Odpis aktualizujący przy księdze przychodów i rozchodów

Indywidualna interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 26 sierpnia 2008 r. (nr IBPB1/415-396/08/AB (KAN-4885/05/08)

Autopromocja

Stan faktyczny

Prowadzona od 2002 roku działalność gospodarcza w ramach spółki cywilnej opodatkowana jest podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych przy zastosowaniu podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Spółka jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, zobowiązanym do składania miesięcznych deklaracji VAT-7. W latach 2005, 2006 i 2007 spółka wykonywała usługi budowlane, jako podwykonawca firmy B. Za wykonane usługi wystawione zostały faktury VAT, które zaewidencjonowano w podatkowej księdze przychodów i rozchodów jako przychód należny do opodatkowania. Podatek należny od towarów i usług od ww. sprzedaży został wykazany w rejestrach VAT, a na ich podstawie w deklaracjach VAT-7 za poszczególne miesiące. Ponieważ kontrahent tylko częściowo uregulował należność za wystawione faktury, spółka wystąpiła do sądu o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, za usługi wykonane w latach 2005 i 2006. Sąd Okręgowy, Wydział IX Sąd Gospodarczy 21 maja 2007 r. wydał nakazy zapłaty w postępowaniu nakazowym na kwotę 252 738,50 zł (netto bez VAT 231 804,33 zł) oraz drugi 14 czerwca 2007 r. na kwotę 2500 zł (netto 2336,45 zł). Po otrzymaniu i uprawomocnieniu się pierwszego nakazu zapłaty z 21 maja 2007 r. skierowano wniosek egzekucyjny do Komornika Sądowego. Pismem z 25 czerwca 2007 r. spółka otrzymała informację od syndyka masy upadłości, że Sąd Rejonowy, Wydział VIII Gospodarczy dla spraw upadłościowych i naprawczych postanowieniem z 20 czerwca 2007 r. ogłosił upadłość kontrahenta spółki obejmującą likwidację majątku upadłego, w związku z tym sąd wezwał wierzycieli upadłego do zgłoszenia swoich wierzytelności na ręce sędziego komisarza do 31 sierpnia 2007 r. Komornik Sądowy 23 lipca 2007 r. wydał zarządzenie: „Wniosek egzekucyjny wraz z tytułem wykonawczym Nakazem Zapłaty Sądu Okręgowego z 21 maja 2007 r. zwrócić bez wykonania, gdyż w toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnikowi ustalono, że Sąd Rejonowy, Wydział VIII Gospodarczy dla spraw upadłościowych i naprawczych 20 czerwca 2007 r. ogłosił upadłość ww. dłużnika obejmującą likwidację majątku dłużnika”. 7 maja 2007 r. wystawiona została dla firmy B. ostatnia faktura nr 43/2007 na kwotę 73 200 zł za prace remontowe, za wykonanie których zapłata miała być dokonana przez starostwo bezpośrednio na rzecz podwykonawcy, tj. wnioskodawcy - zgodnie z cesją wierzytelności zawartą 1 grudnia 2006 r. Zapłata jednak nie została dokonana, ponieważ syndyk masy upadłości pismem z 20 czerwca 2007 r. wystosowanym do Starostwa Powiatowego nakazał przelanie ww. należności na rachunek bieżący firmy B. W związku z powyższym, zgodnie z pismem syndyka z 25 czerwca 2007 r., do 31 sierpnia zgłoszono w postępowaniu upadłościowym następujące wierzytelności:

1) na kwotę 252 738,50 zł zasądzone wyrokiem sądu okręgowego,

Autopromocja

Webinar: VAT 2025

Sprawdź

2) na kwotę 73 200 zł wynikające z faktury 43/2007 z 7 maja 2007 r.

Przed złożeniem zeznania podatkowego za 2007 r. dokonano korekty w księdze przychodów i rozchodów w czerwcu 2007 r. zwiększając koszty o odpisy aktualizujące wierzytelności (wartość netto należności) w kwotach:

1) 231 804,33 zł,

Autopromocja

Webinar: VAT 2025

Sprawdź

2) 2336,45 zł,

3) 60 000 zł.

Autopromocja

Kasowy PIT 2025 – webinar.
Nowe przepisy

Sprawdź

Zaliczenia odpisów aktualizujących wierzytelności w koszty dokonano z opóźnieniem, gdyż wspólnicy spółki cywilnej nie byli pewni, czy prowadzący księgę przychodów i rozchodów mogą tego dokonać (...).

Stanowisko podatnika

(...) W myśl art. 23 ust. 1 pkt 21 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów aktualizujących, z tym że kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 14 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie art. 23 ust. 3. W myśl tego przepisu nieściągalność wierzytelności, w przypadku określonym w ust. 1 pkt 21, uznaje się za uprawdopodobnioną, w szczególności gdy dłużnik został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku (...).

Z powyższego wynika, że odpis aktualizujący wartość należności może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów w przypadku, gdy:

1) należność była uprzednio zaliczona do przychodów należnych,

2) nieściągalność wierzytelności została uprawdopodobniona na podstawie art. 23 ust. 3 ustawy podatkowej,

3) odpis został dokonany na podstawie przesłanek wynikających z art. 35b ust. 1 ustawy o rachunkowości, który mówi, że wartość należności aktualizuje się, uwzględniając stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty, przez dokonanie odpisu aktualizującego w odniesieniu do należności kwestionowanych przez dłużników oraz z których dłużnik zapłatą zalega, a według oceny sytuacji majątkowej i finansowej dłużnika spłata należności w umówionej kwocie nie jest prawdopodobna - do wysokości niepokrytej gwarancją lub innym zabezpieczeniem należności.

Odnosząc się do powyższych punktów warunkujących możliwość zaliczenia odpisów aktualizujących do kosztów uzyskania przychodów, wnioskodawca stwierdza, że wszystkie zostały spełnione:

1) nieściągalność wierzytelności została uprawdopodobniona zgodnie z art. 23 ust. 3 pkt 1 (ogłoszono upadłość dłużnika obejmującą likwidację majątku),

2) informacja pozyskana na podstawie pisma syndyka z 25 czerwca 2007 r.,

3) dokonano odpisu aktualizującego należności wyszczególnionej w art. 35b ust. 1 ustawy o rachunkowości, która uprzednio w latach 2005-2007 zaliczona była do przychodów należnych.

Wnioskodawca uważa, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisów aktualizujących wartość należności (art. 23 ust. 1 pkt 21) nie odnoszą się wyłącznie do podatników prowadzących księgi rachunkowe (byłoby to niezgodne z zasadą równego traktowania podatników), lecz przez odniesienie do przepisów ustawy o rachunkowości precyzują katalog należności, od których odpisy aktualizacyjne stanowią koszty podatkowe. Wymienione przepisy mają więc zastosowanie również do podatników prowadzących księgi przychodów i rozchodów.

Stanowisko organu podatkowego

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe. (...)

Zważywszy na fakt, iż wnioskodawcą jest spółka cywilna, niniejsza interpretacja, stosownie do postanowień m.in. art. 14k ordynacji podatkowej jest wiążąca tylko dla spółki, co oznacza, iż nie wywołuje bezpośrednio skutków dla wspólników tej spółki.