REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy z tytułu otrzymanego wadium

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Aneta Szwęch
Aneta Szwęch
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Urząd gminy organizuje przetargi na wynajem nieruchomości. Warunkiem przystąpienia do przetargu jest wniesienie przez oferenta określonej kwoty wadium. Wadium wpłacone przez oferenta, który wygrał przetarg, z chwilą jego wyboru zalicza się na poczet czynszu z tytułu najmu lokalu. Natomiast w razie uchylenia się kontrahenta (wyłonionego w drodze przetargu) od zawarcia umowy najmu wadium zostaje zatrzymane przez gminę. Kiedy należy rozpoznać obowiązek podatkowy z tytułu otrzymanego wadium? W którym momencie powinniśmy udokumentować fakturą VAT otrzymanie wadium?

RADA

REKLAMA

Autopromocja

Otrzymane przez urząd gminy wadium staje się częściową należnością za usługę najmu lokalu użytkowego z chwilą zaliczenia go na poczet świadczenia. Z chwilą tego zaliczenia wadium pełni funkcję zaliczki na poczet usługi najmu i w tym dniu powstaje obowiązek podatkowy. W rezultacie podlega opodatkowaniu VAT. Obowiązek podatkowy w stosunku do pobranej kwoty wadium nie powstanie natomiast ani w dacie jego otrzymania, ani zatrzymania wadium. W terminie 7 dni od dnia zaliczenia wadium na poczet należności z tytułu najmu gmina powinna wystawić fakturę.

UZASADNIENIE

Otrzymanie kwoty wadium nie może zostać zaliczone do żadnej z wymienionych czynności opodatkowanych, w związku z czym nie podlega opodatkowaniu VAT. Opodatkowaniu VAT podlegają bowiem czynności wymienione w art. 5 ustawy o VAT. W tym m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Samo przyjęcie wadium nie gwarantuje jeszcze, że dojdzie do zawarcia umowy z oferentem.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W piśmie z 3 marca 2006 r. nr 1471/NUR2/443-615/06/AG Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie czytamy, że: „Przyjęcie wadium lub zaliczki w stanie faktycznym opisanym we wniosku nie mieści się w definicji żadnej z opodatkowanych czynności. W szczególności nie można uznać tych czynności za odpłatną dostawę towaru, gdyż na gruncie ustawy o VAT pieniądz nie jest towarem (art. 2 pkt 6). Nie jest to również odpłatne świadczenie usług (art. 8 ust. 1), gdyż sama wpłata wadium czy zaliczki nie powoduje obowiązku świadczenia wzajemnego, zatem nie zostaje spełniona przesłanka odpłatności. Wniesienie wadium lub zaliczki nie gwarantuje przeniesienia prawa własności do rozporządzania towarami jak właściciel. Jest jednym z warunków, który każdy przystępujący do przetargu bądź rokowań musi spełnić, aby być do nich dopuszczonym. Pomimo, że może zostać zaliczone na poczet wartości dostawy, to w momencie jego wnoszenia pomiędzy właścicielem ogłaszającym przetarg bądź prowadzącym rokowania, a przystępującym do nich nie dochodzi jeszcze do porozumienia w zakresie przeniesienia prawa własności i wydania towaru bądź wykonania usługi (również w przyszłości). Z tej przyczyny pomimo, że wadium i zaliczka mogą stanowić część należności o której mowa w art. 19 ust. 11, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”.

W związku z tym, że faktura VAT dokumentuje czynności opodatkowane, a otrzymanie wadium nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w VAT, to podatnik, który organizuje przetarg, nie może udokumentować pobrania wadium fakturą VAT. Dowodami księgowymi, które służą udokumentowaniu pobranego wadium, będą wyciąg bankowy lub kasowy dowód wpłaty.

Po rozstrzygnięciu przetargu zamawiający zwraca oferentowi, którego oferta została odrzucona, wpłacone przez niego wadium. Kwota zwrotu powiększona jest dodatkowo o odsetki wynikające z umowy rachunku bankowego, na którym wadium było przechowywane. Jednak jeżeli oferta nie została przyjęta przez zamawiającego w wyniku przeprowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, zarówno otrzymanie, jak i późniejszy zwrot wadium są neutralne dla VAT.

WAŻNE!

Dowodami księgowymi, które służą udokumentowaniu pobranego wadium, mogą być wyciąg bankowy lub kasowy dowód wpłaty.

Zaliczenie wadium na poczet należności z tytułu dostawy towaru lub wykonania usługi

Mimo że funkcja, jaką spełnia wadium, powoduje, że w momencie wpłaty nie stanowi ona czynności podlegającej opodatkowaniu VAT, to w postępowaniu przetargowym jest taki moment, w którym może ono zmienić swój charakter. Ponieważ nie może być uznana ani za dostawę towaru, ani za świadczenie usługi, ani za zaliczkę na poczet tych czynności. Jeżeli bowiem wadium wpłacone przez uczestnika przetargu, który wygrał przetarg, zostaje następnie zaliczone na poczet ceny na dostawę towaru czy wykonanie usługi, to z chwilą dokonania tego zaliczenia podlega ono opodatkowaniu VAT. W rezultacie u podatnika powstaje obowiązek podatkowy w części obejmującej otrzymaną należność - na zasadach określonych w art. 19 ust. 11 ustawy o VAT.

Przykład

Urząd miasta ogłosił przetarg na wynajem lokalu użytkowego. 10 lipca oferent wpłacił wadium na rachunek bankowy zamawiającego. Zaliczenie wadium na poczet należności za czynsz nastąpiło z chwilą rozstrzygnięcia przetargu, tj. 5 sierpnia. Kontrahent wyłoniony w postępowaniu przetargowym będzie użytkował lokal na podstawie umowy najmu począwszy od 1 września.

W takim przypadku wpłacone wadium z dniem 5 sierpnia należy potraktować jako zaliczkę na poczet należności za najem lokalu. Uznanie wadium za zaliczkę na poczet przyszłej usługi, która stanowi czynność opodatkowaną, powoduje obowiązek wystawienia faktury VAT na otrzymaną kwotę. Błędem byłoby natomiast w takiej sytuacji rozpoznanie obowiązku podatkowego w lipcu (miesiącu, w którym podatnik otrzymał wadium) lub we wrześniu (miesiącu, w którym nastąpi świadczenie usługi).

 

Stanowisko, w świetle którego otrzymane wadium staje się częściową należnością z chwilą zaliczenia na poczet przyszłego skonkretyzowanego świadczenia, potwierdzają również organy podatkowe, czego przykład stanowi interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 9 stycznia 2008 r. nr IBPP2/443-182/07/ASz/KAN-1338/10/07, w której czytamy, że: „(...) wadium wpłacone przez uczestnika przetargu, który przetarg wygrał zalicza się na poczet ceny sprzedaży nieruchomości. Należy zatem przyjąć, iż wadium zostaje zaliczone na poczet należności jako zaliczka i podlega zasadom ustawy o podatku od towarów i usług. Wobec powyższego, po stronie sprzedawcy (Wnioskodawcy) powstaje obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług, w części obejmującej otrzymaną należność, w dacie zaliczenia kwoty wadium na poczet ceny sprzedaży nieruchomości na zasadach określonych w art. 19 ust. 11 ustawy o VAT. Wadium należy tu bowiem potraktować jako część należności (zaliczkę) otrzymaną przed wydaniem towaru przez Wnioskodawcę (to jest przed zbyciem nieruchomości)”.

Zatrzymanie wadium

Przypadki, w których zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, określa art. 46 ust. 5 ustawy - Prawo zamówień publicznych. Może to nastąpić np. w sytuacji, kiedy wykonawca, którego oferta została wybrana, odmówił podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego na warunkach określonych w ofercie, lub nie wniósł wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Wadium może zostać również zatrzymane w przypadku, w którym zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie wykonawcy.

Przykład

Kontrahent wyłoniony w drodze przetargu utracił uprawnienia do wykonania robót wchodzących w zakres przetargu, w wyniku czego zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie wykonawcy. Zamawiający zatrzymał wadium wpłacone przez oferenta.

Wpłata wadium przez uczestników przetargu ma na celu zabezpieczenie interesów zamawiającego, w tym właściwego przebiegu przetargu, oraz wykonania umowy przez zwycięzcę wyłonionego w postępowaniu przetargowym. Otrzymane wadium pełni taką funkcję, że zabezpiecza sprzedającego m.in. przed odstąpieniem uczestnika przetargu, którego oferta została wybrana, od zawarcia i wykonania umowy. W takim przypadku ma charakter kary umownej. W związku z tym, że otrzymane kary i odszkodowania nie stanowią wynagrodzenia za wykonaną usługę, w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT. Zatrzymane wadium również nie jest objęte takim obowiązkiem.

Reasumując: otrzymane przez urząd gminy wadium staje się częściową należnością za usługę najmu lokalu użytkowego z chwilą zaliczenia na poczet przyszłego skonkretyzowanego świadczenia. Z chwilą tego zaliczenia wadium pełni funkcję zaliczki na poczet należności i w rezultacie podlega opodatkowaniu VAT. Powstanie obowiązku podatkowego skutkuje koniecznością wystawienia faktury VAT na otrzymaną kwotę. Fakturę gmina powinna wystawić w terminie 7 dni od dnia zaliczenia wadium na poczet nalezności z tytułu najmu.

Obowiązek podatkowy w stosunku do pobranej kwoty wadium nie powstanie zatem ani w dacie jego otrzymania, ani w dacie jego zwrotu.

• art. 45-46 ustawy z 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych - j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655,

• art. 5 ust. 1, art. 19 ust. 11 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 141, poz. 888

Aneta Szwęch

konsultant podatkowy

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn VAT

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

Zmiany w rachunkowości w 2025 r. Sprawozdawczość ESG przesunięta o 2 lata

Minister Finansów przygotował 5 maja 2025 r. projekt nowelizacji ustawy wdrażającej dyrektywę CRSD do ustawy o rachunkowości, a także ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy 2025/794, przesuwającej wdrożenie obowiązku sprawozdawczości ESG o 2 lata.

Prof. Modzelewski: Większość podatników VAT może uniknąć w 2026 r. obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Jak?

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.

REKLAMA

Stopy procentowe NBP 2025: w maju obniżka o 0,5 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 6-7 maja 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosi od 8 maja 2025 r. 5,25 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków finansowych i ekonomistów. Stopy NBP zmieniły się pierwszy raz od 3 października 2023 r.

Przekształcenie JDG a status podatnika rozpoczynającego działalność w estońskim CIT

W świetle marcowego wyroku NSA (sygn. II FSK 1412/24) zmienia się podejście do kwalifikacji podatkowej spółek powstałych z przekształcenia jednoosobowych działalności gospodarczych. Wyrok ten przesądził, że takie podmioty mogą korzystać z przywilejów "podatnika rozpoczynającego działalność" na gruncie przepisów o estońskim CIT.

Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

REKLAMA

Czego najczęściej dotyczą kontrole z urzędu skarbowego i ZUS-u?

Przedsiębiorcy mają szereg obowiązków wobec państwa - jako podatnicy muszą przestrzegać przepisów podatkowych, a jako płatnicy stosować normy z zakresu ubezpieczeń społecznych. W obu tych sferach często dochodzi do uchybień. Dlatego upoważnione organy sprawdzają, czy firmy przestrzegają obowiązujących przepisów. W naszym artykule przedstawiamy najczęstsze obszary, które podlegają kontroli organów podatkowych lub Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Pozwani przez PFR – jak program pomocy dla firm stał się przyczyną tysięcy pozwów? Sprawdź, jak się bronić

Ponad 16 tysięcy firm już otrzymało pozew z Polskiego Funduszu Rozwoju [i]. Kolejne są w drodze. Choć Tarcza Finansowa miała być tarczą – dla wielu stała się źródłem wieloletnich problemów prawnych.

REKLAMA