REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo zabudowy - wkrótce nowe ograniczone prawo rzeczowe

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Dnia 7 grudnia 2010 r. Ministerstwo Sprawiedliwości skierowało do uzgodnień międzyresortowych projekt nowelizacji ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (dalej „projekt nowelizacji”). Chociaż projekt nowelizacji czeka jeszcze długa droga legislacyjna, to postaramy się już teraz przedstawić zasadnicze zmiany, które on przewiduje.

Na początku warto wskazać, że projekt nowelizacji zakłada wprowadzenie do polskiego systemu prawnego nowego ograniczonego prawa rzeczowego, które mogłoby stanowić alternatywę dla instytucji użytkowania wieczystego. Wyjaśnić przy tym należy, że ograniczone prawa rzeczowe - obok własności i wieczystego użytkowania - stanowią jeden z trzech rodzajów praw rzeczowych wyróżnianych w polskim prawie cywilnym. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93, dalej „k.c.”) nie zawiera definicji ograniczonych praw rzeczowych, a tylko ich enumeratywne wyliczenie: użytkowanie, służebność, zastaw, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, hipoteka. Wprowadzona w projekcie nowelizacji instytucja prawa zabudowy, w przeciwieństwie do obecnie istniejącego użytkowania wieczystego, nie stanowi kategorii „pośredniej” między własnością a innymi ograniczonymi prawami rzeczowymi, a tym samym pozwala na stosowanie wprost przepisów ogólnych dotyczących ograniczonych praw rzeczowych.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Zgodnie z proponowanym brzmieniem art. 2511 § 1 k.c. na treść prawa zabudowy składają się dwa podstawowe uprawnienia: do wzniesienia (wybudowania) lub do korzystania z istniejących budynków lub innych urządzeń położonych na lub pod powierzchnią nieruchomości gruntowej.

W przeciwieństwie do użytkowania wieczystego, dopuszczalny zakres korzystania przez zabudowcę (czyli uprawnionego, któremu przysługuje prawo zabudowy) z obciążonego gruntu jest ściśle określony w projekcie nowelizacji. Ponadto, zgodnie z projektem nowelizacji, prawo zabudowy powinno być wykonywane w taki sposób, aby jak najmniej utrudniać korzystanie z obciążonej nieruchomości gruntowej. Z ekonomicznego punktu widzenia, sens istnienia prawa zabudowy polega na możliwości swobodnego decydowania przez zabudowcę o eksploatacji przedmiotów, których jest właścicielem, a nie samym korzystaniu z gruntu.

Najistotniejszym założeniem projektu nowelizacji, mającym na celu „upowszechnienie” prawa zabudowy, jest dopuszczenie możliwości jego ustanawiania na gruntach stanowiących przedmiot własności podmiotów prywatnych, a nie wyłącznie - jak w przypadku użytkowania wieczystego - Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków. Nie ulega wątpliwości, że może przyczynić się to do realizacji na nieruchomościach prywatnych istotnych inwestycji gospodarczych, jak na przykład zabudowy mieszkaniowej, instalacji urządzeń transportu drogowego, czy sieci przesyłowych. W przypadku zaś inwestycji o charakterze użyteczności publicznej, ustanowienie prawa zabudowy może stanowić alternatywę dla wywłaszczenia.

REKLAMA

Umowa o ustanowienie prawa zabudowy, zgodnie z projektem nowelizacji, wymaga zachowania formy aktu notarialnego. Ponadto, powinna wskazywać rodzaj zabudowy, która istnieje lub ma powstać na obciążonym gruncie, sposób i zakres korzystania z nieruchomości gruntowej przez zabudowcę, a także czas, na jaki prawo zabudowy zostaje ustanowione (nie krótszy niż lat 30 i nie dłuższy niż lat 100). Odmiennie niż w przypadku użytkowania wieczystego projekt nowelizacji nie przyznaje zabudowcy roszczenia o przedłużenie prawa zabudowy. Umożliwiono natomiast stronom zawarcie odpowiedniej umowy w tym zakresie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zgodnie z projektem nowelizacji, prawo zabudowy może obciążać więcej niż jedną nieruchomość gruntową (łączne prawo zabudowy). Rozwiązanie takie umożliwi lokalizację na lub pod kilkoma gruntami jednej budowli czy urządzenia.

Do powstania prawa zabudowy konieczny jest wpis w księdze wieczystej założonej dla tego prawa. Warto również pamiętać, że zgodnie z projektem nowelizacji prawo zabudowy jest przenoszalne, oraz podlega dziedziczeniu. Co istotne, ze względu na konieczność zapewnienia zabudowcy gwarancji prawidłowej eksploatacji zabudowy, prawu zabudowy co do zasady przysługuje pierwszeństwo przed innymi obciążeniami nieruchomości gruntowej.

Godny zaznaczenia jest także fakt wprowadzenia możliwości zawarcia nieodpłatnej umowy o zabudowę, co stanowi bardzo ważną zmianę w stosunku do użytkowania wieczystego.

Podsumowując, należy pozytywnie ocenić proponowane zmiany, zwłaszcza w dalszej perspektywie czasowej, kiedy instytucja prawa zabudowy mogłaby zastąpić użytkowanie wieczyste. Ułatwiłoby to obrót nieruchomościami i realizację celów ekonomicznych, które były dotychczas utrudnione z uwagi na nieadekwatność przepisów o użytkowaniu wieczystym do sytuacji prawno-gospodarczej demokratycznego państwa.

Aneta Wrona-Kłoczko

aplikant radcowski

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy KSeF sprawi, że księgowi będą mieli mniej pracy? Niekoniecznie

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) to jedno z najważniejszych przedsięwzięć cyfryzacyjnych w polskim systemie podatkowym, mające na celu uproszczenie i zautomatyzowanie obiegu faktur – od ich wystawienia, przez przesyłanie, aż po archiwizację. Choć Ministerstwo Finansów zapowiada, że dzięki obowiązkowemu modelowi KSeF przedsiębiorcy i księgowi zyskają czas, w praktyce księgowi nie spodziewają się mniejszego nakładu pracy. Wręcz przeciwnie, 36,1% księgowych oczekuje, że wdrożenie KSeF przysporzy im więcej obowiązków, a 75% z nich nadal czuje, że ich firma nie jest przygotowana do wdrożenia KseF – wynika z raportu fillup k24 “Księgowi i firmy wobec wdrożenia KSeF”.

Polskie jabłka na Łotwie… a w Białorusi? Spór podatkowy trafia do TSUE

Wyobraźmy sobie typowy dzień w polskiej firmie eksportującej jabłka. Towar gotowy, kontrahent zarejestrowany na Łotwie, formalności załatwione – wszystko wydaje się proste. Ale niespodziewanie pojawia się problem: jabłka wylądowały w Białorusi. I nagle w centrum uwagi znajduje się VAT – czy to wciąż wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT), czy już eksport?

Ministerstwo Finansów i KAS: budujemy Tax Morale. Czy moralność podatkowa zastąpi mechanizmy kontroli podatkowej?

W dniu 28 października 2025 r. w Ministerstwie Finansów odbyła się konferencja na temat moralności podatkowej w społeczeństwie i gospodarce. Uczestnikami spotkania byli m.in. wiceminister finansów Szef KAS Marcin Łoboda, przedstawiciele szwedzkiej administracji podatkowej, Krajowej Administracji Skarbowej, środowiska naukowego i biznesu. Spotkanie było okazją do dyskusji na temat budowania moralności podatkowej i jej wpływu na skuteczność poboru podatków.

Jak dobrze żyć (efektywnie współpracować) z księgowym? Przychody, koszty, bartery, dokumenty. Praktyczne rady dla twórców internetowych i influencerów

Jesteś influencerem, twórcą internetowym, a może dopiero zaczynasz swoją przygodę z działalnością online? Niezależnie od etapu, na którym jesteś – prędzej czy później przyjdzie moment, w którym będziesz musiał zmierzyć się z rozliczeniami podatkowymi. Współpraca z księgowym to w takim przypadku nie tylko konieczność, ale przede wszystkim ogromne ułatwienie i wsparcie w prowadzeniu legalnej, uporządkowanej działalności twórczej.

REKLAMA

Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Jak rozliczać auta kupione do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

REKLAMA

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

REKLAMA