REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ująć rozliczenia międzyokresowe kosztów

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Wysokość biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów należy oszacować w sposób wiarygodny. W przypadku braku w tym zakresie uregulowań w ustawie o rachunkowości, można skorzystać z przepisów zawartych w międzynarodowych standardach rachunkowości, odnoszących się do szacowania (wyceny) rezerw.


Ustawa o rachunkowości informuje nas, że rezerwy na zobowiązania tworzy się, a biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów dokonuje się wówczas, gdy spełniają one warunki wymagane dla zobowiązań.

Zobowiązanie objęte rezerwą lub biernym rozliczeniem międzyokresowym, kosztów odzwierciedla wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania w przyszłości świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki.


Tworzenie rezerw


Rezerw nie możemy tworzyć na koszty, które dotyczą przyszłych okresów np. planowane w następnym roku obrotowym podwyżki płac pracowników jednostki itp. Analiza przepisów ustawy o rachunkowości, dotyczących rezerw na zobowiązania oraz biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów, pozwala na ustalenie podstawowych cech odróżniających te składniki pasywów jednostki, decydujących o ich występowaniu, sposobie szacowania wielkości oraz zasadach ujmowania w ewidencji księgowej.

Zgodnie z art. 35d ustawy o rachunkowości rezerwy na zobowiązania tworzy się na:

- pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, a w szczególności na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym z tytułu udzielonych gwarancji, poręczeń, operacji kredytowych, skutków toczącego się postępowania sądowego,

- przyszłe zobowiązania spowodowane restrukturyzacją, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów jednostka jest zobowiązana do jej przeprowadzenia lub zawarto w tej sprawie wiążące umowy, a plany restrukturyzacji pozwalają w sposób wiarygodny oszacować wartość tych przyszłych zobowiązań.


Utworzone rezerwy zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów finansowych lub strat nadzwyczajnych w zależnie od okoliczności, z którymi przyszłe zobowiązania się wiążą. Niewykorzystane rezerwy, wobec zmniejszenia lub ustania ryzyka uzasadniającego ich utworzenie, zwiększają na dzień, na który okazały się zbędne, odpowiednio pozostałe przychody operacyjne, przychody finansowe lub zyski nadzwyczajne.


Cel tworzenia


Celem tworzenia rezerw na pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, jest stworzenie po stronie pasywów ekwiwalentu zobowiązań na przewidywane wydatki lub straty, które nie są bezpośrednio związane z działalnością operacyjną jednostki zgodnie z art. 35d pkt 1 ustawy o rachunkowości. Tworzy się je przykładowo na straty, jakie w przyszłości prawdopodobnie poniesie jednostka w związku z transakcjami rozpoczętymi w roku obrotowym, za który jest sporządzane sprawozdanie finansowe. Warunkiem utworzenia rezerw jest zatem bieżące istnienie uzasadnionych do tego przesłanek oraz możliwość wiarygodnego oszacowania kwoty przyszłego zobowiązania jednostki z poszczególnych tytułów.


Rezerwy, o których mowa w art. 35d pkt 2, czyli na przyszłe zobowiązania spowodowane restrukturyzacją, tworzy się wówczas, gdy jednostki przeprowadzają lub będą przeprowadzały restrukturyzację. Istotną kwestią jest prawidłowa wycena rezerw. Obowiązujący jest w tym zakresie przepis art. 28 ust. 1 pkt 9 ustawy o rachunkowości, który wymaga ich wyceny nie rzadziej niż na dzień bilansowy.


Wycena kosztów


Przy wycenie biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów, takich jak wycena świadczeń emerytalnych i podobnych, można kierować się postanowieniami MSR nr 19 „Świadczenia pracownicze”. Wysokość biernych rozliczeń międzyokresowych należy oszacować w sposób wiarygodny. Wobec braku w tym zakresie uregulowań w ustawie o rachunkowości, można skorzystać z przepisów zawartych w par. 36-52 MSR nr 37, odnoszących się do szacowania (wyceny) rezerw.


Ujęcie w bilansie


Rezerwy i bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów w bilansie ujmuje się w pasywach. Zgodnie z obowiązującym wzorem bilansu, jednostki inne niż banki i zakłady ubezpieczeń, wykazują rezerwy na zobowiązania w pasywach, w pozycji B.I, z wyodrębnieniem:

- w pozycji B.I.1 - rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego, ustalanej w trybie art. 37 ustawy o rachunkowości, przez jednostki będące podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych;

- w pozycji B.I.2 - rezerw na świadczenia emerytalne i podobne, tworzonych na podstawie art. 39 ust. 2 pkt 2 ustawy. Istnieje obowiązek ich ujmowania z podziałem na: długoterminowe - wykazuje się te rezerwy lub ich części, których przewidywany termin wykorzystania jest dłuższy niż 12 miesięcy od dnia bilansowego oraz krótkoterminowe - wykazuje się te rezerwy lub ich części, których przewidywane wykorzystanie nastąpi w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego,

- w pozycji B.I.3 - pozostałych rezerw, tj. rezerw na zobowiązania tworzonych na podstawie art. 35d ustawy o rachunkowości, a także rezerw w postaci rozliczeń międzyokresowych biernych tworzonych na podstawie art. 39 ust. 2 ustawy (innych niż na świadczenia emerytalne i podobne). Rezerwy te również ujmowane są z podziałem na długoterminowe i krótkoterminowe.


EWIDENCJA W ZAKRESIE TWORZENIA I ROZLICZANIA REZERW DOTYCZĄCYCH DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ JEDNOSTKI


1. Rezerwa na koszty działalności operacyjnej (przy prowadzeniu tylko kont zespołu 4):

a) utworzenie rezerwy na koszty, które jeszcze nie stały się zobowiązaniem

- Wn konto „Rozliczenie kosztów”/Ma konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”,

b) poniesione koszty rzeczywiste - proste

- Wn konto „Koszty według rodzajów”/Ma konto zespołu 1, 2, 3,

c) rozliczenie kosztów pokrytych rezerwą - do wysokości rezerwy

- Wn konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”/Ma konto „Rozliczenie kosztów”.

2. Rezerwa na koszty działalności operacyjnej (przy prowadzeniu kont zespołu 4 i 5):

a) utworzenie rezerwy na koszty, które jeszcze nie stały się zobowiązaniem

- Wn konto zespołu 5/Ma konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”,

b) poniesione koszty rzeczywiste - proste

- Wn konto „Koszty według rodzajów”/Ma konto zespołu 1, 2, 3

oraz równolegle

- Wn konto zespołu 5/Ma konto „Rozliczenie kosztów”,

c) rozliczenie rezerwy - do jej wysokości

- Wn konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”/Ma konto zespołu 5.

3. Rezerwa na koszty działalności operacyjnej (przy prowadzeniu tylko kont zespołu 5):

a) utworzenie rezerwy na koszty, które jeszcze nie stały się zobowiązaniem

- Wn konto zespołu 5/Ma konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”,

b) poniesione koszty rzeczywiste - proste

- Wn konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”/Ma konto zespołu 1, 2, 3,

c) rozliczenie nadwyżki rezerwy nad kosztami rzeczywistymi

- Wn konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”/Ma konto zespołu 5.

Identycznie księgowane jest ostateczne rozliczenie rezerwy w przypadku niewystąpienia kosztów, na które utworzona została rezerwa - w księgach okresu, w którym stwierdzono ten fakt.

d) nadwyżka kosztów rzeczywistych nad rezerwą

- Wn konto zespołu 5/Ma konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”.

4. Jako bierne rozliczenia międzyokresowe mogą być też rozliczane odsetki bankowe od kredytów obrotowych należne na dzień bilansowy, ale jeszcze niezapadłe, zapisami:

a) utworzenie rezerwy

- Wn konto „Koszty finansowe”/Ma konto „Pozostałe rozliczenia międzyokresowe”,

b) odsetki bankowe rzeczywiste

kwota do wysokości rezerwy

- Wn konto „Pozostałe rozliczenia międzyokresowe”,

kwota przekraczająca wielkość rezerwy

- Wn konto „Koszty finansowe”,

ogółem zapłacone odsetki

- Ma konto „Rachunek bieżący”,

c) ewentualne rozliczenie kwoty zbędnej rezerwy - w dacie stwierdzenia, że objęte nią zobowiązanie nie powstało lub jest niższe od utworzonej rezerwy

- Wn konto „Pozostałe rozliczenia międzyokresowe”/Ma konto „Koszty finansowe”.


EWIDENCJA KSIĘGOWA REZERW NA ZOBOWIĄZANIA


1. Utworzenie rezerwy na pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania

a) dotyczące operacji finansowych

- Wn konto „Koszty finansowe”/Ma konto „Rezerwy”

b) dotyczące pozostałych operacji związanych pośrednio z działalnością operacyjną

- Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne”/Ma konto „Rezerwy”

c) niezwiązane z działalnością operacyjną jednostki i ogólnym ryzykiem jej prowadzenia

- Wn konto „Straty nadzwyczajne”/Ma konto „Rezerwy”

2. Wykorzystanie rezerwy w związku z powstaniem zobowiązania, na które była utworzona

- Wn konto „Rezerwy”/Ma konto zespołu 2,3

3. Rozwiązanie części lub całości niewykorzystanej rezerwy w przypadku ustania bądź zmniejszenia ryzyka gospodarczego, które uzasadniało jej utworzenie - na dzień, na który okazała się zbędna

a) dotyczącej zobowiązań z tytułu operacji finansowych

- Wn konto „Rezerwy”/Ma konto „Przychody finansowe”

b) dotyczącej pozostałych zobowiązań związanych pośrednio z działalnością operacyjną

- Wn konto „Rezerwy”/Ma konto „Pozostałe przychody operacyjne”

c) dotyczącej zobowiązań niezwiązanych z działalnością operacyjną jednostki ogólnym ryzykiem jej prowadzenia

- Wn konto „Rezerwy”/Ma konto „Zyski nadzwyczajne”


Podstawa prawna:

- Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).


Weronika Chmielewska
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Skuteczna windykacja: 5 mitów – dlaczego nie warto w nie wierzyć. Terminy przedawnienia roszczeń (branża TSL)

Wśród polskich przedsiębiorców, w tym także w branży TSL (transport, spedycja i logistyka) temat windykacji należności powraca jak bumerang. Z jednej strony przedsiębiorcy zmagają się z chronicznymi zatorami płatniczymi, z drugiej – wciąż krążą liczne stereotypy, które sprawiają, że wiele firm reaguje zbyt późno albo unika działań windykacyjnych. W efekcie przedsiębiorcy narażają się na utratę płynności finansowej i problemy z dalszym rozwojem.

Podatek od nieruchomości 2026: stawki maksymalne. 1,25 zł za 1 m2 mieszkania lub domu, 35,53 zł za 1 m2 biura, magazynu, sklepu

Stawki maksymalne podatku od nieruchomości będą w 2026 roku wyższe o ok. 4,5% od obowiązujących w 2025 roku. Przykładowo stawka maksymalna podatku od budynków mieszkalnych i samych mieszkań wyniesie w 2026 roku 1,25 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej, a od budynków (także mieszkalnych) używanych do prowadzenia działalności gospodarczej: 35,53 zł za 1 m2 powierzchni użytkowej. Faktyczne stawki podatku od nieruchomości na dany rok ustalają rady gmin w formie uchwały ale stawki te nie mogą być wyższe od maksymalnych stawek określonych przez Ministra Finansów i Gospodarki.

Limit poniżej 10 000 zł - najczęściej zadawane pytania o KSeF

Czy przedsiębiorca z obrotami poniżej 10 tys. zł miesięcznie musi korzystać z KSeF? Jak długo można jeszcze wystawiać faktury papierowe? Ministerstwo Finansów wyjaśnia szczegóły nowych zasad, które wejdą w życie od lutego 2026 roku.

"Podatek" (opłata) od psa w 2026 r. Jest stawka maksymalna ale każda gmina ustala samodzielnie. Kto nie musi płacić tej opłaty?

Najczęściej mówi się potocznie: „podatek od psa”. Ale tak naprawdę to opłata lokalna: "opłata od posiadania psów" pobierana przez gminy. Na szczęście nie wszystkie gminy się na to decydują. Bo opłata właśnie tym się różni od podatku, że może ale nie musi być wprowadzona na terenie danej gminy. Ile wynosi opłata od psa w 2026 roku? Kto musi ją płacić a kto jest zwolniony? Do kiedy trzeba wnosić tę opłatę do gminy? Wyjaśniamy.

REKLAMA

Podatki i opłaty lokalne w 2026 roku: Minister Finansów ustalił stawki maksymalne

Od 1 stycznia 2026 r. wzrosną (jak prawie każdego roku) o wskaźnik inflacji (tym razem o ok. 4,5%) maksymalne stawki podatków i opłat lokalnych. Minister Finansów wydał już coroczne obwieszczenie w tej kwestii. Zatem w 2026 roku możemy liczyć się z zauważalnie wyższymi stawkami podatku od nieruchomości, podatku od środków transportowych i opłat lokalnych (targowej, miejscowej, uzdrowiskowej, reklamowej, od posiadania psów) - oczywiście w tych gminach, których rady podejmą stosowne uchwały do końca 2025 roku.

Zasadzka legislacyjna na fundacje rodzinne. Krytyczna analiza projektu nowelizacji ustawy o CIT z dnia 29 sierpnia 2025 r.

"Niczyje zdrowie, wolność ani mienie nie są bezpieczne, kiedy obraduje parlament" - ostrzega sentencja często błędnie przypisywana Markowi Twainowi, której rzeczywistym autorem jest Gideon J. Tucker, dziewiętnastowieczny amerykański prawnik i sędzia Sądu Najwyższego stanu Nowy Jork. Ta gorzka refleksja, wypowiedziana w 1866 roku w kontekście chaotycznego procesu legislacyjnego w Albany, nabiera szczególnej aktualności w obliczu współczesnych praktyk legislacyjnych.

Od 2026 koniec faktur w Wordzie i Excelu. KSeF zmienia zasady gry dla wszystkich firm

Od 2026 roku KSeF stanie się obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców, a sposób wystawiania faktur zmieni się na zawsze. System przewiduje różne tryby – online, offline24, awaryjny – aby zapewnić firmom ciągłość działania w każdych warunkach. Dzięki temu nawet brak internetu czy awaria serwerów nie zatrzyma procesu fakturowania.

Nowe limity podatkowe na 2026 rok - co musisz wiedzieć już dziś? Wyliczenia i konsekwencje

Rok 2026 przyniesie przedsiębiorcom realne zmiany – limity podatkowe zostaną obniżone w wyniku przeliczenia według niższego kursu euro. Granica przychodów dla małego podatnika spadnie do 8 517 000 zł, a limit jednorazowej amortyzacji do 212 930 zł. To pozornie drobna korekta, która w praktyce może zdecydować o utracie ulg, uproszczeń i korzystnych form rozliczeń.

REKLAMA

Samofakturowanie w KSeF – jakie warunki trzeba spełnić i jak przebiega cały proces?

Samofakturowanie pozwala nabywcy wystawiać faktury w imieniu sprzedawcy, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Dowiedz się, jakie warunki trzeba spełnić i jak przebiega cały proces w systemie KSeF.

SmartKSeF – jak bezpiecznie wystawiać e-faktury

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) zmienia sposób dokumentowania transakcji w Polsce. Od 2026 r. e-faktura stanie się obowiązkowa, a przedsiębiorcy muszą przygotować się na różne scenariusze działania systemu. W praktyce oznacza to, że kluczowe staje się korzystanie z rozwiązań, które automatyzują proces i minimalizują ryzyka. Jednym z nich jest SmartKSeF – narzędzie wspierające firmy w bezpiecznym i zgodnym z prawem wystawianiu faktur ustrukturyzowanych.

REKLAMA