REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Tajemnica Doradcy Podatkowego

Rafał Mikołajewski
prawnik, doradca podatkowy
Tajemnica Doradcy Podatkowego
Tajemnica Doradcy Podatkowego
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zastanawiając się nad kwestią tajemnicy zawodowej, należy zwrócić uwagę na fakt, że jest to pojęcie wieloznaczne. Każdą informację znaną tylko wtajemniczonym i nie udostępnianą osobom trzecim uważamy za informację poufną. Z taką sytuacją mamy do czynienia w trakcie wykonywania czynności przez doradcę podatkowego, który często pozyskuje różnego rodzaju wiedzę od podmiotu na rzecz, którego świadczy swoje usługi.

REKLAMA

Autopromocja

Nowelizacja ustawy o doradztwie podatkowym sklasyfikowała te czynności jako czynności objęte tajemnicą zawodową. Naturalnym wydaje się fakt, że przekazujący doradcy informacje chce aby wiedza mu przekazywana pozostawała tylko między tymi osobami zgodnie z regułą, że dobrem chronionym jest zrozumiałe samo przez się zaufanie do milczenia osób, którym powierza się swój sekret.

Z ustawy o doradztwie podatkowym art. 37 ust.1 wynika obowiązek zachowania w tajemnicy informacji, z którymi doradca zapoznał się w trakcie wykonywania zawodu. Natomiast z art. 37 ust. 2 w/wym. ustawy wynika, że doradca podatkowy nie może być przesłuchany jako świadek co do faktów, informacji, na który rozciąga się obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej, chyba że został zwolniony z tego obowiązku w trybie określonym odrębnymi przepisami. Powyższa regulacja ma istotne znaczenie w sytuacji gdy w stosunku do osoby, która przekazała informacje doradcy podatkowemu w ramach wykonywania przez niego zawodu zaufania publicznego toczy się  postępowanie karne.

W sytuacji gdy na polskim gruncie prawnym nie ma legalnej definicji tajemnicy zawodowej rozumiemy przez to każdą informację, która nie ma być dostępna wszystkim. Niejawność takiej informacji ma wówczas tylko sens, gdy musi być ona zachowana w dyskrecji a specyfika wykonywania określonego zawodu tego wymaga. Zmiana ustawy o doradztwie podatkowym poszerzyła zakres tajemnicy doradcy podatkowego w zakresie postępowania karnego zmieniając także zasady zwalniania z tajemnicy zawodowej (art. 180 § 1 i § 2 k.p.k.)

W obowiązującym stanie prawnym doradcy podatkowi mogą być przesłuchiwani co do faktów objętych tajemnicą tylko wówczas, gdy zostaną zwolnieni z tego obowiązku przez Sąd. W toku postępowania przygotowawczego na wniosek prokuratora,  jednakże powyższe ma zastosowanie tylko w sytuacji, gdy jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości a okoliczności nie mogą być ustalone na podstawie innego dowodu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z powyższego wynika, że tajemnica doradcy podatkowego ma ten sam status co tajemnica zawodowa adwokata, radcy prawnego, notariusza, lekarza czy też dziennikarza.

Tym samym mamy z prawnym uregulowaniem gwarancji zachowania obowiązku dyskrecji.

Jednakże nie jest to bezwzględnie chronione przez porządek prawny co oznacza, że dopuszczalne jest uchylenie jej w określonych sytuacjach.

Interesującą kwestią jest sytuacja w której przedstawiciel zawodu uzyska informację w czasie wykonywani swoich czynności jednakże nie mającą bezpośredniego związku ze swoimi czynnościami. Z ustawy o doradztwie podatkowym art. 37 wynika, że doradca podatkowy obowiązany jest zachować w tajemnicy fakty i informacje z którymi zapoznał się w związku z wykonywaniem zawodu. W takim przypadku należy dokonać oceny czy uzyskana w trakcie czynności zawodowych informacja jest związana z tymi czynnościami czy też nie. Trzeba mieć jednak na uwadze fakt, że tajemnica zawodowa dotyczy wszystkich informacji z jakimi zapoznał się doradca w trakcie wykonywania zawodu.

REKLAMA

Nie podzielam poglądu, że tajemnica obowiązuje jedynie w stosunku do informacji mieszczących się w zakresie wykonywania doradztwa podatkowego, gdyż z ustawy wynika, że tajemnicą powinny być objęte wszystkie informacje pozyskane w związku z wykonywaniem zawodu a nie zakreślone w obszarze samych ustawowych czynności.

Skoro nie ma definicji legalnej tajemnicy zawodowej wszystkie informacje uzyskane w trakcie czynności zawodowych stanowią obowiązek zachowania ich w dyskrecji. Nie od dziś wiadomo, że tajemnica stanowi gwarancję, że klient w momencie przekazywania informacji doradcy podatkowemu ma pewność, iż uzyskane przez niego informacje zostaną wykorzystane tylko w zakresie wykonywanego zawodu. Przekazując jakiekolwiek wiadomości nawet te, które nie mają  bezpośredniego związku z czynnościami doradztwa podatkowego  klient nie może mieć obaw przed przekazaniem najskrytszych tajemnic związanych np. z jego interesami czy też prywatnymi powiązaniami. Powyższa reguła stanowi fundament funkcjonowania zawodu zaufania publicznego. To na doradcy podatkowym leży obowiązek zachowania tajemnicy, musi on zapewnić bezpieczeństwo informacji, przekazywanych mu dokumentów, różnych danych w związku wykonywaniem swoich czynności. W związku z powyższym mając na uwadze te kwestie w sytuacji toczącego się postępowania karnego w stosunku do klienta występuje ograniczona możliwość wykorzystania doradcy podatkowego w w charakterze świadka na potrzeby tego postępowania.

Powyższe wypełnia zakaz dowodowy w postaci przesłuchiwania doradcy podatkowego w charakterze świadka co do faktów i informacji, na który rozciąga się obowiązek zachowania tajemnicy, chyba że został on zwolniony z tego obowiązku w trybie określonym ustawowo. Powyższe jest istotne ze względu na szczególną ochronę relacji jakie w wyniku zawodowych czynności łączą klienta z doradcą np. szczerość, wyczerpująca informacja na temat okoliczności sprawy. Bez pewności co do poufności przekazywanych doradcy informacji oraz gwarancji, że doradca podatkowy nie będzie zobowiązany do ich ujawnienia nie zafunkcjonuje pełne zaufanie między tymi podmiotami.

Uwzględniając regulacje zawarte w art. 180 § 1 k.p.k. w szczególności zwrot „może odmówić zeznań” należy interpretować w sposób dosłowny.

Należy także dodać, że na świadku ciąży także obowiązek milczenia wynikający z wiążącej go tajemnicy zawodowej rozumianej jako niezaprzeczalny nakaz ochrony informacji poufnej przed jej ujawnieniem. Tym samym należy się zastanowić, czy zakaz przesłuchania świadka obowiązanego do zachowania tajemnicy zawodowej (prawo odmowy zeznań) jest wystarczający dla ochrony tajemnicy zawodowej czy należy to traktować jako obowiązek bezwzględny i nienaruszalny skoro z art. 266 § 1 k.k. wynika, iż karze podlega każdy, kto ujawnia tajemnicę zawodową wbrew przepisom ustawy lub przyjętemu na siebie zobowiązaniu. Nadmienić należy, że prawo do odmowy zeznań wynika z ustawowego obowiązku zachowania dyskrecji oraz przyjętemu zobowiązaniu składanemu podczas ślubowania. Tym samym w rozumieniu przepisów kodeksu postępowania karnego decyzja sądu o zwolnieniu doradcy podatkowego z tajemnicy zawodowej nie zależy tylko i wyłącznie od swobodnego uznania sądu. Powyższe może nastąpić jedynie w sytuacji, gdy jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości a okoliczności nie mogą być ustalone na podstawie innego dowodu. Wnikliwa analiza tego rodzaju ma istotne znaczenie dla sądu w trakcie podejmowania decyzji o zwolnieniu z tajemnicy zawodowej doradcy podatkowego.

Powinna ona mieć charakter wyjątkowy nie może być nadużywana przez Sąd, co ma służyć wiarygodności wykonywanego zawodu doradcy podatkowego.

Tajemnicy zawodowej nie należy traktować jako obowiązku prawnego tylko jako podstawowego prawa i przywileju doradcy podatkowego w tym zakresie.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowa era regulacji krypto – CASP zastępuje VASP. Co to oznacza dla firm?

W UE wchodzi w życie nowa era regulacji krypto – licencja CASP stanie się obowiązkowa dla wszystkich firm działających w tym sektorze. Dotychczasowi posiadacze licencji VASP mają czas na dostosowanie się do końca czerwca 2025 r., a z odpowiednim wnioskiem – do września. Jakie zmiany czekają rynek i co to oznacza dla przedsiębiorców?

Outsourcing pojedynczych procesów księgowych, czy zatrudnienie dodatkowej osoby w dziale księgowości - co się bardziej opłaca?

W stale zmieniającym się otoczeniu biznesowym przedsiębiorcy coraz częściej stają przed dylematem: czy zatrudnić dodatkową osobę do działu księgowego, czy może zdecydować się na outsourcing wybranych procesów księgowych? Analiza kosztów i korzyści pokazuje, że delegowanie pojedynczych zadań księgowych na zewnątrz może być znacznie bardziej efektywnym rozwiązaniem niż rozbudowa wewnętrznego zespołu.

Kto ma prawo odliczyć ulgę na dziecko? Po rozwodzie rodziców dziecko mieszka z matką a ojciec płaci alimenty i widuje się z dzieckiem

Na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik ma prawo do odliczenia kwoty ulgi prorodzinnej w zależności od tego z kim jego dziecko mieszka i kto faktycznie sprawuje nad nim opiekę. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 14 stycznia 2025 r. wyjaśnił, kto może odliczyć ulgę na dziecko, gdy rodzice są rozwiedzeni, dziecko mieszka z matką na stałe, a ojciec płaci alimenty i co jakiś czas widuje się z dzieckiem.

Odpowiedzialność członków zarządów spółek – co zmienia wyrok TSUE w sprawie Adjak?

W dniu 27 lutego 2025 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał przełomowy wyrok w sprawie C-277/24 (Adjak), w którym zakwestionował przyjęty w Polsce model solidarnej odpowiedzialności członków zarządu za zaległości podatkowe spółki. W opinii TSUE obecne przepisy naruszają prawo unijne, ponieważ uniemożliwiają kwestionowanie decyzji wymiarowych organów podatkowych, zapadłych w sprawie przeciwko spółce w trakcie postępowania przeciwko członkom zarządu – tym samym godząc w podstawowe zasady ochrony praw jednostki. Orzeczenie to może wymusić istotne zmiany w polskim systemie prawnym oraz wpłynąć na dotychczasową praktykę organów administracji skarbowej wobec członków zarządów spółek.

REKLAMA

Można już zapłacić podatek PIT kartą płatniczą w e-Urzędzie Skarbowym

Od 20 marca 2025 r. podatnicy mogą opłacać podatek PIT w serwisie e-Urząd Skarbowy (e-US) i usłudze Twój e-PIT za pomocą karty płatniczej. Dotychczas użytkownicy e-Urzędu Skarbowego mogli zapłacić podatek online przelewem bankowym lub BLIK-iem.

E-księgowość z biurem rachunkowym: jak przedsiębiorca może zoptymalizować obowiązki księgowe i podatkowe oraz rozliczenia w biznesie

Biura rachunkowe coraz częściej oferują swoim klientom usługi z zakresu e-księgowości do zarządzania finansami firmy online. Z perspektywy biura rachunkowego, wprowadzenie klienta w świat systemów zautomatyzowanych może być wyzwaniem.

Prof. Witold Modzelewski: nienależny zwrot VAT to prawdopodobnie 40-50 mld zł rocznie

Prof. Witold Modzelewski szacuje, że nienależne zwroty VAT w Polsce mogą wynosić nawet 40-50 miliardów złotych rocznie. W 2024 roku wykryto blisko 292 tys. fikcyjnych faktur na łączną kwotę 8,7 miliarda złotych, co oznacza wzrost o ponad 130% w porównaniu do roku poprzedniego. Choć efektywność kontroli skarbowych rośnie, eksperci wskazują, że skala oszustw wciąż jest ogromna, a same kontrole mogą nie wystarczyć do rozwiązania problemu.

Czy zegarek od szefa jest bez PIT? Skarbówka: To nie przychód, ale może być darowizna

Czy upominki na jubileusz pracy i dla odchodzących na emeryturę podlegają opodatkowaniu? Skarbówka potwierdza – nie trzeba płacić podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). W grę może jednak wchodzić podatek od spadków i darowizn.

REKLAMA

VAT 2025: Kto może rozliczać się kwartalnie

Kurs euro z 1 października 2024 r., według którego jest ustalany limit sprzedaży decydujący o statusie małego podatnika w 2025 r. oraz prawie do rozliczeń kwartalnych przez spółki rozliczające się według estońskiego CIT wynosił 4,2846 zł za euro. Kto zatem może rozliczać VAT raz na 3 miesiące w bieżącym roku?

Skarbówka zabrała, sądy oddały: Przedsiębiorcy odzyskali 2,8 mld zł w sprawach o faktury

Tysiące firm niesłusznie oskarżonych o udział w oszustwach VAT w końcu wygrało walkę z fiskusem. W ciągu trzech lat sądy i organy odwoławcze uchyliły decyzje skarbówki na astronomiczną kwotę 2,8 mld zł! Czy to początek końca urzędniczej samowoli wobec przedsiębiorców?

REKLAMA