Usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych

Z prowadzeniem biura rachunkowego związane są dwa formalne wymogi, które reguluje ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. oraz przepisy wykonawcze, tj.:

- uprawnienie do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz

- posiadanie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.

W rozdziale 8a ustawy zostały określone uprawnienia, jakie musi posiadać przedsiębiorca planujący otwarcie własnego biura rachunkowego. W myśl tych zapisów, osobami uprawnionymi do wykonywania czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg są:

- przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi, jeżeli są uprawnieni do wykonywania czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych;

- pozostali przedsiębiorcy, pod warunkiem, że czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych wykonywane będą przez osoby uprawnione do wykonywania tych czynności.

Osobami uprawnionymi do wykonywania czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych są osoby posiadające certyfikat księgowy, osoby wpisane na listę biegłych rewidentów lub na listę doradców podatkowych. Osoby te mogą w tym celu korzystać z pomocy osób, które takich uprawnień nie posiadają zapewniając im jednak stały i bezpośredni nadzór.

Potwierdzeniem posiadania wyżej wymienionych uprawnień jest certyfikat księgowy, którego posiadanie jest warunkiem podstawowym przy planowaniu otwarcia działalności gospodarczej w tym zakresie. Szczegółowe zasady dotyczące uzyskania certyfikatu księgowego określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 8 kwietnia 2009 r. w sprawie uprawnień do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Certyfikat może uzyskać osoba fizyczna posiadająca zdolność do czynności prawnych i korzystająca w pełni z praw publicznych, a która spełnia co najmniej jeden z trzech warunków:

a. Posiada trzyletnią praktykę w księgowości oraz wykształcenie wyższe magisterskie uzyskane na kierunku rachunkowość lub innej, dla której plan studiów lub program kształcenia odpowiadał wymogom określonym przez organy uczelni dla specjalności rachunkowość, w jednostkach organizacyjnych uprawnionych do nadawania stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych;

b. Posiada trzyletnią praktykę w księgowości i wykształcenie wyższe magisterskie lub równorzędne oraz ukończyła studia podyplomowe z zakresu rachunkowość w jednostkach organizacyjnych uprawnionych do nadawania tytułu stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych;

c. Posiada dwuletnią praktykę w księgowości i wykształcenie co najmniej średnie oraz złożyła  z wynikiem pozytywnym pisemny egzamin z zakresu rachunkowości, prawa podatkowego, ubezpieczeń społecznych i podstaw prawa cywilnego i gospodarczego przed wyznaczoną komisją.

Należy przy tym nadmienić, iż osoba, która posiada licencję do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, a która dopuściła się i została skazana prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi lub papierami wartościowymi, za przestępstwo skarbowe oraz inne wymienione w rozdziale 9 ustawy o rachunkowości - traci prawo do posługiwania się certyfikatem, a zatem i do wykonywania czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Szczegółowe zasady uzyskania tytułu biegłego rewidenta lub doradcy podatkowego określają odrębne przepisy.