Czy mąż jest zobowiązany do rozliczania VAT od najmu lokalu, gdy umowę podpisała żona

W piśmie z 31 stycznia 2007 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach nr IPB1/449-10/06/I stwierdził:

„W przedmiotowym wniosku podatnik zaznaczył, iż:

- prowadził działalność gospodarczą w zakresie handlu detalicznego, którą zawiesił z dniem 1 lutego 2006 r., likwidując punkt handlowy,

- lokal użytkowy, w którym mieścił się punkt handlowy, jest współwłasnością podatnika i jego małżonki,

- nakładów na nabycie lokalu użytkowego nie rozliczono w ramach podatku od towarów i usług,

- z dniem 31 stycznia 2006 r. lokal ten został wycofany z ewidencji środków trwałych,

- z dniem 1 lutego 2006r. małżonka podatnika podpisała umowę najmu tego lokalu, deklarując jednocześnie zryczałtowaną formę rozliczania przychodu z najmu lokalu.

Pismem z dnia 31 stycznia 2006 r. podatnik wraz z żoną złożył do Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gliwicach oświadczenie, iż całość przychodu uzyskanego z najmu lokalu użytkowego będzie opodatkowana przez jego małżonkę.

Postanowieniem z dnia 4 maja 2006 r. nr IUS/PP3/4430/30/06/ 81039 Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gliwicach uznał za nieprawidłowe stanowisko podatnika w sprawie będącej przedmiotem wniosku.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, weryfikując ww. interpretację, stwierdza, co następuje:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl natomiast art. 15 ust. 1 tej ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Ustęp 2 ww. art. 15 stanowi, iż działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z uregulowaniami ustawy z 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. Nr 9, poz. 59 ze zm.) istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, iż każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzaniu majątkiem wspólnym, lecz każdy z nich jest uprawniony do samodzielnego zarządzania majątkiem wspólnym, a zgoda drugiego z małżonków na dokonanie przezeń czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu nie oznacza, iż przez jej wyrażenie staje się on też stroną czynności prawnej dokonanej przez pierwszego z nich. O tym, który z małżonków jest (będzie) podatnikiem podatku od towarów i usług, rozstrzyga w istocie rzeczy wola tychże małżonków co do tego, który z nich określone czynności zarządu majątkiem wspólnym będzie w konkretnej sytuacji wykonywał.

WAŻNE!

Od woli małżonków zależy, który z nich będzie rozliczał VAT z tytułu najmu lokalu, który stanowi współwłasność małżeńską.

Wobec powyższego świadczący usługę najmu będzie podatnikiem podatku od towarów i usług wówczas, gdy najem ten będzie wykonywał we własnym imieniu i na własny rachunek. Jeżeli przedmiotem najmu jest rzecz stanowiąca majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług będzie ten małżonek, który dokonuje wynajmu we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej). Prawnopodatkowa podmiotowość określona ww. przepisem, jak również prawa i obowiązki określone przepisami o podatku od towarów i usług (w tym również obowiązek rozliczenia tegoż podatku) w takiej sytuacji dotyczą tylko jednego z małżonków”.