REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy przedsiębiorca powinien stosować hipotekę kaucyjną

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Przedsiębiorcy często trudno jest określić wartość zobowiązania, jakie wyniknie z danej umowy. Właściciel firmy w takiej sytuacji może być poproszony o ustanowienie zabezpieczenia wierzytelności, pomimo że jej ostateczna wysokość jest nieznana w chwili obecnej.
Zabezpieczeniem nieznanych dokładnie kwot zobowiązań jest hipoteka kaucyjna. Ten typ hipoteki zabezpiecza np. interesy banku udzielającego wieloletnich kredytów inwestycyjnych albo hipotecznych. Bank zabezpiecza kredyt do oznaczonej przez siebie sumy najwyższej, w której powinny się zmieścić przewidywane odsetki od kredytu. Prowadząc firmę, można nie tylko ustanawiać hipotekę kaucyjną na własnych nieruchomościach, ale i żądać od kontrahentów jej ustanowienia na swoją rzecz.
WAŻNE!
Hipoteka kaucyjna może zabezpieczać nie tylko istniejące wierzytelności, których wysokości dziś nie znamy, ale także mogące powstać wierzytelności z np. umowy albo roszczenia związane z wierzytelnością hipoteczną, lecz nieobjęte z mocy ustawy hipoteką zwykłą.
Hipotekę kaucyjną można zastosować również w przypadku zabezpieczenia wierzytelności wynikających z dokumentów zbywalnych przez indos, chociażby ich wysokość była z góry ustalona. Przykładem może być tu weksel będący podstawowym dokumentem, jaki właściciel firmy musi podpisać, otrzymując kredyt w banku.
Hipoteka kaucyjna zabezpiecza odsetki oraz koszty postępowania mieszczące się w sumie wymienionej we wpisie tej hipoteki. Przy tym wierzyciel nie może powołać się na wpis hipoteki kaucyjnej w celu udowodnienia istnienia wierzytelności zabezpieczonej.
Zastosowanie hipoteki kaucyjnej ma konsekwencje podatkowe. Stawka podatku pcc od ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności istniejących wynosi bowiem 0,1% od kwoty zabezpieczonej wierzytelności. Natomiast 19 zł – przy zabezpieczeniu wierzytelności o wysokości nieustalonej.
Przykład
Spółka z o.o. otrzymała kredyt inwestycyjny w wysokości 2 000 000 zł. Jego zabezpieczenie to obejmująca odsetki hipoteka kaucyjna na kwotę 2 500 000 mln zł. W umowie kredytowej bank zastrzegł możliwość dokonywania zmiany oprocentowania w czasie trwania umowy bez konieczności jej wypowiedzenia. Interesów spółki chronił zapis, że zmiana oprocentowania będzie wynikać ze zmiany stawki WIBOR. Jedynie w przypadku niespełnienia przez kredytobiorcę warunków określonych w umowie kredytu (np. niepłacenia rat w terminie) bank miał prawo zmienić te zasady oprocentowania kredytu, dostosowując jego wysokość do ryzyka związanego z wypłacalnością spółki. W celu zabezpieczenia wierzytelności wynikających z tego kredytu (obejmujących kwotę kredytu wraz z kwotą odsetek, której wysokość w momencie udzielania kredytu była nieznana) została ustanowiona hipoteka kaucyjna do najwyższej kwoty 2 500 000 zł. Stawka podatku od tej czynności cywilnoprawnej wyniosła 19 zł.
Przedsiębiorcy mogą mieć problem, czy stosować kwotową stawkę podatku 19 zł, czy też należy od kwoty zabezpieczonej wierzytelności pobrać podatek w wysokości 0,1%. Podatek od hipoteki zabezpieczającej istniejące zobowiązanie o wartości 2 500 000 zł według tej stawki wyniósłby 250 zł. Jednak gdyby zobowiązania przedsiębiorcy nie sięgnęły tej kwoty, pojawiłby się problem, jak rozwiązać kwestię zwrotu nadpłaconego podatku. Dlatego wygodniejsza dla fiskusa, jak i przedsiębiorców jest stawka kwotowa.
Problemy ze stosowaniem hipoteki kaucyjnej przedsiębiorcy mają też przy szukaniu odpowiedzi na pytanie: czy powstaje przychód u przedsiębiorcy, w przypadku gdy wystąpi różnica pomiędzy wartością nominalną hipoteki kaucyjnej a rzeczywistą wartością zobowiązań, jakie zabezpiecza.
Przykład
Właściciele spółki z o.o. podjęli decyzję o sprzedaży nieruchomości należącej do spółki. Nieruchomość położona w centrum miasta X uzyskała wysoką wycenę rzeczoznawców. Dla zwiększenia wartości transakcji spółka spłaciła kredyt bankowy zabezpieczony hipoteką kaucyjną na tej nieruchomości. Kredyt ten miał dwukrotnie wyższe oprocentowanie niż kredyty zaciągane obecnie i nowy właściciel nieruchomości nie był zainteresowany przejęciem jego obsługi. Wartość hipoteki kaucyjnej wyniosła 4 000 000 zł, ostateczna wartość zobowiązania spółki z tytułu kredytu – 3 000 000 zł. Księgowa spółki miała wątpliwości, czy różnica 1 000 000 zł między wysokością hipoteki kaucyjnej a rzeczywistą wartością zobowiązania z tytułu kredytu nie jest przychodem. Zwróciła się z zapytaniem do właściwego dla siebie urzędu skarbowego. Okazało się, że w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych brak jest regulacji, które wiążą zmiany w zakresie prawa zabezpieczającego określoną wierzytelność ze skutkami w postaci powstania przychodów u podatnika. Różnica między wartością hipoteki kaucyjnej a kwotą kredytu oraz odsetek wobec banku jest neutralna dla rozliczeń z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych.
ZAPAMIĘTAJ!
Hipoteka kaucyjna może być zmieniona na hipotekę zwykłą, a hipoteka zwykła na kaucyjną. Zmiana hipoteki kaucyjnej na zwykłą nie wpływa na zakres zabezpieczenia odsetek i kosztów postępowania.
• art. 65, art. 102–108 ustawy z 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece – j.t. Dz.U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 172, poz. 1804
• art. 7 ust. 1 pkt 7 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych – j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 41, poz. 399
Tomasz Król
specjalista w dziedzinie prawa cywilnego, pracownik redakcji


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Naliczanie odsetek za zwłokę a czas trwania kontroli podatkowej, celno-skarbowej lub postępowania podatkowego – zmiany w Ordynacji podatkowej jeszcze w 2025 r.

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, która ma m.in. na celu zmobilizowanie organów podatkowych do zakończenia kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia jej wszczęcia. Jeżeli to się nie stanie, to nie będzie można podatnikowi naliczyć odsetek od zaległości podatkowych (odsetek za zwłokę) stwierdzonych w toku kontroli.

Zarządzanie finansami i procesami finansowo-księgowymi w rosnącym przedsiębiorstwie

W dzisiejszej gospodarce efektywne zarządzanie finansami i procesami finansowymi stanowi kluczowy czynnik sukcesu dla rozwijających się przedsiębiorstw. Praktyka biznesowa pokazuje, że sam wzrost obrotów nie zawsze przekłada się na poprawę kondycji finansowej firmy. Nieumiejętnie zarządzany rozwój może prowadzić do paradoksalnej sytuacji, w której zwiększającym się przychodom towarzyszą spadająca rentowność i problemy z płynnością finansową.

Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

REKLAMA

Zmiany w rachunkowości w 2025 r. Sprawozdawczość ESG przesunięta o 2 lata

Minister Finansów przygotował 5 maja 2025 r. projekt nowelizacji ustawy wdrażającej dyrektywę CRSD do ustawy o rachunkowości, a także ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy 2025/794, przesuwającej wdrożenie obowiązku sprawozdawczości ESG o 2 lata.

Większość podatników VAT może uniknąć w 2026 r. obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Prof. Modzelewski wyjaśnia jak to możliwe

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.

Stopy procentowe NBP 2025: w maju obniżka o 0,5 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 6-7 maja 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosi od 8 maja 2025 r. 5,25 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków finansowych i ekonomistów. Stopy NBP zmieniły się pierwszy raz od 3 października 2023 r.

Przekształcenie JDG a status podatnika rozpoczynającego działalność w estońskim CIT

W świetle marcowego wyroku NSA (sygn. II FSK 1412/24) zmienia się podejście do kwalifikacji podatkowej spółek powstałych z przekształcenia jednoosobowych działalności gospodarczych. Wyrok ten przesądził, że takie podmioty mogą korzystać z przywilejów "podatnika rozpoczynającego działalność" na gruncie przepisów o estońskim CIT.

REKLAMA

Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

REKLAMA