REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Stosowanie metody praw własności według MSSF

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Radosław Ignatowski
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Sposób stosowania metody praw własności wynika z kilku MSR: MSR 27 Skonsolidowane i jednostkowe sprawozdania finansowe , MSR 28 Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych , MSR 31 Udział we wspólnych przedsięwzięciach . W rozumieniu MSR metoda praw własności jest alternatywą dla konsolidacji proporcjonalnej.

Dozwolone jest zastosowanie albo podejścia zgodnego z metodą kosztową, albo podejścia zgodnego z uznawaniem udziałów w jednostkach podporządkowanych na równi z innymi instrumentami finansowymi, czyli ujmowanie i wycena zgodnie z zasadami określonymi w MSR 39 Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena.

REKLAMA

Autopromocja

W przypadku nabycia udziałów w jednostce podporządkowanej z myślą o ich odsprzedaży, które kwalifikują się do aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży zgodnie z MSSF 5, należy stosować ten właśnie standard w zakresie ujmowania, wyceny i prezentacji udziałów. Oznacza to, że udziały takie mogą być np. wycenione w wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży, gdy taka wartość byłaby niższa od ceny nabycia udziałów.

Sporządzając sprawozdanie finansowe zgodnie z MSSF, metodę praw własności można zastosować jedynie w dwóch przypadkach:

• do rozliczania udziałów w każdej z jednostek stowarzyszonych (§ 13 MSR 28), definiowanych podobnie jak w ustawie (poprzez odniesienie do wywierania znaczącego wpływu na nie na dzień bilansowy), ale z uwzględnieniem tego, że jednostki (w ogóle) w rozumieniu MSSF nie muszą spełniać kryterium spółek handlowych,

• do rozliczania udziałów w dowolnej jednostce współkontrolowanej (odpowiadającej pojęciu jednostek współzależnych zgodnie z ustawą) według wymogów proceduralnych określonych w MSR 28.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

UWAGA

Wspólnik wykazuje udział w podmiocie współkontrolowanym za pomocą metody praw własności niezależnie od tego, czy ma także inwestycje w jednostkach zależnych i czy określa swoje sprawozdania jako skonsolidowane sprawozdanie finansowe.

W rozumieniu obecnie obowiązujących przepisów MSR 31 Udziały we wspólnych przedsięwzięciach istnieje pełna swoboda wyboru metody obejmowania danych finansowych jednostek współkontrolowanych.

Zastosowanie metody praw własności w stosunku do jednej z jednostek współkontrolowanych nie warunkuje jej zastosowania w stosunku do innej z nich - możliwe jest zastosowanie albo metody proporcjonalnej, albo metody praw własności. Metodę praw własności MSR 31 wymienia jako metodę alternatywną dla konsolidacji proporcjonalnej.

REKLAMA

W porównaniu z wymogami ustawy metody praw własności nie należy stosować do ujmowania udziałów w jednostkach zależnych, w stosunku do których istnieją ograniczenia w sprawowaniu kontroli. Powód takiego rozwiązania jest prosty - według obecnie obowiązującego MSR 27 nie istnieje już pojęcie ograniczenia w sprawowaniu kontroli - jednostka albo jest, albo nie jest kontrolowana przez drugą spółkę, czyli albo kontrola nad nią jest sprawowana, albo nie jest - nie istnieje stan pośredni.

Jeśli np. jedna jednostka posiada w drugiej 80% udziałów z prawem głosu, ale istnieją dowody na to, że nie pociąga to za sobą kontroli, gdyż np. kontrola została przekazana innemu inwestorowi na mocy zawartej z nim umowy lub np. kontrolę nad jednostką sprawuje zgromadzenie wierzycieli, to nie można takiej jednostki nazywać zależną. Należy za to rozważyć, czy za takim udziałem nie kryje się np. wywieranie znaczącego wpływu, co może warunkować zastosowanie metody praw własności w stosunku do takiej jednostki, ale kwalifikowanej wówczas do jednostek stowarzyszonych, a nie do jednostek zależnych.

REKLAMA

W wyjątkowych okolicznościach metodę praw własności należy stosować jednak w stosunku do posiadanych udziałów jednostki zależnej. Dotyczy to sytuacji, w której dotychczas sprawowana kontrola nad jednostką zależną ustaje bez wyzbycia się posiadanych udziałów (w drodze np. ich sprzedaży). Udziały jednostki, która przestała być zależna, należy wyceniać zgodnie z wymogami MSR 39 (naturalnie wtedy, gdy nie stanie się ona jednostką stowarzyszoną lub współkontrolowaną). Podstawą wyceny na moment początkowego ujęcia takiej inwestycji przy przejściu MSR 39 - zgodnie z § 32 MSR 27 - powinna być jej wartość księgowa (bilansowa), którą można ustalić, stosując metodę praw własności.

Sporządzenie sprawozdań finansowych zgodnie z MSSF obliguje jednostkę do zastosowania metody praw własności w stosunku do jednostek podporządkowanych wtedy, gdy nie sporządza ona skonsolidowanych sprawozdań finansowych, gdyż nie ma udziałów w jednostkach zależnych. Wyjątkiem może być sytuacja, gdy posiadane udziały kwalifikowane są do przeznaczonych do sprzedaży zgodnie z MSSF 5 lub gdy będąc jednostką zależną, to jednostka dominująca zwolniła z tego obowiązku.

 

Zarówno dotychczasowe, jak i znowelizowane przepisy ustawy o rachunkowości w pewnych okolicznościach pozwalają na niesporządzanie dodatkowego sprawozdania finansowego. Taka sytuacja może wystąpić, gdy sporządzając jednostkowe sprawozdanie finansowe, inwestor wykaże w informacji dodatkowej wpływ metody praw własności na wartość bilansową wykazywanych udziałów w jednostkach podporządkowanych oraz kapitały własne, w tym wynik finansowy. Również wtedy, gdy sporządzając już jednostkowe sprawozdanie finansowe, zastosuje do wyceny udziałów we wszystkich podporządkowanych sobie jednostkach metodę praw własności.

Kiedy można mówić o sprawowaniu kontroli

O sprawowaniu kontroli można mówić wtedy, gdy jednostka dominująca posiada więcej niż połowę praw głosu lub gdy:

• dysponuje więcej niż połową praw głosu na mocy umowy z innymi inwestorami,

• posiada zdolność kierowania polityką finansową i operacyjną jednostki gospodarczej na mocy statutu lub umowy,

• posiada zdolność mianowania lub odwoływania większości członków zarządu lub odpowiadającego mu organu, gdzie taki zarząd lub organ sprawuje kontrolę nad jednostką, lub

• dysponuje większością głosów na posiedzeniach zarządu lub odpowiadającego mu organu, gdzie taki zarząd lub organ sprawuje kontrolę nad jednostką.

UWAGA

Nie można zastosować zwolnienia w stosunku do spółki publicznej.

Tabela. Przypadki stosowania metody praw własności

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Trzeba jednak wskazać, że przy sporządzaniu sprawozdania finansowego zgodnie z uor lub zgodnie z MSSF zastosowanie metody praw własności ma miejsce w stosunku do wyceny wcześniej nabytych udziałów w jednostkach podporządkowanych (zależnych, współzależnych/współkontrolowanych lub stowarzyszonych), które obejmowane są skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym. Chodzi o uaktualnienie wartości tych udziałów w celu zapewnienia ciągłości bilansowej sporządzanych sprawozdań finansowych. Ciągłość bilansową zapewnia się poprzez uzgodnienie stanu kapitałów własnych z końca poprzedniego roku obrotowego ze stanem kapitałów własnych na pierwszy dzień aktualnego roku obrotowego.

dr Radosław Ignatowski

Katedra Rachunkowości, Uniwersytet Łódzki

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA