REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kary porządkowe - co powinien wiedzieć pracownik i pracodawca?

Radosław Płonka
Radosław Płonka
ekspert BCC ds. prawa gospodarczego
radca prawny

REKLAMA

Kary porządkowe, określone przez Kodeks Pracy, czekają pracowników niestosujących ustalonych przepisów. Prawo nie tylko określa jaki rodzaj kary jest przewidziany za konkretne przewinienia, ale również zakłada pociągnięcie do odpowiedzialności pracodawcę, który nie stosuje się do formalnej drogi nakładania kar na pracowników.


Rodzaje kar i przewinień


Kodeks Pracy
przewiduje wiele rodzajów sankcji za naruszenia obowiązków pracowniczych. Za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może stosować: karę upomnienia lub karę nagany.

REKLAMA

Autopromocja

Za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy - pracodawca może również stosować karę pieniężną.

Kara pieniężna za jedno przekroczenie, jak i za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności, nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika, a połączone kary pieniężne nie mogą przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty, po dokonaniu potrąceń na: świadczenia alimentacyjne, inne należności egzekwowane na podstawie tytułu wykonawczego oraz zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi. Wpływy z kar pieniężnych pracodawca jest zobowiązany przeznaczyć na poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy.


W jaki sposób nałożyć karę


Kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od dnia powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia. W przypadku przekroczenia w/w terminów, nie można już zastosować kary porządkowej. Wymierzenie kary porządkowej następuje w momencie podpisania przez osobę do tego upoważnioną pisma o wymierzeniu kary lub pisma zawiadamiającego o tym pracownika.


Klauzule zakazane w umowach o pracę

Dalszy ciąg materiału pod wideo


Zwolnienie dyscyplinarne - kiedy pracodawca ma do niego prawo?


Obowiązek zachowania formy pisemnej dotyczy tylko zawiadomienia pracownika o udzieleniu kary porządkowej. Zastosowanie kary porządkowej musi być poprzedzone wysłuchaniem pracownika. Wymierzenie kary porządkowej bez wysłuchania pracownika stanowi naruszenie prawa, a w konsekwencji podstawę do uchylenia zastosowanej kary przez sąd.


Zawiadomienie pracownika o ukaraniu


O zastosowanej karze pracodawca ma obowiązek zawiadomić pracownika na piśmie, wskazując rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych i datę dopuszczenia się przez pracownika tego naruszenia oraz informując go o prawie zgłoszenia sprzeciwu i terminie jego wniesienia. Odpis zawiadomienia składa się do akt osobowych pracownika.

 

Uznać należy, że zawiadomienie pracownika o ukaraniu, niezawierające wszystkich elementów, o których mowa powyżej nie jest zawiadomieniem o ukaraniu. W konsekwencji, z prawnego punktu widzenia pracownik nie jest zawiadomiony o ukaraniu, a więc termin do złożenia sprzeciwu przez pracownika, nie rozpoczyna swojego biegu. Odmowa przyjęcia pisma, o którym pracownik wie, że zawiera informację o ukaraniu, jest natomiast równoznaczna z zawiadomieniem o zastosowaniu kary porządkowej w rozumieniu przepisów.

Przy stosowaniu kary porządkowej bierze się pod uwagę w szczególności rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, stopień winy pracownika oraz jego dotychczasowy stosunek do pracy. Dokumenty związane z wymierzeniem pracownikowi kar porządkowych pracodawca ma obowiązek przechowywać w części „B” akt osobowych.


Możliwość wniesienia sprzeciwu przez pracownika


Jeżeli zastosowanie kary nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa, pracownik może w ciągu 7 dni od dnia zawiadomienia go o ukaraniu wnieść sprzeciw. O uwzględnieniu lub odrzuceniu sprzeciwu decyduje pracodawca (po zasięgnięciu niewiążącej opinii organizacji związkowej, jeśli taka działa na terenie zakładu pracy).


Jakich pracowników szukają pracodawcy


Kiedy pracodawca może spytać pracownika o karalność


Nieodrzucenie sprzeciwu
w ciągu 14 dni od dnia jego wniesienia jest równoznaczne z uwzględnieniem sprzeciwu. Pracownik, który wniósł sprzeciw, może w ciągu 14 dni od dnia zawiadomienia o odrzuceniu tego sprzeciwu wystąpić do sądu pracy o uchylenie zastosowanej wobec niego kary.


Droga sądowa

Pracownikowi przyznano prawo wystąpienia do sądu pracy z powództwem o uchylenie bezprawnie nałożonej kary. Wystąpienie pracownika do sądu może jednak nastąpić tylko po wyczerpaniu postępowania wewnątrzzakładowego, to jest po wniesieniu w terminie sprzeciwu do pracodawcy.

Przesłanką uwzględnienia powództwa o uchylenie kary porządkowej może być jedynie zastosowanie  kary z naruszeniem przepisów prawa, przez co należy rozumieć zarówno brak podstawy materialnych do jej zastosowania, jak i naruszenie procedury. Pojęcie to obejmuje nie tylko ściśle procedurę wymierzenia kary porządkowej, ale także późniejsze postępowanie dotyczące zawiadamiania pracownika o ukaraniu i rozpatrzenia sprzeciwu po rozpatrzeniu stanowiska organizacji związkowej (jeśli jest). Każde obiektywnie zaistniałe naruszenie prawa przy stosowaniu kary porządkowej, powinno prowadzić do uchylenia kary.

 

Przepisy dotyczące odpowiedzialności porządkowej mają charakter bezwzględnie obowiązujący, a zatem nie jest możliwa ich umowna modyfikacja przez strony. Zastosowanie przez pracodawcę kary porządkowej nieprzewidzianej przez kodeks pracy stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika podlegające karze grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł.


Uznanie nałożonej kary za niebyłą


Karę uważa się za niebyłą, a odpis zawiadomienia o ukaraniu usuwa z akt osobowych pracownika po roku nienagannej pracy. Pracodawca może, z własnej inicjatywy lub na wniosek reprezentującej pracownika organizacji związkowej, uznać karę za niebyłą przed upływem tego terminu. 

 

Zapraszamy na forum o ZUS i prawie pracy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF tuż za rogiem! Księgowi mówią jasno: za zgodność e-faktur odpowiadać będą przedsiębiorcy

KSeF już jest na horyzoncie. Przedsiębiorcy wciąż jednak zwlekają z przygotowaniami do e-faktur, licząc na pomoc księgowych z biur rachunkowych. Tymczasem to oni sami będą odpowiadać za zgodność z nowymi przepisami. Jak dobrze przygotować firmę i uniknąć kosztownych potknięć? Sprawdź, co zrobić już teraz.

Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania między Polską a Wielką Brytanią – kompendium wiedzy dla polskich rezydentów podatkowych

W erze globalnej mobilności zawodowej i kapitałowej coraz więcej Polaków uzyskuje dochody z zagranicy. Najczęściej chodzi o Wielką Brytanię – kraj, który od lat przyciąga naszych obywateli do pracy, prowadzenia działalności gospodarczej czy inwestowania. W takim kontekście kluczowa staje się znajomość zasad opodatkowania dochodów uzyskiwanych w UK przez osoby będące polskimi rezydentami podatkowymi.

Prof. W. Modzelewski: VAT unijny to największe zagrożenie dla uczciwych podatników. Trzeba zrezygnować z pozornych działań uszczelniających i napisać od nowa ustawę o VAT

Powoli ale skutecznie przebija się do świadomości podatników diagnoza, że VAT unijny, wprowadzony w Polsce w 2004 r., był od początku nieznaną w historii pułapką zastawioną nie tylko na nasze państwo, lecz również na dziesiątki tysięcy naiwnych i uczciwych podatników, którzy mieli być (i są nadal) ofiarami tego eksperymentu – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Ordynacja podatkowa - MF szykuje liczne zmiany od 2026 r. Przedawnienie, zapłata podatku, zwrot nadpłaty, MDR i wiele innych nowości w projekcie nowelizacji

W dniu 28 marca 2025 r. opublikowany został projekt bardzo obszernej nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilkunastu innych ustaw. Zmiany są bardzo liczne i mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r. Ministerstwo Finansów informuje, że celem tej nowelizacji jest poprawa relacji między podatnikami i organami podatkowymi, zwiększenie efektywności działania organów podatkowych oraz doprecyzowanie przepisów, których stosowanie budzi wątpliwości. Zobaczmy jakie zmiany czekają podatników od początku przyszłego roku.

REKLAMA

Obowiązkowe e-Doręczenia od 1 kwietnia 2025 r. dla firm zarejestrowanych w KRS. Jak założyć skrzynkę i aktywować Adres do Doręczeń Elektronicznych (ADE)

W komunikacie z 27 marca 2025 r. Poczta Polska przypomina o nadchodzącym terminie: 1 kwietnia 2025 r., kiedy to obowiązek korzystania z systemu e-Doręczeń zostanie rozszerzony na przedsiębiorstwa zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym przed początkiem bieżącego roku.

Ekologiczne opakowania w e-handlu - ogromne wyzwanie dla logistyki

Europejski klient e-commerce ma sprzeczne oczekiwania wobec opakowań, w których dostarczane są jego zamówienia. Domaga się ekologicznych rozwiązań, ale rzadko zrezygnuje z zakupu, jeśli nie otrzyma alternatywy zrównoważonej klimatycznie. Nie chce też płacić za spełnienie postulatów środowiskowych, a długa lista rozbieżności generuje ogromne wyzwania po stronie sprzedawców i logistyki. Ekologiczna rewolucja nie jest tania, dodatkowo nowe unijne przepisy wymuszają daleko idące zmiany w procesie realizacji zamówień.

Praca w KAS - rekrutacja 2025. Gdzie szukać ogłoszeń?

Praca w KAS a rekrutacja w 2025 roku. Jakie zadania ma Krajowa Administracja Państwowa? Kto może pracować w KAS? Gdzie szukać ogłoszeń? Jakie są wymagania są w trakcie rekrutacji w 2025 roku?

Roczne zeznanie podatkowe CIT tylko do 31 marca. Jak złożyć CIT-8

Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa przypominają, że 31 marca 2025 r. upływa termin złożenia zeznania CIT-8 za 2024 rok dla tych podatników, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. CIT-8 można złożyć także elektronicznie w serwisie e-Urząd Skarbowy bez konieczności posiadania podpisu kwalifikowanego.

REKLAMA

PKPiR 2026: będzie 15 poważnych zmian i nowe rozporządzenie od 1 stycznia. Terminy wpisów, dodatkowe kolumny do KSeF, dowody księgowe i inne nowości

Minister Finansów przygotował projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (pkpir). Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Sprawdziliśmy co się zmieni w zasadach prowadzenia pkpir w porównaniu do obecnego stanu prawnego.

Odpisy amortyzacyjne spółek nieruchomościowych

Najnowsze orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) przynoszą istotne zmiany dla spółek nieruchomościowych w zakresie możliwości rozpoznawania odpisów amortyzacyjnych w kosztach podatkowych. W styczniu tego roku NSA w kilku wyrokach (sygn. II FSK 788/23, II FSK 789/23, II FSK 987/23, II FSK 1086/23, II FSK 1652/23) potwierdził korzystne dla podatników stanowisko wojewódzkich sądów administracyjnych (WSA).

REKLAMA