REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umorzenie pożyczki spółce w upadłości - czy to jest przychód w CIT?

Katarzyna Broniszewska
Umorzenie pożyczki spółce w upadłości - czy to jest przychód w CIT?
Umorzenie pożyczki spółce w upadłości - czy to jest przychód w CIT?
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Wobec spółki z o.o. należącej do koncernu, toczy się postępowanie upadłościowe na podstawie regulacji niemieckiego prawa upadłościowego. Przed ogłoszeniem upadłości spółka - matka udzieliła spółce z o.o. pożyczki. Postępowanie upadłościowe zostało zakończone układem zatwierdzonym przez sąd. Czy w związku z tym umorzenie części pożyczki stanowi przychód, od którego należy odprowadzić podatek dochodowy?

Do opisanej sytuacji zastosowanie ma art. 12 ust. 4 pkt 8 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), zwanej dalej ustawą.

Autopromocja

Zgodnie z tym artykułem przychodem nie są kwoty stanowiące równowartość umorzonych zobowiązań, w tym także z tytułu pożyczek (kredytów), jeżeli umorzenie zobowiązań jest związane z:

a)  bankowym postępowaniem ugodowym w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków lub

b)  postępowaniem upadłościowym z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego, lub

c)  realizacją programu restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: serwis VAT

Artykuł jest wyjątkiem od zasady z art. 12 ust.1 pkt 3 lit. a) ustawy, która przewiduje m.in., że przychodami są w szczególności wartości umorzonych lub przedawnionych zobowiązań - w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy.

Aby móc uznać, że kwota udzielonej pożyczki nie stanowi przychodu, a więc zastosować art. 12 ust. 4 pkt 8 ustawy, muszą zostać spełnione następujące warunki.

Przychód

Opodatkowaniu podlega dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich został osiągnięty. Dochód jest nadwyżką sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągniętą w danym  roku podatkowym (z zastrzeżeniem art. 10 i 11) - art. 7 ust. 2 ustawy.

Jednak dochód musi być trwałym przysporzeniem majątkowym, niezależnie czy uzyskiwanym okresowo, czy też w sposób jednorazowy. Ponadto musi zostać rzeczywiście otrzymany, chociaż w niektórych przypadkach już sama okoliczność, że przysporzenie jest należne może skutkować obowiązkiem zapłaty CIT-u.

Natomiast art. 21 i 22 ustawy zawiera przypadki, kiedy opodatkowaniu podlega przychód. Mimo to, ustawa nie zawiera definicji pojęcia ‘przychodu’. Wskazuje tylko co w szczególności jest przychodem oraz wylicza, które wpływy pieniężne nie są zaliczane do przychodów.

Art. 12 ust. 1 pkt 3 lit a) ustawy jest jednym z tych artykułów, który wyraźnie określa, że wartości umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek (kredytów), są przychodem.

Natomiast w pkt.4 ust. 8 ten sam przepis wyłącza kwoty stanowiące równowartość umorzonych zobowiązań (w tym także z tytułu pożyczek (kredytów)), z przychodów w rozumieniu przepisów podatkowych - jeżeli zostały spełnione określone warunki. Jednym z tych warunków jest to, aby powyższe zobowiązania dotyczyły postępowania z możliwością zawarcia układu, a nie postępowania zmierzającego tylko do likwidacji.

Prawo cywilne nie reguluje umorzenia zobowiązania, lecz zwolnienie z długu, czyli wygaśnięcie zobowiązania, które mają ten sam skutek - zmniejszenie bądź wygaśnięcie zobowiązania pieniężnego w wyniku zrzeczenia się takiej należności przez wierzyciela.

Zgodnie z regulacjami prawa cywilnego do zwolnienia z długu nie wystarczy wyłącznie oświadczenie wierzyciela o takim zwolnieniu, lecz konieczne jest jego przyjęcie przez dłużnika (art. 508 k.c.). Brak takiej zgody oznacza, że nie następuje zwolnienie z długu, czyli jednostronne oświadczenie wierzyciela nie powoduje umorzenia wierzytelności, a zatem nie powstaje przychód.Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych. Komentarz” autorzy A. Mariański, D. Strzelec, M. Wilk.

Autopromocja

Układ

Postępowanie upadłościowe może mieć dwie formy. Jedna przewiduje połączenie z likwidacją majątku, druga wiąże się z zawarciem układu.

Postępowanie upadłościowe (do którego odwołuje się art. 12 ust. 4 pkt 8) charakteryzuje się:

- celem postępowania - restrukturyzacja zobowiązań spółki bez stawiania jej w stan likwidacji,

Autopromocja

- istnieniem układu, który przyjmowany jest przez zgromadzenie wierzycieli, 

- kontrolą sądu na etapie zawierania oraz wykonywania przyjętego układu.

Zatem jednym z celów układu jest możliwość przeprowadzenia restrukturyzacji. Celem ustawowego wyłączenia opodatkowania wymienionych w art. 12 ust. 4 pkt 8 przysporzeń jest właśnie wspomożenie restrukturyzacji danego podmiotu (w opisywanym przypadku - spółki).

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 20 lipca 1995 roku (III CZP 87/95) stwierdził, że Układ jest złożonym aktem prawnym. Składają się na ten akt umowa między dłużnikiem i wierzycielami oraz władcza czynność sądu państwowego w postaci zatwierdzenia układu.

 Zatwierdzenie układu [..] jest istotnym warunkiem jego ważności i skuteczności, gdyż bez zatwierdzenia brak jest obowiązującego układu […]. Specyfika układu polega jednak na tym, że samo porozumienie nie wywiera skutków przewidzianych dla układu. Moc prawną układowi nadaje dopiero orzeczenie sądu.

Układ przyjęty przez wierzycieli, ale nie zatwierdzony przez sąd, nie ma żadnego znaczenia i ani wierzyciele, ani dłużnik nie mogą się na niego powoływać.

Przepisy regulujące czynności związane z układem znajdują się w ustawie z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1361 ze zm.).

Wpis do Krajowego Rejestru Sądowego

Informację o wszczęciu postępowania naprawczego, o ogłoszeniu upadłości z określeniem sposobu prowadzenia postępowania i jego zmianach, o zakończeniu tych postępowań lub o uchyleniu układu, o osobie zarządcy przymusowego, syndyka, nadzorcy sądowego, zarządcy, zarządcy zagranicznego oraz o osobach powołanych w toku postępowania upadłościowego do reprezentowania upadłego (reprezentant upadłego lub przedstawiciel upadłego) umieszcza się w dziale 6 rejestru przedsiębiorców (art. 44 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 168, poz. 1186 ze zm.)). Wpisy dokonywane są z urzędu.

Zagraniczne postępowanie upadłościowe

Kwestię wszczęcia postępowania upadłościowego w jednym z państw członkowskich Unii Europejskiej reguluje Rozporządzenie Rady (WE) nr 1346/2000 z dnia 29 maja 2000 r. w sprawie postępowania upadłościowego (Dz. Urz. UE. L 2000 Nr 160, str. 1 ze zm.; dalej: Rozporządzenie).

Celem Rozporządzenia nie jest ujednolicenie przepisów państw członkowskich dotyczących postępowań upadłościowych, ale rozwiązanie pojawiających problemów związanych z orzekaniem oraz wzajemnym uznawaniem postępowań upadłościowych.

Polecamy: Jak rozliczać koszty w czasie

Rozporządzenie stanowi, że zagraniczne postępowanie upadłościowe, które zostało wszczęte w jednym z państw członkowskich UE podlega uznaniu - z mocy prawa- we wszystkich innych państwach członkowskich (z wyjątkiem Danii). Oznacza to, że sąd państwa uznającego nie musi już wydawać orzeczenia w tym zakresie (art. 16 ust. 1 w zw. z art. 17 ust. 1 Rozporządzenia).

Postępowanie takie w każdym z państw członkowskich toczy się zawsze zgodnie z jego regułami wewnętrznymi.

W tej kwestii wypowiedział się także Sąd Najwyższy w uchwale z 20 stycznia 2010 roku (III CZP 115/09).

Opodatkowanie części pożyczki

W opisywanym przypadku art. 12 ust. 4 pkt 8 lit. b) ustawy o CIT ma zastosowanie. Kwota umorzonej pożyczki nie stanowi przychodu podatkowego Spółki, ponieważ zostały spełnione wymagane warunki.

Zobowiązanie Spółki z o.o. dotyczące umowy pożyczki zostało umorzone wobec Spółki w ramach prowadzonego postępowania upadłościowego z możliwością zawarcia układu. Następnie układ został zaakceptowany zarówno prez sąd przez właściwy dla Spółki (jest nim Sąd Rejonowy (Niemcy)) jak i przez wierzycieli Spółki.

Na podstawie przyjętego układu zobowiązania Spółki zostały restrukturyzowane. Spółka zapłaciła także kwoty wynikające z planu upadłościowego i nie została postawiona w stan likwidacji.

Kwoty udzielonych pożyczek nie będą zaliczone się do przychodów, ponieważ umorzenie zobowiązań związane jest z postępowaniem upadłościowym z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego lub naprawczego. Czynność ta nie zostanie opodatkowana.

Źródło: interpretacja podatkowa Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 29 września 2011 r. (nr ILPB3/423-643/10/11-S-3/EK).

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Kwota wolna od podatku 60 tys. zł. Najwcześniej w 2025 roku

    Kwota wolna od podatku w wysokości 60 tys. zł. "Jasno zostało powiedziane w jednej z naszych tez, że wprowadzamy kwotę wolną od podatku 60 tys. zł. Wiadomo, że w 2024 roku tego nie zrobimy. Mamy na to cztery lata i na pewno będzie to wprowadzone" - powiedział poseł KO Artur Łącki.

    Tabela kursów średnich NBP z 4 grudnia 2023 roku - nr 234/A/NBP/2023

    Tabela kursów średnich NBP waluty krajowej w stosunku do walut obcych ogłoszona 4 grudnia 2023 roku - NBP nr 234/A/NBP/2023. Kurs euro to 4,3337 zł.

    NBP: 140 mld zł zagranicznych inwestycji bezpośrednich

    Napływ kapitału z tytułu zagranicznych inwestycji bezpośrednich do Polski w 2022 r. wyniósł 140,3 mld zł, w porównaniu z 2021 r. ich wielkość wzrosła o blisko jedną czwartą - poinformował NBP w raporcie.

    Jak można przestać być wspólnikiem spółki osobowej? Czym różni się wystąpienie ze spółki od sprzedaży ogółu praw i obowiązków?

    Czasem trzeba rozstać się ze spółką osobową (np. ze spółką jawną). Na czym polega i jakie skutki prawne wywołuje wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika? Czym różni się to od sprzedaży ogółu praw i obowiązków wspólnika?

    Wystąpienie wspólnika ze spółki osobowej. Jak przebiegają rozliczenia?

    Jak kwestię rozliczenia wspólnika występującego ze spółki osobowej regulują przepisy kodeksu spółek handlowych? Jak te przepisy zastosować w praktyce? Dlaczego czasem warto rozliczyć się z występującym wspólnikiem inaczej niż wskazuje ksh?

    Co daje fundacja rodzinna? Jaką działalność może prowadzić?

    Długoterminowa integralność majątku firmy rodzinnej to główna korzyść z założenia fundacji rodzinnej wskazana przez uczestników webinaru „Jak z sukcesem przekazać firmę następcom? Fundacja rodzinna jako nowe rozwiązanie dla przedsiębiorców”, który odbył się w ramach cyklu #idearozwojubiznesu, organizowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) oraz Ministerstwo Rozwoju i Technologii (MRiT).

    Organ skarbowy przegrał ze spółką w sprawie zwrotu VAT, bo nie znał reguł postępowania

    Gdy reprezentujący spółkę nie złożył pełnomocnictwa procesowego do akt konkretnej sprawy, to organ nie może zakładać, że spółka działa w niej przez pełnomocnika, bo czyniła tak już w innym postępowaniu. Jeśli tak zrobi, otworzy przedsiębiorcy furtkę do wygrania sporu.

    KSeF 2023/2024. Jak się zalogować do tego systemu?

    Ministerstwo Finansów zachęca już dziś do logowania się do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) i testowania możliwości tego elektronicznego systemu fakturowania. Sposób logowania do KSeF będzie się różnił w zależności od tego, czy użytkownikiem jest osoba fizyczna, czy spółka.

    Stawka VAT na odśnieżanie

    Odśnieżanie, jako usługa wykonywana przez przedsiębiorców, jest odpłatnym świadczeniem, które podlega opodatkowaniu VAT. W tym kontekście pojawia się pytanie o właściwą stawkę VAT dla usług odśnieżania.

    Czy zakup domu w budowie lub w stanie surowym zamkniętym korzysta ze zwolnienia z PCC?

    Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w trzech nowych (z listopada 2023 r.) interpretacjach indywidualnych uznał, że zwolnienie z podatku PCC nie obejmuje zakupu jednorodzinnego domu w budowie ani domu w stanie surowym zamkniętym, również z wykonaną elewacją.

    REKLAMA