Co zrobić, gdy fiskus narusza procedurę podatkową

Czy urząd musi dać odpowiedź w terminie

Podatnik złożył wniosek o udzielenie interpretacji podatkowej. Niestety czeka już cztery miesiące i nadal nie otrzymał odpowiedzi ministra finansów w swojej sprawie. Czy jest ustawowy termin na odpowiedź?

Tak W przypadku interpretacji podatkowych odpowiedź musi być udzielona bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie trzech miesięcy od dnia otrzymania wniosku podatnika.

W przypadku niewydania interpretacji indywidualnej w tym terminie uznaje się, że w dniu następującym po dniu, w którym upłynął termin wydania interpretacji, została wydana interpretacja stwierdzająca prawidłowość stanowiska wnioskodawcy w pełnym zakresie.

Podstawa prawna

• Art. 14d, 14o ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Czy urząd informuje o niezałatwieniu sprawy

Minister finansów za pośrednictwem katowickiej izby skarbowej powinien przesłać do podatnika dwa tygodnie temu interpretację podatkową. Nie zrobił tego jeszcze. Czy o niezałatwieniu sprawy w ustawowym terminie fiskus powinien powiadomić podatnika?

Tak O każdym przypadku niezałatwienia sprawy we właściwym terminie organ podatkowy obowiązany jest zawiadomić stronę, podając przyczyny niedotrzymania terminu i wskazując nowy termin załatwienia sprawy. Ten sam obowiązek ciąży na organie podatkowym również w przypadku, gdy niedotrzymanie terminu nastąpiło z przyczyn niezależnych od organu.

Podstawa prawna

• Art. 140 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Czy są terminy do załatwiania sprawy

Czy urzędy skarbowe mają określone prawem terminy do załatwiania sprawy?

Tak Przepisy Ordynacji podatkowej przewidują, że załatwienie sprawy wymagającej przeprowadzenia postępowania dowodowego powinno nastąpić bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania.

Niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które mogą być rozpatrzone na podstawie dowodów przedstawianych przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania lub na podstawie faktów powszechnie znanych i dowodów znanych z urzędu organowi prowadzącemu postępowanie.

Inaczej będzie przy odwołaniach. Załatwienie sprawy w postępowaniu odwoławczym powinno nastąpić nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia otrzymania odwołania przez organ odwoławczy, a sprawy, w której przeprowadzono rozprawę lub strona złożyła wniosek o przeprowadzenie rozprawy - nie później niż w ciągu trzech miesięcy.

Do terminów wymienionych nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa podatkowego dla dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu.

Podstawa prawna

• Art. 139 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Czy urząd ma prawo przedłużać termin

Wobec podatnika prowadzone jest postępowanie podatkowe. Czy urząd skarbowy może przedłużać terminy na załatwienie spraw?

Tak Nie ma przeszkód prawnych do wielokrotnego przedłużenia terminu załatwienia sprawy, jeżeli jest to usprawiedliwione okolicznościami sprawy.

Podstawa prawna

• Art. 140 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Czy podatnik może stwierdzić bezczynność

Czy podatnik, wobec którego prowadzone są czynności ze strony organów podatkowych, może sam stwierdzić, że urząd jest bezczynny?

Tak Z bezczynnością organu administracji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy w ustalonym terminie organ ten nie podjął żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie, ale nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub też innego aktu lub też nie podjął stosownej czynności.

Podstawa prawna

• Art. 140 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Czy niezadowalająca decyzja to bezczynność

Podatnik otrzymał w terminie decyzję z urzędu skarbowego, określającą wysokość podatku do zapłaty. Podatnik nie zgadza się z ustaleniami urzędu. Czy w takim przypadku może powołać się na bezczynność urzędu?

Nie Bezczynnością organu nie jest wydanie orzeczenia lub dopełnienie aktu o treści innej, niż się tego spodziewał podatnik. Przedmiotem skargi na bezczynność nie mogą być rozstrzygnięcia wydane przez organy, z których podatnik nie jest zadowolony. Od niesatysfakcjonującej decyzji podatnik może wnieść odwołanie do organu wyższego stopnia - w naszym przypadku izby skarbowej. Nie może tu być mowy o skardze na bezczynność. Urząd nie był bezczynny, gdyż wydał decyzję, i to w terminie.

Podstawa prawna

• Art. 140 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Czy organ podatkowy można ponaglić

Urząd skarbowy spóźnia się z wydaniem decyzji. Podatnik chciałby znać już rozstrzygnięcie w swojej sprawie. Czy ma prawo ponaglić urząd?

Tak Na niezałatwienie sprawy we właściwym terminie podatnikowi służy ponaglenie do organu podatkowego wyższego stopnia lub ministra finansów, jeżeli sprawa nie została załatwiona przez dyrektora izby skarbowej lub dyrektora izby celnej.

Organ podatkowy, uznając ponaglenie za uzasadnione, wyznaczy dodatkowy termin załatwienia sprawy oraz zarządzi wyjaśnienie przyczyn i ustalenie osób winnych niezałatwienia sprawy w terminie, a w razie potrzeby podejmie środki zapobiegające naruszaniu terminów załatwiania spraw w przyszłości.

Podstawa prawna

• Art. 141 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Czy urzędnik poniesie odpowiedzialność

Prowadzone jest postępowanie podatkowe, które według podatnika trwa bardzo długo i winien temu jest jeden urzędnik nadzorujący sprawę. Czy taki urzędnik może być odpowiedzialny za niezałatwienie sprawy w terminie?

Tak Pracownik organu podatkowego, który z nieuzasadnionych przyczyn nie załatwił sprawy w terminie lub nie dopełnił obowiązków ustawowych albo nie załatwił sprawy w ustalonym dodatkowym terminie, podlega odpowiedzialności porządkowej lub dyscyplinarnej albo innej odpowiedzialności przewidzianej przepisami prawa.

Podstawa prawna

• Art. 141 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Czy urząd może przenieść uprawnienia

Czy organ podatkowy może wyznaczyć inny urząd do załatwienia sprawy, bo sam nie jest w stanie załatwić jej w terminie?

Tak Organ podatkowy może upoważnić funkcjonariusza celnego lub pracownika kierowanej jednostki organizacyjnej do załatwiania spraw w jego imieniu i w ustalonym zakresie, a w szczególności do wydawania decyzji, postanowień i zaświadczeń.

Upoważnienie może obejmować podpisywanie pism podpisem elektronicznym oraz ich przesyłanie za pomocą środków komunikacji elektronicznej - z wyłączeniem wydawania zaświadczeń.

Upoważnienie takie może być udzielone również: pracownikom urzędu skarbowego - przez naczelnika urzędu skarbowego; pracownikom izby skarbowej - przez dyrektora izby skarbowej; funkcjonariuszom celnym lub pracownikom urzędu celnego - przez naczelnika urzędu celnego; funkcjonariuszom celnym lub pracownikom izby celnej - przez dyrektora izby celnej.

Trzeba jednak podkreślić, że upoważnienie udzielane jest w formie pisemnej.

Podstawa prawna

• Art. 141 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Czy podatnik ma wpływ na załatwianie spraw

Podatnik zwrócił się do urzędu skarbowego z kilkoma sprawami, m.in. o wydanie zaświadczenia o dochodach. Czy podatnik może ustalić kolejność załatwiania spraw przez urząd?

Nie Podstawową zasadą, według której powinny działać organy podatkowe, jest zasada szybkości. Zgodnie z nią urzędy skarbowe powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia. Sprawy, które nie wymagają zbierania dowodów, informacji lub wyjaśnień, powinny być załatwiane niezwłocznie. Ale tu uwaga - nie ma podstaw w obowiązujących przepisach podatkowych nakazujących kolejność rozpoznania spraw, z jakimi podatnik zwraca się do urzędu skarbowego.

Co więcej, korzystanie przez podatnika z jego proceduralnych uprawnień nie może być podawane przez organ podatkowy jako powód przewlekłości postępowania.

Podstawa prawna

• Art. 139 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Czy o bezczynności decyduje tylko termin

Czy przy bezczynności organu podatkowego ważny jest tylko termin na załatwienie sprawy?

Nie Bezczynność organu podatkowego to niezałatwienie sprawy w terminie. Niezałatwienie sprawy we właściwym terminie rodzi określone konsekwencje zarówno dla organu, jak i dla podatnika. Aby uznać, że organ podatkowy jest bezczynny, muszą zaistnieć łącznie dwie przesłanki. Po pierwsze, sprawa nie jest załatwiona. Po drugie, upłynie termin na jej załatwienie (podstawowy lub dodatkowy, wyznaczony przez organ).

Podstawa prawna

• Art. 139 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

EWA MATYSZEWSKA