REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nie tylko pracownicy mogą należeć do związków zawodowych - wyrok TK

Subskrybuj nas na Youtube
Nie tylko pracownicy mogą należeć do związków zawodowych - wyrok TK
Nie tylko pracownicy mogą należeć do związków zawodowych - wyrok TK
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Ograniczenie udziału w związkach zawodowych do pracowników zatrudnionych na etacie jest niekonstytucyjne - orzekł we wtorek 2 czerwca 2015 r. Trybunał Konstytucyjny. Wyrok TK oznacza, że zatrudnieni na "śmieciówkach" mogą należeć do związków zawodowych i je tworzyć.

Trybunał orzekł, że przepisy ustawy są niekonstytucyjne w zakresie, w jakim ograniczają wolność tworzenia i wstępowania do związków zawodowych osobom wykonującym pracę zarobkową w innej formie niż etat. Zakwestionowany przez TK zapis ustawy brzmi: "Prawo tworzenia i wstępowania do związków zawodowych mają pracownicy bez względu na podstawę stosunku pracy, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej, jeżeli nie są pracodawcami".

REKLAMA

REKLAMA

Koszty pracy po zmianach - multipakiet: książka, program, CD, teleporadnia

Sprawozdawca pięcioosobowego składu orzekającego sędzia Marek Zubik podkreślił, że teraz na ustawodawcy spoczywa obowiązek niezwłocznego "uzupełnienia, zmodyfikowania, czy może napisania od nowa" zakresu ustawy o związkach zawodowych, aby ustawa nie ograniczała wolności zrzeszania się.

"Orzeczenie Trybunału nie wyrzuca niczego z ustawy o związkach zawodowych. Trybunał wskazuje, że ustawodawca musi uzupełnić te przepisy w taki sposób, aby poszerzyć dzisiejszą regulację o te podmioty, którym Konstytucja przyznała wolność zrzeszania" - powiedział Zubik.

REKLAMA

O zbadanie zgodności z konstytucją i konwencją Międzynarodowej Organizacji Pracy z 1948 r. przepisów ustawy o związkach zawodowych wniosło OPZZ. Związkowcy we wniosku przekazanym Trybunałowi wskazali na sprzeczność przepisów ustawy z art. 12 i 59 konstytucji, które gwarantują wolność zrzeszania się w związkach zawodowych, nie wspominając o ograniczeniach ze względu na rodzaj zatrudnienia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Związkowcy argumentowali przed Trybunałem, że zapisana w ustawie o związkach zawodowych definicja pracownika jest zawężona do zapisu zawartego w przepisach Kodeksu pracy. Przez to, jak twierdziło OPZZ, polskie prawo pozwala zakładać i wstępować do związków zawodowych jedynie pracownikom zatrudnionym na etatach.

Zubik powiedział w uzasadnieniu, że ustawodawca nie ma dowolności w przenoszeniu na grunt ustaw pojęć użytych w konstytucji. "Skoro Konstytucja wyraźnie zaznaczyła i gwarantuje wolność tworzenia i działalności w związkach zawodowych i wiąże to z pojęciem pracowników, to ustawodawca nie ma aż tak daleko idącej swobody, by w dowolny sposób określić, kto może zrzeszyć się w związki zawodowe" - mówił Zubik w ustnym uzasadnieniu wyroku.

Sędzia zaznaczył, że Trybunał nie odnosił się do treści Kodeksu pracy i stwierdzenia w nim kto jest pracownikiem, tylko do normy konstytucyjnej pozwalającej zrzeszać się w związki zawodowe. Ta wolność jest obecnie zawężana przez ustawę o związkach zawodowych i dlatego TK orzekł o niezgodności artykułów tej ustawy z konstytucją - tłumaczył Zubik w uzasadnieniu.

Przedstawiający stanowisko Sejmu przed Trybunałem Andrzej Dera (Zjednoczona Prawica) podkreślił, że po orzeczeniu Trybunału każdy kto pracuje, ma prawo zrzeszania się w związkach zawodowych. Zaznaczył, że w orzeczeniu Trybunał oparł się na naszej Konstytucji, a nie konwencji MOP. "Trybunał wskazał, że polska konstytucja gwarantuje zrzeszanie się w związkach zawodowych, w ustawie ograniczono to prawo, odsyłając do Kodeksu pracy" - powiedział dziennikarzom.

Również Prokurator Generalny w postępowaniu przedstawił stanowisko, że przepisy są niekonstytucyjne.


Po ogłoszeniu wyroku przewodniczący OPZZ Jan Guz powiedział dziennikarzom, że prawo do zrzeszania się i organizowania się w związkach zawodowych powinni mieć wszyscy pracujący.

Wskaźniki i stawki

Kalkulatory

Guz dodał, że obecnie ok. 40 proc. osób zatrudnionych jest na różnego rodzaju umowach cywilnoprawnych, na zasadzie samozatrudnienia lub innych formach zatrudnienia, a obowiązujące ograniczenie powoduje niskie uzwiązkowienie. Stąd - jak mówił szef OPZZ - związkowcy zdecydowali się na złożenie wniosku do TK.

Według szacunków OPZZ ok. 1,4 mln pracowników w Polsce jest zatrudnionych na umowy cywilno-prawne i tyle samo jest samozatrudnionych. Związek wskazywał też na ponad 700 tys. osób zatrudnionych przez agencje pośrednictwa pracy, które według jego danych w większości nie pracują na etatach. "Łącznie liczba osób, które teoretycznie mogłyby być zainteresowane zrzeszaniem się, a do tej pory nie miały takiej możliwości, przekracza 3 mln zatrudnionych" - mówił radca prawny OPZZ Paweł Galec.

OPZZ zaskarżyło trzy zapisy ustawy. Drugi dotyczył sposobu zrzeszania się zatrudnionych przy pracy nakładczej i TK uchylił ten przepis, a utrzymał trzeci - pozwalający na udział w związkach zawodowych osobom skierowanym do odbycia służby zastępczej.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego może mieć pozytywny wpływ, gdyż związki zawodowe zaczną interesować się większą grupą pracowników, a nie tylko zatrudnionymi na etacie - tak wtorkowe orzeczenie TK skomentował dla PAP ekspert ds. rynku pracy Kazimierz Sedlak.

"Każdy człowiek powinien mieć maksymalny zakres praw i swobód, i w tym kontekście wyrok TK należy uznać za pozytywny" - ocenił Kazimierz Sedlak, założyciel pierwszej polskiej firmy doradztwa personalnego Sedlak & Sedlak.

Jego zdaniem możliwe jest, że w wyniku zmian spowodowanych orzeczeniem Trybunału związki zawodowe zaczną interesować się nie tylko etatowymi pracownikami, którzy są członkami związków. "Być może dzięki temu działalność związkowa wzbogaci się" - stwierdził. "Może dzięki temu coś pozytywnego stanie się w ruchu związkowym pożytecznego dla związków oraz ich członków" - dodał.

"Dla mnie związek zawodowy to instytucja, która powinna myśleć o dobru pracownika, ale w sensie jego rozwoju, a nie tylko wywalczenia czegoś od pracodawcy (...) Fantastycznie byłoby, gdyby związki zawodowe w Polsce robiły to, co na świecie, czyli wspólnie z pracodawcami dbały o rozwój pracowników i inwestowały w ten rozwój" - mówił.

Monitor prawa pracy i ubezpieczeń

Wtorkowe orzeczenie TK może "wywrócić do góry nogami" ustawodawstwo dotyczące związków zawodowych - tak ekspert OPZZ Piotr Szumlewicz skomentował dla PAP wyrok, w którym Trybunał uznał ograniczenie prawa pracowników do zrzeszania się za sprzeczne z konstytucją.

"Bardzo cieszymy się z tego wyroku, ponieważ sprzeczność tych przepisów z konstytucją była jawna. Wydaje mi się, że dzisiejszy wyrok TK może wywrócić do góry nogami ustawodawstwo dotyczące związków zawodowych. Jeśli osoby zatrudnione na umowach cywilno-prawnych mają mieć prawo do pełnego zrzeszania się, to zmiany muszą iść bardzo daleko" - powiedział ekspert i doradca Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych Piotr Szumlewicz.

Jego zdaniem wyrok zwiększy nacisk na przestrzeganie praw pracowniczych w Polsce i "wpłynie na wzrost uzwiązkowienia, szczególnie w tych +uśmieciowionych+ branżach". Jak ocenił, zmiany w ustawie o związkach zawodowych powinny wykraczać poza to, co wynika z wtorkowego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Według Szumlewicza przy okazji nowelizacji rząd powinien pochylić się również nad pracownikami małych firm, którym znacznie trudniej jest zakładać związki zawodowe i wstępować do nich.

"Chcemy, aby zmiana ustawy o związkach zawodowych mówiła nie tylko o pracownikach zatrudnionych w ramach umów cywilno-prawnych, ale także o pracownikach małych przedsiębiorstw, którzy dzisiaj mogą się zrzeszać tylko w ramach organizacji międzyzakładowych. Zmiany muszą iść daleko, bo poza dużymi zakładami uzwiązkowienie jest bardzo małe. Nie dlatego, że ludzie nie chcą się zrzeszać, ale właśnie dlatego, że mają ograniczone możliwości" - podkreślił.

Ekspert wyraził również nadzieję, że zbliżający się koniec kadencji obecnego parlamentu i rządu to dobry moment, aby zacząć rozmowy nt. zmiany przepisów. "Rząd teraz boi się wyborczej porażki i znajduje się w defensywie. W kontekście wyborów sądzimy, że rząd będzie podejmował działania. Dodatkowo dostał jasny sygnał, że obecne rozwiązania są sprzeczne z konstytucją. Mam nadzieję, że uda się jeszcze przed wyborami coś w tej sprawie zdziałać" - powiedział Szumlewicz.

Ekspert liczy również na to, że wyrok TK wpłynie na szersze działania rządu w sprawie ograniczenia zasięgu umów cywilno-prawnych, które, jego zdaniem, za bardzo rozpowszechniły się w Polsce. "W ramach takich umów zatrudniane są także osoby pracujące od 8. do 16., które powinny mieć etat" - wskazał.

(PAP)

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: PAP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak dobrze żyć (efektywnie współpracować) z księgowym? Przychody, koszty, bartery, dokumenty. Praktyczne rady dla twórców internetowych i influencerów

Jesteś influencerem, twórcą internetowym, a może dopiero zaczynasz swoją przygodę z działalnością online? Niezależnie od etapu, na którym jesteś – prędzej czy później przyjdzie moment, w którym będziesz musiał zmierzyć się z rozliczeniami podatkowymi. Współpraca z księgowym to w takim przypadku nie tylko konieczność, ale przede wszystkim ogromne ułatwienie i wsparcie w prowadzeniu legalnej, uporządkowanej działalności twórczej.

Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

REKLAMA

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Jak rozliczać auta kupione do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

REKLAMA

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

REKLAMA