Każdy przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą może wybrać opłacanie podatku według 19-proc. stawki. Niektórzy jednak mogą stracić tę możliwość, gdy wykonują usługi na rzecz byłych lub obecnych pracodawców.
Z możliwości zastosowania opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej 19-proc. stawką liniową korzystają przedsiębiorcy, którzy złożą wniosek do naczelnika urzędu skarbowego. Są oni w tym przypadku zobowiązani do złożenia pisemnego oświadczenia o wyborze tego sposobu opodatkowania do dnia 20 stycznia roku podatkowego. Jeśli zaczynają prowadzenie działalności gospodarczej w ciągu roku – oświadczenie należy złożyć do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności (nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu). W przypadku niezłożenia oświadczenia, ta forma rozliczania podatku dochodowego nie będzie przysługiwała.
Wybór opodatkowania w formie podatku liniowego nie jest jednak bezwzględnie obowiązujący w danym roku. Można stracić prawo do rozliczania się 19-proc. podatkiem liniowym. Nastąpi to wtedy, gdy przedsiębiorca uzyska z prowadzonej działalności gospodarczej przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy. Dotyczy to prowadzonej działalności gospodarczej samodzielnie, jak również w formie spółki niemającej osobowości prawnej (np. spółki cywilnej, jawnej). Przychody muszą być związane z czynnościami, które przedsiębiorca wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy lub wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym. Zastrzeżenie to odnosi się tylko do przedsiębiorców zatrudnionych w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy.
Utrata prawa do opodatkowania 19-proc. podatkiem liniowym wiąże się z obowiązkiem złożenia właściwych deklaracji (PIT-5) i wpłacenia zaliczek obliczonych według progresywnej skali podatkowej. Trzeba też pamiętać, że jeżeli przedsiębiorca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą samodzielnie i w formie spółki (spółek) niemających osobowości prawnej, wybór opodatkowania 19-proc. podatkiem liniowym musi dotyczyć wszystkich form prowadzenia działalności.
