Prawo do wydania decyzji ustalającej dodatkowe zobowiązanie podatkowe przed 1 stycznia 2003 r. przedawniało się z upływem trzech lat.
Spór, którym zajął się Naczelny Sąd Administracyjny, dotyczył uchylenia decyzji ostatecznych dotyczących rozliczenia VAT skarżącej spółki.
Po wznowieniu postępowania organ podatkowy stwierdził liczne nieprawidłowości w prowadzonych przez spółkę rejestrach zakupu oraz sprzedaży, służących do rozliczenia VAT. Wydano więc nową decyzję, w której nałożono na spółkę sankcję w postaci dodatkowego zobowiązania.
Spółka protestuje
Spółka wniosła odwołanie. Organ odwoławczy nie dopatrzył się jednak uchybień, więc podatnicy zaskarżyli jego decyzję do sądu administracyjnego.
Sąd I instancji uznał jednak skargę za niezasadną. W jego ocenie skarżący nie wykazali, aby w toku postępowania organy skarbowe ograniczały im dostęp do materiałów postępowania podatkowego. Nic nie stało na przeszkodzie, aby wskazać organom skarbowym dokumenty potwierdzające tezy podatnika – wyjaśnił sąd.
WAŻNE Dodatkowe zobowiązanie podatkowe w VAT nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy
Podatnik nie może czuć się zwolnionym od współdziałania z organem podatkowym w realizacji obowiązku wyczerpującego zebrania materiału dowodowego, zwłaszcza jeśli nieudowodnienie określonej czynności faktycznej może prowadzić do rezultatów niekorzystnych dla strony.
Sąd uwzględnia skargę
Skargę kasacyjną spółki uwzględnił Naczelny Sąd Administracyjny. Zdaniem NSA sąd I instancji naruszył przepisy prawa materialnego poprzez niewłaściwe zastosowanie art. 27 ust. 5 i ust. 6 starej ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. nr 11, poz. 50 z późn. zm.).
Skład orzekający przypomniał, że po wznowieniu w 2000 roku postępowania urząd skarbowy wydał decyzję, w której uchylił ostateczne decyzje z 1996 roku.
NSA podkreślił też, że decyzja ustalająca dodatkowe zobowiązanie w VAT ma charakter decyzji konstytutywnej. Wobec tego dodatkowe zobowiązanie powstaje z chwilą doręczenia decyzji w tym przedmiocie. W stanie prawnym rozpatrywanej sprawy prawo do wydania decyzji ustalającej dodatkowe zobowiązanie podatkowe przedawniało się z upływem 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Moment powstania obowiązku podatkowego w odniesieniu do dodatkowego zobowiązania związany jest natomiast z powstaniem obowiązku podatkowego w VAT. Początkiem 3-letniego terminu do wydania decyzji w sprawie ustalenia dodatkowego zobowiązania w VAT jest zatem koniec roku podatkowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.
Urząd się pomylił
Przepisy Ordynacji podatkowej przewidywały, że zobowiązanie podatkowe w przypadku decyzji o charakterze konstytutywnym nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Z uwagi na to, że decyzja ustalająca dodatkowe zobowiązanie w VAT za poszczególne miesiące 1995 roku została doręczona dopiero w 2000 roku, brak było podstaw do wydania decyzji w zakresie ustalenia dodatkowego zobowiązania. Jak zauważył sąd dopiero po nowelizacji Ordynacji podatkowej, od 1 stycznia 2003 roku ustawodawca określił szczególny termin przedawnienia dla tego rodzaju zobowiązań.
Wyrok NSA z 27 czerwca 2006 r., sygn. akt I FSK 433/05, niepublikowany
