Najem nieruchomości wspólnej a dochody członków wspólnoty

Wspólnota mieszkaniowa nie jest uprawniona do poboru zaliczek na podatek od dochodów z wynajmu nieruchomości wspólnej. Obowiązek ten ciąży na współwłaścicielach ułamkowych.

Autopromocja

Grunt oraz wszelkie części budynku i inne urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali lub dotychczasowego właściciela nieruchomości ze względu na należące do niego niewyodrębnione lokale (nieruchomość wspólna), stanowią ich współwłasność w częściach ułamkowych, odpowiadających stosunkowi powierzchni użytkowej lokalu do powierzchni użytkowej budynku (zob. art. 3 ustawy z 24 czerwca 1994 r. o własności lokali). Zgodnie zaś z art. 6 tej ustawy ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości, tworzy wspólnotę mieszkaniową. Wspólnotę mieszkaniową tworzą zarówno właściciele odrębnych lokali mieszkalnych, jak i właściciele odrębnych lokali użytkowych.

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: updof) przychody ze wspólnej własności u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku oraz łączy z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali podatkowej. Zasady te stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 updof). Zgodnie z art. 8 ust. 3 updof powyższe zasady mają również zastosowanie do małżonków, między którymi istnieje wspólność majątkowa, osiągających przychody ze wspólnej własności - chyba że złożą pisemne oświadczenie o opodatkowaniu całości dochodu osiągniętego z tego źródła przez jednego z nich.

Z powyższych przepisów wynika, że wspólnota powinna, proporcjonalnie do udziałów współwłaścicieli, określić ich przychody i koszty uzyskania tych przychodów. Ci zaś - jako podatnicy - powinni rozliczyć dochód z tego tytułu, odprowadzając zaliczki na podatek i wykazując ten dochód w zeznaniu rocznym. Według art. 10 ust. 1 pkt 6 updof najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze traktowane są jako odrębne źródła przychodów (z wyjątkiem przypadku, gdy dotyczą one składników majątku związanych z działalnością gospodarczą). Zgodnie zaś z art. 44 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 updof podatnicy osiągający dochody z najmu lub dzierżawy są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy. Wysokość zaliczek za miesiące do listopada roku podatkowego ustala się w następujący sposób:

Autopromocja

Nowelizacja VAT 2025.
Praktyczny webinar INFORAKADEMII

Sprawdź

1) obowiązek wpłacania zaliczki powstaje, poczynając od miesiąca, w którym dochody te przekroczyły kwotę powodującą obowiązek zapłacenia podatku,

2) zaliczkę za ten miesiąc stanowi podatek obliczony od tego dochodu według zasad określonych w art. 26, 27 i 27b updof,

3) zaliczkę za dalsze miesiące ustala się w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek za miesiące poprzedzające.

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

W konsekwencji, wspólnota - na podstawie prowadzonej przez nią ewidencji księgowej - powinna przekazywać współwłaścicielom wynajmowanej nieruchomości wspólnej dochody brutto (przychody minus koszty) - proporcjonalnie od ich ułamkowych udziałów. Nie powinna zaś pobierać od ich dochodów zaliczki na podatek, ponieważ ten obowiązek spoczywa na współwłaścicielach.

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

INTERPRETACJE

Osoby fizyczne, osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, są obowiązane do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskany dochód przypadający na każdego współwłaściciela proporcjonalnie do przysługującego mu prawa do udziału w zysku. To współwłaściciele, nie wspólnota mieszkaniowa, rozliczają się z uzyskanego dochodu z najmu, wpłacając w razie konieczności zaliczki na podatek w ciągu roku podatkowego oraz składając na koniec roku podatkowego zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty).

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 28 lutego 2011 r. (sygn. ILPB1/415-1360/10-2/AGr).

INTERPRETACJE

Wspólnota mieszkaniowa powinna przekazać współwłaścicielom należne im kwoty tytułem najmu w kwotach dochodu brutto. Opodatkowanie tych dochodów nastąpi przez współwłaścicieli lokali, którzy otrzymają dochody z najmu.

Wspólnota nie może odprowadzać podatku dochodowego od osób fizycznych za współwłaścicieli lokali wynajmowanych i przekazać kwoty współwłaścicielom jako zysk netto, który nie będzie już uwzględniany w zeznaniu rocznym.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 25 maja 2010 r. (sygn. IPPB2/415-117/10-4/AS).

Dochody osiągane przez podatników z najmu są opodatkowane na powyższych, ogólnych zasadach - chyba że podatnicy złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne oświadczenia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (art. 9a ust. 6 updof). W takim przypadku współwłaściciele będą opodatkowywali przychody z najmu, a nie dochody (będzie to dotyczyło tylko tych współwłaścicieli, którzy wybiorą tę formę opodatkowania). Wówczas podatek ten będzie wynosił 8,5% ich przychodów z najmu. Tacy podatnicy są obowiązani za każdy miesiąc obliczać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego w terminie do 20. dnia następnego miesiąca, a za grudzień - w terminie złożenia zeznania. Ponadto są obowiązani złożyć w urzędzie skarbowym zeznanie o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych - w terminie do 31 stycznia następnego roku. Przychodów opodatkowanych w tej formie nie łączy się z przychodami opodatkowanymi na zasadach ogólnych.

KRZYSZTOF RUSTECKI

Podstawy prawne:

- ustawa z 24 czerwca 1994 r. o własności lokali - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 141, poz. 1492

- ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 120, poz. 690

- ustawa z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne - Dz.U. Nr 144, poz. 930; ost.zm. Dz.U. z 2010 r. Nr 226, poz. 1478