REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy nabywca towaru od zagranicznego dostawcy musi sam rozliczyć VAT?

inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

W przypadku niektórych transakcji ustawa o VAT nakłada obowiązek rozliczenia podatku na nabywcę. Jest to odstępstwo od zasady ogólnej, zgodnie z którą podatek należny rozlicza sprzedawca. Klasycznym przykładem transakcji, w ramach której VAT zostaje rozliczony przez nabywcę jest import usług, jednakże do czynności takich należy zaliczyć również dostawę towarów, dla której podatnikiem jest nabywca. Od 1 kwietnia 2013 r. zacznie obowiązywać nowelizacja przepisów w tym zakresie.

Na wstępie warto przybliżyć w ogólnym zarysie, co należy rozumieć pod pojęciem „dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca”.

REKLAMA

Autopromocja

Dostawa towaru to przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel (najczęściej klasyczna sprzedaż). Co do zasady obowiązek rozliczenia podatku VAT z tytułu dokonania dostawy towaru spoczywa na sprzedawcy.

W przypadku pewnego rodzaju transakcji mechanizm rozliczenia podatku został odwrócony, co skutkuje przeniesieniem obowiązku rozliczenia podatku na nabywcę towaru (podmiot taki rozlicza podatek należny, który jednocześnie stanowi dla niego podatek naliczony, podlegający odliczeniu). 

Jednym z przypadków, kiedy stosowany jest mechanizm odwróconego obciążenia jest nabycie towaru znajdującego się na terytorium Polski (który w ramach transakcji nie jest przemieszczany pomiędzy różnymi krajami) od podmiotu nie posiadającego siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności (np. oddziału) na terytorium kraju.


Stan prawny do 31 marca 2013 r.


W stanie prawnym obowiązującym do 31 marca 2013 r. podatnikiem podatku VAT był podmiot nabywający towary, jeżeli dokonującym ich dostawy na terytorium kraju był podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pojęcie „miejsca siedziby działalności gospodarczej podatnika” definiował art. 10 rozporządzenia wykonawczego Rady UE nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r., zgodnie z którym jest miejsce, w którym wykonywane są funkcje  naczelnego zarządu przedsiębiorstwa.

Natomiast w  myśl art. 11 tego rozporządzenia  „stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej” oznaczało dowolne miejsce - inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego  i technicznego, by umożliwić mu odbiór i wykorzystywanie  usług  świadczonych do własnych potrzeb tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Trzeba przy tym zauważyć, iż zgodnie z art. 11 ust. 3 ww. rozporządzenia, fakt posiadania numeru identyfikacyjnego VAT sam  w sobie nie jest wystarczający, by uznać,  że podatnik posiada  stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Zatem obowiązek rozliczenia podatku VAT spoczywał na nabywcy w każdym przypadku nabycia towaru od podmiotu nie posiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Co niezwykle istotne, obowiązek opodatkowania takiej transakcji ciążył na nabywcy także w przypadku, gdy sprzedawca  zarejestrowany był na potrzeby podatku VAT w Polsce.


Nieodpłatne przekazanie towarów z logo opodatkowane VAT po 1 kwietnia 2013 r.

Wewnątrzwspólnotowe nabycie i dostawa towarów - zmiany w VAT od 1 kwietnia 2013 r.


Przykład
Spółka Alfa z siedzibą w Czechach, zarejestrowana na potrzeby podatku VAT w Polsce dokonała 20 marca 2013 r. sprzedaży towaru znajdującego się w magazynie w Bielsku Białej na rzecz podatnika polskiego. W analizowanej sytuacji polski przedsiębiorca zobowiązany był do rozliczenia podatku VAT. Bez znaczenia pozostawał fakt, że spółka Alfa zarejestrowana jest na potrzeby podatku VAT w Polsce.

Podatnik polski był zatem zobowiązany do weryfikacji, czy jego kontrahent posiada w Polsce siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Było to o tyle istotne, że w przypadku, gdyby w przedstawionym powyżej przykładzie spółka Alfa opodatkowała sprzedaż 23% stawką VAT, polski przedsiębiorca nie miałby prawa do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w treści faktury otrzymanej od kontrahenta (spółki Alfa).

 


Stan prawny od 1 kwietnia 2013 r.


Od  1 kwietnia 2013 r.  art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku od towarów i usług, stanowi, iż  podatnikami są również osoby nabywające towary, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

a) dokonującym ich dostawy na terytorium kraju jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku dostawy towarów innych niż gaz w systemie gazowym, energia elektryczna w systemie elektroenergetycznym, energia cieplna lub chłodnicza przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,

b) nabywcą jest:

- w przypadku nabycia gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, energii cieplnej lub chłodniczej przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej - podmiot zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4 lub art. 97 ust. 4,

- w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana zgodnie z art. 97 ust. 4,

c) dostawa towarów nie jest dokonywana w ramach sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju.

 

W świetle powyższego musi być spełniony szereg warunków dotyczących zarówno samej transakcji, jak i jej strony, aby nabywca zobowiązany był do samoopodatkowania transakcji.

 


Warunki dotyczące transakcji:

- dostawa towarów nie jest dokonywana w ramach sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju;

- towar w momencie transakcji musi się znajdować na terytorium kraju.


Warunki dotyczące dostawcy:

- jest nim podmiot nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju;

- nie jest zarejestrowany na potrzeby podatku VAT na terytorium Polski.


Nabywcą jest:

- polski podatnik podatku VAT;

- inny podmiot zidentyfikowany w Polsce dla celów transakcji wewnątrzwspólnotowych, innymi słowy posiadający polski numer VAT UE.

Nowelizacja wprowadziła zatem w praktyce jedną istotną zmianę. W sytuacji, gdy podmiot sprzedający na rzecz polskiego podatnika towary znajdujące się na terytorium kraju jest zarejestrowany na potrzeby podatku VAT w Polsce, wówczas, ma on obowiązek rozliczenia podatku VAT z tytułu dokonywanej sprzedaży (podatku nie rozlicza już nabywca) i to nawet w sytuacji, gdy nie ma on w Polsce siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności.

Natomiast nabywca nadal będzie zobowiązany do rozliczenia transakcji, jeżeli dokonujący dostawy towarów podmiot zagraniczny nie jest zarejestrowany na potrzeby podatku VAT w Polsce.

 

Przykład
Spółka A Sp z o.o. zakupiła maszyny od firmy słowackiej (maszyny w chwili transakcji znajdowały się na terytorium Polski - w magazynie w Nowym Targu). Wyobraźmy sobie 2 sytuacje:

- pierwszą, w której słowacki przedsiębiorca jest zarejestrowany na potrzeby podatku VAT w Polsce. W takim przypadku, jeżeli sprzedaż miała miejsce po 1 kwietnia 2013 r. podatek należny powinien zostać rozliczony przez podatnika słowackiego (natomiast do 31 marca 2013 r. pomimo rejestracji na potrzeby podatku VAT w Polsce podatek rozliczany był przez polskiego przedsiębiorcę - nabywcę maszyn);

- drugą, w której słowacki przedsiębiorca nie jest zarejestrowany na potrzeby podatku VAT w Polsce. W takim przypadku podatek VAT z tytułu transakcji rozliczyć powinien nabywca (zarówno w stanie prawnym obowiązującym do 31 marca 2013 r., jak i w stanie prawnym obowiązującym obecnie).

 

Anna Resiak, Kierownik zespołu ds. podatku VAT, ECDDP Sp. z o.o.

Bartosz Nowodworski, Konsultant podatkowy, ECDDP Sp. z o.o.

 

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kompas Konkurencyjności dla UE – ogólniki i brak konkretnych działań. Stanowisko PIPC

W dniu 29 stycznia 2025 r. Komisja Europejska przedstawiła „Kompas Konkurencyjności dla UE”. Jest to pierwsza inicjatywa nowej Komisji Europejskiej, która ustanawia konkurencyjność jako jedną z nadrzędnych zasad działania UE na czas trwania obecnej kadencji (2024-2029). Poniżej prezentujemy stanowisko Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego dotyczące ww. dokumentu Komisji Europejskiej.

Ulga termomodernizacyjna 2025: Co nowego w przepisach dla podatników?

Ulga termomodernizacyjna po zmianach. Od początku 2025 roku właściciele lub współwłaściciele domów jednorodzinnych mogą skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej także w przypadku zakupu i montażu magazynów energii. Jest to kolejna forma wsparcia rozwoju energetyki odnawialnej i zwiększenia opłacalności instalacji prosumenckich.

Uwaga na fałszywe e-maile na temat konieczności dokonania korekty PIT

Ministerstwo Finansów poinformowało, że pojawiły się fałszywe wiadomości podszywające się pod Krajową Administrację Skarbową (KAS) zawierające miedzy innymi informacje o konieczności dokonania korekty PIT-17.

WIBOR zostanie zastąpiony przez POLSTR - nowy wskaźnik referencyjny. Od kiedy?

POLSTR – tak będzie nazywał się nowy wskaźnik referencyjny, który zastąpi WIBOR. Taką decyzję podjął 30 stycznia 2025 r. Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej ds. wskaźników referencyjnych.

REKLAMA

Sądy masowo popierają przedsiębiorców w sporze o Mały ZUS Plus

Sądy Okręgowe w całej Polsce wydały ponad 60 wyroków zgodnych z interpretacją Rzecznika MŚP, uznając, że przedsiębiorcy mogą ponownie skorzystać z Małego ZUS Plus po dwóch latach przerwy. ZUS stoi na stanowisku, że okres ten powinien wynosić trzy lata. Spór trwa, a część spraw trafia do Sądu Najwyższego.

Czy komputery kwantowe są zagrożeniem dla blockchaina i bezpieczeństwa cyfrowych transakcji?

Blockchain od lat jest symbolem bezpieczeństwa i niezmienności danych. Jego zastosowanie wykracza daleko poza kryptowaluty – wykorzystuje się go w finansach, administracji, logistyce czy ochronie zdrowia. Jednak pojawienie się komputerów kwantowych, zdolnych do przeprowadzania obliczeń niewyobrażalnych dla klasycznych komputerów, rodzi pytanie: czy blockchain przestanie być odporny na złamanie? A jeśli tak, jakie będą tego konsekwencje dla transakcji, danych i całej gospodarki cyfrowej?

Przelewy natychmiastowe – czy europejskie banki są gotowe do zmian?

Zgodnie z decyzją Parlamentu Europejskiego przelewy w euro mają docierać na konta klientów w UE w ciągu 10 sekund. Bankom, które nie spełnią tego wymogu, mogą grozić nie tylko kary, ale i utrata klientów.

Przedsiębiorców niepokoją podatki i niestabilność prawa. Dużym problemem są też rosnące koszty energii

Rosnące koszty energii, wysokie podatki i niestabilność prawa to największe obawy polskich przedsiębiorców. Firmy mierzą się także z problemem braków kadrowych, a większość nie spodziewa się poprawy warunków gospodarczych w najbliższym czasie.

REKLAMA

4%, 5% a nawet 8% - w którym banku można tyle dostać? Oprocentowanie lokat i kont oszczędnościowych - koniec stycznia 2025 r.

W styczniu 2025 r. nastąpiły zmiany w czołówce promocyjnych depozytów bankowych. Dwa banki przestały oferować 8% w skali roku. Ale inna instytucja postanowiła właśnie na początku 2025 r. taką ofertę udostępnić. Mimo licznych promocji lokat i rachunków oszczędnościowych widoczny jest trend stopniowego pogarszania się oferty depozytowej - już od 2 lat. Skutkiem tego - jak pokazują dane NBP - przeciętna lokata zakładana jest z oprocentowaniem mniejszym niż 4% w skali roku.

Obligacje skarbowe - luty 2025 r. Oprocentowanie do 6,80% w skali roku. Oferta obligacji nowych emisji

Ministerstwo Finansów w komunikacie z 27 stycznia 2025 r. przekazało informacje o oprocentowaniu i ofercie obligacji oszczędnościowych (detalicznych) Skarbu Państwa nowych emisji, które będą sprzedawane w lutym 20245 r. Oprocentowanie i marże tych obligacji nie zmienią się w porównaniu do oferowanych w styczniu br. Od 28 stycznia br. można nabywać nowe (lutowe) emisje obligacji skarbowych w drodze zamiany z niewielkim dyskontem. 

REKLAMA