Czy praca na część etatu uznawana jest za praktykę w księgowości

Rozporządzenie Ministra Finansów z 18 lipca 2002 r. w sprawie uprawnień do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych wskazuje jedynie na obowiązek udokumentowania praktyki. Nie ma w tym przypadku przełożenia między częścią etatu a latami praktyki, czyli jeżeli Czytelnik pracuje na przykład na 1/4 etatu przez rok, to jest to nadal 1 rok praktyki, a nie 3 miesiące. W uzasadnieniu prezentujemy przekazane redakcji stanowisko w tej sprawie Ministerstwa Finansów - Biura Komunikacji Społecznej. Należy jednak pamiętać, że organem wydającym certyfikat jest Ministerstwo Finansów i ono właśnie będzie weryfikować składane dokumenty.

Za uprawnione do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych uznaje się osoby fizyczne posiadające certyfikat księgowy oraz biegłych rewidentów i doradców podatkowych. Jak rozumiem, Czytelnik pragnie uzyskać certyfikat księgowy uprawniający do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Jednym z warunków, które uprawniają do uzyskania certyfikatu, jest udokumentowana trzyletnia praktyka w księgowości oraz wykształcenie wyższe magisterskie uzyskane na jednym z kierunków ekonomicznych o specjalności rachunkowość, w jednostkach organizacyjnych uprawnionych, zgodnie z odrębnymi przepisami, do nadawania stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych.

Za praktykę w księgowości uważa się wykonywanie - na podstawie stosunku pracy, umowy cywilnoprawnej, umowy spółki lub w związku z prowadzeniem ewidencji własnej działalności gospodarczej - między innymi czynności, o których mowa w art. 4 ust. 3 pkt 2, 4 lub 5 ustawy o rachunkowości, na zasadach w niej określonych, a więc prowadzenie, na podstawie dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych, ujmujących zapisy zdarzeń w porządku chronologicznym i systematycznym; wycenę aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego; sporządzanie sprawozdań finansowych lub badanie sprawozdań finansowych pod nadzorem osób uprawnionych.

WAŻNE!
Praca przy prowadzeniu księgi przychodów i rozchodów (niepodlegającej ustawie o rachunkowości) nie będzie zatem uznawana za praktykę księgową.

W przypadku Czytelnika istotny jest fakt, że przepracował trzy lata na podstawie stosunku pracy, wykonując czynności uznawane za praktykę w księgowości. Nie powinno mieć znaczenia, że była to tylko 1/4 etatu. Przepisy prawne należy interpretować wprost, a rozporządzenie mówi jedynie o trzyletnim okresie posiadania praktyki, nie precyzując, na jaką część etatu trzeba pracować.

Podsumowując, jeżeli Czytelnik posiada dodatkowo odpowiednie wykształcenie i spełnia pozostałe warunki określone w rozporządzeniu (np. niekaralność za przestępstwo) oraz odpowiednio te fakty udokumentuje, to uprawniony jest do uzyskania certyfikatu księgowego.

Potwierdzeniem tego jest otrzymane przez redakcję pismo z Biura Komunikacji Społecznej Ministerstwa Finansów (z 21 czerwca 2004 r.), w którym znajduje się następujący zapis: (...) Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 18 lipca 2002 r. w sprawie uprawnień do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych (...) obligatoryjnym warunkiem dla wydania certyfikatu księgowego jest posiadanie stosownej praktyki w księgowości - trzyletniej w przypadku legitymowania się ściśle określonym specjalistycznym wykształceniem lub dwuletniej, w sytuacji gdy kwalifikacje Wnioskodawcy mają zostać potwierdzone w drodze odrębnego egzaminu.

Za praktykę w księgowości uważa się wykonywanie stosownych czynności z zakresu rachunkowości, o których mowa w § 4 ww. rozporządzenia, między innymi na podstawie stosunku pracy - przy czym uznanie spełnienia wymogu praktyki w księgowości nie zostało uzależnione od wymiaru czasu pracy.

Tym samym wykonywanie czynności, o których mowa w rozporządzeniu, przez okres 3 lat w ramach stosunku pracy w wymiarze 1/4 etatu stanowi podstawę do wydania - po spełnieniu pozostałych warunków - certyfikatu księgowego.

Warto przypomnieć, że osoby ubiegające się o wydanie certyfikatu księgowego (lub o zakwalifikowanie do egzaminu) składają do Departamentu Rachunkowości Ministerstwa Finansów (ul. Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa) następujące dokumenty:
• podanie o wydanie certyfikatu księgowego lub o zakwalifikowanie do egzaminu, zawierające następujące dane osobowe: numer PESEL, a w przypadku osób nieposiadających obywatelstwa polskiego numer i rodzaj dokumentu potwierdzającego tożsamość, oraz imiona i nazwisko, datę i miejsce urodzenia, adres zamieszkania;
• dokumenty potwierdzające praktykę w księgowości (świadectwo pracy lub zaświadczenie od pracodawcy) - kopie dokumentów powinny być uwierzytelnione przez notariusza;
• dokumenty, w tym dyplom lub świadectwo, potwierdzające posiadane wykształcenie - kopie dokumentów powinny być uwierzytelnione przez notariusza;
• oświadczenie osoby (ubiegającej się o certyfikat), iż posiada pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z pełni praw publicznych, nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa popełnione umyślnie oraz za czyny określone w rozdziale 9 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości.

Podanie i załączniki, o których mowa wcześniej, powinny być opatrzone znakami opłaty skarbowej w wysokości określonej odrębnymi przepisami (obecnie opłata skarbowa za wniosek wynosi 5 zł i 0,50 zł za każdy załącznik). Złożone dokumenty będą weryfikowane przez Ministerstwo Finansów w trybie postępowania administracyjnego.

• § 2 i 3 rozporządzenia Ministra Finansów z 18 lipca 2002 r. w sprawie uprawnień do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych - Dz.U. Nr 120, poz. 1022; ost.zm. Dz.U. z 2003 r. Nr 210, poz. 2044

Sławomir Biliński