Koszty finansowania zewnętrznego w ustawie o rachunkowości i MSR 23

Podstawowe przykłady kosztów finansowania stanowią:

• dywidendy,

• odsetki, prowizje,

• koszty opłat wstępnych,

• koszty organizacji kapitału własnego.

Koszty finansowania można podzielić ze względu na źródło pochodzenia kapitału na:

• koszty finansowania kapitałem własnym,

• koszty finansowania kapitałem obcym.

Z punktu widzenia momentu ponoszenia kosztów w ramach każdej z grup kosztów można wydzielić:

• koszty organizacji (pozyskania) kapitału,

• koszty obsługi kapitału.

SCHEMAT 1

Podział i przykłady kosztów finansowania działalności

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jakie rodzaje kosztów stanowią koszty finansowania zewnętrznego

Ustawa o rachunkowości nie określa, jakiego rodzaju koszty mieszczą się w zakresie kosztów finansowania. Ogólna definicja jest przedstawiona w MSR 23 Koszty finansowania zewnętrznego. Wskazuje on, że kosztami finansowania zewnętrznego są odsetki oraz inne koszty ponoszone w związku z pożyczaniem środków finansowych. Na koszty finansowania mogą się składać (§ 6 MSR 23):

• odsetki od kredytów w rachunku bieżącym oraz odsetki od krótkoterminowych i długoterminowych pożyczek i kredytów,

• amortyzacja rozliczenia dyskonta lub premii związanych z pożyczkami i kredytami,

• amortyzacja kosztów poniesionych w związku z pożyczkami i kredytami,

• koszty finansowe z tytułu umów leasingu finansowego oraz

• różnice kursowe powstające w związku z pożyczkami i kredytami w walucie obcej, w stopniu, w jakim są ujmowane za korektę kosztów odsetek.

Niektóre z wymienionych kosztów nie wymagają komentarza, np. odsetki od kredytów. Jednak niektórym z wymienionych kosztów należy się dodatkowo przyjrzeć w celu ich właściwego zrozumienia.

PRZYKŁAD 1

UJMOWANIE KOSZTÓW FINANSOWANIA LEASINGIEM

Spółka buduje halę produkcyjną. Na potrzeby budowy wzięła w leasing finansowy maszyny budowlane. W trakcie budowy hali produkcyjnej opłacono odsetki od leasingu. Odsetki od umowy leasingowej opłacone w trakcie budowy hali produkcyjnej powinny być wliczone do kosztu jej wytworzenia.

Zasady ujmowania zewnętrznych kosztów finansowania według ustawy o rachunkowości

Klasyfikacja zewnętrznych kosztów finansowania z punktu widzenia ich odniesienia w ewidencji księgowej pozwala wydzielić:

• aktywowane koszty finansowania, czyli zwiększające cenę nabycia lub koszt wytworzenia składników majątkowych,

• koszty finansowania ujmowane jako koszty okresu.

Jeżeli koszty kredytu (lub innego rodzaju źródła finansowania) zostają pobrane z góry za cały okres, na jaki kredyt został udzielony, ich wartość należy rozliczać w czasie. Kwota kosztów powinna zostać ujęta w księgach jako czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów i powinna być odpisywana w koszty finansowe w równych ratach co miesiąc, w okresie obowiązywania umowy kredytowej.

SCHEMAT 2

Aktywowanie kosztów finansowania zewnętrznego według uor

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

PRZYKŁAD 2

W spółce akcyjnej Mega w ciągu okresu wystąpiły następujące operacje gospodarcze:

1. Według wyciągu bankowego:

a) bank pobrał prowizje od kredytów zaciągniętych na bieżącą działalność operacyjną 1 200

b) bank pobrał prowizję od kredytu zaciągniętego na budowę hali produkcyjnej 4 000

c) bank pobrał odsetki od kredytów obrotowych 5 000

d) bank pobrał odsetki od kredytów inwestycyjnych w okresie realizacji budowy 2 800

e) bank pobrał odsetki od kredytów inwestycyjnych (środek trwały został już przyjęty do używania) 3 300

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ujmowanie kosztów finansowania zewnętrznego według MSR 23

Podobnie jak w ustawie o rachunkowości w MSR 23 Koszty finansowania zewnętrznego określone są dwa sposoby ujmowania kosztów finansowania zewnętrznego:

• aktywowanie kosztów finansowania zewnętrznego,

• odnoszenie kosztów finansowania zewnętrznego w ciężar wyniku finansowego.

Według § 8 MSR 23 aktywowaniu podlegają koszty finansowania zewnętrznego, które można bezpośrednio przyporządkować do nabycia, budowy lub wytworzenia dostosowywanego składnika aktywów jako część ceny nabycia lub kosztu wytworzenia.

Więcej na ten temat w Biuletynie Rachunkowości