Niższa składka zdrowotna dla niepełnosprawnego przedsiębiorcy przy wspólnym rozliczeniu podatkowym PIT. Jak to obliczyć wyjaśnia Minister Zdrowia

• Problem z ulgą w składce zdrowotnej niepełnosprawnego przedsiębiorcy przy wspólnym rozliczeniu małżonków
• Warunki skorzystania z ulgi w składce zdrowotnej dla niepełnosprawnych przedsiębiorców wg Ministra Zdrowia
• Należny podatek przy wspólnym rozliczeniu PIT

Problem z ulgą w składce zdrowotnej niepełnosprawnego przedsiębiorcy przy wspólnym rozliczeniu małżonków

Na podstawie art. 82 ust. 10 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn. Dz. U. 2024 poz. 146 ze zm.), w przypadku wspólnego rozliczania się podatkowego przez małżonków, z których jeden jest niepełnosprawny i prowadzi działalność gospodarczą, konieczna jest zapłata składki zdrowotnej od dochodów współmałżonka w części przypadającej na osobę niepełnosprawną przewyższającej zwolnienie składkowe. 

Pełna treść tego przepisu:
10. W przypadku gdy osoba zaliczona do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności objęta jedynie tytułem do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c albo pkt 1a, uzyskuje przychód rozliczany na zasadach określonych w art. 27 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych:
1) miesięczna składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana w wysokości nieprzekraczającej kwoty zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych należnej za miesiąc, za który opłacana jest składka, począwszy od miesiąca przypadającego po miesiącu, w którym ubezpieczony został zaliczony do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności;
2) roczna składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana w wysokości nieprzekraczającej kwoty należnego podatku dochodowego od osób fizycznych za dany rok kalendarzowy, jeżeli ubezpieczony był w tym okresie zaliczony do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności przez co najmniej jeden miesiąc.

Jedna z posłanek w interpelacji nr 5188 do Ministra Zdrowia wskazała, że zdaniem doradców podatkowych w takiej sytuacji wykładnia celowościowa zwolnienia powinna być zastosowana rozszerzająco, z wyliczeniem podatku indywidualnego tylko dla osoby niepełnosprawnej, następnie powinien być wyliczony podatek do rozliczenia wspólnego i ten drugi nie powinien być uwzględniany w rozliczeniu rocznym składki zdrowotnej osoby z niepełnosprawnościami. 

Posłanka zapytała Ministra Zdrowia, czy ww. problem jest znany ministerstwu i czy trwają prace mające na celu umożliwienie osobom z niepełnosprawnościami prowadzącym działalność gospodarczą rozliczanie się podatkowe wspólnie z małżonkiem bez utraty uprawnień do zwolnień podatkowych? 

Autopromocja

Warunki skorzystania z ulgi w składce zdrowotnej dla niepełnosprawnych przedsiębiorców wg Ministra Zdrowia

W odpowiedzi z 18 października 2024 r. Minister Zdrowia zauważył, że możliwość zastosowania obniżenia rocznej składki na ubezpieczenie zdrowotne do wysokości podatku należnego, o którym mowa w art. 82 ust. 10 pkt 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych zachodzi, o ile ubezpieczony spełniał warunki do zastosowania niniejszej ulgi w ujęciu miesięcznym.

Minister wskazał, że warunkiem skorzystania z ww. ulgi w składce zdrowotnej jest jednoczesne:
1) zaliczenie ubezpieczonego do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności (przez co najmniej jeden miesiąc w zakresie rozliczenia rocznego) oraz
2) podleganie wyłącznie pod tytuł ubezpieczeniowy, o którym mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c albo pkt 1a ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (chodzi tu o osoby prowadzące działalność pozarolniczą - w tym przedsiębiorcy - lub osoby z nimi współpracujące, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej), 

Te ww. warunki – zdaniem Ministra -  w poszczególnych stanach faktycznych nie wykluczają sytuacji uzyskiwania obok dochodu z działalności pozarolniczej także innych dochodów, które nie uruchamiają odrębnego tytułu ubezpieczeniowego (np. dochodu z odpłatnego najmu lokalu). W takim przypadku wysokość składki zdrowotnej, ustalana z zastosowaniem art. 82 ust. 10 ww. ustawy, będzie odnosiła się do wysokości kwoty należnego podatku dochodowego (lub zaliczki na ten podatek) ustalonej od wszystkich dochodów wykazanych do opodatkowania we właściwym zeznaniu podatkowym (lub wyliczeniu należnej zaliczki na PIT).

Taka interpretacja tego przepisu wynika – zdaniem Ministra Zdrowia – z tego, że ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nie definiuje odrębnie pojęcia „kwoty należnego podatku dochodowego”. Dlatego trzeba tu przyjmować rozumienie tego pojęcia, które występuje w przepisach prawa podatkowego (ustawa o PIT). A w myśl tych przepisów kwota należnego podatku za dany rok wykazywana jest przez podatników w rocznym zeznaniu podatkowym.

Należny podatek przy wspólnym rozliczeniu PIT

Minister zauważył, że w ustawie o PIT są szczególne przepisy, które pozwalają na wspólne rozliczenie podatku małżonków, wdów i wdowców oraz osób samotnie wychowujących dzieci. Przy takim wspólnym rozliczeniu podatek należny ustalany jest na obydwoje małżonków. 

Dlatego też w kontekście ww. ulgi w składce zdrowotnej trzeba – zdaniem Ministra Zdrowia – przyjąć, że przedsiębiorca spełniający warunki, o których mowa art. 82 ust. 10 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, korzystający z preferencyjnego opodatkowania wspólnych dochodów, ustala kwotę należnego podatku dochodowego, do której jest odnoszona składka zdrowotna jako 50% kwoty należnego podatku wykazanego we wspólnym rocznym zeznaniu podatkowym PIT-36. 

Jako, że przepisy prawa podatkowego (ustawy o PIT) nie posługują się pojęciem „należnego podatku” w odniesieniu do poszczególnych źródeł dochodów, a jedynie do łącznego zobowiązania podatkowego z tytułu uzyskiwania dochodów objętych podatkiem PIT – zdaniem Ministra Zdrowia – składka zdrowotna powinna być odnoszona do wysokości należnego podatku wykazanego w rocznym zeznaniu podatkowym bez względu na to, że dana osoba oprócz dochodów z działalności gospodarczej uzyskiwała dochody z innych źródeł.

Odpowiedzi udzielił - z upoważnienia Ministra Zdrowia - Jerzy Szafranowicz, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia.

Autopromocja

Poradnik pracodawcy 2024
Uprawnienia rodziców w pracy

Sprawdź