REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ująć rozliczenia międzyokresowe kosztów

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Wysokość biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów należy oszacować w sposób wiarygodny. W przypadku braku w tym zakresie uregulowań w ustawie o rachunkowości, można skorzystać z przepisów zawartych w międzynarodowych standardach rachunkowości, odnoszących się do szacowania (wyceny) rezerw.


Ustawa o rachunkowości informuje nas, że rezerwy na zobowiązania tworzy się, a biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów dokonuje się wówczas, gdy spełniają one warunki wymagane dla zobowiązań.

Zobowiązanie objęte rezerwą lub biernym rozliczeniem międzyokresowym, kosztów odzwierciedla wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania w przyszłości świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki.


Tworzenie rezerw


Rezerw nie możemy tworzyć na koszty, które dotyczą przyszłych okresów np. planowane w następnym roku obrotowym podwyżki płac pracowników jednostki itp. Analiza przepisów ustawy o rachunkowości, dotyczących rezerw na zobowiązania oraz biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów, pozwala na ustalenie podstawowych cech odróżniających te składniki pasywów jednostki, decydujących o ich występowaniu, sposobie szacowania wielkości oraz zasadach ujmowania w ewidencji księgowej.

Zgodnie z art. 35d ustawy o rachunkowości rezerwy na zobowiązania tworzy się na:

- pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, a w szczególności na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym z tytułu udzielonych gwarancji, poręczeń, operacji kredytowych, skutków toczącego się postępowania sądowego,

- przyszłe zobowiązania spowodowane restrukturyzacją, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów jednostka jest zobowiązana do jej przeprowadzenia lub zawarto w tej sprawie wiążące umowy, a plany restrukturyzacji pozwalają w sposób wiarygodny oszacować wartość tych przyszłych zobowiązań.


Utworzone rezerwy zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów finansowych lub strat nadzwyczajnych w zależnie od okoliczności, z którymi przyszłe zobowiązania się wiążą. Niewykorzystane rezerwy, wobec zmniejszenia lub ustania ryzyka uzasadniającego ich utworzenie, zwiększają na dzień, na który okazały się zbędne, odpowiednio pozostałe przychody operacyjne, przychody finansowe lub zyski nadzwyczajne.


Cel tworzenia


Celem tworzenia rezerw na pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, jest stworzenie po stronie pasywów ekwiwalentu zobowiązań na przewidywane wydatki lub straty, które nie są bezpośrednio związane z działalnością operacyjną jednostki zgodnie z art. 35d pkt 1 ustawy o rachunkowości. Tworzy się je przykładowo na straty, jakie w przyszłości prawdopodobnie poniesie jednostka w związku z transakcjami rozpoczętymi w roku obrotowym, za który jest sporządzane sprawozdanie finansowe. Warunkiem utworzenia rezerw jest zatem bieżące istnienie uzasadnionych do tego przesłanek oraz możliwość wiarygodnego oszacowania kwoty przyszłego zobowiązania jednostki z poszczególnych tytułów.


Rezerwy, o których mowa w art. 35d pkt 2, czyli na przyszłe zobowiązania spowodowane restrukturyzacją, tworzy się wówczas, gdy jednostki przeprowadzają lub będą przeprowadzały restrukturyzację. Istotną kwestią jest prawidłowa wycena rezerw. Obowiązujący jest w tym zakresie przepis art. 28 ust. 1 pkt 9 ustawy o rachunkowości, który wymaga ich wyceny nie rzadziej niż na dzień bilansowy.


Wycena kosztów


Przy wycenie biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów, takich jak wycena świadczeń emerytalnych i podobnych, można kierować się postanowieniami MSR nr 19 „Świadczenia pracownicze”. Wysokość biernych rozliczeń międzyokresowych należy oszacować w sposób wiarygodny. Wobec braku w tym zakresie uregulowań w ustawie o rachunkowości, można skorzystać z przepisów zawartych w par. 36-52 MSR nr 37, odnoszących się do szacowania (wyceny) rezerw.


Ujęcie w bilansie


Rezerwy i bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów w bilansie ujmuje się w pasywach. Zgodnie z obowiązującym wzorem bilansu, jednostki inne niż banki i zakłady ubezpieczeń, wykazują rezerwy na zobowiązania w pasywach, w pozycji B.I, z wyodrębnieniem:

- w pozycji B.I.1 - rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego, ustalanej w trybie art. 37 ustawy o rachunkowości, przez jednostki będące podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych;

- w pozycji B.I.2 - rezerw na świadczenia emerytalne i podobne, tworzonych na podstawie art. 39 ust. 2 pkt 2 ustawy. Istnieje obowiązek ich ujmowania z podziałem na: długoterminowe - wykazuje się te rezerwy lub ich części, których przewidywany termin wykorzystania jest dłuższy niż 12 miesięcy od dnia bilansowego oraz krótkoterminowe - wykazuje się te rezerwy lub ich części, których przewidywane wykorzystanie nastąpi w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego,

- w pozycji B.I.3 - pozostałych rezerw, tj. rezerw na zobowiązania tworzonych na podstawie art. 35d ustawy o rachunkowości, a także rezerw w postaci rozliczeń międzyokresowych biernych tworzonych na podstawie art. 39 ust. 2 ustawy (innych niż na świadczenia emerytalne i podobne). Rezerwy te również ujmowane są z podziałem na długoterminowe i krótkoterminowe.


EWIDENCJA W ZAKRESIE TWORZENIA I ROZLICZANIA REZERW DOTYCZĄCYCH DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ JEDNOSTKI


1. Rezerwa na koszty działalności operacyjnej (przy prowadzeniu tylko kont zespołu 4):

a) utworzenie rezerwy na koszty, które jeszcze nie stały się zobowiązaniem

- Wn konto „Rozliczenie kosztów”/Ma konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”,

b) poniesione koszty rzeczywiste - proste

- Wn konto „Koszty według rodzajów”/Ma konto zespołu 1, 2, 3,

c) rozliczenie kosztów pokrytych rezerwą - do wysokości rezerwy

- Wn konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”/Ma konto „Rozliczenie kosztów”.

2. Rezerwa na koszty działalności operacyjnej (przy prowadzeniu kont zespołu 4 i 5):

a) utworzenie rezerwy na koszty, które jeszcze nie stały się zobowiązaniem

- Wn konto zespołu 5/Ma konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”,

b) poniesione koszty rzeczywiste - proste

- Wn konto „Koszty według rodzajów”/Ma konto zespołu 1, 2, 3

oraz równolegle

- Wn konto zespołu 5/Ma konto „Rozliczenie kosztów”,

c) rozliczenie rezerwy - do jej wysokości

- Wn konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”/Ma konto zespołu 5.

3. Rezerwa na koszty działalności operacyjnej (przy prowadzeniu tylko kont zespołu 5):

a) utworzenie rezerwy na koszty, które jeszcze nie stały się zobowiązaniem

- Wn konto zespołu 5/Ma konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”,

b) poniesione koszty rzeczywiste - proste

- Wn konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”/Ma konto zespołu 1, 2, 3,

c) rozliczenie nadwyżki rezerwy nad kosztami rzeczywistymi

- Wn konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”/Ma konto zespołu 5.

Identycznie księgowane jest ostateczne rozliczenie rezerwy w przypadku niewystąpienia kosztów, na które utworzona została rezerwa - w księgach okresu, w którym stwierdzono ten fakt.

d) nadwyżka kosztów rzeczywistych nad rezerwą

- Wn konto zespołu 5/Ma konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”.

4. Jako bierne rozliczenia międzyokresowe mogą być też rozliczane odsetki bankowe od kredytów obrotowych należne na dzień bilansowy, ale jeszcze niezapadłe, zapisami:

a) utworzenie rezerwy

- Wn konto „Koszty finansowe”/Ma konto „Pozostałe rozliczenia międzyokresowe”,

b) odsetki bankowe rzeczywiste

kwota do wysokości rezerwy

- Wn konto „Pozostałe rozliczenia międzyokresowe”,

kwota przekraczająca wielkość rezerwy

- Wn konto „Koszty finansowe”,

ogółem zapłacone odsetki

- Ma konto „Rachunek bieżący”,

c) ewentualne rozliczenie kwoty zbędnej rezerwy - w dacie stwierdzenia, że objęte nią zobowiązanie nie powstało lub jest niższe od utworzonej rezerwy

- Wn konto „Pozostałe rozliczenia międzyokresowe”/Ma konto „Koszty finansowe”.


EWIDENCJA KSIĘGOWA REZERW NA ZOBOWIĄZANIA


1. Utworzenie rezerwy na pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania

a) dotyczące operacji finansowych

- Wn konto „Koszty finansowe”/Ma konto „Rezerwy”

b) dotyczące pozostałych operacji związanych pośrednio z działalnością operacyjną

- Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne”/Ma konto „Rezerwy”

c) niezwiązane z działalnością operacyjną jednostki i ogólnym ryzykiem jej prowadzenia

- Wn konto „Straty nadzwyczajne”/Ma konto „Rezerwy”

2. Wykorzystanie rezerwy w związku z powstaniem zobowiązania, na które była utworzona

- Wn konto „Rezerwy”/Ma konto zespołu 2,3

3. Rozwiązanie części lub całości niewykorzystanej rezerwy w przypadku ustania bądź zmniejszenia ryzyka gospodarczego, które uzasadniało jej utworzenie - na dzień, na który okazała się zbędna

a) dotyczącej zobowiązań z tytułu operacji finansowych

- Wn konto „Rezerwy”/Ma konto „Przychody finansowe”

b) dotyczącej pozostałych zobowiązań związanych pośrednio z działalnością operacyjną

- Wn konto „Rezerwy”/Ma konto „Pozostałe przychody operacyjne”

c) dotyczącej zobowiązań niezwiązanych z działalnością operacyjną jednostki ogólnym ryzykiem jej prowadzenia

- Wn konto „Rezerwy”/Ma konto „Zyski nadzwyczajne”


Podstawa prawna:

- Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).


Weronika Chmielewska
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tusk zapowiada rewolucję: uprościmy podatki i prowadzenie biznesu w Polsce

Podczas piątkowej konferencji prasowej, poprzedzającej posiedzenie rządu, premier Donald Tusk zapowiedział szeroko zakrojone działania mające na celu uproszczenie prowadzenia biznesu w Polsce, w tym gruntowną reformę systemu podatkowego. Jego słowa, pełne determinacji i świadomości skali wyzwań, padły w momencie, gdy polscy przedsiębiorcy coraz częściej apelują o zmniejszenie biurokratycznego ciężaru i stabilność regulacyjną.

Gra w zagranicznym kasynie online: legalność, podatki i ryzyko utraty wygranej

W dobie globalizacji i rosnącej popularności internetowego hazardu wiele osób z Polski decyduje się na grę w zagranicznych kasynach online. Kuszące wygrane i łatwy dostęp to jednak tylko pozory – brak znajomości przepisów może kosztować cię nie tylko grzywnę, ale również całą wypłatę. Sprawdź, kiedy gra jest legalna, kiedy zapłacisz podatek, a kiedy... stracisz wszystko.

Krajowy System e-Faktur – przełomowa zmiana wraca do Komisji Sejmowej. Co oznacza dla przedsiębiorców?

Sejm ponownie skierował do Komisji Finansów Publicznych projekt ustawy wprowadzającej Krajowy System e-Faktur (KSeF). Nowe przepisy mają zrewolucjonizować wystawianie faktur w Polsce, wprowadzając cyfrową platformę. Zgłoszono poprawki wydłużające termin przesyłania faktur nawet do 5 dni.

Rekonstrukcja rządu Tuska: Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański

Rząd Donalda Tuska przechodzi rekonstrukcję. Dziś o godz. 10 premier ogłosił nowy skład Rady Ministrów. Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański - dotychczasowy minister finansów poinformował premier Donald Tusk.

REKLAMA

Budujesz? Możesz zapłacić VAT później. Sprawdź, jak to zrobić zgodnie z prawem

Dzięki wyrokowi TSUE firmy budowlane mogą legalnie przesunąć termin zapłaty VAT – nawet o kilka miesięcy. Wystarczy dobrze skonstruowana umowa i protokół odbioru. To rozwiązanie, które realnie poprawia płynność finansową przedsiębiorców.

BGK chce ściśle współpracować z KAS

Bank Gospodarstwa Krajowego chce dołączyć do elitarnego grona najbardziej zaufanych podatników w Polsce. Planuje przystąpić do Programu Współdziałania z Krajową Administracją Skarbową, którego celem jest budowanie transparentnych relacji z organami podatkowymi oraz zapewnienie większej pewności i bezpieczeństwa w zakresie rozliczeń podatkowych.

Księgowość w erze automatyzacji. Eksperci spotkają się w Targach Kielce

Nowe technologie, presja legislacyjna i rosnące oczekiwania klientów nie pozostawiają złudzeń – biura rachunkowe muszą redefiniować swoje modele działania. VI Kongres Biur Rachunkowych, który odbędzie się 30 września i 1 października 2025 roku w Targach Kielce, to odpowiedź branży na dynamiczne zmiany w otoczeniu prawnym, podatkowym i organizacyjnym.

Nowe zasady rozliczania VAT przy imporcie towarów w procedurze uproszczonej – projekt nowelizacji ustawy opublikowany

Zmiany w przepisach celnych Unii Europejskiej wymusiły aktualizację krajowych regulacji dotyczących VAT. W piątek 19 lipca na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, przygotowany przez Ministerstwo Finansów. Nowelizacja ma istotne znaczenie dla przedsiębiorców korzystających z procedury uproszczonej przy imporcie towarów.

REKLAMA

Darowizna od babci lub dziadka – kiedy bez podatku? Jest kilka warunków, które decydują o pełnym zwolnieniu

Otrzymałeś gotówkę od babci lub dziadka? Sprawdź, kiedy darowizna pieniężna nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Przepisy przewidują korzystne zwolnienia, ale warto znać limity kwoty wolnej i terminy zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Wyjaśniamy, co trzeba wiedzieć.

Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

REKLAMA