REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Opodatkowanie środków z OFE i programów emerytalnych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Matyszewska
Ewa Matyszewska

REKLAMA

Składki wpłacane przez członków otwartych funduszy emerytalnych są zwolnione z opodatkowania. Natomiast składki opłacane w ramach pracowniczego programu emerytalnego doliczane są do przychodów pracownika i podlegają opodatkowaniu.


Programy emerytalne czy to indywidualne, czy opłacane w ramach programów pracowniczych podlegają regulacjom zawartym w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej ustawa o PIT). W zależności od rodzaju funduszu lub programu, do którego podatnik przystąpi, będzie trzeba pamiętać o pewnych obowiązkach podatkowych.


Propozycja pracodawcy


Funkcjonowanie pracowniczych programów emerytalnych reguluje ustawa o pracowniczych programach emerytalnych. Prawo do uczestnictwa w PPE przysługuje wszystkim pracownikom zatrudnionym u jednego pracodawcy nie krócej niż trzy miesiące, chyba że umowa zakładowa przewiduje inny okres zatrudnienia. Osoba zatrudniona u kilku pracodawców może w tym samym czasie uczestniczyć w więcej niż jednym programie. Pracodawca, który zdecydował się utworzyć PPE w swoim zakładzie pracy, ma obowiązek wynegocjowania zasad programu oraz zawarcia umowy zakładowej z reprezentacją pracowników. Uczestnictwo w PPE jest dobrowolne. Program składa się z dwóch części: składki podstawowej i dodatkowej.


Ważne!

Ustawa o PIT umożliwia odliczenie od podstawy opodatkowania potrąconych przez płatnika (pracodawcę) składek na ubezpieczenie społeczne podatnika (emerytalne, rentowe i chorobowe). Jednak nie ma możliwości odliczania składek wpłaconych w ramach pracowniczych programów emerytalnych. Odliczeniu nie będą również podlegały dobrowolne składki emerytalne opłacane w ramach OFE


Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o PIT opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów zwolnionych od podatku oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Trzeba jednak wyjaśnić, co jest przychodem pracownika. W myśl art. 12 ustawy o PIT przychodem pracownika jest nie tylko otrzymane wynagrodzenie, ale również inne formy przysporzeń majątkowych. Tak szerokie określenie pojęcia przychodu nakazuje zaliczać do niego każdą realną korzyść, jaką pracownik uzyskał od zakładu pracy, w tym również kwotę składek ubezpieczeniowych pokrywanych przez pracodawcę.

Składka podstawowa, którą w ramach PPE finansuje pracodawca, stanowi zatem przychód pracownika podlegający opodatkowaniu. Z kolei składka dodatkowa - jeśli jest opłacana - jest potrącana z wynagrodzenia pracownika po odprowadzeniu podatku dochodowego od osób fizycznych.


PRZYKŁAD: CZY TRZEBA PŁACIĆ PIT ZE ŚRODKÓW Z OFE PO ZMARŁEJ SIOSTRZE

Na podstawie postanowienia sądu rejonowego z 27 września 2005 r. podatniczka nabyła po zmarłej siostrze środki finansowe zgromadzone na rachunku OFE w wysokości 2470,06 zł. Czy istnieje możliwość zastosowania zwolnienia z PIT świadczenia wypłaconego w lutym 2006 r. przez OFE po zmarłej siostrze. Od wypłaconych środków płatnik pobrał podatek w wysokości 469,30 zł. W oparciu o art. 3 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatkowi od spadków i darowizn nie podlega nabycie w drodze spadku środków zgromadzonych na rachunku zmarłego członka otwartego funduszu emerytalnego. Jednak środki te podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 30a pkt 6 ustawy o PIT, od kwot wypłacanych po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub spadkobiercy, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych pobiera się podatek w formie ryczałtu w wysokości 19 proc. uzyskanego przychodu. Wyjątek stanowi określona w art. 21 ust. 1 pkt 59 ustawy o PIT wypłata środków z otwartego funduszu emerytalnego na rzecz byłego współmałżonka członka tego funduszu przekazana na rachunek tego współmałżonka w otwartym funduszu emerytalnym. Do pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego od dokonywanych wypłat (świadczeń) są zobowiązane jako płatnicy OFE. W związku z tym wypłacone w lutym 2006 r. na rzecz podatniczki środki zgromadzone na rachunku siostry w wysokości 2470,06 zł powinny być opodatkowane 19-proc. zryczałtowanym podatkiem dochodowym, do którego pobrania zobowiązany był OFE, który dokonał wypłaty tych środków.


Zasady rozliczeń OFE


W przypadku obowiązków podatkowych przy otwartych funduszach emerytalnych sytuacja przedstawia się inaczej niż przy pracowniczych programach emerytalnych.


PRZYKŁAD: CZY ZARZĄDZANIE OFE PODLEGA PODATKOWI

Spółka prowadzi działalność, której przedmiotem jest tworzenie i zarządzanie OFE oraz ich reprezentowanie wobec osób trzecich. Podatnik zamierza przenieść OFE do innego Powszechnego towarzystwa emerytalnego. Na podstawie zezwolenia Komisji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych nastąpi przeniesienie zarządzania OFE oraz likwidacja OFE. W ramach likwidacji nastąpi przeniesienie aktywów likwidowanego OFE na rzecz OFE zarządzanego przez PTE. Czy zarządzanie OFE podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych?

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12d ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) zwalnia się od podatku usługi zarządzania otwartym funduszem emerytalnym w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów. Zatem ustawodawca zwolnił jedynie usługi zarządzania otwartymi funduszami emerytalnym, a nie przeniesienie zarządzania OFE w trybie art. 66 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych. Z tego względu art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. d) ustawy o VAT nie będzie miał zastosowania w przedmiotowej sprawie, a tym samym czynność ta (w przypadku, gdyby uznać ją za zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 kodeksu cywilnego) na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podlegać będzie podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zakładu (oddziału) samodzielnie sporządzającego bilans, a zatem nie miałby zastosowania art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z którym nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany zwolnionych z podatku od towarów i usług, których przedmiotem są nieruchomości lub ich części albo prawo użytkowania wieczystego.

Składki wpłacane przez członków funduszy są zwolnione z opodatkowania. Dochody osiągnięte przez fundusz w wyniku działalności inwestycyjnej też są zwolnione od podatku. Dopiero otrzymywane świadczenia emerytalne będą zobowiązywały do płacenia podatku dochodowego od osób fizycznych.


W tym miejscu warto dodatkowo wspomnieć o podatku od spadków i darowizn w przypadku śmierci osoby, będącej członkiem OFE. Nabycie w drodze spadku środków zgromadzonych na rachunku zmarłego członka otwartego funduszu emerytalnego nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Takie zwolnienie przewiduje bowiem art. 3 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Kwoty wypłacane po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub spadkobiercom podlegają natomiast 19-proc. zryczałtowanemu podatkowi dochodowemu od osób fizycznych. W takiej sytuacji fundusz wypłacający świadczenie spadkobiercom powinien potrącić od przekazywanych środków 19-proc. PIT. Wolne od podatku dochodowego są jedynie kwoty wypłaty środków przekazywane na rachunek byłego współmałżonka w otwartym funduszu emerytalnym.


Wycofanie środków


Może się zdarzyć, że podatnik gromadzący środki w OFE będzie chciał je wycofać. Przedstawmy taką sytuację na przykładzie. W 1999 roku podatniczka podpisała umowę z OFE w sprawie oszczędzania na przyszłą emeryturę, tzw. trzeci filar. W ciągu pięciu lat wpłaciła na własny rachunek emerytalny 11 319,86 zł. W 2004 roku zrezygnowała z tej formy oszczędzania, w związku z czym OFE przelał na konto podatniczki część zgromadzonego kapitału w kwocie 5961,55 zł. Zatem na tej inwestycji podatniczka straciła 5358,31 zł. Wycofując środki z OFE podatniczka nie uzyskała dochodu w rozumieniu ustawy o PIT, a zatem środki te nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Takie stanowisko zaprezentował naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Katowicach w interpretacji z dnia 5 maja 2005 r. (nr IIUS PBII/415-30/05).


PRZYKŁAD: CZY JEST PODATEK OD ZYSKÓW Z UCZESTNICTWA W UBEZPIECZENIU

Do 31 grudnia 2004 r. podatnik był uczestnikiem ubezpieczenia grupowego opłacanego przez pracodawcę. Świadczenie to wynikało z zakładowego układu zbiorowego pracy. W związku ze zmianą przepisów pracodawca nie mógł nadal opłacać pracownikom tego ubezpieczenia, dlatego też utworzono pracowniczy program emerytalny. Nastąpił transfer zgromadzonych środków z jednego funduszu do drugiego 18 marca 2005 r. Ani podatnik, ani żaden inny pracownik nie mógł otrzymać środków zgromadzonych na jego koncie w formie gotówkowej, mógł jedynie wyrazić wolę dokonania transferu, lub pozostawieniu ich w pierwszym funduszu. Czy podatnik musi zapłacić podatek od zysku, które przyniosły jednostki uczestnictwa w ubezpieczeniu grupowym, mimo że nie miał i nadal nie mam możliwości korzystania ze zgromadzonych środków finansowych?

Przekazanie środków z grupowego ubezpieczenia na życie z funduszem inwestycyjnym do pracowniczego programu emerytalnego nie jest wyłącznie czynnością techniczną. Dla oceny, że faktycznie doszło do postawienia środków do dyspozycji uczestnika bez znaczenia jest okoliczność, że środków tych fizycznie nie otrzyma, istotne jest to, że ma pełną swobodę dysponowania nimi, a przekazanie ich do pracowniczego programu emerytalnego stanowi jedną z wielu możliwości zadysponowania tymi środkami. Dochodem uczestnika w omawianym przypadku jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia, tj. kwotą postawioną do dyspozycji uczestnika a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy. Dochody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych podlegają opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 19 proc. uzyskanego dochodu.

Przekazanie środków zgromadzonych w grupowej formie ubezpieczenia na życie związanej z funduszem inwestycyjnym do pracowniczego programu emerytalnego w trybie ustawy o pracowniczych programach emerytalnych do 17 sierpnia 2005 r. (tj. do daty wejścia w życie nowelizacji art. 21 ust. 1 pkt 58 ustawy o PIT) nie korzystało ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym. Płatnicy są zobowiązani pobrać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych m.in. w art. 30 ust. 1 pkt 5 i przekazać go do urzędu skarbowego wraz z deklaracją PIT-8A. Jednak jeżeli zryczałtowany podatek nie został pobrany przez płatnika, to podatnik wykazuje go w zeznaniu rocznym. W tym celu powinien wraz z zeznaniem podatkowym złożyć informację o zryczałtowanym podatku dochodowym PIT/X.


Ewa Matyszewska

ewa.matyszewska@infor.pl


Podstawa prawna

- Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

- Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych (Dz.U. nr 116, poz. 1207).

- Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 142, 1514 z późn. zm.).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obejmie duże firmy, a od 2026 wszystkich podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

REKLAMA

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA

Akcja jak z filmu! Polskie służby rozbiły gang od kontrabandy za 31 milionów

Akcja dosłownie jak z filmu – zatrzymania w kilku województwach, przeszukania, graniczny pościg i papierosy warte fortunę. Gang działał w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Wpadło już 29 osób, a służby przejęły blisko 5 mln sztuk nielegalnych papierosów. Śledztwo nabiera tempa – są kolejne tropy.

Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

REKLAMA