REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odliczenie VAT w następnych okresach rozliczeniowych

Radosław Kowalski
Prawnik, doradca podatkowy, właściciel kancelarii doradztwa podatkowego, wcześniej kierownik działu windykacji w jednej z największych firm teleinformatycznych. Specjalizuje się w zagadnieniach podatkowych. Autor licznych publikacji, doświadczony wykładowca i szkoleniowiec.
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Odliczanie podatku naliczonego wynikającego z transakcji związanej ze sprzedażą opodatkowaną lub inną, ale z prawem do rozliczenia, jest jednym z najważniejszych uprawnień czynnego podatnika VAT. Ważne przy tym jest nie tylko to, aby podatnik w prawidłowy sposób zdefiniował kwotę VAT naliczonego podlegającego rozliczeniu, ale również to, by odliczenie dotyczyło odpowiedniego okresu rozliczeniowego.

Przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2014 r. w istotny sposób modyfikują terminy odliczania podatku naliczonego. Istnieje jednak podejrzenie, że zmiany mogą być dalej idące, niż spodziewał się tego sam ustawodawca. Tylko czy taka ewentualna zmiana jest uzasadniona i w ogóle legalna - o tym w niniejszym tekście.

REKLAMA

Autopromocja

Nowy termin odliczania VAT

Od 2014 roku prawodawca wprowadził nowy, uniwersalny sposób definiowania momentu odliczenia VAT naliczonego. Otóż w art. 86 ust. 10 ustawy o VAT zostało zapisane, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Uniwersalność takiej regulacji polega na tym, że ma ona zastosowanie zarówno w przypadku odliczana VAT z faktur krajowych przy zakupach dokonywanych od podmiotów opodatkowujących swoją sprzedaż, jak i we wszelkiego rodzaju przypadkach odwrotnego obciążenia (w kraju, import usług, WNT) i przy imporcie towarów.

W zależności od okoliczności istotne jest to, kiedy powstał obowiązek podatkowy u sprzedawcy lub nabywcy czy importera. Oczywiście w dalszych przepisach zapisane są dodatkowe warunki, jakie muszą być spełnione, aby podatnik mógł zrealizować swoje prawo do rozliczenia podatku naliczonego, a także przypadki szczególne (jak np. faktury od podatnika kasowego czy VAT naliczony przy zaliczkowanych świadczeniach).

I właśnie z tymi dodatkowymi warunkami, zsumowanymi z niefrasobliwością legislacyjną ustawodawcy, może być związany problem dotyczący terminów odliczania VAT.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Data otrzymania faktury a odliczenie VAT

Wprowadzając, jako wyznacznik terminu rozliczania VAT naliczonego, moment powstania obowiązku podatkowego, w art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT ustawodawca zastrzegł, że w przypadku odliczenia VAT „z faktury krajowej” , rozliczenie nie może nastąpić wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał taką fakturę. Swoją drogą absurd polega na tym, że jeżeli sprzedaż była np. w styczniu, nabywca otrzymał fakturę 1 lutego, to musi czekać z rozliczeniem aż do deklaracji za luty, tj. składanej do 25 marca, chociaż już 25 lutego jest w posiadaniu źródła VAT naliczonego, jakim jest faktura.

Co ważne, i o czym należy pamiętać, od 1 stycznia 2014 r. prawodawca „zachęca” do fakturowania zbiorczego sprzedaży danego okresu, zezwalając na to, aby faktury - przy zastosowaniu ogólnej zasady - były wystawiane aż do 15 dnia następnego miesiąca po miesiącu dokonania dostawy czy wykonania usługi.

Zatem z jednej strony sprzedawca może odsunąć w czasie fakturowanie, co absolutnie nie odracza obowiązku zapłaty podatku (przy ogólnych zasadach definiowania momentu powstania obowiązku podatkowego), z drugiej zaś, tym samym, skazuje nabywcę na dłuższe oczekiwanie z odliczeniem podatku naliczonego.

Co gorsze, pojawiły się obawy, że to nie jest jedyny problem nabywcy.


Polecamy: Podstawa opodatkowania VAT 2014 - zmiana ustawy o VAT

 

Czy dwa następne okresy są dla każdego

Jak zostało „zadeklarowane” w uzasadnieniu rządowym do projektu zmian w ustawie o VAT odnoszącym się do odliczenia podatku naliczonego:

Pozostawiono przy tym zasadę, że jeżeli podatnik nie dokona odliczenia we wskazanych terminach, będzie miał do tego prawo w dwóch kolejnych okresach rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 ustawy o VAT).

Niestety, są wątpliwości czy istotnie „pozostawiono” taką zasadę w niezmienionym kształcie.

Otóż w przepisie normującym odliczenie w dwóch kolejnych okresach rozliczeniowych prawodawca stanowi, że jest to możliwe, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w art. 86 ust. 10, 10d (import w procedurze szczególnej) i 10e (faktura od podatnika „kasowego”) ustawy o VAT. Niestety, prawodawca nie wskazuje tutaj na „nieodliczenie” w trybie ust. 10b, czyli w rozliczeniu za okres otrzymania faktury zakupowej.

Czy zatem podatnik, który kupił usługę wykonaną w styczniu, a fakturę otrzymał w lutym, ma do dyspozycji dwa następne okresy rozliczeniowe? A jeżeli może skorzystać z owych dwóch kolejnych okresów, to czy powinien je liczyć od miesiąca/kwartału otrzymania faktury czy może jednak od miesiąca/kwartału powstania obowiązku podatkowego u sprzedawcy?

Zdania są obecnie podzielone, przy czym coraz częściej można spotkać się z opinią, że gdy metody z ust. 10, 10d czy 10e nie mają zastosowania, to rozliczenie może być dokonane wyłącznie w jednym okresie rozliczeniowym.

Uważam, że nie sposób zgodzić się z takim poglądem, nie można też zaakceptować tezy, że, owszem, mamy dwa następne okresy rozliczeniowe, ale liczone od momentu powstania obowiązku podatkowego.

PRZYKŁAD
Obowiązek podatkowy powstał w styczniu, nabywca otrzymał fakturę w maju. Przy założeniu, że nie może odliczyć VAT w dwóch kolejnych okresach rozliczeniowych, odliczy VAT tylko w deklaracji za maj.

 

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Polecamy: Zmiany 2014 - Podatki, Księgowość, Kadry, Firma, Prawo

Jak to uzasadnić? Otóż w pierwszej kolejności należy przyjrzeć się konstrukcji art. 86 i wzajemnej relacji ust. 10 oraz 10b art. 86 ustawy.

Niewątpliwie termin odliczania VAT wyznaczany jest w ust. 10, który wyraźnie wskazuje na przesłankę materialną: moment powstania obowiązku podatkowego (tutaj u sprzedawcy). To właśnie moment powstania obowiązku podatkowego musi powstać, aby możliwe było zrealizowanie obiektywnego prawa do odliczenia podatku naliczonego. Dopiero gdy powstanie obowiązek podatkowy, należy zbadać, czy jest spełniony kolejny warunek, a mianowicie czy podatnik otrzymał fakturę.

W efekcie podatnik dokonujący odliczenia VAT po powstaniu obowiązku podatkowego u sprzedawcy, ale nie wcześniej niż w deklaracji za okres otrzymania faktury, stosuje art. 86 ust. 10 w związku z ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT. Co za tym idzie, jeżeli nie dokona odliczenia w deklaracji za miesiąc/kwartał otrzymania faktury, następujący już po okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy, ma do dyspozycji dwa następne okresy rozliczeniowe następujące po okresie, w którym otrzymał fakturę (po raz pierwszy mógł z takiego prawa skorzystać na podstawie art. 86 ust. 10 w związku z ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT).

Dla uniknięcia wątpliwości konieczne byłoby przeredagowanie regulacji ust. 10b, tak aby wyraźnie wskazywała, że ma jedynie charakter doprecyzowujący ust. 10 (jak to jest wyraźnie zapisane np. w art. 86 ust. 10b pkt 2 ustawy o VAT). Do czasu nowelizacji minister powinien rozwiać wątpliwości poprzez wydanie interpretacji ogólnej.

W pierwszych wyjaśnieniach wydawanych na podstawie obecnie obowiązujących przepisów organy podatkowe potwierdziły to stanowisko (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 16 września 2013 r., sygn. IPPP3/443-538/13-2/LK).

 

A co, jeżeli jednak jeden miesiąc/kwartał

Gdyby jednak ukształtowała się wykładnia, że otrzymując fakturę w miesiącu/kwartale późniejszym niż ten, w którym powstał obowiązek podatkowy, nabywca nie ma dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych (czego oczywiście nie można obecnie wykluczyć), oznaczałoby to kolejne komplikacje. Otóż dokładnie taka sama konstrukcja jak w ust. 11 została zastosowana w ust. 13 art. 86 ustawy o VAT. Ten ostatni stanowi o tym, jak należy zachować się w przypadku, gdy nie odliczymy podatku naliczonego, a minie termin na realizację tego prawa.

Według tego przepisu, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu pięciu lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Co ważne, tutaj również prawodawca nie odwołuje się do regulacji art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT.

To by oznaczało, że nadając przepisom ust. 10b pkt 1 samodzielny byt prawny, musielibyśmy pogodzić się z tym, że jeżeli podatnik otrzymał fakturę w okresie późniejszym niż ten, w którym u świadczącego powstał obowiązek podatkowy, i nie zrealizował takiego prawa w rozliczeniu za okres otrzymania faktury, to nie tylko nie miałby możliwości dokonania rozliczenia w kolejnych okresach, ale równie poza jego zasięgiem byłaby korekta w trybie ust. 13, gdyż ten - podobnie jak ust. 11 - pomija regulacje mówiące o odliczeniu według daty otrzymania faktury. Do czasu przedawnienia zobowiązań należałoby stosować wtedy ogólne zasady dokonywania korekt, które wynikają z Ordynacji podatkowej.

PODSTAWA PRAWNA:

• art. 86 ust. 10, ust. 10b pkt 1, ust. 11, ust. 13 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2013 r. poz. 1608

Radosław Kowalski

doradca podatkowy, właściciel kancelarii doradztwa podatkowego

 

 

Źródło: Biuletyn VAT

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF tuż za rogiem! Księgowi mówią jasno: za zgodność e-faktur odpowiadać będą przedsiębiorcy

KSeF już jest na horyzoncie. Przedsiębiorcy wciąż jednak zwlekają z przygotowaniami do e-faktur, licząc na pomoc księgowych z biur rachunkowych. Tymczasem to oni sami będą odpowiadać za zgodność z nowymi przepisami. Jak dobrze przygotować firmę i uniknąć kosztownych potknięć? Sprawdź, co zrobić już teraz.

Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania między Polską a Wielką Brytanią – kompendium wiedzy dla polskich rezydentów podatkowych

W erze globalnej mobilności zawodowej i kapitałowej coraz więcej Polaków uzyskuje dochody z zagranicy. Najczęściej chodzi o Wielką Brytanię – kraj, który od lat przyciąga naszych obywateli do pracy, prowadzenia działalności gospodarczej czy inwestowania. W takim kontekście kluczowa staje się znajomość zasad opodatkowania dochodów uzyskiwanych w UK przez osoby będące polskimi rezydentami podatkowymi.

Prof. W. Modzelewski: VAT unijny to największe zagrożenie dla uczciwych podatników. Trzeba zrezygnować z pozornych działań uszczelniających i napisać od nowa ustawę o VAT

Powoli ale skutecznie przebija się do świadomości podatników diagnoza, że VAT unijny, wprowadzony w Polsce w 2004 r., był od początku nieznaną w historii pułapką zastawioną nie tylko na nasze państwo, lecz również na dziesiątki tysięcy naiwnych i uczciwych podatników, którzy mieli być (i są nadal) ofiarami tego eksperymentu – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Ordynacja podatkowa - MF szykuje liczne zmiany od 2026 r. Przedawnienie, zapłata podatku, zwrot nadpłaty, MDR i wiele innych nowości w projekcie nowelizacji

W dniu 28 marca 2025 r. opublikowany został projekt bardzo obszernej nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilkunastu innych ustaw. Zmiany są bardzo liczne i mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r. Ministerstwo Finansów informuje, że celem tej nowelizacji jest poprawa relacji między podatnikami i organami podatkowymi, zwiększenie efektywności działania organów podatkowych oraz doprecyzowanie przepisów, których stosowanie budzi wątpliwości. Zobaczmy jakie zmiany czekają podatników od początku przyszłego roku.

REKLAMA

Obowiązkowe e-Doręczenia od 1 kwietnia 2025 r. dla firm zarejestrowanych w KRS. Jak założyć skrzynkę i aktywować Adres do Doręczeń Elektronicznych (ADE)

W komunikacie z 27 marca 2025 r. Poczta Polska przypomina o nadchodzącym terminie: 1 kwietnia 2025 r., kiedy to obowiązek korzystania z systemu e-Doręczeń zostanie rozszerzony na przedsiębiorstwa zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym przed początkiem bieżącego roku.

Ekologiczne opakowania w e-handlu - ogromne wyzwanie dla logistyki

Europejski klient e-commerce ma sprzeczne oczekiwania wobec opakowań, w których dostarczane są jego zamówienia. Domaga się ekologicznych rozwiązań, ale rzadko zrezygnuje z zakupu, jeśli nie otrzyma alternatywy zrównoważonej klimatycznie. Nie chce też płacić za spełnienie postulatów środowiskowych, a długa lista rozbieżności generuje ogromne wyzwania po stronie sprzedawców i logistyki. Ekologiczna rewolucja nie jest tania, dodatkowo nowe unijne przepisy wymuszają daleko idące zmiany w procesie realizacji zamówień.

Praca w KAS - rekrutacja 2025. Gdzie szukać ogłoszeń?

Praca w KAS a rekrutacja w 2025 roku. Jakie zadania ma Krajowa Administracja Państwowa? Kto może pracować w KAS? Gdzie szukać ogłoszeń? Jakie są wymagania są w trakcie rekrutacji w 2025 roku?

Roczne zeznanie podatkowe CIT tylko do 31 marca. Jak złożyć CIT-8

Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa przypominają, że 31 marca 2025 r. upływa termin złożenia zeznania CIT-8 za 2024 rok dla tych podatników, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. CIT-8 można złożyć także elektronicznie w serwisie e-Urząd Skarbowy bez konieczności posiadania podpisu kwalifikowanego.

REKLAMA

PKPiR 2026: będzie 15 poważnych zmian i nowe rozporządzenie od 1 stycznia. Terminy wpisów, dodatkowe kolumny do KSeF, dowody księgowe i inne nowości

Minister Finansów przygotował projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (pkpir). Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Sprawdziliśmy co się zmieni w zasadach prowadzenia pkpir w porównaniu do obecnego stanu prawnego.

Odpisy amortyzacyjne spółek nieruchomościowych

Najnowsze orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) przynoszą istotne zmiany dla spółek nieruchomościowych w zakresie możliwości rozpoznawania odpisów amortyzacyjnych w kosztach podatkowych. W styczniu tego roku NSA w kilku wyrokach (sygn. II FSK 788/23, II FSK 789/23, II FSK 987/23, II FSK 1086/23, II FSK 1652/23) potwierdził korzystne dla podatników stanowisko wojewódzkich sądów administracyjnych (WSA).

REKLAMA