn.

REKLAMA

VAT 2025: Kto może rozliczać się kwartalnie

Kurs euro z 1 października 2024 r., według którego jest ustalany limit sprzedaży decydujący o statusie małego podatnika w 2025 r. oraz prawie do rozliczeń kwartalnych przez spółki rozliczające się według estońskiego CIT wynosił 4,2846 zł za euro. Kto zatem może rozliczać VAT raz na 3 miesiące w bieżącym roku?

Skarbówka zabrała, sądy oddały: Przedsiębiorcy odzyskali 2,8 mld zł w sprawach o faktury

Tysiące firm niesłusznie oskarżonych o udział w oszustwach VAT w końcu wygrało walkę z fiskusem. W ciągu trzech lat sądy i organy odwoławcze uchyliły decyzje skarbówki na astronomiczną kwotę 2,8 mld zł! Czy to początek końca urzędniczej samowoli wobec przedsiębiorców?

REKLAMA