REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wrażliwość rezerw na świadczenia pracownicze na zmiany stopy dyskontowej

Subskrybuj nas na Youtube
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 19 „Świadczenia pracownicze”, w kontekście wyceny rezerw na świadczenia pracownicze (m.in. odprawy emerytalne, odprawy rentowe, odprawy pośmiertne, nagrody jubileuszowe), zaleca zastosowanie metodologii aktuarialnej uwzględniającej szereg założeń finansowych i demograficznych.

 

REKLAMA

REKLAMA

W niniejszym artykule omówiona zostanie stopa dyskontowa (należąca do grupy założeń finansowych) i jej wpływ na wartość rezerw na świadczenia pracownicze.

Zgodnie z Międzynarodowym Standardem Rachunkowości nr 19 „Świadczenia Pracownicze”:

1) stopa stosowana do dyskontowania zobowiązań z tytułu świadczeń po okresie zatrudnienia powinna być ustalona na podstawie występujących na dzień bilansowy rynkowych stóp zwrotu z wysoko ocenianych obligacji przedsiębiorstw. W krajach, w których brak jest rozwiniętego rynku takich obligacji (w tym w Polsce), należy zastosować występujące na dzień bilansowy rynkowe stopy zwrotu z obligacji skarbowych. Waluta i termin wykupu obligacji przedsiębiorstw i obligacji skarbowych powinny być zgodne z walutą i szacunkowym terminem realizacji zobowiązań z tytułu świadczeń po okresie zatrudnienia.

REKLAMA

 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

2) stopa dyskontowa odzwierciedla wartość pieniądza w czasie, ale nie ryzyko aktuarialne lub inwestycyjne. Ponadto stopa dyskontowa nie odzwierciedla konkretnie związanego z daną jednostką ryzyka kredytowego, jakie ponoszą wierzyciele jednostki, ani ryzyka tego, że przyszłość może się różnić od założeń aktuarialnych.

 

3) stopa dyskontowa odzwierciedla przewidywane rozłożenie w czasie płatności świadczenia. W praktyce jednostka często osiąga ten cel poprzez stosowanie tylko jednej średniej ważonej stopy dyskontowej, która odzwierciedla przewidywane rozłożenie w czasie i poziom płatności świadczeń oraz walutę, w jakiej będzie należało wypłacić świadczenia.

Aktualnie w Polsce, wobec słabo rozwiniętego rynku obligacji przedsiębiorstw, aktuariusze w celu dokonania kalkulacji rezerw na świadczenia pracownicze wyznaczają stopy dyskontowe na podstawie obserwacji rentowności obligacji skarbowych.

 

Jeśli w Twojej firmie musisz tworzyć rezerwy na świadczenia pracownicze (emerytalne, rentowe i inne) - służymy Ci pomocą! Wypełnij formularz a eksperci z firmy Attuario, która współpracuje z serwisem Księgowość, dokonają tych wyliczeń dla Ciebie.

Zapraszamy do wypełnienia formularza!

 

W realiach polskich ze względu na niedostępność obligacji skarbowych o odpowiednio odległym terminie wykupu, który odpowiadałby szacowanemu terminowi płatności wszystkich świadczeń, wyznaczenie rentowności obligacji skarbowych nie prowadzi bezpośrednio do odpowiedniego oszacowania stopy dyskontowej. W takich wypadkach, zgodnie z MSR 19, w celu zdyskontowania płatności o krótszym terminie wymagalności jednostka stosuje bieżące stopy rynkowe dotyczące odpowiedniego terminu wykupu, a w celu zdyskontowania płatności o dłuższym terminie wymagalności szacuje stopę dyskontową poprzez ekstrapolację bieżących stóp rynkowych wzdłuż krzywej rentowności. Jest mało prawdopodobne, aby łączna wartość bieżąca zobowiązania z tytułu określonych świadczeń była szczególnie wrażliwa na stopę dyskontową stosowaną do tej części świadczenia, która będzie podlegała zapłacie po upływie końcowego terminu wykupu dostępnych na rynku obligacji przedsiębiorstw i obligacji skarbowych.

W celu ilustracji wpływu stopy dyskontowej na wartość rezerw na świadczenia pracownicze przeprowadzona została analiza jej wrażliwości na przykładzie jednostki zatrudniającej 900 pracowników według następującej struktury wiekowej oraz liczby zatrudnionych w poszczególnych grupach wiekowych.

 

 

Przedział wiekowy

22 - 27

28 - 32

33 - 38

Liczba pracowników

650

150

100

Średni staż w jednostce
(w latach)

5

7

9

Średnia podstawa do odpraw emerytalnych (w złotych)

2 800

3 000

3 200

 

Dla ułatwienia procedury obliczeń, wycenione zostaną rezerwy na odprawy emerytalne przyznawane zgodnie z zasadami określonymi w art. 921 Kodeksu Pracy. W uproszczeniu, wzór na wysokość rezerwy na odprawę emerytalną dla pojedynczego pracownika na  dzień bilansowy d można zapisać jako:

 

S

Rd = O . _________ . P . vn

S + n

 

gdzie:

Rd  - wartość rezerwy na dzień bilansowy d,

O   - przewidywana wartość przyszłej odprawy emerytalnej w dniu jej wypłaty,

S    - staż pracy w jednostce (w latach) na dzień bilansowy d,

n    - liczba lat do emerytury (w latach) od dnia bilansowego d,

P    - prawdopodobieństwo wypłaty odprawy emerytalnej, uwzględniające ruchy kadrowe i demograficzne,

v    - współczynnik dyskontujący.

Powyższy wzór na wysokość rezerwy na odprawy emerytalne obok założeń demograficznych (na potrzeby projekcji przyjęto wskaźnik rotacji pracowników na poziomie 2% rocznie), uwzględnia również założenia finansowe związane ze zmianą wartości pieniądza w czasie. Prognozowaną roczną stopę wzrostu wynagrodzeń uwzględniającą inflację przyjęto na poziomie 5% rocznie. Niezbędnym krokiem w kalkulacji rezerw jest ustalenie współczynnika dyskontującego, zawartego w powyższym wzorze, który uwzględnia dyskontowanie przyszłych świadczeń pracowniczych.

Z kolei do wyznaczenia wartości współczynnika, niezbędne jest założenie, na potrzeby projekcji, wartości stopy dyskontowej i  takiej, że:

          1

v = _______   

         1 + i


Założono wartość stopy dyskontowej na poziomie 5% rocznie oraz zbadano jest spadek i wzrost o 10% do poziomu odpowiednio 4,5% i 5,5%. Na podstawie powyższych założeń oszacowano rezerwy na odprawy emerytalne dla podanej jednostki. Wyniki kalkulacji kształtują się następująco:

 

 

Stopa dyskontowa
(4,5%)

Stopa dyskontowa (5%)

Stopa dyskontowa
(5,5%)

Rezerwa na odprawy emerytalne (w złotych)

(wartości rezerw zostały zaokrąglone do pełnych tysięcy)

231 000

198 000

170 000


Wysokość szacowanych rezerw na świadczenia pracownicze jest szczególnie wrażliwa na poziom przyjętej stopy dyskontowej. Wzrost stopy dyskontowej o 10% w rozważanym przykładzie spowodował obniżenie rezerw o ok. 14%. Z drugiej strony zaś przyjęcie stopy dyskontowej niższej o 10% spowodowało podwyższenie rezerw o ok. 17%. Dlatego też tak ważnym aspektem w wycenie rezerw na świadczenia pracownicze jest przyjęcie odpowiedniego poziomu stopy dyskontowej. Jednocześnie należy przy tym uważać, aby założenie to nie było zbyt konserwatywne, ani nieostrożne. Zmiana w czasie stopy procentowej stosowanej do dyskontowania wpływa bowiem również na wysokość kosztu odsetkowego oraz rachunku zysków i strat aktuarialnych, stąd tak istotne jest jej właściwe określenie.

Biuro Aktuarialne ATTUARIO

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Fakturowanie w KSeF w 2026 roku. Wyjaśnienia Ministerstwa Finansów

Wydział Prasowy Biura Komunikacji i Promocji Ministerstwa Finansów przesłało do naszej redakcji wyjaśnienia do artykułu "KSeF 2026. Jak dokumentować transakcje od 1 lutego? Prof. Modzelewski: Podstawą rozliczeń będzie dokument handlowy (nota obciążeniowa, faktura handlowa)" z prośbą o sprostowanie. Publikujemy poniżej w całości wyjaśnienia Ministerstwa.

Zmiany w ustawie o doradztwie podatkowym od 2026 roku: doprecyzowanie kompetencji i strój urzędowy doradców podatkowych, nowości w egzaminach

W dniu 9 września 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy zmieniającej ustawę o doradztwie podatkowym oraz ustawę – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Przepisy dotyczące doradztwa podatkowego zostają dostosowane do współczesnych realiów prawnych, technologicznych i rynkowych. Nowe rozwiązania mają poprawić funkcjonowanie samorządu zawodowego doradców podatkowych.

Zasady korzystania z KSeF od lutego 2026 r. – uprawnienia, uwierzytelnianie, faktury, wymogi techniczne. Co i jak ureguluje nowe rozporządzenie Ministra Finansów i Gospodarki?

Dla polskich podatników VAT od 1 lutego 2026 r. (dla większości od 1 kwietnia 2026 r.) rozpocznie się zupełnie nowy rozdział. Zasadniczej zmianie ulegną zasady fakturowania, które będzie obowiązkowo przebiegało w ramach Krajowego Systemu e-Faktur (KSef). Jednym z kluczowych aktów prawnych dotyczących obowiązkowego KSeF ma być rozporządzenie Ministra Finansów i Gospodarki w sprawie korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur. Najnowszy projekt tego rozporządzenia (datowany na 26 sierpnia 2025 r.), przechodzi aktualnie fazy konsultacji publicznych, uzgodnień międzyresortowych i opiniowania. Oczywiście w toku rządowej procedury legislacyjnej projekt może ulec pewnym zmianom ale na pewno nie będą to zmiany zasadnicze. Jest to bowiem już kolejny projekt tego rozporządzenia (prace nad nim zaczęły się w Ministerstwie Finansów pod koniec 2023 roku) i uwzględnia on liczne, wcześniej zgłoszone uwagi i wnioski.

Nowa faktura VAT (ustrukturyzowana) w 2026 r. Jak będzie wyglądać – wizualizacja, zakres danych, kody QR

W 2026 roku w Polsce obowiązkowe stanie się korzystanie z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Będzie to miało w szczególności ten skutek, że tradycyjne faktury papierowe i elektroniczne w formacie PDF zostaną zastąpione przez faktury ustrukturyzowane w formacie XML. Każda taka faktura będzie miała jednolitą strukturę danych określoną przez Ministerstwo Finansów, co zapewni spójność i automatyzację w obiegu dokumentów. Dodatkowo faktury udostępniane poza systemem KSeF będą musiały być oznaczone kodem weryfikującym, najczęściej w formie kodu QR. Będzie to wymagało odpowiedniego oznaczenia. Faktura w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) znacząco różni się od tradycyjnych faktur papierowych czy elektronicznych w formacie PDF.

REKLAMA

KSeF - kto ponosi ryzyko?

Krajowy System e-Faktur już całkiem niedługo stanie się obowiązkowym narzędziem do rozliczeń VAT w obrocie gospodarczym. Jest to chyba najbardziej ambitny projekt cyfryzacji podatkowej w Polsce, mający na celu ograniczenie szarej strefy, przyspieszenie rozliczeń VAT i zwiększenie transparentności obrotu gospodarczego.

e-Paragony 2.2 - nowe funkcje w aplikacji Ministerstwa Finansów. Komu i do czego mogą się przydać?

Ministerstwo Finansów poinformowało 8 września 2025 r., że udostępniło nową wersję (2.2) aplikacji mobilnej e-Paragony. Kolejna wersja tej aplikacji pozwala na udostępnianie i import paragonu, a także współdzielenie karty e-Paragony. Dzięki temu można gromadzić paragony elektroniczne na kilku urządzeniach. To wygodne rozwiązanie, które pomaga zarządzać wydatkami rodzinnymi. e-Paragony to bezpłatna aplikacja, dzięki której można przechowywać w smartfonie paragony w formie elektronicznej. Aplikacja jest całkowicie bezpieczna i anonimowa.

KSeF obowiązkowy: terminarz 2025/2026 [tabela]. Kto przekroczył 200 mln zł sprzedaży w 2024 r. musi wystawiać faktury w KSeF wcześniej

Od kiedy trzeba fakturować obowiązkowo za pośrednictwem KSeF – od 1 lutego czy 1 kwietnia 2026 r.? Okazuje się, że kluczowa w wyznaczeniu tego terminu jest wartość sprzedaży brutto osiągnięta w 2024 r., a nie, jak wcześniej zakładano, w 2025 r. To oznacza, że podatnicy już teraz mogą ustalić, od kiedy będą musieli stosować nowy obowiązek fakturowania. Próg graniczny to 200 mln zł obrotów brutto – kto go przekroczy, wdroży KSeF wcześniej. Dodatkowy czas (do końca 2026 r.) na przygotowanie przewidziano m.in. dla wystawiających faktury z kas rejestrujących i podmiotów o niewielkiej skali sprzedaży.

Koniec polskiego rolnictwa? Unia Europejska otwiera bramy dla taniej żywności z Ameryki Południowej

To może być początek końca polskiej wsi. Umowa z Mercosurem otwiera unijny rynek na wołowinę, drób, miód i cukier z Ameryki Południowej – tanie, masowe i nie do przebicia. Czy polskie rolnictwo czeka katastrofa?

REKLAMA

Webinar: Objaśnienia MF w podatku u źródła. W czym w praktyce pomogą?

Podatek u źródła od lat budzi wątpliwości. Zmieniające się przepisy, niejednoznaczne interpretacje oraz ryzyko odpowiedzialności sprawiają, że każda wskazówka ze strony resortu finansów ma istotne znaczenie w codziennej praktyce. Przyjrzymy się więc najnowszym objaśnieniom MF i ocenimy, w jakim zakresie mogą one pomóc w konkretnych przypadkach.

Jak przygotować się do KSeF? Praktyczne wskazówki i odpowiedzi na trudne pytania [Szkolenie online, już 10 września]

Jak przygotować się do KSeF? Pod takim tytułem odbędzie się szkolenie, na które serdecznie zapraszamy! Termin wydarzenia to 10 września 2025 roku, godz. 10:00-16:00.

REKLAMA