Kontroli skarbowych było mniej, wykrytych nadużyć więcej

Kontrole skarbowe prowadzone są zgodnie z przyjętym na początku roku planem. Inspektorzy skarbowi nie przeprowadzali większej liczby czynności w związku z trudną sytuacją gospodarczą. Wręcz przeciwnie, kontroli było mniej, jednak jej efekty znacznie lepsze niż w latach poprzednich. W niektórych urzędach kontroli skarbowej wykryto w tym roku o kilkadziesiąt procent więcej nieprawidłowości niż w 2008 roku. Takie wyniki dała sonda DGP przeprowadzona w urzędach kontroli skarbowej (UKS). Najwięcej nieprawidłowości urzędnicy notują w branżach paliwowej i budowlanej. Najczęstsze przestępstwa? Handel fikcyjnymi fakturami, nieodprowadzanie należnych podatków, nierejestrowanie działalności gospodarczej prowadzonej w internecie, ukrywanie dochodów.

Schemat kontroli

Urzędy kontroli skarbowej działają na podstawie corocznego planu kontroli skarbowej. My postanowiliśmy sprawdzić, czy sytuacja gospodarcza nie zmusiła urzędników do weryfikacji tych planów i przeprowadzenia częstszych kontroli, aby m.in. zapewnić wpływy budżetowe na odpowiednim poziomie. Okazuje się, że nie. Urzędnicy trzymają się planu.

- W UKS Lublin kontrole skarbowe prowadzone są na podstawie zatwierdzonych planów kontroli. W uzasadnionych przypadkach (po otrzymaniu stosownych informacji lub materiałów) wszczynane są także kontrole wobec podmiotów nieujętych w planie - podaje Marek Kostyła z UKS Lublin.

Również Anna Baran z UKS w Zielonej Górze podkreśla, że działalność kontrolna prowadzona przez urząd ma charakter planowy. Na zawartość planów kontroli wpływają głównie wyniki prowadzonych analiz wskazujące na ryzyko wystąpienia nieprawidłowości, wymogi proceduralne i możliwości kadrowe urzędu.

- W latach 2007-2009 spadła łączna liczba przeprowadzanych kontroli. Jednak spadek ten wynikał ze spadku liczby kontroli bez ustaleń, bo kontrole, w których ustalono nieprawidłowości w zakresie rozliczeń podatkowych, wzrosły w tym okresie o 23 proc. - podkreśla Anna Baran.

Od razu dodaje, że świadczy to o skutecznym doskonaleniu działalności analitycznej kontroli skarbowej i o coraz lepszym ukierunkowaniu kontroli na podmioty, które faktycznie łamią prawo.

Z kolei Janusz Kozłowski z UKS we Wrocławiu stwierdza, że w ciągu trzech kwartałów 2009 r. ten urząd przeprowadził 732 kontrole. Trudna sytuacja gospodarcza nie wpłynęła znacząco na liczbę kontroli. Natomiast ponaddwukrotnie wzrosły ustalenia kontroli.

Według Jolanty Strojnej z UKS w Kielcach obecna sytuacja gospodarcza nie ma wpływu na liczbę prowadzonych kontroli.

- Na ewentualne ich zwiększenie mógłby mieć wpływ wzrost zatrudnienia w komórkach kontrolnych, a jak wiemy, od stycznia w związku z trudną sytuacją gospodarczą zostały wstrzymane przyjęcia nowych pracowników - podpowiada Jolanta Strojna.

Wykryte nieprawidłowości

Zakres kontroli skarbowych obejmuje m.in. sprawdzanie prawidłowości i rzetelności prowadzonej dokumentacji podatkowej, prawidłowości obliczania, deklarowania i wpłacania podatków. Jak podaje Marek Kostyła, postępowania kontrolne obejmują także kontrole źródeł pochodzenia majątku.

- Najczęściej wykrywane w toku kontroli nieprawidłowości to zaniżanie przychodów, zawyżanie kosztów uzyskania przychodów oraz posługiwanie się sfałszowanymi fakturami VAT - wyjaśnia Marek Kostyła.

Mariola Grabowska z Urzędu Kontroli Skarbowej w Łodzi mówi, że w 2009 roku inspektorzy z łódzkiego UKS ujawnili nieprawidłowości polegające m.in. na wykorzystywaniu wyrobów akcyzowych niezgodnie z ich przeznaczeniem, np. oleju opałowego czy gazu z butli do napędu silników samochodowych.