REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Składki ZUS pracowników wykonujących pracę za granicą u polskich pracodawców - wyrok TK

Subskrybuj nas na Youtube
Składki na ubezpieczenie społeczne pracowników pracujących za granicą - wyrok TK
Składki na ubezpieczenie społeczne pracowników pracujących za granicą - wyrok TK

REKLAMA

REKLAMA

Wyższa składka na ubezpieczenie społeczne pracowników pracujących za granicą, jeśli ich przychód jest niższy od przeciętnego wynagrodzenia w Polsce, jest niekonstytucyjna - orzekł 28 października 2015 r. Trybunał Konstytucyjny. Trybunał dał ustawodawcy 12 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw na zmianę przepisów, po tym terminie stracą one moc – mówił w orzeczeniu przewodniczący składu Zbigniew Cieślak. Wyrok jest prawomocny – zaznaczył.

Zakwestionowane rozporządzenie ministra pracy stanowi, że minimalną podstawą do opłacania składek na ubezpieczenie społeczne pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców jest przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej.

REKLAMA

Autopromocja

Skarżąca przepis firma argumentowała, że przy niższym przychodzie takich pracowników, powinna być opłacana odpowiednio niższa dla takiego wynagrodzenia składka, a nie wynikająca z przeciętnego wynagrodzenia. W skardze firma tłumaczyła, że przychód takich pracowników pomniejszają otrzymywane przez niego diety otrzymywane za oddelegowanie do pracy za granicą i przez to niższa jest podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Trybunał podzielił to zdanie i uznał przepis za niekonstytucyjny. TK orzekł, że narusza on konstytucyjnie chronioną zasadę własności. W uzasadnieniu wyroku sędzia sprawozdawca Stanisław Biernat podkreślił, że nie było upoważnienia w ustawie do wydania takiego przepisu rozporządzenia.

Tłumaczył też, że rozporządzenie nie może ingerować w konstytucyjne prawo własności. Taką ingerencję trzeba zapisać w ustawie. "Ingerencja (...) nie spełnia konstytucyjnych wymogów ograniczenia prawa własności, nie została bowiem dokonana w ustawie, ale wynika z przepisów rozporządzenia, wydanych z przekroczeniem upoważnienia ustawowego” – powiedział sędzia.

Biernat podkreślał, że zgodne z linią środowego orzeczenia TK wyroki w podobnych sprawach wydawał już w 2013 r. Sąd Najwyższy, ale praktyka działania ZUS nie uległa zmianie, stąd interwencja konstytucyjna. "Wyroki te nie wywarły wpływu na późniejsze orzecznictwo organów ZUS i nie zmieniły sposobu stosowania przepisów rozporządzenia przez te organy i sądy" - podkreślił. W przypadku skarżącej firmy sądy wydały 190 wyroków oddalających odwołania od decyzji ZUS podwyższających podstawę i kwotę składek na ubezpieczenie społeczne - zaznaczył.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Środowy wyrok wydano w trybie nowej ustawy o TK, po niejawnym posiedzeniu sędziów. "Nowa ustawa o TK dopuszcza możliwość rozpoznania skargi konstytucyjnej na posiedzeniu niejawnym, jeżeli pisemne stanowiska uczestników postępowania oraz pozostałe dowody zgromadzone w sprawie stanowią podstawę do wydania orzeczenia, a tak było w tej sprawie" - wyjaśnił sędzia. Wyroki ogłaszane są publicznie - przypomniał. (PAP)

ago/ gma/

Monitor prawa pracy i ubezpieczeń

Polecamy: Kodeks pracy 2016 z komentarzem

Polecamy: Nowe umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne (książka + CD)

Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe; pracownicy zatrudnieni za granicą u polskich pracodawców - komunikat Trybunału Konstytucyjnego po wyroku z 28 października 2015 r. (sygn. SK 9/14).

Ustalenie – w odniesieniu do pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców, uzyskujących przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych niższe niż przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych – jako podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, o którym mowa w art. 19 ust. 1 tej ustawy, jest niezgodne z art. 92 ust. 1 oraz art. 64 ust. 1 i 3 Konstytucji – stwierdził Trybunał Konstytucyjny.

28 października 2015 r. Trybunał Konstytucyjny publicznie ogłosił wyrok wydany na posiedzeniu niejawnym 20 października 2015 r., dotyczący skargi konstytucyjnej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w sprawie zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (pracownicy zatrudnieni za granicą u polskich pracodawców).

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że:

1) § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - w zakresie, w jakim dotyczy pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców, uzyskujących przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych niższe niż przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, jest niezgodny z art. 92 ust. 1 oraz art. 64 ust. 1 i 3 Konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 45 ust. 1 Konstytucji,

2) przepis wymieniony w części I, w zakresie tam wskazanym, traci moc obowiązującą z upływem 12 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw.

Ponadto Trybunał Konstytucyjny postanowił umorzyć postępowanie w pozostałym zakresie.

Zasadniczym problemem konstytucyjnym w tej sprawie było to, czy - w sytuacji, w której przychód pracownika zatrudnionego za granicą u polskiego pracodawcy jest niższy niż kwota przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - zawarte w § 2 ust. 1 pkt 16 infine rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej zastrzeżenie, że ustalony miesięczny przychód takiego pracownika, stanowiący podstawę wymiaru składek, nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, mieści się w ramach ustawowego upoważnienia zawartego w art. 21 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Trybunał zwrócił uwagę, że art. 21 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi upoważnienie dla ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego do określenia w drodze rozporządzenia szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek, z uwzględnieniem ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 tej ustawy, oraz wyłączenia z podstawy wymiaru składek niektórych rodzajów przychodów. Kwestionowany § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia MPiPS jest wykonaniem tej części normy upoważniającej, która stanowi podstawę do „wyłączenia z podstawy wymiaru składek niektórych rodzajów przychodów”. Takie upoważnienie pozwala na uszczegółowienie regulacji ustawowej pod względem przedmiotowym, precyzując jednocześnie dopuszczalny kierunek takiego doprecyzowania przepisów ustawy: norma kompetencyjna art. 21 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych upoważnia jedynie do obniżenia podstawy wymiaru składek, określonej w art. 18 ust. 1 tej ustawy, o niektóre rodzaje przychodów.

Zdaniem Trybunału, zaskarżony przepis rozporządzenia wykracza poza upoważnienie ustawowe, bo w sytuacji,  gdy przychód pracownika zatrudnionego za granicą u polskiego pracodawcy będzie niższy niż kwota przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wprowadza taką modyfikację podstawy wymiaru składek, że będzie ona wyższa niż podstawa określona w art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Trybunał podzielił stanowisko Prokuratora Generalnego i Rzecznika Praw Obywatelskich, że upoważnienie  zawarte w art. 21 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie może stanowić podstawy do wydania przepisów, które byłyby sprzeczne z zasadami wyrażonymi w tej ustawie. Upoważnienie do „wyłączenia z podstawy wymiaru składek niektórych rodzajów przychodów” odnosi się tylko do wskazanego wyłączenia, a nie wyłączenia połączonego z zastrzeżeniem pozostającym w sprzeczności z zasadami wymiaru składek wyrażonymi w ustawie.


TK uznał ponadto, że § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia MPiPS – w sytuacji, gdy z przekroczeniem upoważnienia ustawowego, wprowadza taką modyfikację podstawy wymiaru składek, że będzie ona wyższa niż określona w art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – prowadzi do obciążenia pracowników i pracodawców kosztami podwyższonej składki na ubezpieczenie społeczne i z tego względu stanowi ingerencję w prawo własności. Taka ingerencja w konstytucyjnie chronioną sferę prawa własności nie spełnia formalnych wymogów ograniczenia prawa własności, nie została bowiem dokonana w ustawie, ale wynika z przepisów rozporządzenia wydanych z przekroczeniem granic upoważnienia ustawowego. Dlatego Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia oznacza niedopuszczalne ograniczenie prawa własności chronionego w art. 64 Konstytucji.

Odnosząc się do zarzutów skarżącej spółki co do zgodności § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia MPiPS z art. 45 ust. 1 Konstytucji, Trybunał wskazał, że prawo do sądu gwarantowane w tym przepisie Konstytucji nie obejmuje, inaczej niż wynikało to z argumentacji skarżącej, prawa do rozstrzygnięcia o określonej treści. Trybunał stwierdził zatem, że w zakresie oceny zgodności § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia MPiPS z art. 45 ust. 1 Konstytucji skarżąca przypisuje wzorcowi kontroli treść normatywną, której wzorzec ten nie zawiera oraz uznał, że § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia MPiPS w zaskarżonym zakresie nie jest niezgodny z art. 45 ust. 1 Konstytucji.

Trybunał Konstytucyjny postanowił odroczyć termin utraty mocy obowiązującej § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia MPiPS w zaskarżonym zakresie o dwanaście miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw, dając zarazem prawodawcy czas na dostosowanie prawa do wymagań konstytucyjnych. Zauważył jednocześnie, że zakwestionowany akt pozostaje na czas odroczenia w porządku prawnym. Jeżeli prawo zostanie zmienione przed końcem terminu odroczenia, to utrata mocy obowiązującej przepisu zakwestionowanego w niniejszym wyroku będzie wynikała nie z derogacji trybunalskiej, lecz z derogacji dokonanej poprzez prawodawcę.

Przewodniczącym składu orzekającego był sędzia TK Zbigniew Cieślak, sprawozdawcą był wiceprezes TK Stanisław Biernat.

Źródło: Trybunał Konstytucyjny

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: PAP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pilne! Będzie nowelizacja ustawy o KSeF, znamy projekt: jakie zmiany w obowiązkowym e-fakturowaniu

Ministerstwo Finansów opublikowało długo wyczekiwany projekt nowelizacji ustawy o VAT, regulujący obowiązek stosowania faktur ustrukturyzowanych. Wraz z nim udostępniono również oficjalną „mapę drogową” wdrożenia Krajowego Systemu e-Faktur – KSeF.

Ewidencje VAT oszustów i uczciwych podatników niczym się nie różnią. Jak systemowo zablokować wzrost zwrotów VAT? Prof. Modzelewski: jest jeden sposób

Jedyną skuteczną barierą systemową dla prób wyłudzenia zwrotów jest uzależnienie wpływów zwrotów od zastosowania przez podatnika mechanizmu podzielonej płatności w stosunku do kwot podatku naliczonego, który miałby być zwrócony – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Obowiązkowy KSeF - najnowszy harmonogram MF. KSeF 2.0, integracja i testy, tryb offline24, faktury masowe, certyfikat wystawcy faktury i inne szczegóły

W komunikacie z 12 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów przedstawiło aktualny stan projektu rozwiązań prawnych, technicznych i biznesowych oraz plan wdrożenia (harmonogram) obowiązkowego systemu KSeF. Można jeszcze do 25 kwietnia 2025 r. zgłaszać do Ministerstwa uwagi i opinie do projektu pisząc maila na adres sekretariat.PT@mf.gov.pl.

Cyfrowe narzędzia dla księgowych. Kiedy warto zmienić oprogramowanie księgowe?

Nowoczesne narzędzia dla księgowych. Na co zwracać uwagę przy zmianie oprogramowania księgowego? Według raportów branżowych księgowi spędzają nawet 50 proc. czasu na czynnościach, które mogłyby zostać usprawnione przez nowoczesne technologie.

REKLAMA

Obowiązkowy KSeF - czy będzie kolejne przesunięcie terminów? Kiedy nowelizacja ustawy o VAT? Minister finansów odpowiada

Ministerstwo Finansów dość wolno prowadzi prace legislacyjne nad nowelizacją ustawy o VAT dotyczącą wdrożenia obowiązkowego modelu Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Od listopada zeszłego roku - kiedy to zakończyły się konsultacje projektu - nie widać żadnych postępów. Jeden z posłów zapytał ministra finansów o aktualny harmonogram prac legislacyjnych w tym zakresie a także czy minister ma zamiar przesunięcia terminów wejścia w życie obowiązkowego KSeF? W dniu 31 marca 2025 r. minister finansów odpowiedział na te pytania.

Jak przełożyć termin płatności składek do ZUS? Skutki odroczenia: Podwójna składka w przyszłości i opłata prolongacyjna

Przedsiębiorcy, którzy mają przejściowe turbulencje płynności finansowej mogą starać się w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych o odroczenie (przesunięcie w czasie) terminu płatności składek. Taka decyzja ZUS pozwala zmniejszyć na pewien czas bieżące obciążenia i utrzymać płynność finansową. Od przesuniętych płatności nie płaci się odsetek ale opłatę prolongacyjną.

Czas na e-fakturowanie. System obsługujący KSeF powinien skutecznie chronić przed cyberzagrożeniami, jak to zrobić

KSeF to krok w stronę cyfryzacji i automatyzacji procesów księgowych, ale jego wdrożenie wiąże się z nowymi wyzwaniami, zwłaszcza w obszarze bezpieczeństwa. Firmy powinny już teraz zadbać o odpowiednie zabezpieczenia i przygotować swoje systemy IT na nową rzeczywistość e-fakturowania.

Prokurent czy pełnomocnik? Różne podejście w spółce z o.o.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, jako osoba prawna, działa przez swoje organy. Za prowadzenie spraw spółki i jej reprezentowanie odpowiedzialny jest zarząd. Mnogość obowiązków w firmie może jednak sprawić, że członkowie zarządu będą potrzebowali pomocy.

REKLAMA

Nie trzeba będzie składać wniosku o stwierdzenie nadpłaty po korekcie deklaracji podatkowej. Od 2026 r. zmiany w ordynacji podatkowej

Trwają prace legislacyjne nad zmianami w ordynacji podatkowej. W dniu 28 marca 2025 r. opublikowany został projekt bardzo obszernej nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilkunastu innych ustaw. Zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r. a jedną z nich jest zniesienie wymogu składania wniosku o stwierdzenie nadpłaty w przypadku, gdy nadpłata wynika ze skorygowanego zeznania podatkowego (deklaracji).

Dodatkowe dane w księgach rachunkowych i ewidencji środków trwałych od 2026 r. Jest projekt nowego rozporządzenia ministra finansów

Od 1 stycznia 2026 r. podatnicy PIT, którzy prowadzą księgi rachunkowe i mają obowiązek przesyłania JPK_V7M/K - będą musieli prowadzić te księgi w formie elektronicznej przy użyciu programów komputerowych. Te elektroniczne księgi rachunkowe będą musiały być przekazywane do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w ustrukturyzowanej formie (pliki JPK) od 2027 roku. Na początku kwietnia 2025 r. Minister Finansów przygotował projekt nowego rozporządzenia w sprawie w sprawie dodatkowych danych, o które należy uzupełnić prowadzone księgi rachunkowe i ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych - podlegające przekazaniu w formie elektronicznej na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Rozporządzenie to zacznie obowiązywać także od 1 stycznia 2026 r.

REKLAMA