REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak należy dokumentować premie pieniężne

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Sławińska
prawnik, redaktor naczelna „MONITORA księgowego“
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Sprawa opodatkowania premii pieniężnych jest kontrowersyjna. Organy podatkowe uparcie nakazują opodatkowanie premii pieniężnych. Sądy są odmiennego zdania. Kto ma rację?

 

Jak uznał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 6 lutego 2007 r., sygn. akt I FSK 94/06 (publ. Mk nr 20/2007 r.):

Osiągnięcie przez nabywcę towarów określonej umownie wielkości obrotów (zakupów) z danym sprzedawcą nie jest usługą w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a zatem wypłacana temu nabywcy towarów przez sprzedawcę premia (bonus) za uzyskanie tego pułapu obrotów nie stanowi odpłatności (wynagrodzenia za świadczenie usług).

Zdaniem NSA wypłacana nabywcy towarów przez sprzedawcę premia (bonus) za uzyskanie określonego pułapu obrotów nie stanowi odpłatności (wynagrodzenia za świadczenie usług). Sąd argumentował, że dokonywanie zakupów i terminowych płatności jest czynnością związaną z dostawą towarów, a nie osobną usługą. Tej samej czynności nie można jednocześnie traktować jako dostawy towarów i świadczenia usług, bo wyklucza to art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Przepis ten stanowi bowiem, że usługą jest świadczenie, które nie jest dostawą towarów. Skoro dokonywanie zakupów i terminowych płatności mieści się w ramach czynności, jaką jest dostawa towarów, to nie może jednocześnie stanowić odrębnej czynności opodatkowanej VAT, czyli usługi. Sąd podkreślił, że taką konkluzję można też wywieść z brzmienia przepisów VI Dyrektywy, co potwierdza wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 2 maja 1996 r. (C-231/94).

Niestety, orzeczenie to nie zmieniło praktyki organów podatkowych. Nadal obowiązuje i jest stosowana niekorzystna dla podatników wykładnia wiążąca Ministra Finansów. Wykładnię MF zawiera interpretacja w sprawie stosowania przepisów art. 8 i art. 29 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - pismo z 30 grudnia 2004 r., sygn. PP3-812-1222/2004/AP/4026. Przykładem niekorzystnej praktyki organów podatkowych jest m.in. interpretacja opublikowana w Mk nr 5/2008 nakazująca podatnikowi opodatkowanie premii pieniężnych VAT.

Dla podatnika bezpieczniejsze podatkowo jest więc dokumentowanie otrzymanych premii pieniężnych fakturą VAT. Konsekwencją stosowania wykładni organów podatkowych nakazującej opodatkowanie premii pieniężnych jest możliwość odliczenia VAT przez wypłacającego premię pieniężną.

Warto wspomnieć, że od 1 stycznia 2008 r. problem z premiami powstaje również u otrzymującego fakturę dokumentującą premię pieniężną, czyli u wypłacającego premię. Jeżeli uznamy, że premia pieniężna jest należnością za usługę i jest opodatkowana VAT (jak w większości przypadków twierdzą urzędy), to można odliczyć VAT z faktury dokumentującej otrzymanie premii pieniężnej. Jeżeli jednak premia pieniężna jest czynnością niepodlegającą VAT (jak twierdzą sądy), to nie można odliczyć VAT z faktury dokumentującej otrzymanie premii (art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT). Sytuację tę można zilustrować schematem.

Skutki podatkowe rozbieżnego stanowiska Ministerstwa Finansów i sądów

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Otrzymujący premię nalicza VAT należny i wystawia fakturę VAT (22%).

Wypłacający premię (odbiorca faktury) odlicza VAT naliczony na fakturze.

Efektem tej sytuacji jest to, że dla otrzymującego premię pieniężną bezpieczniejsze podatkowo jest wystawienie faktury, a dla wypłacającego premię pieniężną bezpieczniejsze jest otrzymanie noty księgowej. Innymi słowy - z jednej strony bezpieczniej jest naliczyć VAT należny, a z drugiej - nie odliczać VAT naliczonego, co oczywiście narusza podstawową zasadę VAT, czyli zasadę neutralności tego podatku.

Warto tu przytoczyć interpretację indywidualną z 21 marca 2008 r., wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, sygn. ITPP2/443-306A/07/KL:

W konsekwencji, w oparciu o przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe, gdzie wypłacane przez Spółkę premie z tytułu uzyskiwania przez nabywcę odpowiedniego poziomu obrotów stanowią wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych, a także z uwagi na brak zmiany obowiązujących przepisów w zakresie opodatkowania premii pieniężnych, należy uznać, że Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony zawarty w fakturach VAT wystawianych przez kontrahentów za odpłatne świadczenie usług, w zakresie, w jakim te usługi wykorzystane zostaną do wykonywania czynności opodatkowanych i jednocześnie wydatki na ich nabycie zostaną zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym, uwzględniając ograniczenia wynikające z art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług.

Końcowo stwierdzić należy, iż powołane przez Spółkę rozstrzygnięcia: NSA o sygn. akt I FSK 94/06 oraz WSA o sygn. akt III SA/Wa 4080/2006, czy też Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie, nr PP-3/4407-44/07, są rozstrzygnięciami w konkretnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych i tylko do nich się zawężają, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa. Z kolei orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (sprawa C-384/95) wydane zostało w sprawie o odmiennym stanie faktycznym i nie może także wpłynąć na treść wydanej interpretacji.

Natomiast pismo Ministra Finansów nr PP3-812-1222/2004/AP/4026 jest interpretacją wydaną w trybie art. 14 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), która nie uległa zmianie i nadal obowiązuje.

Z przedstawionego pisma wynika, że zarówno sądy, jak i niektóre organy podatkowe uznają premie pieniężne za niepodlegające opodatkowaniu. W rezultacie jedynym sposobem na uniknięcie konsekwencji podatkowych jest wystąpienie o interpretację do właściwej izby skarbowej przez wystawcę faktury dokumentującego otrzymaną premię pieniężną. Jeżeli otrzyma on odpowiedź, że premia podlega opodatkowaniu, to otrzymujący fakturę będzie miał prawo do odliczenia VAT. Jednak gdy otrzymujący premię pieniężną uzyska interpretację, że premia nie podlega VAT, to powinien ją dokumentować notą księgową. A jeżeli wystawi fakturę, to odbiorca faktury nie może odliczyć z niej VAT.

Taki sposób postępowania sugeruje interpretacja indywidualna z 14 marca 2008 r., wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, sygn. ITPP1/443-701B/07/BK. Czytamy w niej:

Opierając się na przedstawionym zdarzeniu przyszłym, stwierdzić należy, że prawo do odliczenia podatku naliczonego nie będzie wyłączone poprzez ograniczenie wynikające z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem jak przesądzono w interpretacji indywidualnej nr ITPP1/443-701A/07/BK, premia stanowi wynagrodzenie za świadczoną usługę, która podlega opodatkowaniu. W przypadku jednak, gdyby transakcja nie podlegała opodatkowaniu bądź była zwolniona z podatku, jak słusznie uważa Spółka, prawo takie zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie przysługiwałoby.

W praktyce kontrahenci powinni uzgodnić wspólne stanowisko w sprawie premii pieniężnych oraz treść ewentualnych wniosków w sprawie interpretacji podatkowych.

l art. 8, art. 29, art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 192, poz. 1382

Ewa Sławińska

ekspert w zakresie VAT

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

REKLAMA

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

REKLAMA