Prowadzenie działalności gospodarczej a małżeństwo

Sebastian Bobrowski, Dyrektor Finansowy inFakt

Małżonek może pomagać w prowadzeniu firmy, ale wymaga to zapłaty ZUS-u

Wielu właścicieli jednoosobowych firm korzysta przy prowadzeniu działalności z pomocy współmałżonka. Jest to wygodne wyjście, szczególnie gdy siedziba firmy mieści się w miejscu zamieszkania przedsiębiorcy lub gdy biznes ma rodzinny charakter (np. prowadzenie restauracji, czy pensjonatu).

Warto mieć świadomość, że małżonek angażujący się w prowadzenie firmy staje się tzw. osobą współpracującą. Rozwiązanie takie umożliwia ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych zgodnie z którą osobą współpracującą może być członek najbliższej rodziny przedsiębiorcy (m.in. małżonek) prowadzący z nim wspólne gospodarstwo domowe.

Oto najważniejsze informacje na temat zaangażowania w firmę osoby współpracującej:

- Osoby współpracujące mogą angażować się w prowadzenie firmy regularnie lub sezonowo w dowolnym wymiarze godzinowym.

- Od decyzji właściciela firmy zależy, czy współpracujący małżonek jest zatrudniony formalnie na podstawie umowy o pracę lub nieodpłatnej umowy zlecenia, czy też bez żadnej umowy (wtedy pomoc ma nieformalny charakter).

- Niezależnie od formy wykonywania pracy i czasu, jaki małżonek przeznacza na pomoc przedsiębiorcy, właściciel firmy jest zobowiązany opłacać za taką osobę składki ZUS. Co istotne – w większości przypadków składki ZUS za małżonka opłaca się jak za przedsiębiorcę i musi to być „duży ZUS” (nie można opłacać „małego ZUS-u”). Jedyny wyjątek od tej zasady to umowa zlecenie – wtedy ZUS oblicza się biorąc pod uwagę kwotę zlecenia.

Jak skutecznie prowadzić własną firmę

Zapisz się na nasz newsletter

- Wypłacane małżonkowi wynagrodzenie nie może być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu. Konieczne jest natomiast wyliczanie i wpłacanie comiesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzenia małżonka, chyba że pomaga nieodpłatnie – wtedy nie ma takiej konieczności.

Możliwość wspólnego rozliczenia PIT zależy od wybranej formy opodatkowania firmy

Jeżeli przedsiębiorca wybrał formę opodatkowania w postaci skali podatkowej ma możliwość wspólnego z małżonkiem rozliczenia podatku dochodowego w zeznaniu rocznym. Często jest to korzystne podatkowo, gdyż podatek liczony tym sposobem może okazać się niższy względem podatku wynikającego z sumy odrębnych zeznań małżonków. Wspólne rozliczenie PIT jest opłacalne szczególnie wtedy, gdy jeden z małżonków osiąga dochody opodatkowane stawką 32% (tzn. jego roczny dochód przekroczył 85 528 zł), a drugi małżonek stawką 18% albo nie osiąga żadnych dochodów.