REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ująć rozliczenia międzyokresowe kosztów

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Wysokość biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów należy oszacować w sposób wiarygodny. W przypadku braku w tym zakresie uregulowań w ustawie o rachunkowości, można skorzystać z przepisów zawartych w międzynarodowych standardach rachunkowości, odnoszących się do szacowania (wyceny) rezerw.


Ustawa o rachunkowości informuje nas, że rezerwy na zobowiązania tworzy się, a biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów dokonuje się wówczas, gdy spełniają one warunki wymagane dla zobowiązań.

Zobowiązanie objęte rezerwą lub biernym rozliczeniem międzyokresowym, kosztów odzwierciedla wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania w przyszłości świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki.


Tworzenie rezerw


Rezerw nie możemy tworzyć na koszty, które dotyczą przyszłych okresów np. planowane w następnym roku obrotowym podwyżki płac pracowników jednostki itp. Analiza przepisów ustawy o rachunkowości, dotyczących rezerw na zobowiązania oraz biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów, pozwala na ustalenie podstawowych cech odróżniających te składniki pasywów jednostki, decydujących o ich występowaniu, sposobie szacowania wielkości oraz zasadach ujmowania w ewidencji księgowej.

Zgodnie z art. 35d ustawy o rachunkowości rezerwy na zobowiązania tworzy się na:

- pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, a w szczególności na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym z tytułu udzielonych gwarancji, poręczeń, operacji kredytowych, skutków toczącego się postępowania sądowego,

- przyszłe zobowiązania spowodowane restrukturyzacją, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów jednostka jest zobowiązana do jej przeprowadzenia lub zawarto w tej sprawie wiążące umowy, a plany restrukturyzacji pozwalają w sposób wiarygodny oszacować wartość tych przyszłych zobowiązań.


Utworzone rezerwy zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów finansowych lub strat nadzwyczajnych w zależnie od okoliczności, z którymi przyszłe zobowiązania się wiążą. Niewykorzystane rezerwy, wobec zmniejszenia lub ustania ryzyka uzasadniającego ich utworzenie, zwiększają na dzień, na który okazały się zbędne, odpowiednio pozostałe przychody operacyjne, przychody finansowe lub zyski nadzwyczajne.


Cel tworzenia


Celem tworzenia rezerw na pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, jest stworzenie po stronie pasywów ekwiwalentu zobowiązań na przewidywane wydatki lub straty, które nie są bezpośrednio związane z działalnością operacyjną jednostki zgodnie z art. 35d pkt 1 ustawy o rachunkowości. Tworzy się je przykładowo na straty, jakie w przyszłości prawdopodobnie poniesie jednostka w związku z transakcjami rozpoczętymi w roku obrotowym, za który jest sporządzane sprawozdanie finansowe. Warunkiem utworzenia rezerw jest zatem bieżące istnienie uzasadnionych do tego przesłanek oraz możliwość wiarygodnego oszacowania kwoty przyszłego zobowiązania jednostki z poszczególnych tytułów.


Rezerwy, o których mowa w art. 35d pkt 2, czyli na przyszłe zobowiązania spowodowane restrukturyzacją, tworzy się wówczas, gdy jednostki przeprowadzają lub będą przeprowadzały restrukturyzację. Istotną kwestią jest prawidłowa wycena rezerw. Obowiązujący jest w tym zakresie przepis art. 28 ust. 1 pkt 9 ustawy o rachunkowości, który wymaga ich wyceny nie rzadziej niż na dzień bilansowy.


Wycena kosztów


Przy wycenie biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów, takich jak wycena świadczeń emerytalnych i podobnych, można kierować się postanowieniami MSR nr 19 „Świadczenia pracownicze”. Wysokość biernych rozliczeń międzyokresowych należy oszacować w sposób wiarygodny. Wobec braku w tym zakresie uregulowań w ustawie o rachunkowości, można skorzystać z przepisów zawartych w par. 36-52 MSR nr 37, odnoszących się do szacowania (wyceny) rezerw.


Ujęcie w bilansie


Rezerwy i bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów w bilansie ujmuje się w pasywach. Zgodnie z obowiązującym wzorem bilansu, jednostki inne niż banki i zakłady ubezpieczeń, wykazują rezerwy na zobowiązania w pasywach, w pozycji B.I, z wyodrębnieniem:

- w pozycji B.I.1 - rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego, ustalanej w trybie art. 37 ustawy o rachunkowości, przez jednostki będące podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych;

- w pozycji B.I.2 - rezerw na świadczenia emerytalne i podobne, tworzonych na podstawie art. 39 ust. 2 pkt 2 ustawy. Istnieje obowiązek ich ujmowania z podziałem na: długoterminowe - wykazuje się te rezerwy lub ich części, których przewidywany termin wykorzystania jest dłuższy niż 12 miesięcy od dnia bilansowego oraz krótkoterminowe - wykazuje się te rezerwy lub ich części, których przewidywane wykorzystanie nastąpi w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego,

- w pozycji B.I.3 - pozostałych rezerw, tj. rezerw na zobowiązania tworzonych na podstawie art. 35d ustawy o rachunkowości, a także rezerw w postaci rozliczeń międzyokresowych biernych tworzonych na podstawie art. 39 ust. 2 ustawy (innych niż na świadczenia emerytalne i podobne). Rezerwy te również ujmowane są z podziałem na długoterminowe i krótkoterminowe.


EWIDENCJA W ZAKRESIE TWORZENIA I ROZLICZANIA REZERW DOTYCZĄCYCH DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ JEDNOSTKI


1. Rezerwa na koszty działalności operacyjnej (przy prowadzeniu tylko kont zespołu 4):

a) utworzenie rezerwy na koszty, które jeszcze nie stały się zobowiązaniem

- Wn konto „Rozliczenie kosztów”/Ma konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”,

b) poniesione koszty rzeczywiste - proste

- Wn konto „Koszty według rodzajów”/Ma konto zespołu 1, 2, 3,

c) rozliczenie kosztów pokrytych rezerwą - do wysokości rezerwy

- Wn konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”/Ma konto „Rozliczenie kosztów”.

2. Rezerwa na koszty działalności operacyjnej (przy prowadzeniu kont zespołu 4 i 5):

a) utworzenie rezerwy na koszty, które jeszcze nie stały się zobowiązaniem

- Wn konto zespołu 5/Ma konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”,

b) poniesione koszty rzeczywiste - proste

- Wn konto „Koszty według rodzajów”/Ma konto zespołu 1, 2, 3

oraz równolegle

- Wn konto zespołu 5/Ma konto „Rozliczenie kosztów”,

c) rozliczenie rezerwy - do jej wysokości

- Wn konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”/Ma konto zespołu 5.

3. Rezerwa na koszty działalności operacyjnej (przy prowadzeniu tylko kont zespołu 5):

a) utworzenie rezerwy na koszty, które jeszcze nie stały się zobowiązaniem

- Wn konto zespołu 5/Ma konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”,

b) poniesione koszty rzeczywiste - proste

- Wn konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”/Ma konto zespołu 1, 2, 3,

c) rozliczenie nadwyżki rezerwy nad kosztami rzeczywistymi

- Wn konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”/Ma konto zespołu 5.

Identycznie księgowane jest ostateczne rozliczenie rezerwy w przypadku niewystąpienia kosztów, na które utworzona została rezerwa - w księgach okresu, w którym stwierdzono ten fakt.

d) nadwyżka kosztów rzeczywistych nad rezerwą

- Wn konto zespołu 5/Ma konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”.

4. Jako bierne rozliczenia międzyokresowe mogą być też rozliczane odsetki bankowe od kredytów obrotowych należne na dzień bilansowy, ale jeszcze niezapadłe, zapisami:

a) utworzenie rezerwy

- Wn konto „Koszty finansowe”/Ma konto „Pozostałe rozliczenia międzyokresowe”,

b) odsetki bankowe rzeczywiste

kwota do wysokości rezerwy

- Wn konto „Pozostałe rozliczenia międzyokresowe”,

kwota przekraczająca wielkość rezerwy

- Wn konto „Koszty finansowe”,

ogółem zapłacone odsetki

- Ma konto „Rachunek bieżący”,

c) ewentualne rozliczenie kwoty zbędnej rezerwy - w dacie stwierdzenia, że objęte nią zobowiązanie nie powstało lub jest niższe od utworzonej rezerwy

- Wn konto „Pozostałe rozliczenia międzyokresowe”/Ma konto „Koszty finansowe”.


EWIDENCJA KSIĘGOWA REZERW NA ZOBOWIĄZANIA


1. Utworzenie rezerwy na pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania

a) dotyczące operacji finansowych

- Wn konto „Koszty finansowe”/Ma konto „Rezerwy”

b) dotyczące pozostałych operacji związanych pośrednio z działalnością operacyjną

- Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne”/Ma konto „Rezerwy”

c) niezwiązane z działalnością operacyjną jednostki i ogólnym ryzykiem jej prowadzenia

- Wn konto „Straty nadzwyczajne”/Ma konto „Rezerwy”

2. Wykorzystanie rezerwy w związku z powstaniem zobowiązania, na które była utworzona

- Wn konto „Rezerwy”/Ma konto zespołu 2,3

3. Rozwiązanie części lub całości niewykorzystanej rezerwy w przypadku ustania bądź zmniejszenia ryzyka gospodarczego, które uzasadniało jej utworzenie - na dzień, na który okazała się zbędna

a) dotyczącej zobowiązań z tytułu operacji finansowych

- Wn konto „Rezerwy”/Ma konto „Przychody finansowe”

b) dotyczącej pozostałych zobowiązań związanych pośrednio z działalnością operacyjną

- Wn konto „Rezerwy”/Ma konto „Pozostałe przychody operacyjne”

c) dotyczącej zobowiązań niezwiązanych z działalnością operacyjną jednostki ogólnym ryzykiem jej prowadzenia

- Wn konto „Rezerwy”/Ma konto „Zyski nadzwyczajne”


Podstawa prawna:

- Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).


Weronika Chmielewska
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obejmie duże firmy, a od 2026 wszystkich podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

REKLAMA

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA

Akcja jak z filmu! Polskie służby rozbiły gang od kontrabandy za 31 milionów

Akcja dosłownie jak z filmu – zatrzymania w kilku województwach, przeszukania, graniczny pościg i papierosy warte fortunę. Gang działał w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Wpadło już 29 osób, a służby przejęły blisko 5 mln sztuk nielegalnych papierosów. Śledztwo nabiera tempa – są kolejne tropy.

Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

REKLAMA