REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak dostosować politykę rachunkowości do zmian w ustawie o rachunkowości

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Gyöngyvér Takáts
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Gdy jednostka zmienia swoją politykę rachunkowości z powodu zmian w przepisach rachunkowych, powinna ten fakt opisać w informacji dodatkowej i dokonać odpowiednich przekształceń w bilansie otwarcia.

REKLAMA

Zmiany w ustawie o rachunkowości, obowiązujące od 1 stycznia 2009 r., obejmują wiele nowych i zmienionych definicji, nowe zasady wyceny aktywów i pasywów, doprecyzowanie niektórych zasad konsolidacji, zasady inwentaryzacji itp. Oznacza to, że jednostki powinny zweryfikować dotychczas stosowaną politykę rachunkowości i dokonać ewentualnych zmian. Początek roku to jedyny możliwy czas na wprowadzenie nowych zasad w polityce rachunkowości, niezależnie od tego, czy jest to konsekwencją zmian dobrowolnych czy zmian przepisów.

REKLAMA

Zasady (polityka) rachunkowości mogą być zmienione, gdy kierownik jednostki uzna, że jest to konieczne z punktu widzenia przedstawienia rzetelnego i jasnego obrazu sytuacji. Decyzja w tym zakresie może być podjęta w dowolnym momencie, ale stosowanie może nastąpić tylko od pierwszego dnia roku obrotowego. Z ustawy o rachunkowości nie wynika, co należy zrobić, gdy konieczność zmian jest skutkiem nowych przepisów prawa bilansowego. W MSR nr 8 „Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów” podkreślono, że do zmiany polityki rachunkowości może dojść tylko wtedy, gdy:

• wymagają tego postanowienia standardu lub interpretacji (np. z powodu jakichś zmian),

• sprawozdanie finansowe będzie po zmianach bardziej przydatne i wiarygodne.

Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 8 doprecyzowuje też, kiedy nie można mówić o zmianie polityki. Jest to istotne z punktu widzenia ujmowania skutków tych zmian w sprawozdaniu finansowym.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przejście z dotychczas stosowanych rozwiązań na nowe wymaga określenia w informacji dodatkowej ich wpływu na sprawozdanie finansowe. Z MSR nr 8 wynika, że w przypadku dobrowolnej zmiany polityki rachunkowości lub w związku z początkowym zastosowaniem standardu lub interpretacji (przepisów) zmiany te należy wprowadzić retrospektywnie. Retrospektywne ujęcie oznacza, że jednostka powinna korygować bilans otwarcia każdej pozycji kapitału własnego, której dana zmiana dotyczy. Korekt należy dokonać w danych najwcześniej prezentowanego okresu oraz należy ujawnić dane porównawcze każdego okresu, tak jakby zmieniona polityka była stosowana od zawsze. Jeżeli przepisy nie wymagają niczego innego, należy stosować takie ujęcie. To samo wynika też z ustawy o rachunkowości, która mówi, że należy zapewnić porównywalność danych sprawozdania finansowego dotyczących roku poprzedzającego.

Kiedy nie można mówić o zmianie zasad (polityki) rachunkowości?

Jako zmiany zasad (polityki) rachunkowości nie należy traktować:

• zastosowania zasad (polityki) rachunkowości w odniesieniu do zdarzeń i transakcji, które różnią się w swej treści od poprzednio występujących, oraz

• zastosowania nowych zasad (polityki) rachunkowości w odniesieniu do zdarzeń lub transakcji, które nie występowały wcześniej lub były nieistotne.

Jakich zmian należy dokonać z powodu nowelizacji ustawy o rachunkowości w zasadach (polityce) rachunkowości

REKLAMA

Ostatnia nowelizacja ustawy o rachunkowości jest dość obszerna, ale ma raczej charakter doprecyzowujący. Dlatego nie wymaga dokonania fundamentalnych zmian w polityce rachunkowości. Jednak jest mnóstwo „drobiazgów”, do których należy się ustosunkować. Na ogół stwierdza się, że w polityce rachunkowości należy opisać przede wszystkim te zasady, które są wynikiem wyboru z kilku dopuszczonych przez ustawę możliwości. W tym przypadku trzeba też podać przyczyny dokonanego wyboru wraz z jego uzasadnieniem (np. w razie wyboru wyceny inwestycji krótkoterminowych - dlaczego jednostka zdecydowała się na metodę według kosztu historycznego, a nie według wartości godziwej).

W nowelizacji ustawy o rachunkowości doprecyzowano kilka definicji, w szczególności istotnej, merytorycznej zmianie uległa definicja inwestycji. Dlatego na początek roku obrotowego należy weryfikować posiadane składniki aktywów pod względem treści nowych określeń. Może się zdarzyć, że w związku z tym niektóre składniki trzeba będzie wykazać w innej kategorii niż dotychczas, choć w świetle obecnej nowelizacji są na to małe szanse. Dotyczy to oczywiście pozycji bilansowych.

W przypadku pozycji rachunku zysków i strat znacznym zmianom uległa kategoria pozostałych kosztów i przychodów operacyjnych. Z charakteru rachunku zysków i strat wynika, że nie ma konieczności przekształcenia, tylko należy z tego tytułu dokonać odpowiednich zmian w polityce rachunkowości i od 1 stycznia 2009 r. postępować według nowych zapisów.

Tabela 1. Wykaz zmian definicji w pozycjach bilansu i rachunku zysków i strat

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Poniższe tabele zawierają wykaz zagadnień, które powinny być weryfikowane ze względu na nowe przepisy w ustawie.

Szczegółowy wykaz zmian znajdą Państwo w „Przewodniku po zmianach w ustawie o rachunkowości” - dodatek nr 2.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 2. Zmiany w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Najistotniejsze zmiany w polityce rachunkowości mogą wynikać z nowych i zmodyfikowanych metod wyceny aktywów i pasywów. Należy jednak podkreślić, że są one dobrowolne, ponieważ wprowadzono dodatkowe możliwości w zakresie wyceny, z których jednostka może, ale nie musi korzystać. Niektóre składniki można wyceniać też według skorygowanej ceny nabycia.

Tabela 3. Zmiany w zakresie wyceny

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Niektóre jednostki obowiązkowo lub dobrowolnie sporządzają swoje sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR. Jednostki, które nie stosują MSR na podstawie rozporządzenia 1606/2002 UE, mogą podjąć decyzję o zaprzestaniu stosowania MSR. Zgodnie z przepisami znowelizowanej ustawy o rachunkowości skutki tych zmian należy rozliczać z kapitałem z aktualizacji wyceny. Przejście z powrotem na stosowanie przepisów ustawy o rachunkowości oznacza ponowne sporządzenie polityki rachunkowości.

Warto podkreślić, że skutki zmian w polityce rachunkowości należy rozliczać z kapitałem własnym. Choć w ustawie o rachunkowości nie ma szczegółowych przepisów na ten temat, w zestawieniu zmian w kapitale własnym znajduje się pozycja: „zmiany przyjętych zasad (polityki) rachunkowości”. Podobne rozwiązanie zostało przyjęte w MSR nr 8.

Bilans

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• § 14-27 MSR nr 8 „Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów”

• art. 5 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 223, poz. 1466

Gyöngyvér Takáts

specjalista ds. rachunkowości

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Najniższa krajowa 2026 - jest oficjalna propozycja rządu D. Tuska

W dniu 12 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła propozycję wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej w 2026 r.

Sejm przyjął ważną zmianę dla przedsiębiorców – korekta deklaracji podatkowej po kontroli celno-skarbowej coraz bliżej

W środę, 11 czerwca 2025 roku, Sejm zdecydował o skierowaniu do trzeciego czytania projektu nowelizacji ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz ustawy o VAT. To istotna zmiana dla przedsiębiorców – umożliwia bowiem korektę deklaracji podatkowej po zakończeniu kontroli celno-skarbowej.

Nowelizacja ustawy o VAT: możliwe podniesienie limitu zwolnienia z 200 tys. zł do nawet 300 tys. zł

Trwają prace nad ustawą, która może przynieść realne ulgi podatkowe najmniejszym przedsiębiorcom. Ostateczna decyzja – czy limit zwolnienia z VAT wyniesie 240 tys. zł, czy aż 300 tys. zł – zależy od dalszych prac sejmowych komisji.

Nowe ułatwienia dla przedsiębiorców: dane z wykazu VAT dostępne na biznes.gov.pl od 1 października 2025 r.

Jest projekt ustawy, który zakłada wprowadzenie nowych regulacji umożliwiających przedsiębiorcom łatwiejszy dostęp do wykazu podatników VAT za pośrednictwem portalu biznes.gov.pl. Zmiany mają uprościć weryfikację kontrahentów, zwiększyć bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i ograniczyć formalności papierowe.

REKLAMA

Kupujesz rzeczy przez internet? Za te towary musisz zapłacić podatek w ciągu 14 dni

Polacy chętnie kupują różne rzeczy przez internet, ale nie wiedzą, że niektóre transakcje rządzą się swoimi prawami. Fiskus ma coraz więcej możliwości, żeby sprawdzić, kto nie zapłacił podatku PCC. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl, wyjaśnia, kiedy zachować szczególną czujność i jak uniknąć ewentualnych problemów ze skarbówką.

Można znaleźć 50 mld zł na podwyżkę kwoty wolnej w PIT do 60 tys. zł. Prof. Modzelewski podpowiada rządowi D. Tuska, gdzie szukać pieniędzy

Można domyślać się, że politycznym „być albo nie być” obecnego rządu jest „dowiezienie” (jak to się mówi) swoich obietnic z 2023 roku. Wśród nich najważniejszą (obiektywnie) jest podwyższenie do 60 tys. kwoty wolnej od podatku dochodowego od osób fizycznych. Jest to dziś nierealne, bo w tym roku w budżecie państwa z tego podatku pojawiła się kwota minus 22 mld złotych (tak, po raz pierwszy w historii mamy ujemne dochody budżetowe), a miało być za cały rok 31 mld zł (czyli o 60 mld zł mniej niż w roku 2024).

Obowiązkowy KSeF - podatnicy zagraniczni z większymi przywilejami niż polscy. Sprostowanie i wyjaśnienia Ministerstwa Finansów

W wyjaśnieniach przesłanych 9 czerwca 2025 r.do naszej redakcji, Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że w decyzji derogacyjnej dot. obowiązkowego modelu KSeF, Polska została upoważniona – w przypadku podatników mających siedzibę na jej terytorium – do akceptowania wyłącznie tych faktur, które zostały wystawione w postaci dokumentów lub not w formie elektronicznej. Ponadto została upoważniona do wprowadzenia przepisów zakładających, że stosowanie faktur elektronicznych wystawianych na terytorium Polski nie jest uzależnione od akceptacji odbiorcy. Jak wskazuje Ministerstwo, Komisja Europejska zastrzegła (co zostało potwierdzone przez Radę UE), że przyznane Polsce upoważnienie dotyczące wprowadzenia obowiązkowego fakturowania elektronicznego nie powinno naruszać prawa klientów do otrzymywania faktur papierowych w przypadku transakcji wewnątrzwspólnotowych.

Efektywny controlling w biznesie – czyli jaki? Jakie procesy w firmie można zauważalnie usprawnić dzięki wdrożeniu controllingu?

Controlling to znacznie więcej niż tylko kontrola kosztów czy tworzenie raportów. To kompleksowe podejście do zarządzania przedsiębiorstwem, które dostarcza informacji niezbędnych do podejmowania trafnych decyzji. Efektywny controlling staje się dziś jednym z kluczowych elementów przewagi konkurencyjnej, szczególnie w czasach dynamicznych zmian, rosnącej złożoności i presji na efektywność. Ale które obszary działalności firmy najbardziej zyskują na wdrożeniu nowoczesnego controllingu?

REKLAMA

Firmy chcą zatrudniać księgowych, ale… nie mają kogo! Brakuje ekspertów z doświadczeniem

Mimo stabilnej sytuacji kadrowej i rosnących wynagrodzeń, aż 84% księgowych przyznaje: znalezienie doświadczonego specjalisty to dziś prawdziwe wyzwanie. Barometr nastrojów 2025 pokazuje, że firmy częściej planują rekrutację niż redukcje – ale idealny kandydat musi dziś mieć znacznie więcej niż tylko znajomość Excela.

Bez księgowych ani rusz. Przedsiębiorcy doceniają ich nie tylko za rachunki, ale i za wsparcie strategiczne

Aż 75% przedsiębiorców w Polsce darzy swoje księgowe i księgowych dużym zaufaniem, a 71% uważa, że ich wiedza realnie wpływa na sukces firmy – wynika z najnowszego badania. Księgowi stają się dziś nie tylko strażnikami finansów, ale i partnerami w rozwoju biznesu.

REKLAMA