REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ująć rozliczenia międzyokresowe kosztów

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Wysokość biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów należy oszacować w sposób wiarygodny. W przypadku braku w tym zakresie uregulowań w ustawie o rachunkowości, można skorzystać z przepisów zawartych w międzynarodowych standardach rachunkowości, odnoszących się do szacowania (wyceny) rezerw.


Ustawa o rachunkowości informuje nas, że rezerwy na zobowiązania tworzy się, a biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów dokonuje się wówczas, gdy spełniają one warunki wymagane dla zobowiązań.

Zobowiązanie objęte rezerwą lub biernym rozliczeniem międzyokresowym, kosztów odzwierciedla wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania w przyszłości świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki.


Tworzenie rezerw


Rezerw nie możemy tworzyć na koszty, które dotyczą przyszłych okresów np. planowane w następnym roku obrotowym podwyżki płac pracowników jednostki itp. Analiza przepisów ustawy o rachunkowości, dotyczących rezerw na zobowiązania oraz biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów, pozwala na ustalenie podstawowych cech odróżniających te składniki pasywów jednostki, decydujących o ich występowaniu, sposobie szacowania wielkości oraz zasadach ujmowania w ewidencji księgowej.

Zgodnie z art. 35d ustawy o rachunkowości rezerwy na zobowiązania tworzy się na:

- pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, a w szczególności na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym z tytułu udzielonych gwarancji, poręczeń, operacji kredytowych, skutków toczącego się postępowania sądowego,

- przyszłe zobowiązania spowodowane restrukturyzacją, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów jednostka jest zobowiązana do jej przeprowadzenia lub zawarto w tej sprawie wiążące umowy, a plany restrukturyzacji pozwalają w sposób wiarygodny oszacować wartość tych przyszłych zobowiązań.


Utworzone rezerwy zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów finansowych lub strat nadzwyczajnych w zależnie od okoliczności, z którymi przyszłe zobowiązania się wiążą. Niewykorzystane rezerwy, wobec zmniejszenia lub ustania ryzyka uzasadniającego ich utworzenie, zwiększają na dzień, na który okazały się zbędne, odpowiednio pozostałe przychody operacyjne, przychody finansowe lub zyski nadzwyczajne.


Cel tworzenia


Celem tworzenia rezerw na pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, jest stworzenie po stronie pasywów ekwiwalentu zobowiązań na przewidywane wydatki lub straty, które nie są bezpośrednio związane z działalnością operacyjną jednostki zgodnie z art. 35d pkt 1 ustawy o rachunkowości. Tworzy się je przykładowo na straty, jakie w przyszłości prawdopodobnie poniesie jednostka w związku z transakcjami rozpoczętymi w roku obrotowym, za który jest sporządzane sprawozdanie finansowe. Warunkiem utworzenia rezerw jest zatem bieżące istnienie uzasadnionych do tego przesłanek oraz możliwość wiarygodnego oszacowania kwoty przyszłego zobowiązania jednostki z poszczególnych tytułów.


Rezerwy, o których mowa w art. 35d pkt 2, czyli na przyszłe zobowiązania spowodowane restrukturyzacją, tworzy się wówczas, gdy jednostki przeprowadzają lub będą przeprowadzały restrukturyzację. Istotną kwestią jest prawidłowa wycena rezerw. Obowiązujący jest w tym zakresie przepis art. 28 ust. 1 pkt 9 ustawy o rachunkowości, który wymaga ich wyceny nie rzadziej niż na dzień bilansowy.


Wycena kosztów


Przy wycenie biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów, takich jak wycena świadczeń emerytalnych i podobnych, można kierować się postanowieniami MSR nr 19 „Świadczenia pracownicze”. Wysokość biernych rozliczeń międzyokresowych należy oszacować w sposób wiarygodny. Wobec braku w tym zakresie uregulowań w ustawie o rachunkowości, można skorzystać z przepisów zawartych w par. 36-52 MSR nr 37, odnoszących się do szacowania (wyceny) rezerw.


Ujęcie w bilansie


Rezerwy i bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów w bilansie ujmuje się w pasywach. Zgodnie z obowiązującym wzorem bilansu, jednostki inne niż banki i zakłady ubezpieczeń, wykazują rezerwy na zobowiązania w pasywach, w pozycji B.I, z wyodrębnieniem:

- w pozycji B.I.1 - rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego, ustalanej w trybie art. 37 ustawy o rachunkowości, przez jednostki będące podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych;

- w pozycji B.I.2 - rezerw na świadczenia emerytalne i podobne, tworzonych na podstawie art. 39 ust. 2 pkt 2 ustawy. Istnieje obowiązek ich ujmowania z podziałem na: długoterminowe - wykazuje się te rezerwy lub ich części, których przewidywany termin wykorzystania jest dłuższy niż 12 miesięcy od dnia bilansowego oraz krótkoterminowe - wykazuje się te rezerwy lub ich części, których przewidywane wykorzystanie nastąpi w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego,

- w pozycji B.I.3 - pozostałych rezerw, tj. rezerw na zobowiązania tworzonych na podstawie art. 35d ustawy o rachunkowości, a także rezerw w postaci rozliczeń międzyokresowych biernych tworzonych na podstawie art. 39 ust. 2 ustawy (innych niż na świadczenia emerytalne i podobne). Rezerwy te również ujmowane są z podziałem na długoterminowe i krótkoterminowe.


EWIDENCJA W ZAKRESIE TWORZENIA I ROZLICZANIA REZERW DOTYCZĄCYCH DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ JEDNOSTKI


1. Rezerwa na koszty działalności operacyjnej (przy prowadzeniu tylko kont zespołu 4):

a) utworzenie rezerwy na koszty, które jeszcze nie stały się zobowiązaniem

- Wn konto „Rozliczenie kosztów”/Ma konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”,

b) poniesione koszty rzeczywiste - proste

- Wn konto „Koszty według rodzajów”/Ma konto zespołu 1, 2, 3,

c) rozliczenie kosztów pokrytych rezerwą - do wysokości rezerwy

- Wn konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”/Ma konto „Rozliczenie kosztów”.

2. Rezerwa na koszty działalności operacyjnej (przy prowadzeniu kont zespołu 4 i 5):

a) utworzenie rezerwy na koszty, które jeszcze nie stały się zobowiązaniem

- Wn konto zespołu 5/Ma konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”,

b) poniesione koszty rzeczywiste - proste

- Wn konto „Koszty według rodzajów”/Ma konto zespołu 1, 2, 3

oraz równolegle

- Wn konto zespołu 5/Ma konto „Rozliczenie kosztów”,

c) rozliczenie rezerwy - do jej wysokości

- Wn konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”/Ma konto zespołu 5.

3. Rezerwa na koszty działalności operacyjnej (przy prowadzeniu tylko kont zespołu 5):

a) utworzenie rezerwy na koszty, które jeszcze nie stały się zobowiązaniem

- Wn konto zespołu 5/Ma konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”,

b) poniesione koszty rzeczywiste - proste

- Wn konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”/Ma konto zespołu 1, 2, 3,

c) rozliczenie nadwyżki rezerwy nad kosztami rzeczywistymi

- Wn konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”/Ma konto zespołu 5.

Identycznie księgowane jest ostateczne rozliczenie rezerwy w przypadku niewystąpienia kosztów, na które utworzona została rezerwa - w księgach okresu, w którym stwierdzono ten fakt.

d) nadwyżka kosztów rzeczywistych nad rezerwą

- Wn konto zespołu 5/Ma konto „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”.

4. Jako bierne rozliczenia międzyokresowe mogą być też rozliczane odsetki bankowe od kredytów obrotowych należne na dzień bilansowy, ale jeszcze niezapadłe, zapisami:

a) utworzenie rezerwy

- Wn konto „Koszty finansowe”/Ma konto „Pozostałe rozliczenia międzyokresowe”,

b) odsetki bankowe rzeczywiste

kwota do wysokości rezerwy

- Wn konto „Pozostałe rozliczenia międzyokresowe”,

kwota przekraczająca wielkość rezerwy

- Wn konto „Koszty finansowe”,

ogółem zapłacone odsetki

- Ma konto „Rachunek bieżący”,

c) ewentualne rozliczenie kwoty zbędnej rezerwy - w dacie stwierdzenia, że objęte nią zobowiązanie nie powstało lub jest niższe od utworzonej rezerwy

- Wn konto „Pozostałe rozliczenia międzyokresowe”/Ma konto „Koszty finansowe”.


EWIDENCJA KSIĘGOWA REZERW NA ZOBOWIĄZANIA


1. Utworzenie rezerwy na pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania

a) dotyczące operacji finansowych

- Wn konto „Koszty finansowe”/Ma konto „Rezerwy”

b) dotyczące pozostałych operacji związanych pośrednio z działalnością operacyjną

- Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne”/Ma konto „Rezerwy”

c) niezwiązane z działalnością operacyjną jednostki i ogólnym ryzykiem jej prowadzenia

- Wn konto „Straty nadzwyczajne”/Ma konto „Rezerwy”

2. Wykorzystanie rezerwy w związku z powstaniem zobowiązania, na które była utworzona

- Wn konto „Rezerwy”/Ma konto zespołu 2,3

3. Rozwiązanie części lub całości niewykorzystanej rezerwy w przypadku ustania bądź zmniejszenia ryzyka gospodarczego, które uzasadniało jej utworzenie - na dzień, na który okazała się zbędna

a) dotyczącej zobowiązań z tytułu operacji finansowych

- Wn konto „Rezerwy”/Ma konto „Przychody finansowe”

b) dotyczącej pozostałych zobowiązań związanych pośrednio z działalnością operacyjną

- Wn konto „Rezerwy”/Ma konto „Pozostałe przychody operacyjne”

c) dotyczącej zobowiązań niezwiązanych z działalnością operacyjną jednostki ogólnym ryzykiem jej prowadzenia

- Wn konto „Rezerwy”/Ma konto „Zyski nadzwyczajne”


Podstawa prawna:

- Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).


Weronika Chmielewska
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Co z samochodami zakupionymi do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co zmieni się od lutego 2026 roku?

Od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

REKLAMA

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF: Jak powinny być wystawiane od lutego 2026 roku?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

REKLAMA

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

REKLAMA