REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podstawowe uregulowania prawne dotyczące stowarzyszeń

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Jednym z podstawowych praw obywatelskich, gwarantowanych przez Konstytucję, jest prawo do swobodnego zrzeszania się. Niniejsze memorandum poświęcone jest wyjaśnieniu najważniejszych zagadnień dotyczących stowarzyszenia jako jednej z form zrzeszania się i prowadzenia działalności społecznej.

REKLAMA

Autopromocja

Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r., Nr 79, poz. 855 z późn. zm.; dalej „Prawo o stowarzyszeniach”) definiuje „stowarzyszenie” jako dobrowolne, samorządne, trwałe zrzeszenie o celach niezarobkowych. Dobrowolność polega na swobodzie tworzenia stowarzyszeń, swobodzie przystąpienia do już istniejącego stowarzyszenia oraz nieograniczonej swobodzie wystąpienia ze stowarzyszenia. Przy czym, prawo zabrania tworzenia stowarzyszeń przyjmujących zasadę bezwzględnego posłuszeństwa członków wobec władz stowarzyszenia.

Samorządność, jako cecha stowarzyszenia oznacza samodzielność określania celu stowarzyszenia, jego programu działania i struktury organizacyjnej, oraz uchwalania aktów wewnętrznych dotyczących jego działalności. Trwałość, jako cecha stowarzyszenia oznacza, że istnieje ono niezależnie od konkretnego składu swoich członków. Trwałość dotyczy celów stowarzyszenia, a nie określonych osób, wchodzących w jego skład. Cel niezarobkowy odróżnia stowarzyszenia od innych podmiotów, np. spółek handlowych. Należy pamiętać, iż celem stowarzyszenia nie może być uzyskanie dochodu w celu innym niż realizacja celów statutowych, czy przysporzenie członkom korzyści majątkowych.

Stowarzyszenie może zostać utworzone przez co najmniej 15 osób fizycznych, które uchwalają statut stowarzyszenia oraz wybierają komitet założycielski składający się z kilku osób. Zasadą jest, że stowarzyszenia mogą być tworzone przez obywateli polskich, którym przysługuje pełna zdolność do czynności prawnych i którzy nie są pozbawieni praw publicznych. W drodze wyjątku, stowarzyszenie mogą tworzyć małoletni pomiędzy 16, a 18 rokiem życia, oraz poniżej 16 roku życia, pod warunkiem spełnienia warunków określonych w Prawie o stowarzyszeniach. Cudzoziemcy mający miejsce zamieszkania na terytorium Polski, mogą zrzeszać się w stowarzyszeniach, zgodnie z przepisami obowiązującymi obywateli polskich.  Natomiast cudzoziemcy, niemający miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, mogą przystąpić do stowarzyszenia, jeśli jego statut przewiduje taką możliwość. Warto również wskazać, że Prawo o stowarzyszeniach nie przewiduje możliwości utworzenia stowarzyszenia przez osoby prawne. Co więcej, osoba prawna nie może też być zwykłym członkiem stowarzyszenia, lecz jedynie jego członkiem wspierającym.

Statut stowarzyszenia pełni w stosunkach zewnętrznych rolę jednego z wyznaczników jego zdolności prawnej. Określa on ustrój stowarzyszenia, organizację i sposób jego działania. Komitet założycielski natomiast, ma za zadanie doprowadzić do powstania stowarzyszenia i przestaje istnieć po jego utworzeniu. Komitet założycielski wraz z wnioskiem o rejestrację składa do sądu rejestrowego statut, listę założycieli zawierającą ich imiona i nazwiska, daty i miejsca urodzenia, miejsca zamieszkania oraz własnoręczne podpisy, protokół z wyboru komitetu założycielskiego, oraz informację o adresie tymczasowej siedziby stowarzyszenia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

 

Sąd ma obowiązek rozpatrzyć wniosek o zarejestrowanie stowarzyszenia niezwłocznie - nie później niż w ciągu trzech miesięcy od jego złożenia. Sąd jest zobowiązany również do doręczenia odpisu wniosku wraz z załącznikami organowi nadzorującemu stowarzyszenie, który może wypowiedzieć się w sprawie tego wniosku w ciągu 14 dni od daty doręczenia.

W trakcie postępowania rejestracyjnego sąd bada, czy zdeklarowane cele i sposoby ich realizacji są zgodne z prawem. Sad rejestrowy może odmówić zarejestrowania tylko wówczas, gdy stowarzyszenie nie spełnia warunków przewidzianych w Prawie o stowarzyszeniach. Z chwilą wpisu do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej Krajowego Rejestru Sądowego (dalej „KRS”), stowarzyszenie uzyskuje osobowość prawną i może rozpocząć działalność. Postępowanie sądowe w sprawie o wpis stowarzyszenia do KRS jest wolne od opłat sądowych. Jednakże, jeśli stowarzyszenie będzie prowadziło działalność gospodarczą, będzie ono podlegało również wpisowi do rejestru przedsiębiorców KRS i należy wtedy liczyć się z opłatami od wniosków o wpis stowarzyszenia do tego  rejestru.

Warto wspomnieć także o stowarzyszeniu zwykłym, będącym uproszczoną formą stowarzyszenia, które nie posiada osobowości prawnej. Osoby w liczbie co najmniej trzech, pragnące założyć stowarzyszenie zwykłe, muszą uchwalić regulamin działalności, określając w szczególności nazwę stowarzyszenia, cel, teren i środki działania, siedzibę oraz przedstawiciela reprezentującego stowarzyszenie. O utworzeniu stowarzyszenia zwykłego, jego założyciele informują na piśmie właściwy organ, ze względu na przyszłą siedzibę stowarzyszenia. Co ważne, stowarzyszenie zwykłe nie może prowadzić działalności gospodarczej, a także przyjmować darowizn, spadków i zapisów oraz otrzymywać dotacji, a także korzystać z ofiarności publicznej.

Podsumowując, należy stwierdzić, że jeśli jakaś grupa osób ma wspólne cele lub zainteresowania, warto rozważyć prowadzenie działalności społecznej lub gospodarczej w formie stowarzyszenia. Niniejsza publikacja przedstawia najważniejsze zagadnienia, z którymi zetkną się osoby zakładające własne stowarzyszenie, a także wyjaśnia jakie formalności należy wypełnić, jeśli podejmiemy decyzję o działalności w takiej formie prawnej.

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

Zmiany w rachunkowości w 2025 r. Sprawozdawczość ESG przesunięta o 2 lata

Minister Finansów przygotował 5 maja 2025 r. projekt nowelizacji ustawy wdrażającej dyrektywę CRSD do ustawy o rachunkowości, a także ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy 2025/794, przesuwającej wdrożenie obowiązku sprawozdawczości ESG o 2 lata.

Prof. Modzelewski: Większość podatników VAT może uniknąć w 2026 r. obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Jak?

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.

REKLAMA

Stopy procentowe NBP 2025: w maju obniżka o 0,5 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 6-7 maja 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosi od 8 maja 2025 r. 5,25 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków finansowych i ekonomistów. Stopy NBP zmieniły się pierwszy raz od 3 października 2023 r.

Przekształcenie JDG a status podatnika rozpoczynającego działalność w estońskim CIT

W świetle marcowego wyroku NSA (sygn. II FSK 1412/24) zmienia się podejście do kwalifikacji podatkowej spółek powstałych z przekształcenia jednoosobowych działalności gospodarczych. Wyrok ten przesądził, że takie podmioty mogą korzystać z przywilejów "podatnika rozpoczynającego działalność" na gruncie przepisów o estońskim CIT.

Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

REKLAMA

Czego najczęściej dotyczą kontrole z urzędu skarbowego i ZUS-u?

Przedsiębiorcy mają szereg obowiązków wobec państwa - jako podatnicy muszą przestrzegać przepisów podatkowych, a jako płatnicy stosować normy z zakresu ubezpieczeń społecznych. W obu tych sferach często dochodzi do uchybień. Dlatego upoważnione organy sprawdzają, czy firmy przestrzegają obowiązujących przepisów. W naszym artykule przedstawiamy najczęstsze obszary, które podlegają kontroli organów podatkowych lub Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Pozwani przez PFR – jak program pomocy dla firm stał się przyczyną tysięcy pozwów? Sprawdź, jak się bronić

Ponad 16 tysięcy firm już otrzymało pozew z Polskiego Funduszu Rozwoju [i]. Kolejne są w drodze. Choć Tarcza Finansowa miała być tarczą – dla wielu stała się źródłem wieloletnich problemów prawnych.

REKLAMA