REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Głos w dyskusji o tajemnicy zawodowej doradców podatkowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Krajowa Izba Doradców Podatkowych
Samorząd zawodowy doradców podatkowych
Głos w dyskusji o tajemnicy zawodowej doradców podatkowych
Głos w dyskusji o tajemnicy zawodowej doradców podatkowych
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Tajemnicę zawodową najczęściej definiuje się jako obowiązek nieujawniania informacji pozyskanych w związku z wykonywanym zawodem zaufania publicznego. Do zawodów tych należą przede wszystkim lekarze, pielęgniarki, adwokaci, radcowie prawni, czy doradcy podatkowi. Przedstawiciele tych zawodów zobowiązani są do zachowania w tajemnicy informacji poufnych pod sankcją odpowiedzialności dyscyplinarnej, cywilnej, a nawet karnej.

22 września 2016 r. w Dzienniku Gazecie Prawnej ukazał się wywiad z prokuratorem Pawłem Kołodziejskim, który został przeprowadzony przez redaktor Agnieszkę Pokojską. Wywiad ten obarczono tytułem: „Profesjonalni doradcy podatkowi nadużywają tajemnicy zawodowej”. Na skutek skutecznej interwencji Rzeczniczki Krajowej Izby Doradców Podatkowych tytuł wywiadu został zmieniony na: „Profesjonalni doradcy nadużywają tajemnicy zawodowej”.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Tytuł ten stanowił nadużycie, bowiem doradcom podatkowym poświęcony jest jedynie jeden akapit wywiadu. Artykuł w całości dotyczy przestępczości finansowo-skarbowej i niedociągnięć (oraz perspektyw naprawy) aparatu państwa polskiego w kontekście jej zwalczania. Sama zmiana tytułu polegająca na usunięciu przymiotnika „podatkowi” nie spowodowała, że tytuł stał się adekwatny do treści wywiadu. Do kogo bowiem miałby odnosić się tytuł wywiadu - „Profesjonalni doradcy nadużywają tajemnicy zawodowej” - dotyczącego kwestii okołopodatkowych? Większość czytelników odniesie ten tytuł bezpośrednio do doradców podatkowych. Powszechnie wiadomo, że doradca podatkowy jest na mocy ustawy zobowiązany do zachowania tajemnicy zawodowej na takich samych zasadach jak adwokat, lekarz, czy radca prawny.

Jedynie część wywiadu odnosi się do ogólnie pojętej tajemnicy zawodowej, czyli tajemnicy skarbowej, celnej pracownika kontroli skarbowej, doradcy podatkowego, ZUS-u, bankowej, adwokata, czy też radcy prawnego. Prokurator Paweł Kołodziejski jest zdania, iż ze względu na powyższe tajemnice, ukończenie śledztwa w (instrukcyjnym) terminie spotyka się ze znaczącymi trudnościami. Większość powyższych tajemnic stanowi wrażliwe informacje znajdujące się w posiadaniu rożnych organów państwowych. W związku z tym „łatwiejszy dostęp do informacji objętych głównie tajemnicą skarbową (...)”, zgodnie z oczekiwaniami pana prokuratora, możnaby uzyskać poprzez stworzenie, na gruncie prawa powszechnie obowiązującego, systemu wymiany informacji pomiędzy tymi organami państwowymi. Autorzy nie są w stanie odpowiedzieć, jaki związek powyższa kwestia ma z tajemnicą zawodową „doradcy”, jak miałby sugerować tytuł wywiadu.

Zdaniem prokuratora Pawła Kołodziejskiego „niektórzy doradcy [podatkowi] starają się wykorzystać ją [tajemnicę zawodową] do odmowy wydania dokumentów księgowych podatnika, faktur, rejestrów zakupu i sprzedaży, czyli dokumentów, które są niezbędne w śledztwie skarbowym. Zdaniem autorów przywołane wyżej dokumenty nie są objęte tajemnicą zawodową doradcy podatkowego. Stanowią one dokumenty księgowe podlegające wydaniu na żądanie prokuratora. W tym miejscu przypomnieć należy, że działalność księgowa nie jest elementem działalności doradztwa podatkowego, zastrzeżonym zgodnie z ustawą z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym tylko dla doradców podatkowych. Sam fakt wykonywania czynności księgowych przez doradcę podatkowego nie przenosi tajemnicy zawodowej na ogół wykonywanych przez niego czynności. Przede wszystkim informacje powzięte celem przygotowania przywołanych wyżej dokumentów (np. korekt deklaracji podatkowych) objęte są tajemnicą zawodową doradcy podatkowego.

REKLAMA

Dodatkowo pan prokurator zdaje się zapominać o zmianach wprowadzonych Ustawą z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015, poz. 1649). Nowo dodany do Ordynacji podatkowej art. 193a wprowadził zmianę w zakresie udostępniania organom podatkowym ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych w jednolitym formacie elektronicznym, w pliku o odpowiedniej strukturze logicznej. Od 1 lipca 2018 roku, obowiązek udostępniania organom na żądanie tzw. Jednolitego Pliku kontrolnego będzie ciążyć na wszystkich przedsiębiorcach. W strukturze JPK znajdować się będą wszystkie przywołane przez prokuratora dokumenty księgowe. To do kompetencji racjonalnego ustawodawcy należy umocowanie prokuratorów prowadzących postępowanie karno-skarbowe do żądania dokumentów księgowych znajdujących się w strukturze Jednolitego Pliku Kontrolnego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Jednolity Plik Kontrolny – praktyczny poradnik (wydanie II z dodatkiem specjalnym) (książka)

Pogląd o „nadużywaniu tajemnicy zawodowej doradców podatkowych” może wynikać z błędnego występowania o dokumenty przez organy władzy publicznej, w tym przez prokuratorów prowadzących śledztwa karno-skarbowe. Z praktyki zawodowej autorów wynika, że organy występują z żądaniem o wydanie wszelkich dokumentów znajdujących się w posiadaniu doradcy podatkowego, które dotyczyłyby prowadzonego postępowania. Tak szeroki zakres żądania narusza tajemnicę zawodową. Wśród „wszelkich informacji”, którymi dysponuje doradca podatkowy znajdują się bowiem dane poufne. W takim wypadku doradca podatkowy, zobowiązany jest do odmowy określonego działania. Zgodnie z zasadami etyki zawodowej rzeczą niedopuszczalną jest naruszenie tajemnicy zawodowej. Nie mniej istotnym jest fakt, iż właścicielem dokumentów jest mocodawca doradcy podatkowego.

Szczególnym przypadkiem nieprawidłowego postępowania są też pojawiające się nieuzasadnione próby przesłuchania doradcy podatkowego na okoliczności objęte tajemnicą zawodową. Taką sytuację należy porównać z próbą przesłuchania adwokata na okoliczność informacji powziętych w związku z obroną oskarżonego w postępowaniu karnym. Przypomnieć należy, że jedną z podstaw kontynentalnego systemu prawnego jest prawo do obrony. Stanowi ono jeden z elementów cywilizacji łacińskiej. Esencją prawa do obrony jest tajemnica obrończa (w tym tajemnica doradcy podatkowego). W demokratycznym państwie prawa jedynie w nadzwyczajnych sytuacjach dopuszcza się uchylenie tajemnicy obrończej. Zgodnie z art. 180 § 2 Kodeksu postępowania karnego „Osoby obowiązane do zachowania tajemnicy notarialnej, adwokackiej, radcy prawnego, doradcy podatkowego, lekarskiej, dziennikarskiej lub statystycznej mogą być przesłuchiwane co do faktów objętych tą tajemnicą tylko wtedy, gdy jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości, a okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu. W postępowaniu przygotowawczym w przedmiocie przesłuchania lub zezwolenia na przesłuchanie decyduje sąd, na posiedzeniu bez udziału stron, w terminie nie dłuższym niż 7 dni od daty doręczenia wniosku prokuratora”. Pomimo to zdarza się, że wbrew przywołanemu wyżej przepisowi, prokuratorzy próbują w celu ułatwienia przeprowadzenia postępowania przygotowawczego pozyskać informacje od doradcy podatkowego, które winni są zdobyć inną drogą.

Z sytuacją próby uchylenia tajemnicy zawodowej spotkał się też współautor - doradca podatkowy Ryszard Małkiewicz. W ramach prowadzonego postępowania karno-skarbowego Sąd Rejonowy w Płocku uchylił jego tajemnicę zawodową w związku z postępowaniem karno-skarbowym prowadzonym przez Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej. Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej próbował w sposób niedopuszczalny pozyskać informacje na okoliczność sporządzenia korekt deklaracji VAT-7 na rzecz jego mocodawcy. Na skutek zażalenia autora Sąd Okręgowy w Płocku odmówił uchylenia tajemnicy zawodowej autora (sygn. akt V Kz 295/15), podnosząc argument braku wypełnienia przesłanki zawartej w art. 180 § 2 Kodeksu postępowania karnego, czyli  braku możliwości ustalenia danej okoliczności na podstawie innego dowodu. Rzeczą oczywistą jest, iż w zaistniałym stanie faktycznym w sposób niedopuszczalny próbował uzyskać dowód z zeznań doradcy podatkowego na okoliczność czynności doradztwa podatkowego wykonywanych na rzecz mocodawcy.

Ryszard Małkiewicz
doradca podatkowy

Marcin Hermanowski
aplikant doradcy podatkowego

Ryszard Małkiewicz, doradca podatkowy
Marcin Hermanowski, aplikant doradcy podatkowego
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF w 2026 r. Jak powinny być wystawiane?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

REKLAMA

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

Zmiany w stażu pracy od 2026 r. Potrzebne zaświadczenia z ZUS – wnioski będzie można składać już od stycznia

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

JPK VAT dostosowany do KSeF – co w praktyce oznaczają nowe oznaczenia i obowiązek korekty?

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia dostosowującego przepisy w zakresie JPK_VAT do zmian wynikających z wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe regulacje mają na celu ujednolicenie sposobu raportowania faktur, w tym tych wystawianych poza KSeF – zarówno w trybie awaryjnym, jak i offline24. Projekt określa również zasady rozliczeń VAT od pobranej i niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

REKLAMA

KSeF 2.0 a obieg dokumentów. Rewolucja w księgowości i przedsiębiorstwach już niedługo

Od chwili wejścia w życie obowiązkowego KSeF jedyną prawnie skuteczną formą faktury będzie dokument ustrukturyzowany przesłany do systemu Ministerstwa Finansów, a jej wystawienie poza KSeF nie będzie uznane za fakturę w rozumieniu przepisów prawa. Oznacza to, że dla milionów firm zmieni się sposób dokumentowania sprzedaży i zakupu – a wraz z tym całe procesy księgowe.

Czy przed 2026 r. można wystawiać część faktur w KSeF, a część poza tym systemem?

Spółka (podatnik VAT) chciałaby od października lub listopada 2025 r. pilotażowo wystawiać niektórym swoim odbiorcom faktury przy użyciu KSeF. Czy jest to możliwe, tj. czy w okresie przejściowym można wystawiać część faktur przy użyciu KSeF, część zaś w tradycyjny sposób? Czy w okresie tym spółka może niekiedy wystawiać „zwykłe” faktury nabywcom, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie faktur przy użyciu KSeF?

REKLAMA