REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Samorządy chcą udziału w VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Łukasz Zalewski
Łukasz Zalewski

REKLAMA

Dochody gmin z PIT i CIT uzależnione są od koniunktury gospodarczej. Duże miasta upatrują szansy na zwiększenie dochodów w udziałach z VAT. Na wprowadzeniu udziałów z VAT skorzystałyby także małe gminy wiejskie.

Obecna struktura dochodów podatkowych gmin opierająca się na udziałach z wpływów z PIT i CIT jest korzystna dla jednostek, których mieszkańcy są podatnikami podatków dochodowych i których zarobki są wysokie. Im więcej podatników oraz im więcej oni zarabiają, tym większe są dochody gminy, w której znajdują się ci podatnicy. Co więcej, taka struktura dochodów uzależnia wpływy do gmin od polityki fiskalnej państwa. Jak informowała Gazeta Prawna, ostatnie zmiany w PIT (wprowadzenie ulgi na dzieci oraz zmiana skali podatkowej) oznaczają, że do samorządów wpłynie około 6 mld zł mniej w ciągu dwóch lat.

REKLAMA

Autopromocja

W rezultacie największe wpływy podatkowe z tytułu udziałów w podatkach dochodowych odnotowują gminy miejskie. Najmniej natomiast wpływa do kas gmin wiejskich. W związku z tym samorządy domagają się udziałów w VAT. Wprowadzenie takiego rozwiązania jeszcze bardziej uzależniłoby dochody samorządów od polityki fiskalnej państwa, ale oznaczałoby także zwiększenie dochodów najbiedniejszych gmin wiejskich.

Obecne rozwiązanie

Z porównania dochodów własnych wszystkich jednostek samorządowych wynika, że najwięcej pieniędzy trafia do samorządów z podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku od nieruchomości oraz podatku dochodowego od osób prawnych. Pełniejszy obraz dochodów gmin otrzymujemy, jeśli porównamy dochody poszczególnych jednostek. Z takiego zestawienia wynika, że największe dochody otrzymują miasta na prawach powiatu oraz gminy, w których zameldowanych jest wielu podatników o stosunkowo wysokich dochodach lub na terenie których działa wiele firm lub fabryk. Nie zawsze jednak duża liczba mieszkańców przekłada się na wysokie dochody gminy. Porównanie gmin Mikołów oraz Puławy pokazuje, jak duże mogą być dysproporcje między dochodami poszczególnych jednostek przy podobnej liczbie ludności. Dochody z tytułu udziału w PIT Mikołowa są niemal dziesięć razy wyższe niż w Puławach, przy czym w Mikołowie mieszka ponad 10 tys. osób mniej. Dla mieszkańców Puław oznacza to tyle, że gmina, w której mieszkają, ma dziesięć razy mniej pieniędzy na realizowane zadania niż gmina Mikołów.

Uzależnienie od gospodarki

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Struktura dochodów opierająca się na dochodach z PIT i CIT powoduje uzależnienie od bieżącej sytuacji gospodarki oraz polityki fiskalnej państwa. Jak mówi prof. Leszek Patrzałek, ekspert od finansów publicznych z Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, w ostatnich latach wysokie tempo wzrostu PKB oznaczało wyższe dochody samorządów, przez co udziały w PIT i CIT stanowią obecnie bardzo istotne źródło dochodu dla każdej jednostki. Konsekwencją tych rozwiązań jest to, że budżet jednostki jest zależny od polityki fiskalnej państwa. Dlatego samorządy, a zwłaszcza duże miasta, domagają się dodatkowych dochodów z udziałów w VAT. Zdaniem prof. Eugeniusza Ruśkowskiego, kierownika Katedry Finansów Publicznych i Prawa Finansowego Uniwersytetu w Białymstoku, wprowadzenie udziałów w VAT nie byłoby złym rozwiązaniem, ponieważ spowodowałoby wzrost dochodów samorządów (mogłyby otrzymać kilkuprocentowy udział), ale z drugiej strony finanse jednostek byłyby uzależnione od sytuacji gospodarczej w kraju w jeszcze większym stopniu niż dziś.

 

REKLAMA

- W sytuacji dobrej koniunktury gospodarczej do samorządów napływa więcej środków. Z kolei pogorszenie koniunktury oznacza mniejsze dochody. Samorządy muszą więc zdawać sobie sprawę z konsekwencji wprowadzenia udziałów w VAT - mówi prof. Eugeniusz Ruśkowski. Dodaje, że w przypadku przekazania samorządom udziałów w dochodach z VAT musiałyby one realizować dodatkowe zadania.

W opinii Katarzyny Kuniewicz z Katedry Finansów Publicznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego uzasadnieniem dla ewentualnej zmiany struktury dochodów w formie udziałów w podatkach jest ich nieokreślony charakter prawny.

REKLAMA

- Z prawnego punktu widzenia nie wiadomo, czym udziały są. Obecnie przy wydatkowaniu traktowane są jak dochody własne, a przy pozyskiwaniu przypominają subwencje. Udziały nie posiadają jednak wszystkich cech dochodów własnych, to znaczy nie można ich kształtować: wyznaczać stawek, udzielać ulg i zwolnień - wyjaśnia Katarzyna Kuniewicz. Jednak - jak dodaje - wprowadzenie udziałów w VAT byłoby uzasadnione ze względu na sytuację małych gmin miejskich i wiejskich.

- Gminy wiejskie posiadają wpływy z tytułu udziałów w PIT i CIT na minimalnym poziomie. Znaczna część mieszkańców tych gmin nie płaci bowiem podatków dochodowych. Udział w VAT oznaczałby zatem zwiększenie dochodów tych gmin - stwierdza ekspert. W opinii Katarzyny Kuniewicz obecny system jest jednak na tyle dobry, że nie ma konieczności jego zmiany. Profesor Leszek Patrzałek także wątpi, aby ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie udziałów samorządów w VAT.

Udział gminy

Zgodnie z przepisami ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 88, poz. 539) kwota udziału gminy we wpływach z PIT zależy od ogólnej kwoty wpływu do budżetu państwa z tego podatku w roku poprzedzającym, liczby mieszkańców gminy będących podatnikami PIT oraz osiągniętego przez nich dochodu. Specjalny wskaźnik obliczany jest na podstawie danych zawartych w zeznaniach podatkowych o wysokości osiągniętego dochodu oraz rocznym obliczeniu podatku dokonanym przez płatników na dzień 15 września roku bazowego. Przy ustalaniu kwoty udziałów znaczenie ma także ustalony procentowy udział w PIT w wysokości 39 proc. Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy kwotę udziału we wpływach z PIT ustala się, mnożąc ogólną kwotę wpływów z tego podatku przez 0,3934 oraz wskaźnik równy udziałowi należnego w roku poprzedzającym rok bazowy podatku dochodowego od osób fizycznych zamieszkałych na obszarze gminy, w ogólnej kwocie należnego podatku w tym samym roku.

Z kolei udział w CIT zależy od liczby zakładów i firm położonych na terenie gminy oraz liczby zatrudnionych w nich osób na podstawie umowy o pracę.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Struktura dochodów jednostek samorządu terytorialnego

Łukasz Zalewski

lukasz.zalewski@infor.pl

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obejmie duże firmy, a od 2026 wszystkich podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

REKLAMA

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA

Akcja jak z filmu! Polskie służby rozbiły gang od kontrabandy za 31 milionów

Akcja dosłownie jak z filmu – zatrzymania w kilku województwach, przeszukania, graniczny pościg i papierosy warte fortunę. Gang działał w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Wpadło już 29 osób, a służby przejęły blisko 5 mln sztuk nielegalnych papierosów. Śledztwo nabiera tempa – są kolejne tropy.

Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

REKLAMA