Czy polski fiskus powinien zaprzestać stosowania przepisów niezgodnych z prawem UE

Europejski Trybunał Sprawiedliwości kilkakrotnie omawiał tę kwestię. Przykładowo w wyroku w sprawie Lennartz Trybunał (C-97/90) stwierdził, że państwa członkowskie są zobowiązane przestrzegać wszystkich przepisów VI Dyrektywy. W zakresie, w jakim nie wprowadzono derogacji zgodnie z art. 27, nakładającego na państwa członkowskie obowiązek powiadomienia, władze skarbowe państwa członkowskiego nie mogą opierać się, na niekorzyść podatnika, na przepisie stanowiącym odstępstwo od systemu dyrektywy.

Autopromocja

Konstytucyjna zasada działania zgodnego z prawem (art. 7 konstytucji) nałożona na organy państwa (powtórzona w art. 120 Ordynacji podatkowej) nie stosuje się wyłącznie do przepisów krajowych. Prawo wspólnotowe jest obecnie również źródłem prawa, w niektórych przypadkach mającym wręcz pierwszeństwo przed przepisami krajowymi. Dlatego postępując zgodnie z prawem organ podatkowy nie może zastosować krajowego przepisu niezgodnego z prawem wspólnotowym na niekorzyść podatnika. Działanie przeciwne, czyli opieranie się wyłącznie na prawie krajowym w przypadku jego niezgodności z prawem wspólnotowym, jest działaniem naruszającym art. 7 konstytucji i art. 120 Ordynacji podatkowej.

Oczywiście zasada powstrzymywania się od niestosowania niezgodnego z prawem wspólnotowym przepisu krajowego dotyczy wyłącznie przypadków, gdy jest to korzystne dla podatników. Organ podatkowy nie może nie zastosować niezgodnego z prawem UE przepisu krajowego, jeśli przepis krajowy jest korzystniejszy dla podatnika.

Orzecznictwo sądów administracyjnych coraz częściej uwzględnia omawianą zasadę. Ostatnio pojawiają się wyroki, w których sąd m.in. uznał, że producent energii elektrycznej nie jest podatnikiem, mimo że ustawa o podatku akcyzowym (wbrew prawu wspólnotowemu) wprost wskazuje taki podmiot jako podatnika. Podobnie sądy odmawiały stosowania niezgodnego z prawem wspólnotowym przepisu ograniczającego prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT przy nabyciu paliwa do samochodów czy obowiązku posiadania potwierdzenia odbioru faktury korygującej.

Autopromocja

Nowelizacja VAT 2025.
Praktyczny webinar INFORAKADEMII

Sprawdź

Można mieć nadzieję, że w niedługiej przyszłości również organy podatkowe zaczną szerzej respektować tę niezwykle ważną dla podatników zasadę.

Not. EM

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź