REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Samorządy chcą udziału w VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Łukasz Zalewski
Łukasz Zalewski

REKLAMA

Dochody gmin z PIT i CIT uzależnione są od koniunktury gospodarczej. Duże miasta upatrują szansy na zwiększenie dochodów w udziałach z VAT. Na wprowadzeniu udziałów z VAT skorzystałyby także małe gminy wiejskie.

Obecna struktura dochodów podatkowych gmin opierająca się na udziałach z wpływów z PIT i CIT jest korzystna dla jednostek, których mieszkańcy są podatnikami podatków dochodowych i których zarobki są wysokie. Im więcej podatników oraz im więcej oni zarabiają, tym większe są dochody gminy, w której znajdują się ci podatnicy. Co więcej, taka struktura dochodów uzależnia wpływy do gmin od polityki fiskalnej państwa. Jak informowała Gazeta Prawna, ostatnie zmiany w PIT (wprowadzenie ulgi na dzieci oraz zmiana skali podatkowej) oznaczają, że do samorządów wpłynie około 6 mld zł mniej w ciągu dwóch lat.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

W rezultacie największe wpływy podatkowe z tytułu udziałów w podatkach dochodowych odnotowują gminy miejskie. Najmniej natomiast wpływa do kas gmin wiejskich. W związku z tym samorządy domagają się udziałów w VAT. Wprowadzenie takiego rozwiązania jeszcze bardziej uzależniłoby dochody samorządów od polityki fiskalnej państwa, ale oznaczałoby także zwiększenie dochodów najbiedniejszych gmin wiejskich.

Obecne rozwiązanie

Z porównania dochodów własnych wszystkich jednostek samorządowych wynika, że najwięcej pieniędzy trafia do samorządów z podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku od nieruchomości oraz podatku dochodowego od osób prawnych. Pełniejszy obraz dochodów gmin otrzymujemy, jeśli porównamy dochody poszczególnych jednostek. Z takiego zestawienia wynika, że największe dochody otrzymują miasta na prawach powiatu oraz gminy, w których zameldowanych jest wielu podatników o stosunkowo wysokich dochodach lub na terenie których działa wiele firm lub fabryk. Nie zawsze jednak duża liczba mieszkańców przekłada się na wysokie dochody gminy. Porównanie gmin Mikołów oraz Puławy pokazuje, jak duże mogą być dysproporcje między dochodami poszczególnych jednostek przy podobnej liczbie ludności. Dochody z tytułu udziału w PIT Mikołowa są niemal dziesięć razy wyższe niż w Puławach, przy czym w Mikołowie mieszka ponad 10 tys. osób mniej. Dla mieszkańców Puław oznacza to tyle, że gmina, w której mieszkają, ma dziesięć razy mniej pieniędzy na realizowane zadania niż gmina Mikołów.

REKLAMA

Uzależnienie od gospodarki

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Struktura dochodów opierająca się na dochodach z PIT i CIT powoduje uzależnienie od bieżącej sytuacji gospodarki oraz polityki fiskalnej państwa. Jak mówi prof. Leszek Patrzałek, ekspert od finansów publicznych z Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, w ostatnich latach wysokie tempo wzrostu PKB oznaczało wyższe dochody samorządów, przez co udziały w PIT i CIT stanowią obecnie bardzo istotne źródło dochodu dla każdej jednostki. Konsekwencją tych rozwiązań jest to, że budżet jednostki jest zależny od polityki fiskalnej państwa. Dlatego samorządy, a zwłaszcza duże miasta, domagają się dodatkowych dochodów z udziałów w VAT. Zdaniem prof. Eugeniusza Ruśkowskiego, kierownika Katedry Finansów Publicznych i Prawa Finansowego Uniwersytetu w Białymstoku, wprowadzenie udziałów w VAT nie byłoby złym rozwiązaniem, ponieważ spowodowałoby wzrost dochodów samorządów (mogłyby otrzymać kilkuprocentowy udział), ale z drugiej strony finanse jednostek byłyby uzależnione od sytuacji gospodarczej w kraju w jeszcze większym stopniu niż dziś.

 

- W sytuacji dobrej koniunktury gospodarczej do samorządów napływa więcej środków. Z kolei pogorszenie koniunktury oznacza mniejsze dochody. Samorządy muszą więc zdawać sobie sprawę z konsekwencji wprowadzenia udziałów w VAT - mówi prof. Eugeniusz Ruśkowski. Dodaje, że w przypadku przekazania samorządom udziałów w dochodach z VAT musiałyby one realizować dodatkowe zadania.

W opinii Katarzyny Kuniewicz z Katedry Finansów Publicznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego uzasadnieniem dla ewentualnej zmiany struktury dochodów w formie udziałów w podatkach jest ich nieokreślony charakter prawny.

- Z prawnego punktu widzenia nie wiadomo, czym udziały są. Obecnie przy wydatkowaniu traktowane są jak dochody własne, a przy pozyskiwaniu przypominają subwencje. Udziały nie posiadają jednak wszystkich cech dochodów własnych, to znaczy nie można ich kształtować: wyznaczać stawek, udzielać ulg i zwolnień - wyjaśnia Katarzyna Kuniewicz. Jednak - jak dodaje - wprowadzenie udziałów w VAT byłoby uzasadnione ze względu na sytuację małych gmin miejskich i wiejskich.

- Gminy wiejskie posiadają wpływy z tytułu udziałów w PIT i CIT na minimalnym poziomie. Znaczna część mieszkańców tych gmin nie płaci bowiem podatków dochodowych. Udział w VAT oznaczałby zatem zwiększenie dochodów tych gmin - stwierdza ekspert. W opinii Katarzyny Kuniewicz obecny system jest jednak na tyle dobry, że nie ma konieczności jego zmiany. Profesor Leszek Patrzałek także wątpi, aby ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie udziałów samorządów w VAT.

Udział gminy

Zgodnie z przepisami ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 88, poz. 539) kwota udziału gminy we wpływach z PIT zależy od ogólnej kwoty wpływu do budżetu państwa z tego podatku w roku poprzedzającym, liczby mieszkańców gminy będących podatnikami PIT oraz osiągniętego przez nich dochodu. Specjalny wskaźnik obliczany jest na podstawie danych zawartych w zeznaniach podatkowych o wysokości osiągniętego dochodu oraz rocznym obliczeniu podatku dokonanym przez płatników na dzień 15 września roku bazowego. Przy ustalaniu kwoty udziałów znaczenie ma także ustalony procentowy udział w PIT w wysokości 39 proc. Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy kwotę udziału we wpływach z PIT ustala się, mnożąc ogólną kwotę wpływów z tego podatku przez 0,3934 oraz wskaźnik równy udziałowi należnego w roku poprzedzającym rok bazowy podatku dochodowego od osób fizycznych zamieszkałych na obszarze gminy, w ogólnej kwocie należnego podatku w tym samym roku.

Z kolei udział w CIT zależy od liczby zakładów i firm położonych na terenie gminy oraz liczby zatrudnionych w nich osób na podstawie umowy o pracę.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Struktura dochodów jednostek samorządu terytorialnego

Łukasz Zalewski

lukasz.zalewski@infor.pl

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Liczne zmiany w podatkach PIT i CIT od 2026 roku: nowe definicje ustawowe, ulga mieszkaniowa, amortyzacja, programy lojalnościowe, zbywanie nieruchomości, estoński CIT, IP Box

W wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów, prowadzonym na stronach kancelarii premiera, została opublikowana informacja o pracach nad projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten, nad którym pracuje Ministerstwo Finansów, ma na celu uszczelnienie systemu podatkowego. Zmiany mają wejść w życie (najprawdopodobniej) od 2026 roku.

Bank prosi o aktualizację danych twojej firmy? Oto dlaczego nie warto z tym zwlekać

Otwierasz serwis elektroniczny swojego banku i widzisz wiadomość o konieczności zaktualizowania danych osobowych lub firmowych? To nie przypadek. Potraktuj to jako priorytet, by działać zgodnie z prawem i zapewnić swojej firmie ciągłość świadczenia usług bankowych. Szczególnie że aktualizację można zrobić w kilku prostych krokach i w dogodnej dla ciebie formie.

Czy ominie Cię KSeF w 2026 roku? Sprawdź, czy jesteś w grupie, która nie będzie musiała stosować e-faktur

W 2026 roku wchodzi w życie obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) dla większości przedsiębiorców w Polsce. System pozwala na wystawianie faktur ustrukturyzowanych i automatyczne przesyłanie ich do administracji podatkowej. Choć wielu przedsiębiorców będzie zobowiązanych do korzystania z platformy, istnieją wyjątki i odroczenia. Sprawdź!

Czy prawo stoi po stronie wierzyciela? Termin 60 dni, odsetki, rekompensaty, windykacja na koszt dłużnika, sąd

Nieterminowe płatności potrafią sparaliżować każdą firmę. Jest to dokuczliwe szczególnie w branży TSL, gdzie koszty rosną z dnia na dzień, a marże są minimalne. Każdy dzień zwłoki to realne ryzyko utraty płynności. Pytanie brzmi: czy prawo faktycznie stoi po stronie wierzyciela, a jeśli tak – jak z niego skutecznie korzystać?

REKLAMA

KSeF dla rolników – rewolucja, która zapuka do gospodarstw w 2026 roku

Cyfrowa rewolucja wkracza na wieś! Już w 2026 roku także rolnik będzie musiał zmierzyć się z KSeF – Krajowym Systemem e-Faktur. Czy jesteś gotowy na koniec papierowych faktur, łatwiejsze rozliczenia i nowe wyzwania technologiczne? Sprawdź, co dokładnie się zmienia i jak przygotować swoje gospodarstwo, żeby nie zostać w tyle.

KSeF tuż za rogiem: 5 pułapek, które mogą sparaliżować Twoją firmę. Jak się przed nimi uchronić?

Do obowiązkowego KSeF zostało już niewiele czasu. Choć większość firm twierdzi, że jest gotowa, praktyka pokazuje coś zupełnie innego. Niespodziewane błędy w testach, odrzucane faktury czy awarie mogą sparaliżować sprzedaż. Sprawdź pięć najczęstszych pułapek i dowiedz się, jak ich uniknąć.

Mały ZUS 2026: Podwyżka może niewielka, ale składka zdrowotna znów boli

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dna 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokość minimalnej stawki godzinowej w 2026 r., minimalne wynagrodzenie w 2026 roku wyniesie 4806 zł, a minimalna stawka godzinowa 31,40 zł. Minimalne wynagrodzenie wpłynie również na wysokość preferencyjnych składek ZUS, tzw. mały ZUS oraz limit dla działalności nierejestrowanej. Znaczny wzrost też nastąpi w składce zdrowotnej.

KSeF 2026 - Jeszcze można uniknąć katastrofy. Prof. Modzelewski polemizuje z Ministerstwem Finansów

Niniejsza publikacja jest polemiką prof. Witolda Modzelewskiego z tezami i argumentacją resortu finansów zaprezentowanymi w artykule: „Wystawianie faktur w KSeF w 2026 roku. Wyjaśnienia Ministerstwa Finansów”. Śródtytuły pochodzą od redakcji portalu infor.pl.

REKLAMA

Rolnicy i rybacy muszą szykować się na zmiany – nowe przepisy o pomocy de minimis już w drodze!

Rolnicy i rybacy w całej Polsce powinni przygotować się na nadchodzące zmiany w systemie wsparcia publicznego. Rządowy projekt rozporządzenia wprowadza nowe obowiązki dotyczące informacji, które trzeba będzie składać, ubiegając się o pomoc de minimis. Nowe przepisy mają ujednolicić formularze, zwiększyć przejrzystość oraz zapewnić pełną kontrolę nad dotychczas otrzymanym wsparciem.

Wystawienie faktury VAT (ustrukturyzowanej) w KSeF może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową

Czy wystawienie faktury ustrukturyzowanej może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową? Na to pytanie odpowiada na prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA