REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Za błędy może grozić grzywna i pozbawienie wolności

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Do końca marca większość spółek ma czas na sporządzenie sprawozdań finansowych. Zarząd spółki ponosi odpowiedzialność za nieprawidłowości w tym dokumencie. System kontroli wewnętrznej w firmie powinien zapewnić rzetelność sprawozdania.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Firmy, których rok obrotowy zbieżny jest z kalendarzowym, mają czas do końca marca na sporządzenie sprawozdań finansowych. Natomiast z końcem czerwca mija termin ich zatwierdzenia. Osoby podpisujące sprawozdania, np. członkowie zarządu, ponoszą odpowiedzialność za prawidłowe ich sporządzenie. Za błędy mogą im grozić nie tylko kary pieniężne, ale nawet pozbawienia wolności. Kluczem do uniknięcia ryzyka może być stworzenie takiej kontroli wewnętrznej, która da pewność zarządowi, że przygotowane sprawozdanie jest rzetelne i zgodne z przepisami.


Wysokie kary za błędy


Cezary Żelaznicki, radca prawny Domański Zakrzewski Palinka, przypomina, że odpowiedzialnym za nieprawidłowe wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości, co do zasady, jest kierownik, którym z reguły jest zarząd. Osoba, która dopuściła do zawarcia w sprawozdaniu nierzetelnych danych, podlega według ustawy o rachunkowości grzywnie, karze pozbawienia wolności do lat dwóch albo obu tym karom łącznie.

- Przepis ten jednak zakłada umyślność działania osób odpowiedzialnych za sporządzenie sprawozdania - podkreśla.

Umyślność oznacza tu świadome wprowadzenie nieprawdziwych danych.

Możliwa jest - według eksperta - również sytuacja, w której podpisanie nieprawidłowego sprawozdania wyrządzi spółce znaczną szkodę majątkową, co może skutkować zgodnie z kodeksem karnym odpowiedzialnością osób, które podpisały takie sprawozdanie. Takie konsekwencje grożą także w przypadku działania nieumyślnego.

- W zależności od rozmiaru szkody osoba, która podpisała nieprawidłowe sprawozdanie, może podlegać karze od trzech miesięcy do dziesięciu lat pozbawienia wolności - twierdzi Cezary Żelaznicki.

Według niego nie można także wykluczyć, że osoba, która podpisała nieprawidłowe sprawozdanie, może odpowiadać za prowadzenie dokumentacji działalności gospodarczej w sposób nierzetelny lub niezgodny z prawdą. Za takie przestępstwo, w zależności od jego wagi, kodeks karny przewiduje grzywnę, która może osiągnąć nawet 720 tys. zł, karę ograniczenia lub pozbawienia wolności od trzech miesięcy do pięciu lat.

Nie wolno też lekceważyć przepisów kodeksu karnego skarbowego.

Cezary Żelaznicki wyjaśnia, że podpisanie nieprawidłowego sprawozdania może niekiedy pociągać za sobą nieprawidłowe wyliczenie i przekazanie podatku dochodowego. Natomiast narażenie podatku na uszczuplenie podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych, tzn. maksymalnie około 9 mln zł, karze pozbawienia wolności lub też obu tym karom łącznie.

- Do sytuacji, w której podpisano nieprawidłowe sprawozdanie, można też stosować odpowiednie postanowienia kodeksu spółek handlowych (k.s.h.) - twierdzi nasz rozmówca.

Dodaje, że zgodnie z tymi przepisami umyślne lub nieumyślne ogłoszenie nieprawdziwych danych podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do dwóch lat.


Konieczna kontrola wewnętrzna


Brak wiedzy z dziedziny rachunkowości nie zwalnia z odpowiedzialności za przyjęcie nieprawidłowo sporządzonego sprawozdania.

Dlatego też Anna Sirocka, biegły rewident, partner w dziale audytu firmy Ernst & Young, podkreśla, że zarząd spółki odpowiedzialny jest za stworzenie i utrzymywanie takiego systemu kontroli wewnętrznej, który zapewni przygotowanie rzetelnych sprawozdań, efektywną i sprawną działalność spółki oraz przestrzeganie przepisów. Obejmuje to stworzenie środowiska kontroli oraz utrzymywanie zasad i procedur pomagających osiągnąć założony cel.

- Proces tworzenia sprawozdań finansowych podlega kontroli wewnętrznej. Do obowiązków zarządu spółki należy skorygowanie istotnych błędów - wyjaśnia rozmówczyni.

Jak twierdzi Małgorzata Wojdat, biegły rewident, partner w firmie Ernst & Young, niepodpisanie przez zarząd sprawozdania to przypadek szczególny. Mamy wtedy do czynienia z sytuacją, w której dany członek zarządu nie zgadza się z ujęciem jakiejś transakcji czy zdarzenia gospodarczego w księgach rachunkowych, a w efekcie w sprawozdaniu finansowym.

- Odmowa podpisania sprawozdania może oznaczać, iż dany członek zarządu uważa, że w spółce nie działa efektywny system kontroli wewnętrznej - dodaje.

Według Anny Sirockiej oznacza to zarzuty dotyczące takich kwestii, jak manipulacja wynikami finansowymi spółki, sprzeniewierzenie jej majątku, umyślne obejście mechanizmów kontroli wewnętrznej, niewłaściwy wpływ podmiotów powiązanych na transakcje zawierane z tymi podmiotami, działanie na szkodę jednostki lub innych nieprawidłowości, niezgodne z prawem działania lub nadużycia, które mogą spowodować zniekształcenie informacji zawartych w sprawozdaniu lub w inny sposób wpłynąć na sprawozdawczość finansową spółki.

Jeżeli jednak - jak podkreśla Anna Kazirod, biegły rewident z Kancelarii Porad Finansowo-Księgowych dr Piotr Rojek - dojdzie do sytuacji, w której jeden z członków zarządu odmówi podpisania sprawozdania, to na piśmie musi wyjaśnić, dlaczego tak postąpił. W takim przypadku uzasadnienie należy dołączyć do sprawozdania. Obowiązek taki wynika z art. 52 ust. 2 ustawy o rachunkowości.

- Zarząd nie może nadużywać tej możliwości i tylko w wyjątkowo powinien z niej korzystać. Odmowa może bowiem źle wpłynąć na wizerunek firmy - twierdzi rozmówczyni.

Podkreśla, że odmowa podpisu nie może być stosowana przez zarząd jako sposób uniknięcia odpowiedzialności, ponieważ zgodnie z k.s.h. to właśnie zarząd odpowiada za wszystkie działania spółki.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Odmowa szkodzi spółce


Anna Sirocka przyznaje, że spotykała się z sytuacją, w której nowo powołany zarząd odmawiał podpisania sprawozdania, ponieważ uważał, że nie miał czasu wystarczającego do zapoznania się z działalnością spółki, a sprawozdanie dotyczy działań poprzedniego zarządu.

- W mojej ocenie w takiej sytuacji powinien przesunąć wydanie sprawozdania (oczywiście, jeżeli nie minęły jeszcze terminy ustawowe) i zapoznać się ze spółką oraz ustalić, czy sprawozdanie przedstawia rzetelnie i prawidłowo sytuację finansową spółki - wyjaśnia.

Dodaje, że brak podpisu to bardzo zły i czytelny sygnał dla użytkowników sprawozdań finansowych - podważanie istnienia efektywnie działającego systemu kontroli wewnętrznej i informowanie o możliwości nieujawnionych nadużyć.

Członkowie zarządu nigdy nie będą mieć wszystkich informacji o firmie. Jednak w sprawach najbardziej istotnych powinni mieć wiedzę lub możliwość jej ustalenia.

Agnieszka Pokojska

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te świadczone na rzecz osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

Niższe grzywny za niektóre przestępstwa skarbowe od 2026 roku. Nowelizacja Kks i Ordynacji podatkowej przyjęta przez rząd

W dniu 27 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu uproszczenie administracyjnych obowiązków podatkowych oraz złagodzenie kar za przestępstwa skarbowe, które nie powodują bezpośrednich strat w podatkach.

JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obowiązek ten obejmie duże firmy, od 2026 – podmioty zobowiązane do przesyłania ewidencji JPK VAT, a od kolejnego roku – pozostałych podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

REKLAMA

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

REKLAMA

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA