Wycena musi uwzględnić inflację

Spółki, które przechodzą z ustawy o rachunkowości na Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej, w praktyce mogą borykać się z wieloma problemami.

Piotr Waliński, dyrektor ds. Badań Sprawozdań Finansowych w PricewaterhouseCoopers przyznaje, że występują one często w obszarze rzeczowych aktywów trwałych. Jednym z problemów jest ustale- nie zakładanego kosztu (ceny nabycia) na dzień przejścia na Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF).

- Jeżeli w jednostce występują rzeczowe aktywa trwałe nabyte przed 1997 rokiem, a suma ich wartości netto na dzień zastosowania MSSF jest istotna, konieczne jest ustalenie ich nowej ceny nabycia, uwzględniającej skutki hiperinflacji. Przy czym przyjmuje się, że hiperinflacja w Polsce występowała do 1996 roku - twierdzi nasz rozmówca.

Wyjaśnia, że nową cenę nabycia zwaną zakładanym kosztem można ustalić na podstawie wyceny wg wartości godziwej lub przeszacowania odzwierciedlającego zmiany w indeksie cen. W przedsiębiorst- wach o dużej liczbie środków trwałych (na przykład dystrybucja energii) ustalenie zakładanego kosztu może być bardzo pracochłonne.

Problemy przy wdrażaniu MSSF dotyczą również prowadzenia działalności w specjalnych strefach ekonomicznych.

Tomasz Zielke, biegły rewident z PricewaterhouseCoopers podkreśla, że spółki, które działają w takich strefach, wdrażając MSSF, powinny między innymi dokonać wyceny przyznanego im zwolnienia podatkowego, pozostającego do wykorzystania w przyszłości.

- Wynika to bezpośrednio z postanowień MSR 12, zgodnie z którym aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzy się na ujemne różnice przejściowe między wartością księgową a podatkową aktywów i pasywów, możliwe do odliczenia straty podatkowe oraz niewykorzystane ulgi podatkowe - twierdzi nasz rozmówca.

Wyjaśnia również, że wysokość ulg podatkowych z tytułu działalności w specjalnych strefach ekonomicznych przede wszystkim uzależniona jest od wysokości poniesionych nakładów inwestycyjnych, określonych odpowiednią umową. Limit odliczeń tych nakładów od podstawy opodatkowania stanowi przyznany kredyt podatkowy.

- Na jego niewykorzystaną część tworzone powinny być aktywa w zakresie, w którym jest prawdopodobne, że będzie dostępny przyszły dochód do opodatkowania, od którego będzie można w przyszłości odpisać niewykorzystane ulgi podatkowe - dodaje Tomasz Zielke.

Jak twierdzi ekspert dla odmiany, zgodnie z ustawą o rachunkowości, uwzględniając zasadę ostrożnej wyceny, aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzy się wyłącznie na ujemne różnice przejściowe oraz straty.