Rozliczenie wpłat na PFRON

Pracodawcy zatrudniający co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, którzy nie osiągają odpowiedniego wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych, zobowiązani są do złożenia deklaracji miesięcznej i rocznej oraz dokonania wpłaty na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON).

Wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych jest to przeciętny miesięczny udział procentowy osób niepełnosprawnych w zatrudnieniu ogółem, w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy. Udział wynosi 6 proc. Wskaźnik ten może zostać obniżony w razie zatrudnienia osób niepełnosprawnych ze schorzeniami szczególnie utrudniającymi wykonywanie pracy. Rodzaje tych schorzeń zostały określone w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 września 1998 r.

Dla niektórych jednostek wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych jest niższy niż 6 proc. Dotyczy to państwowych i niepaństwowych szkół wyższych, wyższych szkół zawodowych, publicznych i niepublicznych szkół, zakładów kształcenia nauczycieli oraz placówek opiekuńczo-wychowawczych i resocjalizacyjnych - dla których wskaźnik ten wynosi 2 proc.

Od początku 2008 r. zmienił się wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych dla państwowych i samorządowych jednostek organizacyjnych będących jednostkami budżetowymi, zakładami budżetowymi albo gospodarstwami pomocniczymi, dla instytucji kultury oraz jednostek organizacyjnych zajmujących się statutowo ochroną dóbr kultury uznanych za pomnik historii. Obecnie wynosi on 6 proc. (w 2007 r. był na poziomie 5 proc.).

Z wpłat na PFRON zwolnieni są:

1) pracodawcy, u których wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynosi co najmniej 6 proc.,

2) pracodawcy prowadzący zakłady będące w likwidacji albo co do których ogłoszono upadłość,

3) placówki dyplomatyczne, urzędy konsularne, przedstawicielstwa i misje zagraniczne,

4) publiczne i niepubliczne jednostki organizacyjne niedziałające w celu osiągnięcia zysku, których wyłącznym przedmiotem prowadzonej działalności jest rehabilitacja społeczna i lecznicza, edukacja osób niepełnosprawnych lub opieka nad osobami niepełnosprawnymi.

Wysokość przekazywanej kwoty na PFRON stanowi iloczyn 40,65 proc. przeciętnego wynagrodzenia i liczby pracowników odpowiadającej różnicy między zatrudnieniem zapewniającym osiągnięcie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości 6 proc. a rzeczywistym zatrudnieniem osób niepełnosprawnych. Oblicza się ją według wzoru:

Kz = 0,4065 × Pw × (Zo × 0,06 - Zn)

gdzie:

Kz - kwota zobowiązania,

0,4065 - wskaźnik określony w art. 21 ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,

Pw - przeciętne miesięczne wynagrodzenie,

Zo - zatrudnienie ogółem,

Zn - rzeczywista liczba zatrudnionych pracowników niepełnosprawnych.

Zgodnie z przepisami kodeksu pracy pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Nie uważa się tu za pracowników osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych (o dzieło, zlecenia).

Ponadto do liczby pracowników uwzględnianych przy ustalaniu obowiązku wpłat na PFRON nie wlicza się (jeśli nie są to osoby niepełnosprawne) osób:

1) zatrudnionych na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego,

2) przebywających na urlopach wychowawczych,

3) nieświadczących pracy w związku z odbywaniem służby wojskowej albo służby zastępczej,

4) będących uczestnikami Ochotniczych Hufców Pracy,

5) nieświadczących pracy w związku z uzyskaniem świadczenia rehabilitacyjnego,

6) przebywających na urlopach bezpłatnych, których obowiązek udzielenia określają odrębne ustawy.