Audytor nie do zwolnienia

Kierownicy jednostek samorządu terytorialnego (j.s.t.), jeśli tylko chcą zwolnić z pracy audytora, muszą uzyskać zgodę Głównego Inspektora Audytu Wewnętrznego (GIAW). To efekt obowiązywania od początku tego roku zmienionych przepisów ustawy o finansach publicznych. Opinia GIAW jest potrzebna nie tylko w przypadku zwolnienia. Od ponad roku kierownicy muszą ją uzyskać również wtedy, gdy chcą zmienić audytorowi warunki pracy, czyli np. zmniejszyć wynagrodzenie itp.

Przepisy wprowadzające obowiązek uzyskania w takich przypadkach zgody głównego inspektora miały chronić audytorów wewnętrznych przed nieuzasadnionymi zwolnieniami. Miały też zapewnić im większą niezależność i zapobiec sytuacjom, kiedy kierownik jednostki – pod presją zwolnienia z pracy – wymusza na audytorze konkretne zachowania. W praktyce często zdarzało się, że kierownicy wymuszali na audytorach niepodawanie w sprawozdaniach z audytu określonych informacji czy ich zniekształcanie.

Nie wszystkim jednak podobają się nowe regulacje. Krytycznie wypowiadają się o nich samorządowcy, którzy zostali pozbawieni wpływu na wybór audytora.

Danuta Kamińska, skarbnik Miasta Katowice, uważa wprowadzenie takich uregulowań za naruszające konstytucyjną odrębność i samodzielność samorządu terytorialnego.

– Artykuł 51 ust. 9 i 10 ustawy o finansach publicznych wkracza między relacje pracownik – pracodawca, powoduje nieufność do audytora, stwarza niczym nieuzasadnione przeświadczenie świętych krów bez odpowiedzialności, których kierownik jednostki nie może sam zwolnić – twierdzi nasza rozmówczyni.

Dodaje, że nie zna przypadków w krajach o utrwalonej demokracji, aby w tym zakresie obowiązywały przepisy o podobnej treści.

Danuta Kamińska przypomina, że audytor ma służyć swojemu kierownikowi radą, pomocą, ma przekazać mu obiektywną, niezależną ocenę o funkcjonujących w jednostce systemach. Ma być to zaufana osoba, a nie taka, która posiada gwarancję zatrudnienia. Celem audytu jest usprawnienie funkcjonowania jednostki i tylko współpraca oparta na wzajemnym zaufaniu, kompetencji i szacunku może przynieść oczekiwane rezultaty. Wyłącznie takie relacje gwarantują osiągnięcie dobrych wyników, a nie ustawowe bezpieczeństwo pracy. Ma to znaczenie o tyle, że odpowiedzialność za gospodarkę finansową i tak ciąży na kierowniku jednostki. Audytor nie ponosi żadnej odpowiedzialności.