Podwyższenie kapitału zakładowego z kapitału zapasowego - skutki w CIT

Zgodnie z treścią art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o CIT do przychodów nie zalicza się „przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego, funduszu udziałowego albo funduszu założycielskiego, albo funduszu statutowego w banku państwowym, albo funduszu organizacyjnego ubezpieczyciela”. Analiza powyższego przepisu prowadzi do wniosku, iż do przychodów podlegających opodatkowaniu nie są zaliczone przychody otrzymane na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego.

Autopromocja

Oznacza to, że zarówno wkłady pieniężne, jak i niepieniężne wnoszone na pokrycie kapitału zakładowego, nie są zaliczane do przychodów w rozumieniu przepisów prawa podatkowego. Argumentować można ponadto, iż przekazanie środków z kapitału zapasowego na kapitał podstawowy nie stanowi w ogóle zdarzenia generującego po stronie spółki powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

W doktrynie przyjmuje się bowiem, iż przychód podatkowy wiąże się ściśle z definitywnym, trwałym i bezwarunkowym przysporzeniem po stronie podatnika. Trudno natomiast utrzymywać, że przesunięcie przez spółkę środków własnych z kapitału zapasowego na kapitał zakładowy wiąże się z powstaniem po jej stronie jakiegokolwiek definitywnego przysporzenia. Czynność powyższa nie generuje po stronie spółki przychodu, który byłby jej należny lub do otrzymania którego, spółka byłaby uprawniona.

Stanowisko powyższe znajduje potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych, w tym m.in. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 5 lipca 2012 r. (sygn. ILPB3/423-124/12-3/EK).

Autopromocja

Webinar: VAT 2025

Sprawdź

Organ wskazał w niej, iż „wartości otrzymane na podwyższenie kapitału zakładowego - stanowiące niewątpliwie przysporzenie majątkowe - uznane zostały przez ustawodawcę za wpływy niestanowiące przychodu podatkowego. Wpływy te są neutralne podatkowe. Nie są one efektem „zwykłej” (bieżącej) działalności gospodarczej podatnika, lecz związane są z rozszerzeniem źródła przychodów. W świetle powyższego, skoro przychód wymieniony w art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest neutralny podatkowo, to podwyższenie kapitału zakładowego z kapitału zapasowego nie rodzi obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych po stronie Spółki, której kapitał zakładowy zostanie podwyższony.”

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Polecamy: Zmiany 2014 - Podatki, Księgowość, Kadry, Firma, Prawo

Autopromocja

Webinar: VAT 2025

Sprawdź

Podsumowując, podwyższenie przez spółkę kapitału zakładowego ze środków zgromadzonych na kapitale zapasowym nie generuje przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, co potwierdza brzmienie przepisu art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o CIT, zgodnie z którym do przychodów nie zalicza się m.in. przychodów na podwyższenie kapitału zakładowego.

 Treść powołanego powyżej przepisu jednoznacznie wskazuje zatem, iż podwyższenie kapitału zakładowego nie generuje obowiązku podatkowego. Odnosząc się do powyższego zagadnienia należy jednak zwrócić uwagę na treść art.12 ust. 4 pkt 11 ustawy o CIT.

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

W myśl powołanego przepisu do przychodów podatkowych nie zalicza się kwot i wartości stanowiących nadwyżkę ponad wartość nominalną udziałów (akcji), otrzymanych przy ich wydaniu i przekazanych na kapitał zapasowy. Analiza treści powyższego przepisu może rodzić pewne wątpliwości, czy w przypadku podwyższenia kapitału zakładowego z kapitału zapasowego, po stronie spółki wystąpią związane z tym konsekwencje podatkowe, skoro warunek przekazania agio na kapitał zapasowy zostanie „naruszony”.

 Dokonując wykładni literalnej ww. przepisu można dojść do wniosku, iż znajduje on zastosowanie (tj. przychód podatkowy nie powstaje) wyłącznie w sytuacji, w której wartość agio jest przekazana na kapitał zapasowy. Jeżeli natomiast część kapitału zapasowego (pochodząca z agio) zostaje przesunięta na kapitał zakładowy, może powstać wątpliwość, czy przepis art. 12 ust. 4 pkt 11 powołanej ustawy powinien być nadal stosowany.

 Ustawa o VAT 2014

Wątpliwości te wynikają zatem stąd, iż w treści powyższego przepisu ustawodawca nie odnosi się do jakichkolwiek ram czasowych. Zastanawiać można się zatem, czy warunkiem koniecznym a zarazem wystarczającym jest przekazanie agio na kapitał zapasowy w roku podatkowym nabycia udziałów, czy też warunek ten obowiązuje przez czas nieokreślony. W takim zaś przypadku, aby przychód podatkowy nie wystąpił, środki z agio nie powinny być przesuwane na kapitał zakładowy.

Pomimo powyższych wątpliwości wskazać można jednak na takie wyjaśnienia organów podatkowych, zgodnie z którymi tego rodzaju sytuacja (przesunięcie środków z agio z kapitału zapasowego na kapitał zakładowy) pozostaje neutralna podatkowo. Taki pogląd wyrażony został m.in. w decyzji w sprawie interpretacji prawa podatkowego Izby Skarbowej w Krakowie z dnia 10 stycznia 2007 r. ( sygn. PD-1/42180-1/07).

Nie można jednak wykluczyć w sposób definitywny ryzyka sporu z organami podatkowymi co do tego, iż przesunięcie środków z agio na kapitał zakładowy powoduje konieczność opodatkowania wartości agio przeniesionego na kapitał zakładowy.

Joanna Litwińska

ECDDP Spółka Doradztwa Podatkowego