REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Koniec z prześwietlaniem przez gminy rachunków bankowych po zmarłych mieszkańcach

Koniec z prześwietlaniem przez gminy rachunków bankowych po zmarłych mieszkańcach
Koniec z prześwietlaniem przez gminy rachunków bankowych po zmarłych mieszkańcach
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Obecnie po śmierci posiadacza rachunku bankowego bank przekazuje gminie, w której mieszkał zmarły szereg informacji o rachunku (rachunkach) bankowym tej osoby, w tym o wysokości środków pieniężnych zgromadzonych na tym koncie. W toku rządowej procedury legislacyjnej znajduje się aktualnie projekt ustawy, który ukrócić ma praktykę informowania gmin o stanie rachunków bankowych zmarłych osób.

Co wiedzą o rachunkach bankowych gminy po śmierci jej mieszkańca? 

Zgodnie z aktualnie obowiązującym prawem, po śmierci każdego obywatela banki kierują do organów gminy, w której ostatnio zamieszkiwał, cały pakiet informacji o jego rachunkach bankowych. Gmina dowiaduje się przede wszystkim o wysokości środków pieniężnych zgromadzonych na danym rachunku, o złożonych dyspozycjach oraz wypłatach z tego rachunku

Przepisy nie precyzją, który organ gminy powinien otrzymać te informacje (np. wójt, burmistrz czy prezydent). Użyto sformułowania „gmina”, co oznacza, że katalog osób mających wgląd do danych przekazywanych przez banki, potencjalnie może być niezwykle szeroki. Taki stan prawny prowadzi w praktyce do rozpowszechniania się wśród mieszkańców danej gminy informacji niezwykle wrażliwych, bo dotyczących sytuacji majątkowej zmarłej osoby. W mniejszych społecznościach, w których trudno o anonimowość jest to szczególny problem, gdyż wpływa na sytuację i komfort potencjalnych spadkobierców. 

Informacje, które banki obowiązane są przekazywać gminom mają charakter danych wrażliwych i zasadność przepisów uchwalonych w 2015 roku poddawana jest w wątpliwość od dawna. Banki informowały o sytuacjach, w których dane o stanie rachunku bankowego przekazywane gminom trafiały różnymi kanałami do niewłaściwych osób, otwierając drzwi dla potencjalnych nadużyć. 

Jak podaje Związek Banków Polskich banki wielokrotnie są informowane o sytuacjach, w których przekazane dane dotyczące rachunków bankowych osób zmarłych trafiają nie tam, gdzie powinny. Niestety banki mają związane ręce, gdyż prawo bankowe wprost wymaga, by takie dane gminom przekazywać. Sama zasada, by gminy były informowane o możliwości przejęcia środków zgromadzonych na rachunku nie jest kwestionowana, gdyż w przypadku braku spadkobierców, to gminie przypada majątek po zmarłym. W przytłaczającej większości przypadków do takiej sytuacji jednak nie dochodzi, a majątek, w tym środki zgromadzone na rachunkach bankowych zmarłego, trafiają do spadkobierców. 

Przepisy nie precyzują jak wiele informacji o kwotach i tytułach wypłat dokonywanych z rachunków bankowych zmarłej osoby powinno trafić do gminy. Zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów mogą to być w zasadzie szczegóły dotyczące wszystkich operacji na danych rachunkach bankowych, w tym operacji historycznych. Jest to oczywiście sprzeczne z celowościową wykładnią tych przepisów, które bardzo rozsądnie zdecydowały się stosować banki.  

Co do zasady, do gmin trafiają informacje o operacjach na rachunkach bankowych dokonywanych już po śmierci właściciela (głównie informacje dotyczące kosztów związanych z pogrzebem)

Co ciekawe, zgodnie z art. 59a ust. 4 Prawa bankowego, po śmierci posiadacza rachunku banki mają obowiązek dalej realizować dyspozycje z rachunku bankowego (np. dyspozycje stałe) aż do momentu wypłaty z niego środków przyszłemu spadkobiercy. Gmina może więc potencjalnie otrzymać informacje o płatnościach, które co prawda były już dokonane po śmierci, ale dotyczyły płatności zleconych jeszcze za życia (np. stałe subskrypcje). 

Rozległość informacji przekazywanych gminom jest od lat szeroko krytykowana przez ekspertów i doktrynę prawniczą, ale aż do teraz nie spotkała się z reakcją ustawodawcy. 

REKLAMA

Autopromocja

Nowe przepisy już wkrótce

Na etapie opiniowania jest projekt ustawy, który ukróci praktykę informowania gmin o stanie rachunków bankowych zmarłych osób. Zgodnie z projektowanymi zmianami, po śmierci mieszkańca bank zobowiązany będzie do przekazania jedynie informacji o dacie powzięcia przez bank informacji o śmierci posiadacz rachunku i o możliwości nabycia przez gminę prawa do środków pieniężnych w przypadku braku spadkobierców. 

Oznacza to, że gminy nie dowiedzą się już, ile pieniędzy zmarła osoba miała zgromadzonych na swoich rachunkach bankowych. Nie będą też wiedziały jakie operacje były dokonywane na jej rachunkach. Żadne tytuły dokonywanych płatności, bez względu na to czy były to płatności związane z pogrzebem, czy np. stała subskrypcja platformy streamingowej, nie trafią już do gminy. 

Doprecyzowano także, że informacje o śmierci posiadacza rachunku mają trafić do organu wykonawczego gminy. Wskazanie, że chodzi o wójta, burmistrza lub prezydenta to krok w kierunku właściwego zabezpieczenia informacji o rachunkach przekazywanych gminom. 

Należy się spodziewać, że nowelizacja prawa bankowego zostanie uchwalona jeszcze przed końcem trwającej kadencji Sejmu. Jest ona objęta pakietem szerszych zmian dotyczących rynku finansowego, które realizują Strategię Rozwoju Rynku Kapitałowego przyjętą przez Radę Ministrów w 2019 r. 

Zmiana ograniczy też zbędną biurokrację, a także poprawi komfort spadkobierców zmarłych osób, którzy będą mieli pewność, że, nie będą krążyć informacje o środkach pieniężnych, które mogą odziedziczyć.

Projekt zakłada, że nowe przepisy wejdą w życie w terminie 30 dni od dnia publikacji w Dzienniku Ustaw.

Autor: dr Krzysztof Schulz – adwokat, praktyka Bankowości i Finansów, CMS

Źródło: Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Podatki 2025 - przegląd najważniejszych zmian

Rok 2025 przyniósł ze sobą dość znaczące zmiany w polskim systemie podatkowym. Aktualizacje te mają na celu dostosowanie polityki podatkowej do dynamicznie zmieniającego się otoczenia gospodarczego, zwiększenie przejrzystości procesów oraz zapewnienie większej sprawiedliwości finansowej. Poniżej przedstawiam najważniejsze zmiany, które weszły w życie od 1 stycznia 2025r.

Zakupy z Chin mocno zdrożeją po likwidacji zasady de minimis. Nadchodzi ofensywa celna UE i USA wymierzona w chiński e-commerce

Granice Unii Europejskiej przekracza dziennie 12,6 mln tanich przesyłek zwolnionych z cła, z czego 91% pochodzi z Chin. W USA to ponad 3,7 mln paczek, w tym prawie 61% to produkty z Państwa Środka. W obu przypadkach to import w reżimie de minimis, który umożliwił chińskim serwisom podbój bogatych rynków e-commerce po obu stronach Atlantyku i stanowił istotny czynnik wzrostu w logistyce, zwłaszcza międzynarodowym w lotnictwie towarowym. Zbliża się jednak koniec zasady de minimis, co przemebluje nie tylko międzynarodowe dostawy, ale także transgraniczny e-handel i prowadzi do znaczącego wzrostu cen.

Ceny energii elektrycznej dla firm w 2025 roku. Aktualna sytuacja i prognozy

W 2025 roku polski rynek energii elektrycznej dla firm stoi przed szeregiem wyzwań i możliwości. Zrozumienie obecnej sytuacji cenowej oraz dostępnych form dofinansowania, zwłaszcza w kontekście inwestycji w fotowoltaikę, jest kluczowe dla przedsiębiorstw planujących optymalizację kosztów energetycznych.

Program do rozliczeń rocznych PIT

Rozlicz deklaracje roczne z programem polecanym przez tysiące firm i księgowych. Zawiera wszystkie typy deklaracji PIT, komplet załączników oraz formularzy NIP.

REKLAMA

ETS 2: Na czym polega nowy system handlu emisjami w UE. Założenia, harmonogram i skutki wdrożenia. Czy jest szansa na rezygnację z ETS 2?

Unijny system handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) odgrywa kluczową rolę w polityce klimatycznej UE, jednak jego rozszerzenie na nowe sektory gospodarki w ramach ETS 2 budzi kontrowersje. W artykule przedstawione zostały założenia systemu ETS 2, jego harmonogram wdrożenia oraz potencjalne skutki ekonomiczne i społeczne. Przeanalizowano również możliwości opóźnienia lub rezygnacji z wdrożenia ETS 2 w kontekście polityki klimatycznej oraz nacisków gospodarczych i społecznych.

Samotny rodzic, ulga podatkowa i 800+. Komu skarbówka pozwoli skorzystać, a kto zostanie z niczym?

Ulga prorodzinna to temat, który każdego roku podczas rozliczeń PIT budzi wiele emocji, zwłaszcza wśród rozwiedzionych lub żyjących w separacji rodziców. Czy opieka naprzemienna oznacza równe prawa do ulgi? Czy ten rodzaj opieki daje możliwość rozliczenia PIT jako samotny rodzic? Ministerstwo Finansów rozwiewa wątpliwości.

Rozliczenie podatkowe 2025: Logowanie do Twój e-PIT. Dane autoryzujące, bankowość elektroniczna, Profil Zaufany, mObywatel, e-Dowód

W ramach usługi Twój e-PIT przygotowanej przez Ministerstwo Finansów i Krajową Administrację Skarbową w 2025 roku, można złożyć elektronicznie zeznania podatkowe: PIT-28, PIT-36, PIT-36L, PIT-37 i PIT-38 a także oświadczenie PIT-OP i informację PIT-DZ. Czas na to rozliczenie jest do 30 kwietnia 2025 r. Najpierw jednak trzeba się zalogować do e-US (e-Urząd Skarbowy - urzadskarbowy.gov.pl). Jak to zrobić?

Księgowy, biuro rachunkowe czy samodzielna księgowość? Jeden błąd może kosztować Cię fortunę!

Prowadzenie księgowości to obowiązek każdego przedsiębiorcy, ale sposób jego realizacji zależy od wielu czynników. Zatrudnienie księgowego, współpraca z biurem rachunkowym czy samodzielne rozliczenia – każda opcja ma swoje plusy i minusy. Źle dobrane rozwiązanie może prowadzić do kosztownych błędów, kar i niepotrzebnego stresu. Sprawdź, komu najlepiej powierzyć finanse swojej firmy i uniknij pułapek, które mogą Cię słono kosztować!

REKLAMA

Czym są przychody pasywne, wykluczające z Estońskiego CIT? Sądy odpowiadają niejednoznacznie

Przychody pasywne w Estońskim CIT. Czy w przypadku gdy firma informatyczna sprzedaje prawa do gier jako licencje, są to przychody pasywne, wykluczające z Estońskiego CIT? Na pytanie, czy limit do 50% przychodów z wierzytelności dla podatników na Estońskim CIT powinien być liczony z uwzględnieniem zbywania własnych wierzytelności w ramach faktoringu, sądy odpowiadają niejednoznacznie.

Dość biurokratycznych absurdów! 14 kluczowych zmian, które uwolnią firmy od zbędnych ograniczeń

Mikro, małe i średnie firmy od lat duszą się pod ciężarem skomplikowanych przepisów i biurokratycznych wymagań. Rzecznik MŚP, Agnieszka Majewska, przekazała premierowi Donaldowi Tuskowi listę 14 postulatów, które mogą zrewolucjonizować prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce. Uproszczenia podatkowe, ograniczenie kontroli, mniej biurokracji i szybsze procedury inwestycyjne – te zmiany mogą zdecydować o przyszłości setek tysięcy przedsiębiorstw. Czy rząd odpowie na ten apel?

REKLAMA