Zakaz handlu w niedziele i święta – kalendarz 2018, kary, kontrole
Ustawa została opublikowana w Dzienniku Ustaw z 2018, poz. 305.
Już na wstępie warto zaznaczyć, że przewidziany tą ustawą zakaz handlu w niedziele i święta obejmuje zarówno:
- handel – definiowany jako „proces sprzedaży polegający na wymianie towaru lub wyrobu na środki pieniężne”, jak również
- czynności związanych z handlem – definiowane jako „wykonywanie w placówce handlowej czynności bezpośrednio związanych z handlem” (w tym także czynności dot. magazynowania i inwentaryzacji towarów) przez pracownika lub zatrudnionego na umowę cywilnoprawną.
Zakaz handlu – od kiedy, w które niedziele
Zgodnie z przepisami tej ustawy zakaz handlu (towarów i wyrobów) w niedzielę i święta będzie wprowadzany stopniowo.
Trzeba podkreślić, że zakaz ten nie będzie docelowo całkowity. Bowiem zakaz handlu nie będzie dotyczył następujących 7 niedziel w roku:
1) kolejnych dwóch niedziel poprzedzających pierwszy dzień Bożego Narodzenia;
2) niedzieli (tzw. Niedzieli Palmowej) bezpośrednio poprzedzającej pierwszy dzień Wielkiej Nocy;
3) ostatniej niedzieli przypadającej w styczniu, kwietniu, czerwcu i sierpniu.
Przy czym jeżeli w którąś z ww. siedmiu przypada święto, to w ten dzień nie można handlować.
Polecamy: Zakaz handlu w niedziele i święta (PDF)
Od 1 marca 2018 r. do końca 2018 roku zakaz będzie obejmował wszystkie niedziele oprócz pierwszej i ostatniej niedzieli miesiąca.
W 2019 roku tylko w ostatnią niedzielę każdego miesiąca będzie można prowadzić handel.
Zarówno w 2018 r. jak i w 2019 r. można prowadzić handel w wyżej wskazanych siedem niedziel (np. 16 i 23 grudnia 2018 r.).
Od 1 stycznia 2020 roku będzie obowiązywał zakaz handlu we wszystkie niedziele z wyjątkiem ww. siedmiu w roku.
Ponadto w Wigilię Bożego Narodzenia oraz w sobotę bezpośrednio poprzedzającą Wielkanoc handel będzie możliwy tylko do godz. 14.
Trzeba też wiedzieć, że ww. ustawa zawiera w art. 6 wykaz ponad 30. wyłączeń spod zakazu handlu. Prowadzić sprzedaż towarów i wyrobów we wszystkie niedziele i święta mogą m.in. stacje benzynowe, kwiaciarnie, apteki, piekarnie, cukiernie, automaty vendingowe, sklepy internetowe.
Z tego zakazu wyłączone są także lokale gastronomiczne a także „placówki handlowe”, w których przeważającą działalnością jest działalność gastronomiczna.
Zakaz handlu w niedzielę i święta nie dotyczy też sklepów, w których handel jest prowadzony przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną wyłącznie osobiście, we własnym imieniu i na własny rachunek.
Święta, w które obowiązuje zakaz handlu to:
1 stycznia – Nowy Rok,
6 stycznia – Święto Trzech Króli,
pierwszy dzień Wielkiej Nocy,
drugi dzień Wielkiej Nocy,
1 maja – Święto Państwowe,
3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja,
pierwszy dzień Zielonych Świątek,
dzień Bożego Ciała,
15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny,
1 listopada – Wszystkich Świętych,
11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości,
25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia,
26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia;
Kary i kontrole
Pracodawcom, którzy wymagają od pracowników (lub zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych) pracy w handlu lub „wykonywanie czynności związanych z handlem” w święta i te niedziele, w które obowiązuje zakaz handlu – grozi grzywna (od 1 tys. zł do 100 tys. zł).
Natomiast tym pracodawcom, którzy naruszają zakaz handlu (jak to określa nowy art. 218a Kodeksu karnego) „złośliwie lub uporczywie” grozi zarówno grzywna jak i kara ograniczenia wolności. Te naruszenia zakazu handlu są kwalifikowane jako wykroczenia.
Kontrola przestrzegania zakazu handlu w niedziele i święta realizują należy do kompetencji Państwowej Inspekcji Pracy
Inspektorzy pracy mają prawo do przeprowadzania, bez uprzedzenia i o każdej porze dnia i nocy, kontroli przestrzegania przepisów dotyczących ograniczenia handlu w niedziele i święta, podobnie jak w przypadku przepisów prawa pracy, norm bhp i legalności zatrudnienia.
Organ PIP może nałożyć grzywnę (mandat) do 5 tys. zł na osobę ukaraną co najmniej dwukrotnie za ww. wykroczenie określone w ustawie z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni, która popełnia kolejne takie wykroczenie w ciągu dwóch lat od dnia ostatniego ukarania takie wykroczenie.
Polecamy: Kodeks pracy 2018. Praktyczny komentarz z przykładami
Polecamy: Monitor prawa pracy i ubezpieczeń
Zakaz handlu w niedziele i święta - praktyka
Trudno obecnie przewidzieć jak ukształtuje się praktyka funkcjonowania i stosowania przepisów omawianej ustawy. Obecnie, przed wejściem w życie tych przepisów wielu przedsiębiorców prowadzących sklepy zastanawia się nad legalnymi sposobami obchodzenia zakazu handlu i czynności związanych z handlem.
Niektórzy chcą otwierać w niedziele i święta sklepy, by jedynie prezentować towar klientom (bez możliwości zakupu na miejscu). A chętni do zakupu będą mogli zrealizować transakcję w sklepie internetowym. Co więcej, po zakupie klienci będą nawet mogli od razu odebrać towar w sklepie.
Inni przedsiębiorcy z branży handlowej zastanawiają się np. nad zlokalizowaniem przy swoich placówkach handlowych dystrybutorów paliw, bowiem zakaz handlu nie obowiązuje „na stacjach paliw płynnych”.
Powstaje pytanie, czy takie działania będą legalne i nie narażą właścicieli sklepów na kary.
Zależeć to będzie w pierwszej kolejności od interpretacji takich stanów faktycznych przez organy administracji państwowej, a z czasem także od orzecznictwa sądowego.
23 lutego 2018 r. wiceminister w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Stanisław Szwed poinformował, że Ministerstwo i Państwowa Inspekcja Pracy ustaliły, że będą koordynować swoje działania, tak, by interpretacja przepisów o zakazie handlu w niedzielę była jednoznaczna i jednolita zarówno ze strony Ministerstwa jak i PIP.
PIP już przeprowadza szkolenia dla inspektorów. Najprawdopodobniej pierwsze kontrole PIP, w przypadku stwierdzenia naruszenia zakazu handlu będą kończyły się jedynie pouczeniem, zwłaszcza w przypadku niewielkich podmiotów. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie wyklucza także inicjatywy legislacyjnej w celu korekty przepisów, jeżeli praktyka pokaże skuteczne metody na obchodzenie zakazu handlu.
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
Komentarze(0)
Pokaż:
NajnowszePopularneNajstarsze