W budżetówce nie będzie zwolnień
Rozmowa z ELŻBIETĄ SUCHOCKĄ-ROGUSKĄ, wiceministrem finansów
Zmiana prawa
Projekt nowej ustawy o finansach publicznych - zdaniem ekonomistów - nie jest oczekiwaną reformą finansów publicznych. Jaki jest więc cel wprowadzenia nowej ustawy o finansach publicznych?
- Przede wszystkim należy wyjaśnić, że reforma finansów publicznych to pojęcie - wytrych. Każdy może je rozumieć na swój sposób. Reforma finansów publicznych to zarówno reforma podatkowa zmieniająca zakres dochodów państwa, zmiany w wydatkach budżetu, zmiany w zakresie emerytur pomostowych, jak również w organizacji sektora finansów publicznych i zasadach gospodarki finansowej. Te ostatnie kwestie reguluje ustawa o finansach publicznych i tych dziedzin dotyczą nasze propozycje.
Minister Jacek Rostowski mówił, że nowa ustawa o finansach publicznych przyniesie około 500 mln zł oszczędności rocznie. Czy resort oszacował też koszty zmian?
- Oszczędności na pewno nie pojawią się od razu. Projektowane zmiany powinny zracjonalizować gospodarkę środkami publicznymi, a oszczędności z tego tytułu będą się pojawiały w kolejnych latach. Koszty, jakie mogą wystąpić, są związane z likwidacją niektórych form jednostek. Bardzo trudno je oszacować, ponieważ zadania jednostek, które przestaną istnieć, nie zostaną zlikwidowane.
Czy w związku z likwidacją jednostek pojawią się także oszczędności w administracji?
- Jeżeli jednostka budżetowa zlikwiduje gospodarstwo pomocnicze i uzna, że może realizować wykonywane przez nie zadania własnymi siłami, to prawdopodobnie zatrudni również pracowników gospodarstwa. W takiej sytuacji wydatki jednostki nie zwiększą się, ponieważ dziś kupując zadania w gospodarstwie pomocniczym posiada ona środki na wynagrodzenia pracowników, których teraz sama zatrudni. Przyznaję jednak, że mogą wystąpić pewne oszczędności związane z wydatkami administracyjnymi - jedna księgowość, jedne kadry itd. Może się również zdarzyć, że wystąpią przejściowe wydatki związane z odprawami emerytalnymi. Na pewno część osób skorzysta z możliwości przejścia na emeryturę. Nie wykluczamy, że w bardzo nielicznych przypadkach trzeba będzie wypłacić także odszkodowania.
W 2006 roku środki unijne zostały włączone do budżetu. Projekt zakłada natomiast podział budżetu na dwie części - środków krajowych i europejskich. Skąd taki pomysł?
- Dzielimy budżet państwa, aby usprawnić finansowanie zadań unijnych. W naszej ocenie poprzednie rozwiązanie nie sprawdziło się. W perspektywie na lata 2007-2013 mamy sytuację taką, że otrzymujemy zaliczkę na realizację zadań, dzięki czemu możemy na bieżąco refundować poniesione wydatki. Przewidujemy jednak, że być może już w 2009, a na pewno w 2010 roku może dojść do sytuacji, że wydatki przewyższą środki, które uzyskamy z Unii Europejskiej.
Co to oznacza? Czy w rezultacie zadanie zostanie wstrzymane?
- Jeśli nie zmienimy przepisów, to istnieje obawa czasowego wstrzymania finansowania zadań. Aby tego uniknąć, podjęliśmy decyzję o podziale ustawy budżetowej na dwa budżety: krajowy i europejski.
Czy to zmieni sytuację?
- Tak. Ponieważ będziemy mogli pożyczyć brakujące środki.
Czyli w budżecie europejskim pojawi się deficyt?
- Zgodnie ze standardem ESA'95, jeśli wydatki, które później będą zrefundowane, generują deficyt, to nie jest on zaliczany do deficytu sektora finansów publicznych.
W związku z tym dodatkowy deficyt środków publicznych, który się pojawi, przejściowo zwiększy potrzeby pożyczkowe budżetu państwa.
Skąd będziemy pożyczać środki na sfinansowanie deficytu budżetu europejskiego?
- Przewidujemy, że deficyt budżetu unijnego będzie finansowany w ramach finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa, czyli będzie zaciągany dług. Po otrzymaniu środków z UE dług będzie spłacany.
Projekt zakłada, że rząd będzie opracowywał Wieloletni Plan Finansowy Państwa (WPFP). - Czy to nie będzie kolejny dokument pokrywający się z innymi planami, które przygotowuje dziś rząd?
- Nie. Wieloletni plan będzie dokumentem, który obejmie perspektywę czterech lat, zarówno po stronie dochodów, jak i wydatków, co przyniesie wymierne korzyści. Przykładowo, pozwoli on ogłosić przetarg na budowę czterech przęseł mostu, a nie co roku na jedno. Z drugiej strony będziemy wiedzieli, na co stać budżet państwa w perspektywie czteroletniej. Dziś możliwe jest przygotowanie przez poszczególne ministerstwa ustawy, której koszt wynosi np. 1,2 mld zł, mimo że w budżecie nie ma środków na sfinansowanie zmian.
Projekt ustawy zakłada z jednej strony likwidację zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych, a z drugiej zostawia w sektorze samorządowe zakłady budżetowe, wprowadza agencje wykonawcze w miejsce agencji rządowych i kolejną formę - instytucje gospodarki budżetowej. Skąd takie rozwiązania?
- Wprowadzenie instytucji gospodarki budżetowej pozwoli na likwidację samorządowych zakładów budżetowych. Z kolei agencje wykonawcze będą powoływane do realizacji określonych zadań. Powszechne były opinie, że agencje rządowe trzeba likwidować. Pytanie, co dalej? Ktoś te zadania musi wykonywać.
Idąc tym tropem, dla każdej formy jednostki można znaleźć dziś uzasadnienie. Ale czy w ten sposób nie zastępujemy jednych form jednostek innymi, które wykonują te same zadania?
- W niektórych przypadkach te same zadania będą realizowane przez nowe jednostki. Formy, które powstały 50 lat temu, wymagają unowocześnienia. Podkreślam jednak, że nie wszystko jest złe. Jestem za tym, aby zlikwidować wszystkie zakłady budżetowe, które prowadzą działalność szkoleniową. Dziś jest tyle ośrodków na rynku, że każdy, kto chce szkolić pracowników, może wybrać odpowiednią ofertę, nie musi utrzymywać własnej struktury.
Jakie są przesłanki przemawiające za likwidacją?
- W przypadku gospodarstw pomocniczych dane pokazują, że koszt zadania wykonywanego w tej formie jest wyższy niż gdyby to samo zadanie zostało kupione na rynku. A zatem likwidacja oznacza racjonalizację wydatków. Z drugiej strony, dla potrzeb samorządów, pewne formy muszą pozostać, bo z punktu widzenia realizowanych zadań to jest dla nich najwygodniejsza forma.
Czy w związku z likwidacją jednostek resort przewiduje zwolnienia pracowników?
- Dla pracowników jednostek zagrożenie jest relatywnie niewielkie, ponieważ zadania realizowane przez likwidowane jednostki nie zmieniają się. A zatem większość zatrudnionych osób znajdzie pracę w nowych jednostkach, które przejmą zadania, oczywiście poza osobami, które albo będą chciały zmienić pracę, albo zakończyć działalność zawodową.
Czy ministerstwo podtrzymuje również pomysł likwidacji wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej? Fundusze podnoszą, że samorządy, które miałyby przejąć realizację ich zadań, nie będą w stanie pozyskać tak dużych środków na ochronę środowiska.
- Nasza propozycja przewidywała, że marszałkowie województw mieliby przeznaczać na ochronę środowiska co najmniej tyle środków, ile uzyskają dochodów z tytułu kar i opłat. Pojawiła się jednak propozycja Macieja Nowickiego, ministra środowiska, aby w miejsce Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkich funduszy powstały państwowe osoby prawne, które będą realizowały te same zadania, co fundusze. Minister uzasadniał, że narodowy fundusz oraz fundusze wojewódzkie posiadają większe możliwości pozyskiwania środków unijnych niż samorządy, a zatem zmiany mogą spowodować zakłócenia w pozyskaniu tych środków.
Ministerstwo Finansów przychyli się do propozycji ministra Macieja Nowickiego?
- Minister finansów zapewne nie będzie się spierał tylko dlatego, że miał inną koncepcję. Argument o pozyskaniu środków unijnych jest dość poważny. Ponadto za zadania w zakresie ochrony środowiska odpowiada minister środowiska.
ZMIANY W JEDNOSTKACH FINANSÓW PUBLICZNYCH
Jakich jednostek dotyczą zmiany w finansach publicznych
• 67 państwowych zakładów budżetowych
• ok. 2000 samorządowych zakładów budżetowych
• 407 gospodarstw pomocniczych państwowych jednostek budżetowych
• 637 gospodarstw pomocniczych samorządowych jednostek budżetowych
• państwowych i samorządowych funduszy celowych
• agencji rządowych
Dane: Uzasadnienie do projektu ustawy o finansach publicznych
Na zdjęciu: Elżbieta Suchocka-Roguska, wiceminister finansów
Rozmawiał ŁUKASZ ZALEWSKI

- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat
Napiwek przypisany konkretnej osobie nie jest dochodem spółki gastronomicznej, a spółka nie zapłaci podatku dochodowego. Podatek dochodowy za napiwek obciąża jednak osobę, która otrzymała napiwek.
Do obliczenia podatku od zysku wypłaconego komplementariuszowi konieczne jest poznanie wysokości podatku należnego od spółki. Skoro PIT od zysku komplementariusza pomniejszany jest o proporcjonalną część CIT zapłaconego przez spółkę komandytową, to pierwszy z wymienionych podatków będzie mógł zostać wyliczony i pobrany dopiero po złożeniu przez spółkę rocznego zeznania i podjęciu przez wspólników uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku. Spółka, jako płatnik, nie ma więc obowiązku pobierania zryczałtowanego podatku dochodowego przy wypłacie komplementariuszowi zaliczki na poczet zysku. Wyrok z 2 lutego 2023 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu (sygn. akt I SA/Wr 394/22).
31 maja 2023 r. ZUS poinformował, że udostępnił aktualizację aplikacji mobilnej mZUS. W nowej wersji zmieniony został wygląd aplikacji i rozbudowano ją o kolejne funkcje.
Do 5 czerwca 2023 r. prowadzący działalność gospodarczą mają czas na złożenie wniosku RZS-R o zwrot nadpłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne wynikającej z rocznego rozliczenia. Wniosek w tej sprawie należy złożyć elektronicznie na Platformie Usług Elektronicznych ZUS – poinformował 1 czerwca 2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Aż 79% Polaków nie oszczędza pieniędzy na emeryturę poza obowiązującymi składkami, a 62,5% nie odkłada regularnie żadnej kwoty na żaden cel. Jednocześnie dochód rozporządzalny na 1 osobę w Polsce w 2022 roku wyniósł 2 249,79 zł. Czy daje to możliwość odłożenia miliona złotych na emeryturę?
Mały ZUS Plus będzie wydłużony o rok dla przedsiębiorców, którzy korzystają z tej preferencji (ulgi) w 2023 roku. Poinformowało o tym 31 maja 2023 r. Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Wskutek tego przedłużenia przedsiębiorcy ci zaoszczędzą nawet kilkaset złotych miesięcznie.
Obniżony VAT na odzież dziecięcą. W ostatnim czasie ożywiła się dyskusja wokół obniżenia stawki VAT na odzież i obuwie dla dzieci. Eksperci nie wykluczają, że temat powróci w najbliższej kampanii wyborczej. Na czym polega problem?
Dokonanie wpisu oraz rejestracja zmian danych ujawnionych w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) to jeden z podstawowych obowiązków przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w formie spółki handlowej. Zgodnie z przepisami, wniosek o wpis lub o zmianę danych podmiotu w rejestrze przedsiębiorców KRS powinien być złożony do sądu rejestrowego w terminie 7 dni od dnia, w którym zdarzenie uzasadniające zmianę miało miejsce. Praktyka pokazuje, że wielu przedsiębiorców zaniedbuje ten obowiązek i zgłasza zmiany za późno lub nie robi tego wcale.
Krajowy System e-Faktur (KSeF) to ważne narzędzie pomagające w zwalczaniu oszustw podatkowych. Elektroniczny proces wystawiania, przekazywania i przechowywania faktur ułatwia walkę z nieuczciwymi praktykami. Czy obowiązkowe wprowadzenie systemu zapewni skuteczne środki kontroli i wyeliminuje tzw. szarą strefę? Jakie korzyści przyniesie firmom?
Wprowadzenie podatku od nadmiarowych zysków dla niektórych branż nie jest przesądzone - poinformował wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin. Zastrzegł, że nad rozwiązaniami pracuje resort klimatu.
Pakiet e-commerce, który wprowadził szereg zmian oraz nowych pojęć głównie w ustawie o podatku od towarów i usług obowiązuje od 20 maja 2021 r. Szczególnie ciekawe były zmiany, które „uporządkowały” kwestię platform ułatwiających sprzedaż wysyłkową dla konsumentów z UE (B2C). Mowa jest tutaj głównie o interfejsach elektronicznych takich jak chociażby Amazon. Co istotne, adres siedziby dla takich platform nie ma żadnego znaczenia w rozwiązaniu, o którym będzie mowa, o ile ułatwiają one określone dostawy towarów.
W Biuletynie Informacji Publicznej opublikowano oświadczenie majątkowe prezydenta Rzeszowa Konrada Fijołka. Wynika z niego, że prezydent zarobił ponad 250 tys. zł w 2022 roku. To o nieco ponad 107 tys. zł więcej niż w 2021 roku.
Od 1 lipca przyszłego roku korzystanie z KSeF będzie obowiązkowe. Obecnie jest to dobrowolne, a oficjalne dane Ministerstwa Finansów pokazują, jakie jest podejście podatników do tego tematu. Jak to wygląda?
Od 15 czerwca 2023 r. podatnicy i płatnicy podatków będą mogli uzyskać od każdego z naczelników urzędów skarbowych (niezależnie od terytorialnej właściwości działania tych organów) dane i informacje o swojej indywidualnej sytuacji podatkowo-prawnej (w tym objęte tajemnicą skarbową) telefonicznie lub za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał 25 maja 2023 r. wyrok w polskiej sprawie (C-114/22) dotyczącej kwestionowania prawa do odliczenia VAT na podstawie pozorności czynności. Sprawa dotyczyła transakcji sprzedaży znaków towarowych i odliczenia podatku naliczonego w tym zakresie.
Ministerstwo Finansów przypomina, że organizacje pożytku publicznego (OPP), które chcą otrzymać 1,5% podatku PIT, powinny do 30 czerwca 2023 r. zgłosić do urzędu skarbowego aktualny rachunek bankowy. Zgłoszenie nie jest konieczne jeżeli rachunek został zgłoszony w ubiegłych latach i jest nadal aktualny.
Jak prawidłowo rozliczyć VAT w przypadku zwrotu zakupionych towarów przez nabywcę? Wyjaśniamy na poniższym przykładzie.
Inwestycje amerykańskich spółek na polskim rynku widoczne są na każdym kroku. Wbrew pozorom, ruch kapitału odbywa się jednak również w przeciwnym kierunku. Polscy inwestorzy co raz częściej lokują kapitał w zagraniczne start-up’y, w tym w innowacyjne projekty z Ameryki Północnej. Jedną z możliwości prowadzenia tego typu działań są umowy SAFE.
Rolnik ryczałtowy sprzedaje samochód, który wykorzystywał w działalności rolniczej. Samochód ten został przed sprzedażą wycofany z działalności rolniczej, co zostało potwierdzone sporządzonym na tę okoliczność protokołem. Czy sprzedaż taka podlega opodatkowaniu VAT? Czy byłoby inaczej, gdyby przed sprzedażą samochód nie został wycofany z działalności rolniczej?
Prowadzę działalność gospodarczą w zakresie usług architektonicznych. Zamierzam wycofać z działalności gospodarczej do majątku prywatnego nieruchomość - dom, w którym dotychczas mieściła się siedziba mojej firmy. Nieruchomość stanowi środek trwały, od nabycia którego odliczyłem VAT. Po wycofaniu z działalności do majątku prywatnego dom będzie wynajmowany innej firmie, w której będzie ona prowadziła działalność gospodarczą. Zatem najem będzie podlegał opodatkowaniu stawką 23%. Czy powinienem dokonać korekty podatku odliczonego w związku z wycofaniem nieruchomości do majątku prywatnego w celu jej dalszego wynajmu?
Już 15 czerwca 2023 r. odbędzie się bezpłatne webinarium „Rola odbiorców energii w transformacji energetycznej”. Zapraszamy!
Sprzedaż praw do projektu elektrowni (farmy) fotowoltaicznej to świadczenie kompleksowe, dla którego właściwą stawką VAT jest 23 proc. Tak wynika z wyroku WSA w Olsztynie z lutego 2023 r.
Jeszcze w tym roku Komisja Europejska ma przedstawić projekt trzeciej wersji dyrektywy PSD (Payment Service Directive). Nowe przepisy dotyczące otwartej bankowości mogą ułatwić m.in. płatność zobowiązań podatkowych oraz obsługę państwowych systemów faktur elektronicznych - m.in. powstającego w Polsce KSeF.
Planowane zmiany w egzekucji administracyjnej poruszono podczas konferencji „Egzekucja administracyjna należności podatkowych” zorganizowanej przez Centrum Dokumentacji i Studiów Podatkowych Uniwersytetu Łódzkiego. Zmiany mają dotyczyć sposobu negocjacji pomiędzy dłużnikiem a organem egzekucyjnym.
Co to jest oszustwo na "zdalny pulpit"? Dlaczego oprogramowanie AnyDesk jest groźne? uniknąć wyłudzenia danych i straty pieniędzy?
Komentarze(0)
Pokaż: