Jeżeli ten sam czyn wyczerpuje znamiona przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych, sąd skazuje tylko za jedno przestępstwo skarbowe na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów, z wyjątkiem przypadku kiedy zbieg tych przepisów ma charakter pozorny (pomijalny).
Uchwała dotyczy sytuacji rzeczywistego zbiegu przepisów, który prowadzi do możliwości zaistnienia trzech różnych konfiguracji procesowych. Jak zauważył Sąd Najwyższy, ustawodawca nie rozstrzygnął jednego z tych przypadków, czyli gdy zbieg przepisów ma charakter „mieszany”. Jest to taka sytuacja, gdy czyn wyczerpuje zarówno znamiona przestępstw skarbowych, jak i wykroczeń skarbowych.
W obszernym uzasadnieniu SN wyjaśnił, że delikt skarbowy zbudowany ze zbiegających się przepisów kodeksu typizujących przestępstwa i wykroczenia będzie jednym przestępstwem skarbowym, i za to jedno przestępstwo skarbowe nastąpi skazanie.
Sąd zwrócił uwagę na niedostatki konstrukcji zbiegu eliminacyjnego, która ogranicza się jedynie do wskazania normy najsurowszej. Różnica między zbiegiem eliminacyjnym a kumulacyjnym w ocenie SN szczególnie widoczna jest przy zdarzeniach, kiedy to jednym czynem naruszono różne dobra, jak uszczuplenie należności celnej, VAT oraz akcyzy. Trudno znaleźć uzasadnienie ku temu, dlaczego kwalifikacja prawna przypisanego czynu miałaby preferować któreś z tych zdarzeń prawnych i nie dostrzegać pozostałych. Przy kwalifikacji kumulatywnej żaden z przepisów, których znamiona zostały wyczerpane czynem sprawcy, nie pozostaje poza sferą rozważań sądu, a równocześnie nie dochodzi do multiplikacji kar.
Jaskrawo jest to widoczne na gruncie rozpatrywanej sprawy, kiedy to w przypadku zastosowania zbiegu eliminacyjnego sprawca ponosiłby odpowiedzialność jedynie za nieopłacenie podatku akcyzowego, a odzwierciedlenia w kwalifikacji prawnej nie znajdowałby najistotniejszy, jak wydawałoby się, dla tego stanu faktycznego element, jakim było nielegalne wprowadzenie towaru na obszar celny Wspólnoty Europejskiej. Element ten mógłby oczywiście znaleźć swój wyraz w opisie przypisanego czynu, ale niezmiennie prowadziłoby to do sytuacji, kiedy opisywany byłby czyn o znacznie „bogatszej” zawartości bezprawia niż wynikałoby to z jego kwalifikacji. A więc i wrażenia, że część zarzuconego czynu zabronionego nie spotyka się z jakąkolwiek dalszą reakcją prawną.
W ocenie SN przemawia to za stwierdzeniem, że w przypadku rzeczywistego zbiegu przepisów normujących odpowiedzialność za przestępstwo skarbowe i wykroczenie skarbowe skazanie za tak opisany czyn, w oparciu o art. 7 par. 1 k.k.s., powinno nastąpić tylko za jedno przestępstwo skarbowe na podstawie wszystkich kumulatywnie zbiegających się przepisów ustawy – uchwała Sądu Najwyższego z 21 września 2005 r., sygn. akt I KZP 23/05, opublikowana w OSNKW 2005/10/91.
