REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak skutecznie ustanowić pełnomocnika

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Łukasz Zalewski
Łukasz Zalewski
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Pełnomocnikiem podatnika w postępowaniu podatkowym może być osoba fizyczna, która posiada zdolność do czynności prawnych. Jakie inne warunki musi spełniać pełnomocnictwo, aby było ważne?

 

 

Czynności podejmowane w trakcie postępowania podatkowego mogą mieć bardzo poważny wpływ na rezultat postępowania. W nieskomplikowanych sprawach podatnik może występować bez pełnomocnika, jednak zazwyczaj warto skorzystać z usług profesjonalisty. Niedotrzymanie terminu lub złożenie odwołania do organu, który nie jest właściwy do rozpatrzenia sprawy, może oznaczać bowiem zakończenie postępowania bez możliwości dochodzenia swoich praw przed organem podatkowym. Teoretycznie błąd może popełnić również profesjonalny pełnomocnik, ale w takim przypadku sytuacja podatnika jest i tak korzystniejsza niż gdyby bronił się osobiście. Podatnikowi przysługuje bowiem prawo dochodzenia odszkodowania.

Wybór pełnomocnika

W przypadku postępowań podatkowych zastosowanie mają przepisy Ordynacji podatkowej (Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 ze zm.). Prawo do działania przez pełnomocnika w postępowaniu daje stronom postępowania art. 136 Ordynacji. Przepis zastrzega jednak, że strona nie może działać przez pełnomocnika w sytuacji, gdy charakter czynności wymaga osobistego działania. Z kolei art. 137 określa, kto może być pełnomocnikiem. Co do zasady może nim być osoba fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych. Z kolei w postępowaniu przed organami celnymi, w sprawach dotyczących podatku od towaru i usług, a także podatku akcyzowego z tytułu importu towarów, pełnomocnikiem może być również agent celny.

W praktyce jednak najczęściej pełnomocnikami w postępowaniach podatkowych są doradcy podatkowi, radcowie prawni oraz adwokaci, a więc pełnomocnicy profesjonalni. Nierzadko jest to również członek rodziny: mąż, żona, syn, córka i inni.

Właściwa reprezentacja

Co więcej, właściwe reprezentowanie podatnika jest realizacją jednej z podstawowych reguł postępowania podatkowego, jaką jest zasada czynnego udziału strony w postępowaniu. Oznacza to, że podatnik na każdym stadium postępowania ma prawo do uczestnictwa w nim, zapoznawania się z dokumentami, ustaleniami i do wnoszenia środków odwoławczych. Organ podatkowy musi więc to podatnikowi zapewnić. Naruszenie zasady udziału strony w postępowaniu może być bowiem podstawą do uchylenia decyzji organów podatkowych oraz nieuznania ustaleń dokonanych przez organ. Podatnik ma także prawo do należytej reprezentacji. Ma to szczególne znaczenie w sytuacji doręczeń decyzji organów, ponieważ doręczenie decyzji przykładowo pełnomocnikowi, który został odwołany, a niedoręczenie jednocześnie decyzji podatnikowi uzasadnia zarzut naruszenia prawa do należytej reprezentacji. Oczywiście podatnik również musi dopełnić określonych w przepisach Ordynacji podatkowej formalności. W przypadku odwołania pełnomocnika musi przede wszystkim zawiadomić o tym organ podatkowy. Jeśli to zrobi, a organ w dalszym ciągu będzie dostarczał decyzje tylko pełnomocnikowi, to zarzut naruszenia prawa przez organ będzie zasadny.

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 145 par. 2 Ordynacji organ podatkowy powinien doręczać pisma ustanowionemu przez podatnika pełnomocnikowi. Przepis zastrzega jednak, że organ nie ma obowiązku doręczania pism w sytuacji, gdy z treści pełnomocnictwa wynika, że pełnomocnictwo nie obejmuje swoim zakresem doręczeń.

Zakres pełnomocnictwa

Zgodnie z przepisami w treści pełnomocnictwa powinien zostać określony jego zakres. Podatnik może ustanowić pełnomocnika do prowadzenia określonego rodzaju spraw np. do reprezentowania w sprawach podatku od towarów i usług lub przed określonymi organami np. przed urzędem skarbowym lub izbą skarbową. Oczywiście zakresy można łączyć i dookreślać. Można zatem ustanowić pełnomocnika do reprezentowania w sprawach podatku od towarów i usług w postępowaniach toczących się przed naczelnikiem urzędu skarbowego. Problem polega na tym, że taki zakres umocowania pełnomocnika będzie wiążący dla organów podatkowych i podatnika. Jeśli więc sprawa trafi do dyrektora izby skarbowej, to podatnik będzie musiał rozszerzyć zakres pełnomocnictwa o postępowanie toczące się przed dyrektorem izby. Jeśli mimo określenia zakresu pełnomocnictwa udzielonego przykładowo radcy prawnemu radca będzie reprezentował podatnika w zakresie innym niż wynika z pełnomocnictwa, organ podatkowy zapewne zakwestionuje takie pełnomocnictwo i będzie domagał się uczestnictwa podatnika (chyba że podatnik ustanowi kilku pełnomocników).

Podatnik może jednak ustanowić pełnomocnika do reprezentowania w całym postępowaniu podatkowym i sądowym bez określenia zakresu tego postępowania.

Co do zakresu pełnomocnictwa wypowiadały się sądy. W postanowieniu Sądu Najwyższego z 19 listopada 1998 r. (sygn. III CZ 133/98) czytamy, że pełnomocnictwo procesowe obowiązuje w granicach określonych w art. 91 kodeksu postępowania cywilnego (Dz.U. z 1964 r. nr 43, poz. 296 ze zm.) tylko wtedy, gdy osoby uczestniczące w akcie umocowania złożyły oświadczenie o udzieleniu i przyjęciu pełnomocnictwa bez oznaczenia jego zakresu. Ze stanowiskiem tym zgodził się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 15 września 2006 r. (sygn. I FSK 1200/05). Należy wyjaśnić, że zakres umocowania wynikający z art. 91 k.p.c. ma także zastosowanie w postępowaniu podatkowym. Zgodnie z tym przepisem pełnomocnictwo procesowe obejmuje z mocy prawa umocowanie do:

l wszystkich łączących się ze sprawą czynności procesowych, nie wyłączając powództwa wzajemnego, skargi o wznowienie postępowania i postępowania wywołanego ich wniesieniem, jako też wniesieniem interwencji głównej przeciwko mocodawcy;

l wszelkich czynności dotyczących zabezpieczenia i egzekucji;

l udzielenia dalszego pełnomocnictwa procesowego adwokatowi lub radcy prawnemu;

l zawarcia ugody, zrzeczenia się roszczenia albo uznania powództwa, jeżeli czynności te nie zostały wyłączone w danym pełnomocnictwie;

l odbioru kosztów procesu od strony przeciwnej.

Jak jednak wskazały sądy, praktycznie nieograniczony zakres umocowania wynikający z powyższego przepisu ma zastosowanie w sytuacji, gdy podatnik nie określił zakresu pełnomocnictwa, np. wyłącznie do reprezentowania przed naczelnikiem urzędu skarbowego. Z uzasadnienia powyższego wyroku NSA wynika także, że skoro podatnik ograniczył zakres udzielonego pełnomocnictwa przez wymienienie konkretnego organu, a ponadto nie wskazał, że pełnomocnik został upoważniony do występowania w instancjach właściwych w sprawie, to nie można rozszerzać zakresu pełnomocnictwa na inne czynności niż określone w pełnomocnictwie.

Konieczny pełnomocnik

W przepisach Ordynacji określono także sytuacje, w których podatnik ma obowiązek lub powinien ustanowić pełnomocnika. Chodzi o dwa przypadki. Po pierwsze, gdy podatnik opuszcza terytorium kraju na okres co najmniej 2 miesiące powinien ustanowić pełnomocnika do spraw doręczeń. Po drugie, w chwili wszczęcia kontroli podatkowej podatnik powinien wskazać osobę, która będzie go reprezentowała w postępowaniu kontrolnym podczas jego nieobecności.

WAŻNE

Pełnomocnikiem podatnika w postępowaniu podatkowym może być osoba fizyczna, która posiada zdolność do czynności prawnych


ŁUKASZ ZALEWSKI

lukasz.zalewski@infor.pl


Podstawa prawna:

- Dział IV, w tym art. 136, art. 137 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

- Art. 91 ustawy z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 1964 r. nr 43, poz. 296 z późn. zm.).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF już za rogiem. Tysiące firm nieprzygotowanych – cyfrowe wykluczenie może kosztować fortunę

Cyfrowy obowiązek, który może zaskoczyć wielu przedsiębiorców – od 2026 r. e-fakturowanie stanie się przymusem. Problem? Rząd uznał, że „wykluczenie cyfrowe” dotyczy wyłącznie najmniejszych firm. W praktyce zagrożeni są także starsi przedsiębiorcy, mikrofirmy bez dostępu do IT, a nawet ci, którzy nie mają stabilnego internetu. Brak przygotowania oznacza paraliż działalności, karne odsetki i utratę klientów. Czas ucieka – a system nie wybacza błędów.

ZUS: Przedsiębiorcy z niepełnosprawnościami z niższą roczną składką zdrowotną. Trzeba spełnić 4 warunki

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

Zwierzęta w firmie a koszty uzyskania przychodu. Jak argumentować przed urzędem skarbowym? Interpretacje fiskusa: pies, akwarium i inne przypadki

Czy pies w firmie może być kosztem uzyskania przychodu? A akwarium – elementem budującym wizerunek? Coraz więcej przedsiębiorców zadaje sobie te pytania, zwłaszcza w czasach, gdy granica między przestrzenią zawodową a prywatną bywa płynna. Praktyka i interpretacje podatkowe pokazują, że... to zależy.

REKLAMA

Będzie likwidacja JPK VAT? Prof. Modzelewski: nieoficjalnie mówi się o redukcji obowiązków

Od samego początku (można sprawdzić) byłem krytykiem wprowadzenia powszechnych „jotpeków”, czyli zmuszania ogółu podatników do systematycznego wysyłania urzędom skarbowym ich ewidencji podatkowych. Po co zaśmiecać archiwa tych organów bilionami zbędnych informacji, do których nigdy nie sięgnie i nie można ich racjonalnie zinterpretować?

Księgowi nie spodziewają się w najbliższej przyszłości wielkich rewolucji w wynagrodzeniu i systemie swojej pracy

Co księgowi naprawdę myślą o kondycji swojej branży? Ukazał się pierwszy w Polsce barometr nastrojów księgowych. Jak oceniają oni miniony rok, czego oczekują po 2025. Odpowiedzi badanych księgowych pokazują prawdziwy obraz branży.

Zasada wielokrotności opodatkowania wyrobów akcyzowych w przypadku wtórnego obowiązku podatkowego a zmiana podatkowego przeznaczenia wyrobu akcyzowego

Istotnym problemem prawnym i praktycznym jest możliwość wielokrotnego opodatkowania tego samego wyrobu akcyzowego na etapie wtórnego obowiązku podatkowego (zwanego również obowiązkiem podatkowym drugiego stopnia.) – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Ulga na ekspansje a koszty marketingowe – jak szeroki jest katalog wydatków?

Niedawna interpretacja podatkowa (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.66.2025.2.ED) dla producenta opakowań z tworzyw sztucznych rozstrzyga tę kwestię, wskazując, które wydatki targowe i promocyjne podlegają odliczeniu, a które - mimo argumentacji podatnika - pozostają poza zakresem ulgi. Organ zastosował ścisłą wykładnię językową, potwierdzając kwalifikowalność jedynie części ponoszonych przez przedsiębiorców kosztów.

REKLAMA

KSeF 2026: Pożegnanie z papierowymi fakturami. Jak przygotować się na rewolucję w rozliczeniach VAT i uniknąć kar i problemów z fiskusem [branża TSL]

Niecały rok dzieli podatników VAT (w tym branżę transportową) od księgowej rewolucji. Ministerstwo Finansów potwierdziło w komunikacie z kwietnia 2025 r., że początek 2026 roku to ostateczny termin wejścia w życie Krajowego Systemu e-Faktur dla większości przedsiębiorców. Oznacza to, że już niedługo sektor TSL, zdominowany przez rozliczenia papierowe, musi stać się cyfrowy. To wyzwanie zwłaszcza dla spedycji, które rozliczają się z wieloma podmiotami równocześnie. Jak przygotować się do wdrożenia KSeF, by uniknąć problemów i kar?

Co myślą księgowi o przyszłości swojej branży? Barometr nastrojów księgowych 2025 ujawnia kulisy rynku

Czy zawód księgowego przechodzi kryzys, czy może ewoluuje w stronę większego znaczenia strategicznego? Nowo opublikowany Barometr nastrojów księgowych 2025 to pierwsze tego typu badanie w Polsce, które w kompleksowy sposób analizuje wyzwania, emocje i kierunki rozwoju zawodu księgowego.

REKLAMA