Jak zachować się podczas kontroli skarbowej

Rezultat kontroli skarbowej zależy od trzech elementów: od postawy oraz przygotowania kontrolujących, od tego, jak duży nacisk podatnik kładzie na prawidłowość rozliczeń podatkowych, i czy w związku z tym są one prawidłowe, oraz od tego, jak podatnik zachowuje się w trakcie kontroli.

Na postawę kontrolujących podatnik ma stosunkowo najmniejszy wpływ, choć nie znaczy to, że nic się nie da zrobić w tym zakresie. Wypracowanie dobrych, roboczych kontaktów z kontrolującymi pozwala przeżyć kontrolę w sposób możliwie komfortowy. Osiągnąć to można poprzez uczciwe i profesjonalne nastawienie do kontroli - z jednej strony bez nadmiernej gościnności, bo to może być krępujące, a nawet może zostać uznane za niedopuszczalny sposób wywierania wpływu na kontrolujących, z drugiej zaś strony - bez niepotrzebnego eskalowania konfliktów poprzez kwestionowanie podstawowych działań kontrolujących, nieuzasadnione upieranie się w pewnych kwestiach czy po prostu utrudnianie kontroli.

Co do prawidłowości rozliczeń podatkowych to jest to kwestia zależna prawie w 100 proc. od podatnika (pomijając oczywiście zmieniające się interpretacje przepisów podatkowych). Zapewnienie prawidłowości zdecydowanie jednak wymaga działania, zanim kontrola się u nas pojawi. Należy podkreślić, że kontrola może być też inspiracją do uporządkowania zagadnień podatkowych za te okresy, które mogą być skorygowane. Natomiast co do prawidłowości rozliczeń za okres objęty kontrolą, to należy pamiętać, że dla urzędników istotna jest nie tylko dokumentacja podatkowa, lecz także i wiedza na temat podejmowanych w spółce w przeszłości decyzji podatkowych.

Co do zachowań w trakcie kontroli - najistotniejsza jest komunikacja. Należy dobrze zrozumieć istotę pytań i zadań kontrolujących. Należy odpowiadać na pytania precyzyjnie, ale z drugiej strony pilnować, aby pytania zadawane przez kontrolujących nie wykraczały poza zakres kontroli. Jeśli nie jesteśmy w stanie przygotować żądanych dokumentów lub wyjaśnień w czasie wyznaczonym przez kontrolujących, rozwiązaniem jest prośba o przesuniecie terminu - warto wniosek uzasadnić, przedstawiając w pełny sposób sytuację.

Warto też przedstawiać kontrolującym szersze spojrzenie na specyfikę naszej działalności, na jej szczególne uwarunkowania czy rozwiązania. To z kolei pozytywnie wpływa na właściwe przygotowanie kontrolujących do kontroli i może zmienić ich podejście do wielu poruszanych w trakcie kontroli kwestii.

Dopełnieniem prawidłowej komunikacji jest aktywne uczestniczenie w kontroli. Podatnik nie powinien się ograniczać do przekazywania kontrolującym żądanych dokumentów, ale też - jeśli jest to możliwe - składać dowody inne niż dokumenty. Aktywny udział strony najłatwiej zaobserwować na przesłuchaniu świadka. Podatnik, który prawidłowo działa w swojej sprawie, nie tylko będzie obecny na przesłuchaniu świadka, ale będzie również zadawał pytania, które mogą zobiektywizować informacje wynikające z odpowiedzi na pytania zadawane przez kontrolujących.