REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Składki ZUS pracowników wykonujących pracę za granicą u polskich pracodawców - wyrok TK

Subskrybuj nas na Youtube
Składki na ubezpieczenie społeczne pracowników pracujących za granicą - wyrok TK
Składki na ubezpieczenie społeczne pracowników pracujących za granicą - wyrok TK

REKLAMA

REKLAMA

Wyższa składka na ubezpieczenie społeczne pracowników pracujących za granicą, jeśli ich przychód jest niższy od przeciętnego wynagrodzenia w Polsce, jest niekonstytucyjna - orzekł 28 października 2015 r. Trybunał Konstytucyjny. Trybunał dał ustawodawcy 12 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw na zmianę przepisów, po tym terminie stracą one moc – mówił w orzeczeniu przewodniczący składu Zbigniew Cieślak. Wyrok jest prawomocny – zaznaczył.

Zakwestionowane rozporządzenie ministra pracy stanowi, że minimalną podstawą do opłacania składek na ubezpieczenie społeczne pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców jest przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej.

REKLAMA

Skarżąca przepis firma argumentowała, że przy niższym przychodzie takich pracowników, powinna być opłacana odpowiednio niższa dla takiego wynagrodzenia składka, a nie wynikająca z przeciętnego wynagrodzenia. W skardze firma tłumaczyła, że przychód takich pracowników pomniejszają otrzymywane przez niego diety otrzymywane za oddelegowanie do pracy za granicą i przez to niższa jest podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Trybunał podzielił to zdanie i uznał przepis za niekonstytucyjny. TK orzekł, że narusza on konstytucyjnie chronioną zasadę własności. W uzasadnieniu wyroku sędzia sprawozdawca Stanisław Biernat podkreślił, że nie było upoważnienia w ustawie do wydania takiego przepisu rozporządzenia.

Tłumaczył też, że rozporządzenie nie może ingerować w konstytucyjne prawo własności. Taką ingerencję trzeba zapisać w ustawie. "Ingerencja (...) nie spełnia konstytucyjnych wymogów ograniczenia prawa własności, nie została bowiem dokonana w ustawie, ale wynika z przepisów rozporządzenia, wydanych z przekroczeniem upoważnienia ustawowego” – powiedział sędzia.

Biernat podkreślał, że zgodne z linią środowego orzeczenia TK wyroki w podobnych sprawach wydawał już w 2013 r. Sąd Najwyższy, ale praktyka działania ZUS nie uległa zmianie, stąd interwencja konstytucyjna. "Wyroki te nie wywarły wpływu na późniejsze orzecznictwo organów ZUS i nie zmieniły sposobu stosowania przepisów rozporządzenia przez te organy i sądy" - podkreślił. W przypadku skarżącej firmy sądy wydały 190 wyroków oddalających odwołania od decyzji ZUS podwyższających podstawę i kwotę składek na ubezpieczenie społeczne - zaznaczył.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Środowy wyrok wydano w trybie nowej ustawy o TK, po niejawnym posiedzeniu sędziów. "Nowa ustawa o TK dopuszcza możliwość rozpoznania skargi konstytucyjnej na posiedzeniu niejawnym, jeżeli pisemne stanowiska uczestników postępowania oraz pozostałe dowody zgromadzone w sprawie stanowią podstawę do wydania orzeczenia, a tak było w tej sprawie" - wyjaśnił sędzia. Wyroki ogłaszane są publicznie - przypomniał. (PAP)

ago/ gma/

Monitor prawa pracy i ubezpieczeń

Polecamy: Kodeks pracy 2016 z komentarzem

Polecamy: Nowe umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne (książka + CD)

Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe; pracownicy zatrudnieni za granicą u polskich pracodawców - komunikat Trybunału Konstytucyjnego po wyroku z 28 października 2015 r. (sygn. SK 9/14).

Ustalenie – w odniesieniu do pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców, uzyskujących przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych niższe niż przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych – jako podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, o którym mowa w art. 19 ust. 1 tej ustawy, jest niezgodne z art. 92 ust. 1 oraz art. 64 ust. 1 i 3 Konstytucji – stwierdził Trybunał Konstytucyjny.

28 października 2015 r. Trybunał Konstytucyjny publicznie ogłosił wyrok wydany na posiedzeniu niejawnym 20 października 2015 r., dotyczący skargi konstytucyjnej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w sprawie zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (pracownicy zatrudnieni za granicą u polskich pracodawców).

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że:

1) § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - w zakresie, w jakim dotyczy pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców, uzyskujących przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych niższe niż przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, jest niezgodny z art. 92 ust. 1 oraz art. 64 ust. 1 i 3 Konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 45 ust. 1 Konstytucji,

2) przepis wymieniony w części I, w zakresie tam wskazanym, traci moc obowiązującą z upływem 12 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw.

Ponadto Trybunał Konstytucyjny postanowił umorzyć postępowanie w pozostałym zakresie.

Zasadniczym problemem konstytucyjnym w tej sprawie było to, czy - w sytuacji, w której przychód pracownika zatrudnionego za granicą u polskiego pracodawcy jest niższy niż kwota przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - zawarte w § 2 ust. 1 pkt 16 infine rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej zastrzeżenie, że ustalony miesięczny przychód takiego pracownika, stanowiący podstawę wymiaru składek, nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, mieści się w ramach ustawowego upoważnienia zawartego w art. 21 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Trybunał zwrócił uwagę, że art. 21 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi upoważnienie dla ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego do określenia w drodze rozporządzenia szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek, z uwzględnieniem ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 tej ustawy, oraz wyłączenia z podstawy wymiaru składek niektórych rodzajów przychodów. Kwestionowany § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia MPiPS jest wykonaniem tej części normy upoważniającej, która stanowi podstawę do „wyłączenia z podstawy wymiaru składek niektórych rodzajów przychodów”. Takie upoważnienie pozwala na uszczegółowienie regulacji ustawowej pod względem przedmiotowym, precyzując jednocześnie dopuszczalny kierunek takiego doprecyzowania przepisów ustawy: norma kompetencyjna art. 21 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych upoważnia jedynie do obniżenia podstawy wymiaru składek, określonej w art. 18 ust. 1 tej ustawy, o niektóre rodzaje przychodów.

Zdaniem Trybunału, zaskarżony przepis rozporządzenia wykracza poza upoważnienie ustawowe, bo w sytuacji,  gdy przychód pracownika zatrudnionego za granicą u polskiego pracodawcy będzie niższy niż kwota przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wprowadza taką modyfikację podstawy wymiaru składek, że będzie ona wyższa niż podstawa określona w art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Trybunał podzielił stanowisko Prokuratora Generalnego i Rzecznika Praw Obywatelskich, że upoważnienie  zawarte w art. 21 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie może stanowić podstawy do wydania przepisów, które byłyby sprzeczne z zasadami wyrażonymi w tej ustawie. Upoważnienie do „wyłączenia z podstawy wymiaru składek niektórych rodzajów przychodów” odnosi się tylko do wskazanego wyłączenia, a nie wyłączenia połączonego z zastrzeżeniem pozostającym w sprzeczności z zasadami wymiaru składek wyrażonymi w ustawie.


TK uznał ponadto, że § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia MPiPS – w sytuacji, gdy z przekroczeniem upoważnienia ustawowego, wprowadza taką modyfikację podstawy wymiaru składek, że będzie ona wyższa niż określona w art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – prowadzi do obciążenia pracowników i pracodawców kosztami podwyższonej składki na ubezpieczenie społeczne i z tego względu stanowi ingerencję w prawo własności. Taka ingerencja w konstytucyjnie chronioną sferę prawa własności nie spełnia formalnych wymogów ograniczenia prawa własności, nie została bowiem dokonana w ustawie, ale wynika z przepisów rozporządzenia wydanych z przekroczeniem granic upoważnienia ustawowego. Dlatego Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia oznacza niedopuszczalne ograniczenie prawa własności chronionego w art. 64 Konstytucji.

Odnosząc się do zarzutów skarżącej spółki co do zgodności § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia MPiPS z art. 45 ust. 1 Konstytucji, Trybunał wskazał, że prawo do sądu gwarantowane w tym przepisie Konstytucji nie obejmuje, inaczej niż wynikało to z argumentacji skarżącej, prawa do rozstrzygnięcia o określonej treści. Trybunał stwierdził zatem, że w zakresie oceny zgodności § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia MPiPS z art. 45 ust. 1 Konstytucji skarżąca przypisuje wzorcowi kontroli treść normatywną, której wzorzec ten nie zawiera oraz uznał, że § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia MPiPS w zaskarżonym zakresie nie jest niezgodny z art. 45 ust. 1 Konstytucji.

Trybunał Konstytucyjny postanowił odroczyć termin utraty mocy obowiązującej § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia MPiPS w zaskarżonym zakresie o dwanaście miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw, dając zarazem prawodawcy czas na dostosowanie prawa do wymagań konstytucyjnych. Zauważył jednocześnie, że zakwestionowany akt pozostaje na czas odroczenia w porządku prawnym. Jeżeli prawo zostanie zmienione przed końcem terminu odroczenia, to utrata mocy obowiązującej przepisu zakwestionowanego w niniejszym wyroku będzie wynikała nie z derogacji trybunalskiej, lecz z derogacji dokonanej poprzez prawodawcę.

Przewodniczącym składu orzekającego był sędzia TK Zbigniew Cieślak, sprawozdawcą był wiceprezes TK Stanisław Biernat.

Źródło: Trybunał Konstytucyjny

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: PAP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pozwani przez PFR – jak program pomocy dla firm stał się przyczyną tysięcy pozwów? Sprawdź, jak się bronić

Ponad 16 tysięcy firm już otrzymało pozew z Polskiego Funduszu Rozwoju [i]. Kolejne są w drodze. Choć Tarcza Finansowa miała być tarczą – dla wielu stała się źródłem wieloletnich problemów prawnych.

Kawa z INFORLEX. Nowy plan wdrożenia KSeF

Spotkania odbywają się w formule „na żywo” o godzinie 9.00. Przy porannej kawie poruszamy najbardziej aktualne tematy, które stanowią także zasób kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Rozmawiamy o podatkach, księgowości, rachunkowości, kadrach, płacach oraz HR. 15 maja br. tematem spotkania będzie nowy plan wdrożenia KSeF.

Zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami w 2025 r. Jak i ile można zaoszczędzić na wpłatach do PFRON? Case study i obliczenia dla pracodawcy

Dlaczego 5 maja to ważna data w kontekście integracji i równości? Co powstrzymuje pracodawców przed zatrudnianiem osób z niepełnosprawnościami? Jakie są obowiązki pracodawcy wobec PFRON? Wyjaśniają eksperci z HRQ Ability Sp. z o.o. Sp. k. I pokazują na przykładzie ile może zaoszczędzić firma na zatrudnieniu osób z niepełnosprawnościami.

Koszty NKUP w księgach rachunkowych - klasyfikacja i księgowanie

– W praktyce rachunkowej i podatkowej przedsiębiorcy często napotykają na wydatki, które - mimo że wpływają na wynik finansowy jednostki - to jednak nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (tzw. NKUP) – zauważa Beata Tęgowska, ekspertka ds. księgowości i płac z Systim.pl i wyjaśnia jak je prawidłowo klasyfikować i księgować?

REKLAMA

Zmiany w podatku od spadków darowizn w 2025 r. Likwidacja obowiązku uzyskiwania zaświadczenia z urzędu skarbowego i określenie wartości nieodpłatnej renty [projekt]

W dniu 28 kwietnia 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ta nowelizacja ma dwa cele. Likwidację obowiązku uzyskiwania zaświadczenia naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego zwolnienie z podatku od spadków i darowizn

na celu ograniczenie formalności i zmniejszenie barier administracyjnych wynikających ze stosowania ustawy o podatku od spadków i darowizn, związanych z dokonywaniem obrotu majątkiem nabytym tytułem spadku lub inny nieodpłatny sposób objęty zakresem ustawy o podatku od spadków i darowizn, od osób z kręgu najbliższej rodziny, a także uproszczenie rozliczania podatku z tytułu nabycia nieodpłatnej renty.

Co zmieni unijne rozporządzenie w sprawie maszyn od 2027 roku. Nowe wymogi prawne cyberbezpieczeństwa przemysłu w UE

Szybko zachodząca cyfrowa transformacja, automatyzacja, integracja środowisk IT i OT oraz Przemysł 4.0 na nowo definiują krajobraz branży przemysłowej, przynosząc nowe wyzwania i możliwości. Odpowiedzią na ten fakt jest m.in. przygotowane przez Komisję Europejską Rozporządzenie 2023/1230 w sprawie maszyn. Firmy działające na terenie UE muszą dołożyć starań, aby sprostać nowym, wynikającym z tego dokumentu standardom przed 14 stycznia 2027 roku.

Skarbówka kontra przedsiębiorcy. Firmy odzyskują miliardy, walcząc z niesprawiedliwymi decyzjami

Tysiące polskich firm zostało oskarżonych o udział w karuzelach VAT - często niesłusznie. Ale coraz więcej z nich mówi "dość" i wygrywa w sądach. Tylko w ostatnich latach odzyskali aż 2,8 miliarda złotych! Sprawdź, dlaczego warto walczyć i jak nie dać się wciągnąć w urzędniczy absurd.

Krajowy System e-Faktur – czas na konkrety. Przygotowania nie powinny czekać. Firmy muszą dziś świadomie zarządzać dostępnością zasobów, priorytetami i ryzykiem "przeciążenia projektowego"

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) przeszło z etapu spekulacji do fazy przygotowań wymagających konkretnego działania. Ministerstwo Finansów ogłosiło nowy projekt ustawy, który wprowadza obowiązek korzystania z KSeF, a 25 kwietnia skończył się okres konsultacji publicznych. Dla wszystkich zainteresowanych oznacza to jedno: czas, w którym można było czekać na „ostateczny kształt przepisów”, dobiegł końca. Dziś wiemy już wystarczająco dużo, by prowadzić rzeczywiste przygotowania – bez odkładania na później. Ekspert komisji podatkowej BCC, radca prawny, doradca podatkowy Tomasz Groszyk o wdrożeniu Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).

REKLAMA

Wdrożenie KSeF i JPK_CIT to nie lada wyzwanie dla firm w 2025 r. [KOMENTARZ EKSPERCKI]

Rok 2025 będzie się przełomowy dla większości działów finansowych polskich firm. Wynika to z obowiązków podatkowych nałożonych na przedsiębiorców w zakresie konieczności wdrożenia obligatoryjnego e-fakturowania (KSeF) oraz raportowania danych księgowo- podatkowych w formie nowej schemy JPK_CIT.

Sprzedałeś 30 rzeczy w sieci przez rok? Twoje dane ma już urząd skarbowy. Co z nimi zrobi? MF i KAS walczą z szarą strefą w handlu internetowym i unikaniem płacenia podatków

Ministerstwo Finansów (MF) i Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) wdrożyły unijną dyrektywę (DAC7), która nakłada na operatorów platform handlu internetowego obowiązki sprawozdawcze. Dyrektywa jest kolejnym elementem uszczelnienia systemów podatkowych państw członkowskich UE. Dyrektywa nie wprowadza nowych podatków. Do 31 stycznia 2025 r. operatorzy platform mieli obowiązek składać raporty do Szefa KAS za lata 2023 i 2024. 82 operatorów platform przekazało za ten okres informacje o ponad 177 tys. unikalnych osobach fizycznych oraz ponad 115 tys. unikalnych podmiotach.

REKLAMA