Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Uproszczenie i przyspieszenie postępowania sądowego - nowelizacja kpc

Uproszczenie i przyspieszenie postępowania sądowego - nowelizacja kpc / Fot. Fotolia
Uproszczenie i przyspieszenie postępowania sądowego - nowelizacja kpc / Fot. Fotolia
W dniu 27 października 2014 r. weszła w życie nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego. Głównym celem nowelizacji jest wprowadzenie rozwiązań, które mają przyczynić się do uproszczenia i przyspieszenia postępowania sądowego w sprawach cywilnych.

Ustawa z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 1296)

Jedną z najistotniejszych zmian wynikających z nowelizacji jest wprowadzenie możliwości sporządzania ustnych uzasadnień orzeczeń sądu. Tego rodzaju uzasadnienie ma powstawać poprzez jego wygłoszenie przez przewodniczącego składu orzekającego, po ogłoszeniu sentencji wyroku i jego jednoczesne zamieszczenie w protokole elektronicznym. Z tego względu sporządzenie uzasadnienia w formie ustnej jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy przebieg posiedzenia utrwalany jest za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk. Sporządzenie ustnego uzasadnienia nie jest jednak w takim przypadku obligatoryjne. Ponadto wygłoszenie uzasadnienia jest niedopuszczalne w przypadku zgłoszenia tzw. zdania odrębnego (innymi słowy odmiennego stanowiska) w stosunku do wydanego wyroku. Sędzia może też zaniechać wygłoszenia uzasadnienia jeżeli sprawa była rozpoznawana przy drzwiach zamkniętych.

Jeśli chodzi o treść uzasadnienia ustnego, zgodnie z nowelizacją powinna ona obejmować te same elementy, jakie przepisy wymagają w odniesieniu do uzasadnienia pisemnego. Z uwagi zaś na to, że wskutek wygłoszenia uzasadnienia od razu zostaje podany do wiadomości cały przyjęty przez sąd tok rozumowania, w przypadku tej formy uzasadnienia, sędzia przewodniczący nie podaje już odrębnie zasadniczych powodów rozstrzygnięcia, jak ma to miejsce, kiedy uzasadnienie sporządza się na piśmie.

Istotne znaczenie mają także postanowienia nowelizacji dotyczące doręczania uzasadnień ustnych. Stosownie do tych regulacji, jeśli uzasadnienie zostało wygłoszone, strona postępowania może, tak samo jak w przypadku pisemnych uzasadnień, zgłosić w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia lub doręczenia sentencji wyroku, wniosek o doręczenie wyroku z uzasadnieniem. W takim zaś przypadku, stronie doręcza się wyrok wraz z transkrypcją uzasadnienia i jest to równoznaczne z doręczeniem wyroku z uzasadnieniem. W rezultacie dopiero od tego momentu płynie np. termin na złożenie ewentualnego środka zaskarżenia. Zgodnie przy tym ze zmianami, które nowelizacja wprowadziła do ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity: Dz. U. 2014 r. poz. 1025, ze zm.), opłata od wniosku o wydanie na podstawie akt zapisu dźwięku albo obrazu i dźwięku z przebiegu posiedzenia wynosi 15 złotych za zapis. Dodatkowo należy zaznaczyć, że możliwość wygłaszania uzasadnień i doręczania ich transkrypcji została przewidziana tak w postępowaniu przed sądem I instancji jak i w postępowaniu apelacyjnym.

Zmiany w postępowaniu cywilnym od 2015 roku

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nowelizacja przewidziała także kilka zmian dotyczących wyłącznie postępowania apelacyjnego. W tym zakresie wprowadzona została m.in. możliwość zrezygnowania z przedstawiania sprawozdania dotyczącego stanu rozpatrywanej sprawy, w tym zarzutów i wniosków apelacyjnych, które jak dotąd jeden z sędziów składu orzekającego obligatoryjnie dokonywał po wywołaniu sprawy. Obecnie z takiego sprawozdania można zrezygnować za zgodą obecnych stron albo w przypadku ich niestawiennictwa, chyba że rozprawa odbywa się z udziałem publiczności.

Kolejne zmiany w zakresie postępowania apelacyjnego dotyczą zasad sporządzania uzasadnienia wyroku sądu apelacyjnego. Warto wobec tego przypomnieć, że takie uzasadnienie jest co do zasady sporządzane przez sąd z urzędu. Jedyny jak dotąd wyjątek dotyczył zaś sytuacji, gdy apelacja została oddalona, kiedy to uzasadnienie sporządzane jest na żądanie strony. W obecnym stanie prawnym również w sytuacji wydania przez sąd apelacyjny wyroku zmieniającego, jego uzasadnienie jest sporządzane na wniosek strony. Ponadto nowelizacja przewidziała możliwość sporządzenia przez sąd drugiej instancji uzasadnienia obejmującego jedynie uzasadnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Takie uproszczone uzasadnienie może być sporządzone, gdy sąd drugiej instancji nie prowadził postępowania dowodowego ani nie zmienił ustaleń faktycznych sądu pierwszej instancji, a w apelacji nie zgłoszono zarzutów dotyczących tych ustaleń. Warto zaznaczyć, że do tej pory możliwość sporządzenia uproszczonego uzasadnienia istniała wyłącznie w sprawach rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym.

Nowelizacja wprowadziła też zmiany dotyczące treści protokołu pisemnego sporządzanego wraz z zapisem elektronicznym, czyli tzw. protokołu skróconego. W tym zakresie ustalono, że poza elementami, które dotychczas należało umieszczać w protokole skróconym, możliwe jest zamieszczenie w nim także wniosków i twierdzeń stron, streszczenia wyników postępowania dowodowego oraz innych okoliczności istotnych dla przebiegu posiedzenia. Jednocześnie, wzorem regulacji dotyczących protokołu pisemnego, ustawodawca dopuścił możliwość powoływania się w protokole skróconym na pisma przygotowawcze, zamiast wskazywania wniosków i twierdzeń stron. Na podstawie nowelizacji przekazano także przewodniczącemu składu orzekającego uprawnienie do zarządzania sporządzania transkrypcji części protokołu elektronicznego; do tej pory uprawnienie to przysługiwało prezesowi sądu działającemu na wniosek przewodniczącego składu.

Nowelizacja dopuściła też zamieszczanie osnowy ugody sądowej nie tylko w protokole posiedzenia, ale także w odrębnym dokumencie stanowiącym część protokołu. Sporządzenie takiego odrębnego dokumentu jest przy tym możliwe zarówno w przypadku utrwalania przebiegu posiedzenia w protokole pisemnym jak i elektronicznym, niezależnie od tego czy ugoda została zawarta w postępowaniu pojednawczym, w trakcie rozprawy czy w postępowaniu przed sądem polubownym.

Przesłanki wydania wyroku zaocznego w postępowaniu cywilnym

Ponadto z dniem 27 marca 2015 r. wejdą w życie przewidziane w nowelizacji zmiany dotyczące zakresu i formy udostępniania akt sprawy zgromadzonych w toku postępowania sądowego. W tym zakresie wprowadzona zostanie możliwość udostępniania treści protokołów i pism w postaci elektronicznej również za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Poza tym obok dotychczasowego uprawnienia stron i uczestników postępowania do otrzymywania z akt sprawy zapisu dźwięku, nowe przepisy przewidują możliwość otrzymywania zapisu obrazu i dźwięku. Jednocześnie zastrzeżono jednak, że jeżeli wydaniu zapisu obrazu i dźwięku sprzeciwia się ważny interes publiczny lub prywatny lub też posiedzenie odbyło się przy drzwiach zamkniętych, z akt sprawy będzie wydawany tylko zapis dźwięku.

Podsumowując nowelizacja wprowadziła liczne zmiany, które zgodnie z zamierzeniem ustawodawcy mają przyczynić się do uproszczenia i przyspieszenia postępowania sądowego w sprawach cywilnych. Jedną z takich doniosłych zmian jest nowa instytucja tzw. „wygłoszenia uzasadnienia”, która umożliwia sporządzanie ustnych uzasadnień orzeczeń, utrwalanych w protokole elektronicznym. Pomimo przyjętych przez ustawodawcę założeń, część opinii wątpi jednak, czy zmiana ta rzeczywiście uprości i przyspieszy pracę sądu. Zauważa się bowiem, że sąd i tak będzie musiał przygotować treść uzasadnienia na piśmie, aby móc je następnie wygłosić. To zaś może w praktyce wydłużyć okres oczekiwania na rozstrzygnięcie. Z drugiej jednak strony, co słusznie podnoszą zwolennicy nowej instytucji, dzięki wygłoszeniu uzasadnienia, strony postępowania będą mogły poznać całe umotywowanie rozstrzygnięcia, zanim jeszcze zostanie im doręczone uzasadnienie, a zatem zanim zacznie płynąć termin na ewentualne złożenie środka zaskarżenia. To zaś da stronom postępowania dodatkowy czas na przygotowanie argumentacji na potrzeby ewentualnego środka zaskarżenia. Niebawem przekonamy się, jak wprowadzone rozwiązania będą funkcjonowały w praktyce i czy związany z nimi zamierzony cel zostanie osiągnięty.


Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Mały ZUS Plus 2023/2024 - dodatkowe 12 miesięcy korzyści. Ile zaoszczędzi przedsiębiorca?

    Mały ZUS Plus będzie wydłużony o rok dla przedsiębiorców, którzy korzystają z tej preferencji (ulgi) w 2023 roku. Poinformowało o tym 31 maja 2023 r. Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Wskutek tego przedłużenia przedsiębiorcy ci zaoszczędzą nawet kilkaset złotych miesięcznie. 

    UE pozwala na obniżenie stawki VAT na odzież dziecięcą. Polska nie chce

    Obniżony VAT na odzież dziecięcą. W ostatnim czasie ożywiła się dyskusja wokół obniżenia stawki VAT na odzież i obuwie dla dzieci. Eksperci nie wykluczają, że temat powróci w najbliższej kampanii wyborczej. Na czym polega problem?

    Niezgłoszenie zmiany w KRS - konsekwencje. Postępowanie przymuszające – jakie jest zagrożenie?

    Dokonanie wpisu oraz rejestracja zmian danych ujawnionych w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) to jeden z podstawowych obowiązków przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w formie spółki handlowej. Zgodnie z przepisami, wniosek o wpis lub o zmianę danych podmiotu w rejestrze przedsiębiorców KRS powinien być złożony do sądu rejestrowego w terminie 7 dni od dnia, w którym zdarzenie uzasadniające zmianę miało miejsce. Praktyka pokazuje, że wielu przedsiębiorców zaniedbuje ten obowiązek i zgłasza zmiany za późno lub nie robi tego wcale.

    KSeF uszczelni system podatkowy. Czy zlikwiduje szarą strefę?

    Krajowy System e-Faktur (KSeF) to ważne narzędzie pomagające w zwalczaniu oszustw podatkowych. Elektroniczny proces wystawiania, przekazywania i przechowywania faktur ułatwia walkę z nieuczciwymi praktykami. Czy obowiązkowe wprowadzenie systemu zapewni skuteczne środki kontroli i wyeliminuje tzw. szarą strefę? Jakie korzyści przyniesie firmom? 

    Podatek od nadmiarowych zysków w Polsce. Czy i kiedy będzie wprowadzony? Sasin: prace trwają

    Wprowadzenie podatku od nadmiarowych zysków dla niektórych branż nie jest przesądzone - poinformował wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin. Zastrzegł, że nad rozwiązaniami pracuje resort klimatu.

    Podatkowe zagadnienia e-commerce ze szczególnym uwzględnieniem roli operatorów interfejsu elektronicznego

    Pakiet e-commerce, który wprowadził szereg zmian oraz nowych pojęć  głównie w ustawie o podatku od towarów i usług obowiązuje od 20 maja 2021 r. Szczególnie ciekawe były zmiany, które „uporządkowały” kwestię platform ułatwiających sprzedaż wysyłkową dla konsumentów z UE (B2C).  Mowa jest tutaj głównie o interfejsach elektronicznych takich jak chociażby Amazon. Co istotne, adres siedziby dla takich platform nie ma żadnego znaczenia w rozwiązaniu, o którym będzie mowa, o ile ułatwiają one określone dostawy towarów.

    Ile zarabiają prezydent i wiceprezydenci Rzeszowa? Jaki mają majątek?

    W Biuletynie Informacji Publicznej opublikowano oświadczenie majątkowe prezydenta Rzeszowa Konrada Fijołka. Wynika z niego, że prezydent zarobił ponad 250 tys. zł w 2022 roku. To o nieco ponad 107 tys. zł więcej niż w 2021 roku.

    Podatnicy nie spieszą się z testowaniem KSeF

    Od 1 lipca przyszłego roku korzystanie z KSeF będzie obowiązkowe. Obecnie jest to dobrowolne, a oficjalne dane Ministerstwa Finansów pokazują, jakie jest podejście podatników do tego tematu. Jak to wygląda? 

    Informacje z urzędu skarbowego przez telefon lub e-Urząd Skarbowy. Co się zmieni od 15 czerwca 2023 r.?

    Od 15 czerwca 2023 r. podatnicy i płatnicy podatków będą mogli uzyskać od każdego z naczelników urzędów skarbowych (niezależnie od terytorialnej właściwości działania tych organów) dane i informacje o swojej indywidualnej sytuacji podatkowo-prawnej (w tym objęte tajemnicą skarbową) telefonicznie lub za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym.

    Trybunał każe ścigać oszustów i pozorantów VAT na podstawie przepisów unijnych, a nie krajowych

    Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał 25 maja 2023 r. wyrok w polskiej sprawie (C-114/22) dotyczącej kwestionowania prawa do odliczenia VAT na podstawie pozorności czynności. Sprawa dotyczyła transakcji sprzedaży znaków towarowych i odliczenia podatku naliczonego w tym zakresie. 

    Aktualny rachunek bankowy trzeba zgłosić do urzędu skarbowego. Termin mija 30 czerwca 2023 r.

    Ministerstwo Finansów przypomina, że organizacje pożytku publicznego (OPP), które chcą otrzymać 1,5% podatku PIT, powinny do 30 czerwca 2023 r. zgłosić do urzędu skarbowego aktualny rachunek bankowy. Zgłoszenie nie jest konieczne jeżeli rachunek został zgłoszony w ubiegłych latach i jest nadal aktualny.

    Nabywca zwraca zakupiony towar. Jak i kiedy rozliczyć VAT?

    Jak prawidłowo rozliczyć VAT w przypadku zwrotu zakupionych towarów przez nabywcę? Wyjaśniamy na poniższym przykładzie. 

    Inwestycja w SAFE – co musisz wiedzieć, żeby nie stracić

    Inwestycje amerykańskich spółek na polskim rynku widoczne są na każdym kroku. Wbrew pozorom, ruch kapitału odbywa się jednak również w przeciwnym kierunku. Polscy inwestorzy co raz częściej lokują kapitał w zagraniczne start-up’y, w tym w innowacyjne projekty z Ameryki Północnej. Jedną z możliwości prowadzenia tego typu działań są umowy SAFE.

    Samochód wycofany z działalności rolniczej. Czy jego sprzedaż podlega VAT?

    Rolnik ryczałtowy sprzedaje samochód, który wykorzystywał w działalności rolniczej. Samochód ten został przed sprzedażą wycofany z działalności rolniczej, co zostało potwierdzone sporządzonym na tę okoliczność protokołem. Czy sprzedaż taka podlega opodatkowaniu VAT? Czy byłoby inaczej, gdyby przed sprzedażą samochód nie został wycofany z działalności rolniczej?

    Wycofanie nieruchomości z działalności gospodarczej i wynajem prywatny. Czy trzeba korygować odliczony VAT?

    Prowadzę działalność gospodarczą w zakresie usług architektonicznych. Zamierzam wycofać z działalności gospodarczej do majątku prywatnego nieruchomość - dom, w którym dotychczas mieściła się siedziba mojej firmy. Nieruchomość stanowi środek trwały, od nabycia którego odliczyłem VAT. Po wycofaniu z działalności do majątku prywatnego dom będzie wynajmowany innej firmie, w której będzie ona prowadziła działalność gospodarczą. Zatem najem będzie podlegał opodatkowaniu stawką 23%. Czy powinienem dokonać korekty podatku odliczonego w związku z wycofaniem nieruchomości do majątku prywatnego w celu jej dalszego wynajmu?

    Rola odbiorców energii w transformacji energetycznej. Bezpłatne webinarium 15 czerwca

    Już 15 czerwca 2023 r. odbędzie się bezpłatne webinarium „Rola odbiorców energii w transformacji energetycznej”. Zapraszamy!

    Sprzedaż praw do projektu farmy (elektrowni) fotowoltaicznej - stawka VAT

    Sprzedaż praw do projektu elektrowni (farmy) fotowoltaicznej to świadczenie kompleksowe, dla którego właściwą stawką VAT jest 23 proc. Tak wynika z wyroku WSA w Olsztynie z lutego 2023 r.

    Open banking ułatwi obsługę KSeF?

    Jeszcze w tym roku Komisja Europejska ma przedstawić projekt trzeciej wersji dyrektywy PSD (Payment Service Directive). Nowe przepisy dotyczące otwartej bankowości mogą ułatwić m.in. płatność zobowiązań podatkowych oraz obsługę państwowych systemów faktur elektronicznych - m.in. powstającego w Polsce KSeF.

    MF: szerokie zmiany w egzekucji podatków

    Planowane zmiany w egzekucji administracyjnej poruszono podczas konferencji „Egzekucja administracyjna należności podatkowych” zorganizowanej przez Centrum Dokumentacji i Studiów Podatkowych Uniwersytetu Łódzkiego. Zmiany mają dotyczyć sposobu negocjacji pomiędzy dłużnikiem a organem egzekucyjnym.

    Oszustwo na "zdalny pulpit" (aplikacja AnyDesk). Na czym polega? Jak uniknąć wyłudzenia danych i pieniędzy?

    Co to jest oszustwo na "zdalny pulpit"? Dlaczego oprogramowanie AnyDesk jest groźne? uniknąć wyłudzenia danych i straty pieniędzy?

    Oprocentowanie lokat bankowych i kont oszczędnościowych 2023 - koniec maja, początek czerwca. Tabela

    Jakie oprocentowanie lokat terminowych i kont oszczędnościowych oferują banki pod koniec maja 2023 r.?

    Abonament rtv 2024 - stawki takie same jak w 2023 roku

    W 2024 roku będą obowiązywać takie same stawki abonamentu rtv jak w 2023 roku. Tak wynika z rozporządzenia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z 10 maja 2023 r. w sprawie wysokości opłat abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych oraz zniżek za ich uiszczanie z góry za okres dłuższy niż jeden miesiąc w 2024 r., opublikowanego w Dzienniku Ustaw z 18 maja 2023 r., poz. 943. Rozporządzenie to wejdzie w życie 2 czerwca 2023 r.

    Obowiązkowy KSeF od lipca 2024 roku - projekt ustawy skierowany do Komisji Finansów Publicznych

    W dniu 26 maja 2023 r. odbyło się pierwsze czytanie projektu nowelizacji ustawy o VAT, której celem jest wprowadzenie obowiązkowego e-fakturowania przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur. Sejm opowiedział się za przesłaniem projektu do dalszych prac w Komisji Finansów Publicznych.

    Diety przedsiębiorcy w transporcie międzynarodowym mogą być kosztem

    Dyrektor KIS potwierdził, że zmiana przepisów dotyczących czasu pracy kierowców nie wpłynęła na możliwość odliczania diety przez kierowców prowadzących działalność gospodarczą. Diety te mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w części nieprzekraczającej wysokości określonej przez ministra pracy, zarówno w przypadku krajowych, jak i zagranicznych podróży służbowych.

    Co zrobić, gdy źle przelejesz pieniądze?

    Nieprawidłowe dane w przelewie to nie powód do paniki. Pieniądze wciąż można odzyskać. Jeżeli zdarzy się pomyłka, nie należy czekać. Natychmiast skontaktuj się ze swoim bankiem i dowiedz się, co powinieneś zrobić.