Jak rozliczyć odsetki od wypłaconej z opóźnieniem dywidendy

Czy są to przychody:

1) z innych źródeł,

2) z kapitałów pieniężnych czy

3) z tytułu odszkodowania dla akcjonariuszy?

RADA

Prawidłowa kwalifikacja otrzymanych przez akcjonariuszy odsetek to „przychody z innych źródeł”. Od odsetek tych nie należy pobierać zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Takie stanowisko najczęściej zajmują obecnie organy podatkowe. W rozliczeniu za 2008 r. będą Państwo zobowiązani do wystawienia PIT-8C z wykazaniem wysokości wypłaconych odsetek. Należy jednak pamiętać, że organy podatkowe zajmowały w tej sprawie sprzeczne stanowiska. Szczegóły - w uzasadnieniu. Taki sposób rozliczeń dotyczy wypłaty dywidendy osobom fizycznym zarówno przez spółki akcyjne, jak i spółki z o.o.

UZASADNIENIE

Akcjonariusze mają prawo do udziału w zysku wykazanym w sprawozdaniu finansowym, które zostało zbadane przez biegłego rewidenta. Zysk musi być przeznaczony przez walne zgromadzenie do wypłaty akcjonariuszom (art. 347 k.s.h.). Na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych zysk należy rozdzielić w stosunku do liczby akcji. Jeżeli spółka - mimo powzięcia uchwały - nie wypłaciła dywidendy, akcjonariuszom przysługuje prawo do odsetek z tytułu opóźnienia wypłaty.

Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia. Nawet jeżeli nie poniósł szkody i chociaż opóźnienie byłoby następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi (art. 481 Kodeksu cywilnego). Wysokość odsetek mogą Państwo ustalić w dwojaki sposób:

1) może ona wynikać ze statutu spółki lub uchwały zgromadzenia akcjonariuszy,

2) przy braku określenia przed wypłatą dywidendy stopy odsetek - należy przyjąć je w wysokości odsetek ustawowych. Obecnie odsetki ustawowe wynoszą 11,5% (art. 359 § 2 k.c.).

Tabela. Wypłata dywidendy oraz odsetek z tytułu opóźnionej dywidendy - obowiązki spółek akcyjnych i spółek z o.o.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

PRZYKŁAD

Spółka akcyjna uchwaliła wypłatę dywidendy za 2006 r. w kwocie 4 mln zł. Akcjonariuszami spółki są 4 osoby fizyczne posiadające po 25% akcji każda. Planowany termin wypłaty - maj 2007 r. Spółka wypłaciła dywidendę z rocznym opóźnieniem w maju 2008 r. Odsetki obliczono według stopy 11,5%. Odsetki wyniosły 0,46 mln zł. Spółka pobrała 19% podatku od 4 mln dywidendy (19% z 4 mln zł = 0,76 mln zł). Ostatecznie akcjonariusze otrzymali z tytułu dywidendy 3,24 mln zł (każdy po 0,81 mln zł). Pobranie podatku od wypłaconej dywidendy spółka akcyjna wykaże w rubryce 107 PIT-8AR za 2008 r. W rubrykę tę wpisze 0,76 mln zł pobranego podatku, bez podziału tej kwoty na poszczególnych akcjonariuszy. Od wypłaconych odsetek w kwocie 0,46 mln zł nie pobierze zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Kwota ta zostanie wykazana w czterech PIT-8C dla akcjonariuszy złożonych do końca lutego 2009 r.

Czasami spółki akcyjne/spółki z o.o. jako płatnicy popełniają błąd, uznając wypłatę odsetek za odszkodowanie. Cechą odszkodowania jest naprawienie szkody. Natomiast wypłata odsetek ma miejsce niezależnie od tego, czy akcjonariusz/udziałowiec poniósł szkodę. Nie można więc utożsamiać odsetek z odszkodowaniem. Błędem jest też doliczenie przez spółkę kwoty odsetek do wartości dywidendy i opodatkowanie ich przez spółkę jako element dywidendy. Odsetki są bowiem świadczeniem ubocznym w stosunku do długu podstawowego, jakim jest należna dywidenda.