REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ulga przy spadkach stała się pułapką

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Matyszewska
Ewa Matyszewska

REKLAMA

Od początku 2007 r. najbliższa rodzina jest zwolniona z podatku z tytułu nabytego spadku. Mimo wprowadzenia ulgi, wpływy z tego podatku w 2007 roku są wyższe od wpływów z roku 2006. Źle napisane przepisy powodują, że nie wiadomo, kiedy ulga ma zastosowanie i podatnicy płacą podatek.

 

Kiedy 1 stycznia 2007 r. wprowadzono zwolnienie z podatku od spadków dla najbliższej rodziny, wiele osób uznało to za sprawiedliwość dziejową. Nawet Ministerstwo Finansów twierdziło, że taka ulga jest potrzebna, licząc się równocześnie ze spadkiem wpływów budżetowych z tego tytułu. Niestety po roku obowiązywania tych przepisów rozczarowani mogą być podatnicy, natomiast resort finansów ma powody do zadowolenia. Wpływy z tego podatku z 2007 roku są wyższe od tych, które zanotowano w 2006 roku. Konkretne liczby podała w Sejmie wiceminister finansów Elżbieta Chojna-Duch. Z informacji tych wynika, że wpływy z podatku od spadków w roku 2005 wynosiły 226 mln zł. W roku 2006 - 272 mln zł. Za 2007 rok mają być jeszcze wyższe.

- Uwzględniając zmianę przepisów o podatku od spadków, która obowiązuje od 1 stycznia 2007 r., za trzy kwartały 2007 r. wpływy z tego podatku wyniosły ok. 229 mln zł, a za cztery kwartały prawdopodobnie zostanie przekroczony zarówno plan, który wynosił 178 mln zł, jak i wysokość wpływów za 2006 rok - tłumaczyła w Sejmie Elżbieta Chojna-Duch.

To zaskakujące dane, biorąc pod uwagę fakt, że krąg osób zwolnionych z podatku jest szeroki. Obejmuje bowiem: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę.

Powodów tego fenomenu może być kilka. Jednym z nich jest zastawienie przez fiskusa pułapki na podatników w postaci przepisów przejściowych do regulacji, które zwolnienie z podatku wprowadziły. Większość osób, które wcześniej zwlekały z uregulowaniem spraw spadkowych pod wpływem informacji, że 1 stycznia 2007 r. znika podatek dla najbliższych, zaczęła występować do sądów o stwierdzenie nabycia spadku i chciała skorzystać ze zwolnienia. I tu wpadała w pułapkę. Zdaniem fiskusa spadki otwarte przed 1 stycznia 2007 r. nie mają szans na zwolnienie (otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy). Istnieje co prawda szansa, że zwolnienie zostanie rozciągnięte na spadki, które otwarto po 12 maja 2006 r. O tym jednak przesądzi dopiero wyrok NSA, do którego trafił już spór o to, od kiedy zwolnienie obowiązuje.

Innym czynnikiem, który również mógł przełożyć się na wzrost wpływów z podatku od spadków, jest większa liczba zgonów. Z danych GUS wynika, że w 2006 roku zmarło 369,7 tys. osób, a w 2007 roku - 377,2 tys. Nie jest to jednak różnica na tyle duża, by usprawiedliwiała wzrost wpływów z tytułu podatku od spadków.

Pytana o ten fenomen wiceminister finansów Elżbieta Chojna-Duch tłumaczyła GP, że do wzrostu wpływów z tytułu podatku od spadków przyczynił się także wzrost wartości nieruchomości, od których ten podatek płacony jest najczęściej, oraz skutki inflacyjne.

Różne interpretacje...

Łukasz Bączyk, konsultant w dziale doradztwa podatkowego PricewaterhouseCoopers, zwraca uwagę, że osoby, które otrzymały spadek od małżonka, zstępnego, wstępnego, pasierba, brata, siostry, ojczyma lub macochy przed 12 maja 2006 r. nie mogą skorzystać ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn (takiej możliwości nie wprowadzają bowiem przepisy ustawy z 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).

- Ponadto, w związku z rozbieżnościami interpretacyjnymi prezentowanymi przez wojewódzkie sądy administracyjne w ostatnim czasie, spokojnie nie mogą spać osoby, które nabyły spadek po 12 maja 2006 r., a przed 1 stycznia 2007 r. Dotyczy to w szczególności osób podlegających jurysdykcji WSA w Warszawie, który stoi na stanowisku, że zwolnienie nie ma zastosowania do spadków otrzymanych we wskazanym okresie. W związku z tym w najlepszej sytuacji znajdują się osoby, które otrzymały spadek w roku 2007 lub w latach następnych - nie ma tu wątpliwości, czy zwolnienie z podatku ma zastosowanie do spadków otrzymanych w tym okresie - podkreśla Łukasz Bączyk.

Według naszego rozmówcy w związku z tym, że prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą na osobę uprawnioną z chwilą jego śmierci, fakt, czy spadkobierca wpadnie w pułapkę fiskusa, czy nie, zależeć będzie wyłącznie od daty zgonu.

...wpływają na podatek...

Nabycie spadku przed 12 maja 2006 r. nie podlega zwolnieniu z opodatkowania. Z kolei nie ulega wątpliwości, że o ile nabycie nastąpiło po 1 stycznia 2007 r., można zastosować przepisy dotyczące zwolnienia. Takiego zdania jest Marek Jarocki, menedżer w dziale doradztwa podatkowego Ernst & Young, który stwierdza, że obecne spory w tym zakresie dotyczą sytuacji, w których śmierć spadkodawcy i otwarcie (nabycie) spadku nastąpiły w okresie od 12 maja do 31 grudnia 2006 r.

- Kontrowersje podatkowe wynikają z niejednoznacznego art. 3 ustawy nowelizującej ustawę o podatku od spadków i darowizn. Z jednej strony przepis ten stanowi, że do nabycia spadków, które nastąpiło przed 1 stycznia 2007 r., nie stosuje się zwolnienia, z drugiej jednak w kolejnym ustępie pośrednio dopuszcza taką możliwość w odniesieniu do nabycia, które nastąpiło po 12 maja 2006 r. - tłumaczy Marek Jarocki.

Jednocześnie dodaje, że wnioski korzystne dla podatników potwierdziły już cztery wojewódzkie sądy administracyjne twierdząc, że przypadające członkom najbliższej rodziny spadki otwarte po 12 maja 2006 r., a przed 1 stycznia 2007 r. są zwolnione z podatku. Konsekwentnie nie zgadza się z tym WSA w Warszawie.

- Należy oczekiwać, że w najbliższym czasie sprawa będzie przedmiotem rozstrzygnięcia NSA. Miejmy jednak nadzieję, że skutki rozbieżności interpretacyjnych, będących wynikiem niejasnego sformułowania przepisów przejściowych, nie będą obciążać podatników - uważa ekspert Ernst & Young.

Skargi kasacyjne w sprawie tzw. starych spadków trafiły już do NSA. To, że jakieś rozstrzygnięcie w tej sprawie zapadnie, jest już zatem pewne.

...i spory z fiskusem...

Fiskus nie ma jednak wątpliwości, że zwolnione są tylko spadki otwarte po 1 stycznia 2007 r. W świetle przepisów przejściowych nowe przepisy mają zastosowanie do tych sytuacji, w których nieodpłatne nabycie praw majątkowych nastąpiło po 31 grudnia 2006 r. - tłumaczy Katarzyna Płowens, konsultant w departamencie doradztwa podatkowego HLB Frąckowiak i Wspólnicy, która podkreśla, że w przypadku nabycia rzeczy i praw majątkowych tytułem spadku za dzień nabycia uznaje się - zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego - dzień śmierci spadkodawcy (dzień otwarcia spadku).

- W związku z tym organy podatkowe, powołując się na art. 3 ust. 1 ustawy zmieniającej, stoją na stanowisku, że z omawianego zwolnienia mogą skorzystać jedynie ci, których spadkodawcy zmarli po 31 grudnia 2006 r. Orzecznictwo w tej sprawie nie jest jednomyślne. Tymczasem w doktrynie pojawiają się zdania, że mimo niefortunnej redakcji art. 3 ust. 2 ustawy zmieniającej przedmiotowe zwolnienie ma zastosowanie także do spadków otwartych po 12 maja 2006 r. Zatem podatnicy, którzy nabyli spadki po tej dacie, będą musieli w sprawie zwolnienia toczyć spór z organami podatkowymi - wyjaśnia Katarzyna Płowens.

...które trzeba kontynuować

Według ekspertów kluczowe w całej tej sprawie jest rozstrzygnięcie znaczenia pojęcia nabycie użytego w przepisach przejściowych nowelizacji.

Zdaniem Elżbiety Muchy, byłej wiceminister finansów, jeżeli uznajemy, że nowela wprowadziła wyjątek od zasady opodatkowania (pod warunkiem spełnienia przez podatników określonych przesłanek - zgłoszenie nabycia do urzędu skarbowego w terminie miesiąca od dnia uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku), to przepis przejściowy powinien zawierać odpowiednie normy zachowania odnoszące się wprost do przepisu wprowadzającego ulgę.

- Jeśli więc pojęcie nabycia ma określone znaczenie dla ulgi przy spadkach dla najbliższej rodziny, to w przepisie przejściowym pojęcie nabycia powinno być interpretowane w kontekście znaczenia użytego w art. 4a ustawy o podatku od spadków, czyli w kontekście prawa do skorzystania z ulgi, a nie w kontekście znaczenia nabycia rozumianego przez kodeks cywilny - chwila śmierci - tłumaczy Elżbieta Mucha.

Co więc zrobić? Według Elżbiety Muchy jedynym wyjściem jest występowanie o wydanie interpretacji indywidualnej przez podatników, którzy mają wątpliwości (w ich indywidualnych stanach faktycznych) co do zakresu stosowania przepisu przejściowego - celem określenia, jak interpretować w ich konkretnym stanie faktycznym pojęcie nabycie w przepisie przejściowym.

- Taka interpretacja na wniosek podatnika może podlegać kontroli WSA co do zgodności z prawem - podsumowuje nasza rozmówczyni.

Ważne!

Osoby, które otrzymały spadek od małżonka, zstępnego, wstępnego, pasierba, brata, siostry, ojczyma lub macochy przed 12 maja 2006 r., nie mogą skorzystać ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn (takiej możliwości nie wprowadzają przepisy ustawy z 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych)

229 mln zł wynoszą wpływy z podatku od spadków za trzy kwartały 2007 roku. Plan zakładał wpływy z tego tytułu za cały rok na poziomie 178 mln zł


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Ulga przy nabyciu spadku


EWA MATYSZEWSKA

ewa.matyszewska@infor.pl


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zarządzanie finansami i procesami finansowo-księgowymi w rosnącym przedsiębiorstwie

W dzisiejszej gospodarce efektywne zarządzanie finansami i procesami finansowymi stanowi kluczowy czynnik sukcesu dla rozwijających się przedsiębiorstw. Praktyka biznesowa pokazuje, że sam wzrost obrotów nie zawsze przekłada się na poprawę kondycji finansowej firmy. Nieumiejętnie zarządzany rozwój może prowadzić do paradoksalnej sytuacji, w której zwiększającym się przychodom towarzyszą spadająca rentowność i problemy z płynnością finansową.

Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

Zmiany w rachunkowości w 2025 r. Sprawozdawczość ESG przesunięta o 2 lata

Minister Finansów przygotował 5 maja 2025 r. projekt nowelizacji ustawy wdrażającej dyrektywę CRSD do ustawy o rachunkowości, a także ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy 2025/794, przesuwającej wdrożenie obowiązku sprawozdawczości ESG o 2 lata.

REKLAMA

Większość podatników VAT może uniknąć w 2026 r. obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Prof. Modzelewski wyjaśnia jak to możliwe

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.

Stopy procentowe NBP 2025: w maju obniżka o 0,5 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 6-7 maja 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosi od 8 maja 2025 r. 5,25 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków finansowych i ekonomistów. Stopy NBP zmieniły się pierwszy raz od 3 października 2023 r.

Przekształcenie JDG a status podatnika rozpoczynającego działalność w estońskim CIT

W świetle marcowego wyroku NSA (sygn. II FSK 1412/24) zmienia się podejście do kwalifikacji podatkowej spółek powstałych z przekształcenia jednoosobowych działalności gospodarczych. Wyrok ten przesądził, że takie podmioty mogą korzystać z przywilejów "podatnika rozpoczynającego działalność" na gruncie przepisów o estońskim CIT.

Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

REKLAMA

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

Czego najczęściej dotyczą kontrole z urzędu skarbowego i ZUS-u?

Przedsiębiorcy mają szereg obowiązków wobec państwa - jako podatnicy muszą przestrzegać przepisów podatkowych, a jako płatnicy stosować normy z zakresu ubezpieczeń społecznych. W obu tych sferach często dochodzi do uchybień. Dlatego upoważnione organy sprawdzają, czy firmy przestrzegają obowiązujących przepisów. W naszym artykule przedstawiamy najczęstsze obszary, które podlegają kontroli organów podatkowych lub Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

REKLAMA